آنتي بيوتيک ها ، تيغ دو لبه
نويسنده: فرزاد مهدوي-دانشجوي زيست شناسي دانشگاه محقق اردبيلي
آنتي بيوتيک ها(Antibiotic)فرآورده هاي حاصل از فعاليت هاي ميکروارگانيسم ها هستند که به طور اختصاصي رشد دسته اي ديگر از ميکروارگانيسم را متوقف ساخته يا آنها را از بين مي برند.آنتي بيوتيک ها براي ميزبان نسبتاً، بي زيان هستند و براي درمان بيماري ها بکار مي روند.
آنتي بيوتيک ها معمولاً از ميکروارگانيسم هايي مانند قارچ هاي ميکروسکوپي و باکتري ها گرفته مي شوند و از ادامه زندگي سلول هاي يوکاريوتي يا پروکاريوتي جلوگيري نموده و يا مانع تکثير آنها مي شوند.اجزاي سازنده آنتي بيوتيکها بسته به کاري که انجام مي دهند، متفاوت است.بيشتر آنتي بيوتيکها بر روي هر دو نوع سلول پريوکاريوتها و يوكاريوتها اثر مي کنند و به همين دليل نمي توان همه آنها را از نظر درماني براي انسان مورد استفاده قرار داد.
آنتي بيوتيکها روي واکنش بنيادي يک سلول اثر مي کنند.بعضي از آنها خاصيت ضد سرطاني دارند، زيرا اثر آنها بيشتر روي سلول هايي است که در حال تقسيم سريع هستند و به همين دليل باکتريها و سلول هاي مغز استخوان که سازنده گويچه هاي سفيد خون و گويچه هاي قرمز خون مي باشند و همچنين سلول هاي سرطاني، در مقابل آنتي بيوتيکها حساسيت بيشتري دارند.
آنتي بيوتيک ها به طرق مختلف مي توانند موجب مرگ يک سلول و يا ممانعت از تکثير و رشد آن شوند.برخي از آنتي بيوتيک هاي فرآيند همانند سازي DNA را در سلولها متوقف مي کنند.ميتوميسين(Mytomycin)به دو رشته DNA مکمل متصل شده و از جدا شدن آنها جلوگيري مي کند.و برخي ديگر،از ساخت RNA ممانعت به عمل مي آورند.
اکتينومايسين آنتي بيوتيکي است که به DNA متصل شده و از سنتز mRNA جلوگيري مي کند.از اين آنتي بيوتيک در پژوهش هاي بيوشيمي براي مطالعه اثر برخي از مواد شيميايي بر روي سنتز mRNA استفاده مي شود، مثلاً براي تعيين طول عمر mRNA، اکتينومايسين يکي از داروهاي ضدسرطاني خوب محسوب مي شود.آنتي بيوتيک ريفامپسين با آنزيم RNA پليمر از ترکيب شده و سنتر RNA ها را متوقف مي کند.
برخي از آنتي بيوتيک ها، پروتئين سازي را در پروکاريوتها يا يوکاريوتها متوقف مي سازند.
يورين تري کربوکسيليک اسيد در مرحله آغازي سنتز پروتئين، آنيزومايسين و کلرامفنيکل و تترا سايکلين در مرحله طويل شدن و استرپتومايسين در مرحله آخر از پروتئين سازي در پروکاريوتها ممانعت به عمل مي آورند.پورومايسين و اسپارسومايسين و استرپتومايسين از پروتئين سازي در يوکاريوتها جلوگيري مي کنند.
1-روي عامل بيماري اثر داشته باشد، بدون اينکه آثار جانبي سمي قابل توجهي ايجاد نمايد.
2-بايد به حد کافي پايدار باشد به طوري که بتوان آن را از محيط کشت جدا نمود و براي مدت معيني ذخيره کرد، بدون اينکه اثرش کاهش يابد.
3-سرعت سم زدايي و دفع دارو از بد ن به گونه اي باشد که غلظت کافي را براي مدت معيني در خون نگه داشته و احتياجي به دوزهاي مکرر نباشد.
4-دفع دارو به حد کافي سريع و کامل باشد و پس از قطع مصرف، دارو به طور کامل دفع گردد.
افزايش مرگ و مير مردم مبتلا به بيماري هاي عفوني، دقيقاً در دوره اي که شاهد افزايش انواع آنتي بيوتيک ها بوده ايم، خود دليلي بر شکست آنتي بيوتيک ها و افزايش آسيب پذيري ما درمقابل عفونت هاست.نيم قرن پيش و با ورود آنتي بيوتيکها به بازار، بسياري از مردم تصور نمودند که ديگر دوره بيماري هاي عفوني به سرآمده است.تقريباً در سال 1952 کليه بيماري هايي که عامل آنها دسته اي از باکتري ها به نام استافيلوکوک ها بودند، با پني سيلين قابل درمان بودند، اما در سال 1982 درمان حدود 90 درصد از بيماري هايي که عامل آن اين باکتري بود، نيازمند آنتي بيوتيکي غير از پني سيلين بود.ديگر پني سيلين، يعني معروف ترين و البته ارزان ترين و رايج ترين آنتي بيوتيک موجود درجهان، توانايي مقابله با چنين بيماري زايي را ندارد.
در هريک ميليون تقسيم سلولي يک جهش يافته را مي توان يافت که به يک آنتي بيوتيک مقاوم باشد.هرگاه اين جهش در بيمار تحت درمان با آنتي بيوتيک رخ دهد، جهش يافته قدرت زنده ماندن بيشتر از ساير ميکروارگانيسم هاي ميزبان را دارا بوده و در مدت کوتاهي تعداد آنها افزايش مي يابد و از اين رو درمان با همان آنتي بيوتيک نتيجه مطلوبي به دست نمي دهد و بايد آنتي بيوتيک ديگري جايگزين آن شود.
باکتري استافيلوکوک که از رايج ترين باکتري هامحسوب مي شود، به راحتي از شخصي به شخص ديگر منتقل مي شود.حتي انتقال آن با يک دست دادن معمولي نيز ممکن مي گردد.در موارد عمده سيستم ايمني بدن، توانايي واکنش سريع و مؤثر در برابر اين عامل را دارد و تنها زماني مي تواند اين باکتري به مشکلي جدي مبدل شود که مثلاً وجود زخمي در بدن، شرايطي را حاصل آورد که سيستم ايمني بدن نتواند خود را با شرايط جديد منطبق سازد.در چنين حالتي است که اين باکتري مي تواند به تهديد کننده اي خطرناک تبديل شود.استافيلوکوک تنها باکتري اي نبود که در اين جريان به عامل مقاومت تبديل شد.جذام که به راحتي تا اواخر دهه 1970 به بيماري اي قابل درمان تبديل شده بود، ناگهان به واسطه ظهور نوعي باکتري مقاوم در اتيوپي که اين بيماري را گسترش مي دهد، به معضلي جدي در اين منطقه تبديل شد.سوزاک ديگر بيماري اي بود که عملاً در سراسر جهان در برابر پني سيلين و ديگر داروهايي از اين دست مقاوم شدند.
در سال 1990، هشتاد درصد بيماراني که مبتلا شيگلا در برابر آنتي بيوتيکها مقاومت يافتند.
مالاريا که ظاهراً در دهه 1950 به کنترل آدمي درآمده بود، در اثر مقاومت يافتن عامل بيماري زايي اش مجدداً به بيماري مهلک تبديل شده است.سل که هنوز هم از سوي برخي پزشکان به عنوان بيماري قرن نوزدهم شناخته مي شود، مجدداً به بيماري جدي اي تبديل شده است، به طوري که يونيسف هم اکنون نسبت به مقاوم شدن مجدد عامل اين بيماري در برابر آنتي بيوتيک ها هشدار داده است، بيماري اي که سالانه حدود سه ميليون را از پاي درمي آورد.
در سال 1993 بود که سالمونلا به بيماري اي کم و بيش غيرقابل درمان تبديل شد و هم اکنون به تهديدي جدي عليه سلامت آدمي درآمده است.طبق گزارش وزارت کشاورزي ايالات متحده، همه ساله 661 هزار نفر از مرد م اين کشور به اين بيماري مبتلا مي شوند که چهارصد نفر از آنها جان خود را از دست مي دهند، اما مساله مهم درباره اين باکتري آن است که انواع مختلف آن، تقريباً در برابر آمپي سيلين، استرپتومايسين، تتراسايکلين، سولفاناميدها و کلرامفنيکل مقاومت يافته اند و با اين روند، آمار مرگ و مير مبتلايان به آن افزايش چمشگيري خواهد يافت.
يکي ديگر از مهمترين دلايل مقاومت عليه آنتي بيوتيک ها، استفاده مفرط دامپروران از آنتي بيوتيک هاست.حيوانات در دامداري هاي مدرن امروزي به نحوي خيره کننده در برابر بيماري هاي ساده آسيب پذيرند.آنتي بيوتيک ها از جمله مواردي هستند که مي توانند در زنجيره غذايي حيوانات وارد شده و آنها را در چنين شرايطي سالم نگه دارند.از سويي ديگر، آنتي بيوتيک ها مي توانند از گسترش سريع بيماري در بين حيواناتي که در چنين فضاهاي غيرطبيعي زندگي مي کنند، جلوگيري نمايند و ظاهراً هم در چنين شرايطي استفاده از آنتي بيوتيک ها اجتناب ناپذير مي نمايد، اما عمده دامداران نه براي درمان بيماري، بلکه صرفاً به عنوان اقدامي پيشگيرانه به استفاده از آنتي بيوتيک ها مبادرت مي ورزند که استفاده مفرط و روزمره از آنها، خود از تاثير اين مواد مي کاهد.از دهه 1940 به بعد مشخص شد که آنتي بيوتيک بر وزن حيوانات مي افزايد که اين امر موجب استفاده گسترده از اين مواد با هدف دستيابي به سود بيشتر، رواج يافت که عواقب خطرناک آن را امروزه شاهد هستيم.
استفاده از آنتي بيوتيک ها در حيوانات، علاوه بر افزايش مقاومت آنها در برابر اينگونه مواد، باقي ماند ن در گوشت و شير حيوانات مصرف کننده همراه است، به طوري که در يکي از آزمايش هايي که بر روي شيرهاي موجود در بازارهاي آمريکا به عمل آمد، مشخص شد که پس مانده 52 نوع آنتي بيوتيک مختلف در آنها وجود دارد.همچنين دانشمندان پرتغالي اعلام کردند که شير مي تواند ا زتاثير آنتي بيوتيک ها در نابودسازي باکتري هاي خطرناک جلوگيري کند، باکتري ها گاهي اوقات ساختارهايي را موسوم به بيوفيلم تشکيل مي دهند که از آنها در برابر آنتي بيوتيک ها و دفاع هاي طبيعي بدن محافظت مي کند. هم اکنون دانشمندان يکي از مهمترين ميکروارگانيسم ها در گاوها و گوسفندها را کشف کرده اند که اين ميکروارگانيسم ها مي توانند با تشکيل چنين بيوفيلم هايي، سيستم هاي دفاعي حيوانات را از بين ببرند.اين پژوهشگران دريافته اند وقتي شير وارد بد ن شود، تاثير آنتي بيوتيک ها براي از بين برد ن باکتري ها کاهش پيدا مي کند.
بررسي هاي جديد نشان داده است، مصرف طولاني مدت آنتي بيوتيک ها براي درمان جوش هاي چرکي مي تواند خطر بروز عفونت هاي گلو را تا 2 برابر افزايش دهد.
محققان بر اين باورند مصرف طولاني مدت آنتي بيوتيک ها در افرادي که از جوش هاي چرکين رنج مي برند، مي توانند خطرات فراواني را براي آنها به دنبال داشته باشد.گروهي از دانشمندان بر اين باورند مصرف آنتي بيوتيک ها به منظور درمان اين جوش ها براي مدت بيش از 6 هفته تا يکسال، احتمال بروز عفونت ها را افزايش مي دهد.
هيچ موردي براي استفاده از آنتي بيوتيک ها در يک سرماخوردگي وجود ندارد.مصرف خودسرانه آنتي بيوتيک ها باعث ايجاد مقاومت دارويي باکتري ها مي شود. نمونه واضح آن دارويي مشهور به نام آمپي سيلين است که تا چند سال پيش بر اغلب عفونت هاي تنفسي فوقاني مؤثر بود، اما امروزه به دليل اينکه بسياري از باکتري ها به آن مقاوم شده اند ديگر کمتر استفاده مي شود.
با تکيه بر آنتي بيوتيک ها جهت کنترل عفونت هاي ميکروبي، بدون شک پزشکان به تکنيک ستروني توجه زيادي معطوف نداشته و بدون تشخيص دقيق مکان، به درمان عفونت هاي ميکروبي پرداختند.اين روش غالباً بعد از پيدايش ميکروارگانيسم هاي مقاوم به آنتي بيوتيک هاي بدون نسخه در دسترس عموم قرار گرفت و مصرف بيش از حد آنها در درمان بيماري ها موجب پيدايش حساسيت و آلرژي در بسياري از افراد گرديد.
پس بهتر است تصميم گيري براي مصرف کردن يا نکردن اين داروها را برعهده پزشک معالج خود بگذاريم تا از ايجاد خطرات ذکر شده در آينده جلوگيري شود، در غير اين صورت، مصرف گسترده و بي رويه آنتي بيوتيک ها در کشور موجب ايجاد گونه هاي مقاوم خطرناک از ميکروب ها مي شود که چه بسا درماني براي آنها موجود نباشد.
منبع: نشريه اطلاعات علمي -شماره 359
آنتي بيوتيک ها معمولاً از ميکروارگانيسم هايي مانند قارچ هاي ميکروسکوپي و باکتري ها گرفته مي شوند و از ادامه زندگي سلول هاي يوکاريوتي يا پروکاريوتي جلوگيري نموده و يا مانع تکثير آنها مي شوند.اجزاي سازنده آنتي بيوتيکها بسته به کاري که انجام مي دهند، متفاوت است.بيشتر آنتي بيوتيکها بر روي هر دو نوع سلول پريوکاريوتها و يوكاريوتها اثر مي کنند و به همين دليل نمي توان همه آنها را از نظر درماني براي انسان مورد استفاده قرار داد.
آنتي بيوتيکها روي واکنش بنيادي يک سلول اثر مي کنند.بعضي از آنها خاصيت ضد سرطاني دارند، زيرا اثر آنها بيشتر روي سلول هايي است که در حال تقسيم سريع هستند و به همين دليل باکتريها و سلول هاي مغز استخوان که سازنده گويچه هاي سفيد خون و گويچه هاي قرمز خون مي باشند و همچنين سلول هاي سرطاني، در مقابل آنتي بيوتيکها حساسيت بيشتري دارند.
تاريخچه آنتي بيوتيکها
آنتي بيوتيک ها به طرق مختلف مي توانند موجب مرگ يک سلول و يا ممانعت از تکثير و رشد آن شوند.برخي از آنتي بيوتيک هاي فرآيند همانند سازي DNA را در سلولها متوقف مي کنند.ميتوميسين(Mytomycin)به دو رشته DNA مکمل متصل شده و از جدا شدن آنها جلوگيري مي کند.و برخي ديگر،از ساخت RNA ممانعت به عمل مي آورند.
اکتينومايسين آنتي بيوتيکي است که به DNA متصل شده و از سنتز mRNA جلوگيري مي کند.از اين آنتي بيوتيک در پژوهش هاي بيوشيمي براي مطالعه اثر برخي از مواد شيميايي بر روي سنتز mRNA استفاده مي شود، مثلاً براي تعيين طول عمر mRNA، اکتينومايسين يکي از داروهاي ضدسرطاني خوب محسوب مي شود.آنتي بيوتيک ريفامپسين با آنزيم RNA پليمر از ترکيب شده و سنتر RNA ها را متوقف مي کند.
برخي از آنتي بيوتيک ها، پروتئين سازي را در پروکاريوتها يا يوکاريوتها متوقف مي سازند.
يورين تري کربوکسيليک اسيد در مرحله آغازي سنتز پروتئين، آنيزومايسين و کلرامفنيکل و تترا سايکلين در مرحله طويل شدن و استرپتومايسين در مرحله آخر از پروتئين سازي در پروکاريوتها ممانعت به عمل مي آورند.پورومايسين و اسپارسومايسين و استرپتومايسين از پروتئين سازي در يوکاريوتها جلوگيري مي کنند.
ويژگي هاي آنتي بيوتيک موفق براي درمان بيماريها
1-روي عامل بيماري اثر داشته باشد، بدون اينکه آثار جانبي سمي قابل توجهي ايجاد نمايد.
2-بايد به حد کافي پايدار باشد به طوري که بتوان آن را از محيط کشت جدا نمود و براي مدت معيني ذخيره کرد، بدون اينکه اثرش کاهش يابد.
3-سرعت سم زدايي و دفع دارو از بد ن به گونه اي باشد که غلظت کافي را براي مدت معيني در خون نگه داشته و احتياجي به دوزهاي مکرر نباشد.
4-دفع دارو به حد کافي سريع و کامل باشد و پس از قطع مصرف، دارو به طور کامل دفع گردد.
مقاومت عليه آنتي بيوتيک ها
افزايش مرگ و مير مردم مبتلا به بيماري هاي عفوني، دقيقاً در دوره اي که شاهد افزايش انواع آنتي بيوتيک ها بوده ايم، خود دليلي بر شکست آنتي بيوتيک ها و افزايش آسيب پذيري ما درمقابل عفونت هاست.نيم قرن پيش و با ورود آنتي بيوتيکها به بازار، بسياري از مردم تصور نمودند که ديگر دوره بيماري هاي عفوني به سرآمده است.تقريباً در سال 1952 کليه بيماري هايي که عامل آنها دسته اي از باکتري ها به نام استافيلوکوک ها بودند، با پني سيلين قابل درمان بودند، اما در سال 1982 درمان حدود 90 درصد از بيماري هايي که عامل آن اين باکتري بود، نيازمند آنتي بيوتيکي غير از پني سيلين بود.ديگر پني سيلين، يعني معروف ترين و البته ارزان ترين و رايج ترين آنتي بيوتيک موجود درجهان، توانايي مقابله با چنين بيماري زايي را ندارد.
در هريک ميليون تقسيم سلولي يک جهش يافته را مي توان يافت که به يک آنتي بيوتيک مقاوم باشد.هرگاه اين جهش در بيمار تحت درمان با آنتي بيوتيک رخ دهد، جهش يافته قدرت زنده ماندن بيشتر از ساير ميکروارگانيسم هاي ميزبان را دارا بوده و در مدت کوتاهي تعداد آنها افزايش مي يابد و از اين رو درمان با همان آنتي بيوتيک نتيجه مطلوبي به دست نمي دهد و بايد آنتي بيوتيک ديگري جايگزين آن شود.
باکتري استافيلوکوک که از رايج ترين باکتري هامحسوب مي شود، به راحتي از شخصي به شخص ديگر منتقل مي شود.حتي انتقال آن با يک دست دادن معمولي نيز ممکن مي گردد.در موارد عمده سيستم ايمني بدن، توانايي واکنش سريع و مؤثر در برابر اين عامل را دارد و تنها زماني مي تواند اين باکتري به مشکلي جدي مبدل شود که مثلاً وجود زخمي در بدن، شرايطي را حاصل آورد که سيستم ايمني بدن نتواند خود را با شرايط جديد منطبق سازد.در چنين حالتي است که اين باکتري مي تواند به تهديد کننده اي خطرناک تبديل شود.استافيلوکوک تنها باکتري اي نبود که در اين جريان به عامل مقاومت تبديل شد.جذام که به راحتي تا اواخر دهه 1970 به بيماري اي قابل درمان تبديل شده بود، ناگهان به واسطه ظهور نوعي باکتري مقاوم در اتيوپي که اين بيماري را گسترش مي دهد، به معضلي جدي در اين منطقه تبديل شد.سوزاک ديگر بيماري اي بود که عملاً در سراسر جهان در برابر پني سيلين و ديگر داروهايي از اين دست مقاوم شدند.
در سال 1990، هشتاد درصد بيماراني که مبتلا شيگلا در برابر آنتي بيوتيکها مقاومت يافتند.
مالاريا که ظاهراً در دهه 1950 به کنترل آدمي درآمده بود، در اثر مقاومت يافتن عامل بيماري زايي اش مجدداً به بيماري مهلک تبديل شده است.سل که هنوز هم از سوي برخي پزشکان به عنوان بيماري قرن نوزدهم شناخته مي شود، مجدداً به بيماري جدي اي تبديل شده است، به طوري که يونيسف هم اکنون نسبت به مقاوم شدن مجدد عامل اين بيماري در برابر آنتي بيوتيک ها هشدار داده است، بيماري اي که سالانه حدود سه ميليون را از پاي درمي آورد.
در سال 1993 بود که سالمونلا به بيماري اي کم و بيش غيرقابل درمان تبديل شد و هم اکنون به تهديدي جدي عليه سلامت آدمي درآمده است.طبق گزارش وزارت کشاورزي ايالات متحده، همه ساله 661 هزار نفر از مرد م اين کشور به اين بيماري مبتلا مي شوند که چهارصد نفر از آنها جان خود را از دست مي دهند، اما مساله مهم درباره اين باکتري آن است که انواع مختلف آن، تقريباً در برابر آمپي سيلين، استرپتومايسين، تتراسايکلين، سولفاناميدها و کلرامفنيکل مقاومت يافته اند و با اين روند، آمار مرگ و مير مبتلايان به آن افزايش چمشگيري خواهد يافت.
يکي ديگر از مهمترين دلايل مقاومت عليه آنتي بيوتيک ها، استفاده مفرط دامپروران از آنتي بيوتيک هاست.حيوانات در دامداري هاي مدرن امروزي به نحوي خيره کننده در برابر بيماري هاي ساده آسيب پذيرند.آنتي بيوتيک ها از جمله مواردي هستند که مي توانند در زنجيره غذايي حيوانات وارد شده و آنها را در چنين شرايطي سالم نگه دارند.از سويي ديگر، آنتي بيوتيک ها مي توانند از گسترش سريع بيماري در بين حيواناتي که در چنين فضاهاي غيرطبيعي زندگي مي کنند، جلوگيري نمايند و ظاهراً هم در چنين شرايطي استفاده از آنتي بيوتيک ها اجتناب ناپذير مي نمايد، اما عمده دامداران نه براي درمان بيماري، بلکه صرفاً به عنوان اقدامي پيشگيرانه به استفاده از آنتي بيوتيک ها مبادرت مي ورزند که استفاده مفرط و روزمره از آنها، خود از تاثير اين مواد مي کاهد.از دهه 1940 به بعد مشخص شد که آنتي بيوتيک بر وزن حيوانات مي افزايد که اين امر موجب استفاده گسترده از اين مواد با هدف دستيابي به سود بيشتر، رواج يافت که عواقب خطرناک آن را امروزه شاهد هستيم.
استفاده از آنتي بيوتيک ها در حيوانات، علاوه بر افزايش مقاومت آنها در برابر اينگونه مواد، باقي ماند ن در گوشت و شير حيوانات مصرف کننده همراه است، به طوري که در يکي از آزمايش هايي که بر روي شيرهاي موجود در بازارهاي آمريکا به عمل آمد، مشخص شد که پس مانده 52 نوع آنتي بيوتيک مختلف در آنها وجود دارد.همچنين دانشمندان پرتغالي اعلام کردند که شير مي تواند ا زتاثير آنتي بيوتيک ها در نابودسازي باکتري هاي خطرناک جلوگيري کند، باکتري ها گاهي اوقات ساختارهايي را موسوم به بيوفيلم تشکيل مي دهند که از آنها در برابر آنتي بيوتيک ها و دفاع هاي طبيعي بدن محافظت مي کند. هم اکنون دانشمندان يکي از مهمترين ميکروارگانيسم ها در گاوها و گوسفندها را کشف کرده اند که اين ميکروارگانيسم ها مي توانند با تشکيل چنين بيوفيلم هايي، سيستم هاي دفاعي حيوانات را از بين ببرند.اين پژوهشگران دريافته اند وقتي شير وارد بد ن شود، تاثير آنتي بيوتيک ها براي از بين برد ن باکتري ها کاهش پيدا مي کند.
بررسي هاي جديد نشان داده است، مصرف طولاني مدت آنتي بيوتيک ها براي درمان جوش هاي چرکي مي تواند خطر بروز عفونت هاي گلو را تا 2 برابر افزايش دهد.
محققان بر اين باورند مصرف طولاني مدت آنتي بيوتيک ها در افرادي که از جوش هاي چرکين رنج مي برند، مي توانند خطرات فراواني را براي آنها به دنبال داشته باشد.گروهي از دانشمندان بر اين باورند مصرف آنتي بيوتيک ها به منظور درمان اين جوش ها براي مدت بيش از 6 هفته تا يکسال، احتمال بروز عفونت ها را افزايش مي دهد.
هيچ موردي براي استفاده از آنتي بيوتيک ها در يک سرماخوردگي وجود ندارد.مصرف خودسرانه آنتي بيوتيک ها باعث ايجاد مقاومت دارويي باکتري ها مي شود. نمونه واضح آن دارويي مشهور به نام آمپي سيلين است که تا چند سال پيش بر اغلب عفونت هاي تنفسي فوقاني مؤثر بود، اما امروزه به دليل اينکه بسياري از باکتري ها به آن مقاوم شده اند ديگر کمتر استفاده مي شود.
با تکيه بر آنتي بيوتيک ها جهت کنترل عفونت هاي ميکروبي، بدون شک پزشکان به تکنيک ستروني توجه زيادي معطوف نداشته و بدون تشخيص دقيق مکان، به درمان عفونت هاي ميکروبي پرداختند.اين روش غالباً بعد از پيدايش ميکروارگانيسم هاي مقاوم به آنتي بيوتيک هاي بدون نسخه در دسترس عموم قرار گرفت و مصرف بيش از حد آنها در درمان بيماري ها موجب پيدايش حساسيت و آلرژي در بسياري از افراد گرديد.
پس بهتر است تصميم گيري براي مصرف کردن يا نکردن اين داروها را برعهده پزشک معالج خود بگذاريم تا از ايجاد خطرات ذکر شده در آينده جلوگيري شود، در غير اين صورت، مصرف گسترده و بي رويه آنتي بيوتيک ها در کشور موجب ايجاد گونه هاي مقاوم خطرناک از ميکروب ها مي شود که چه بسا درماني براي آنها موجود نباشد.
منبع: نشريه اطلاعات علمي -شماره 359
