فهم و استنباط از قرآن (فقه و قرآن)

حجیت ظواهر قرآن در روایات

امیرمؤمنان (علیه‌السلام) کلام الهی سه قسم شمرده و قسمی از آن را آیاتی دانسته که عالم و جاهل، توان معرفت به آن آیات را دارند و می‌فهمند: «فجعل قسما منه یعرفه العالم و الجاهل»؛ یعنی بخشی از آیات قرآن، حتی برای هر ادامه ...

فهم قرآن از نگاه امام خمینی (رحمةالله علیه)

‏‏امام خمینی‏‏ (رحمةالله علیه)‏‏ یکی از عارفان فرهیخته‌ای است که در سایه معارف قرآن و عمل به آن‌ها به مقامات والایی رسید. شعله عشق به حق و جذبه معارف قرآنی سراسر وجود او را فراگرفته بود.‏ ادامه ...

مبانی شناخت و فهم قرآن از دیدگاه امام خمینی (ره)

حضرت امام خمینی‏‏ (رحمةالله علیه)‏‏ برای شناخت و فهم قرآن به اصول و مبانی ویژه‌ای معتقد است و فهم قرآن را امر تشکیکی و دارای مراتب شمرده‌اند. ایشان بر این نظر است که مقاصد ظاهری قرآن برای عموم انسان‌ها قابل فهم است. وی ادامه ...

میراث تفسیری امام رضا (ع) در ذیل آیات الأحکام

«آیات الأحکام» آیاتی از قرآن است که به تنهایی با به کمک آیات دیگر، حکم یا احکامی از مسائل فقهی را به عنوان یکی از مهم‌ترین مباحث اسلامی در طول قرن‌ها، مورد گفتگو قرار داده است. بر اساس فرموده‌ی خداوند، پیامبر ادامه ...

معنای لفظ «جمع» در علوم قرآنی

یكی كلمه‌ی «جمع» است كه معمولاً به معنیِ گردآوری و افزودن چیزی بر چیز دیگر ترجمه می‌شود. در تاریخ علوم قرآن این كلمه را به معانی مختلفی به كار برده‌اند. در میان مستشرقان، نولدكه و شوالی كه در این زمینه از آنها زیاد صحبت ادامه ...

کتب آیات الاحکام از ابتدا تا عصر محقق اردبیلی

نخستین کسی که در زمینه آیات الأحکام کتاب مستقلی نوشته است «محمد بن سائب کلبی کوفی» است که از اصحاب امام باقر و امام صادق (علیهماالسلام) بوده و در قرن دوم سال 146 ق وفات یافته است. ادامه ...

مختصری پیرامون آیات الأحکام

آنچه مسلم است این است که قرآن به گونه‌ای فشرده و در حدّ بیان عام و کلی به احکام پرداخته و از وارد شدن در خصوصیات و جزئیات خودداری کرده و از آن مهم‌تر بخشی از احکام را به طور متشابه و تفسیر برانگیز آورده است؛ به این معنا ادامه ...

حجیت اخبار آحاد در مواجهه با احکام القرآن در اندیشه فقهی محقق اردبیلی

در زبدةالبیان، تولی و تبری و عشق به خاندان رسول اکرم (صلی الله علیه و آله) بیش از هر کلامی جلوه‌گر است. تبحر محقق اردبیلی در کلام باعث شده که به مسائل کلامی متنوعی اشاره شود به طوری که طرح مسئله امامت را زینت کتاب می‌شمارد. ادامه ...

شیوه ی روشن ساختن استلزامات آیات

بی تردید پس از آگاهی به مدلول مطابقی و تضمّنی، پرده دیگری نیز هست که باید مفسّر آن را کنار بزند و به لوازم سخن گوینده پی ببرد. ادامه ...

علم الموهبة از منظر آیت الله معرفت

در این مقاله سعی شده آرای استاد آیت الله معرفت در مباحث اصلی مرتبط با علم الموهبه به عنوان پیش شرط تفسیر قرآن مجید بیان شود، به همین جهت با طرح عناوین زیر، آنچه كه از مطالب استاد استفاده كرده ایم را با رویكردی انتقادی ادامه ...