پرسش :
مراد از اقامه نماز چیست؟
پاسخ :
پاسخ اجمالی:
در قرآن فعل یا به جا آوردن نماز با تعبیرات مختلفی همچون قضا، قیام، اتیان و اقامه بیان شده است که با توجه به تفاسیر آیات، اقامه نماز یک معنای بالاتر و والاتر از نماز خواندن فردی دارد و به معنای زنده کردن، زنده نگه داشتن، عزت و ارزش بخشیدن به نماز در جامعه و در بین مردم است.
پاسخ تفصیلی:
در قرآن کریم درباره انجام نماز تعبیرات مختلفی بیان شده است:
1. تعبیر به «قضاء نماز»: "فَإِذا قَضَیْتُمُ الصَّلاةَ فَاذْکُرُوا اللَّهَ قِیاماً وَ قُعُوداً وَ عَلى جُنُوبِکُمْ "،[1] یعنی و هنگامى که نماز را به پایان رساندید، خدا را یاد کنید ایستاده، و نشسته، و در حالى که به پهلو خوابیده اید ...". در این آیه شریفه مراد از "قضاء نماز" به پایان رساندن و فارغ شدن از از انجام نماز به عنوان عبادت فردی است.
2. تعبیر به «قیام بر نماز»: "إِنَّ الْمُنافِقینَ یُخادِعُونَ اللَّهَ وَ هُوَ خادِعُهُمْ وَ إِذا قامُوا إِلَى الصَّلاةِ قامُوا کُسالى یُراؤُنَ النَّاسَ وَ لا یَذْکُرُونَ اللَّهَ إِلاَّ قَلیلاً "؛ منافقان مى خواهند خدا را فریب دهند در حالى که او آنها را فریب مى دهد و هنگامى که به نماز برمى خیزند، با کسالت برمى خیزند و در برابر مردم ریا مى کنند و خدا را جز اندکى یاد نمى نمایند![2] در این آیه نیز مراد از قیام به نماز، آماده شدن یرای انجام نماز به عنوان عبادت فردی است.
3. تعبیر به «اتیان نماز»: "وَ لا یَأْتُونَ الصَّلاةَ إِلاَّ وَ هُمْ کُسالى وَ لا یُنْفِقُونَ إِلاَّ وَ هُمْ کارِهُونَ"؛ و نماز به جا نمى آورند جز با کسالت، و انفاق نمى کنند مگر با کراهت![3] در این آیه نیز مراد از قیام به نماز، آماده شدن یرای انجام نماز به عنوان عبادت فردی است.
4. تعبیر به «اقامه نماز»، به جاى خواندن نماز: "الَّذینَ یُقیمُونَ الصَّلاةَ وَ یُؤْتُونَ الزَّکاةَ وَ هُمْ بِالْآخِرَةِ هُمْ یُوقِنُونَ"؛ همانان که نماز را برپا مى دارند، و زکات را مى پردازند و آنها به آخرت یقین دارند.[4]
مفسران در باره تعبیر اقامه نماز می گویند: این تعبیر بالاتر از نماز خواندن هر فرد مسلمان و انجام تکلیف شخصی است، و اشاره به این است که مؤمنان نه تنها خودشان نماز مى خوانند، بلکه کارى مىکنند که این رابطه محکم با پروردگار همیشه و در همه جا برپا باشد.[5]
در تفسیر المیزان آمده است: "... اقامه، به معناى بپا داشتن هر چیز است به نحوى که تمامى آثار آن چیز مترتب بر آن شود، و هیچ اثر و خاصیتى پنهان و مفقود نماند؛ مانند اقامه عدل، اقامه سنت، اقامه نماز، اقامه شهادت، اقامه حدود، اقامه دین و امثال آن".[6]
همان گونه که در زیارت امام حسین (ع) می خوانیم: "اشهد انک قد اقمت الصلاة"؛ شهادت می دهم که تو نماز را به پاداشتی. در این جا اقامه نماز یعنی زنده کردن نماز، نه خواندن آن. البته در قرآن هر جا که نماز به معنای خواندن و به جا آوردن باشد با کلماتی مانند "مصلین" آمده است.[7]
همان گونه که بیان شد، تعبیر به اقامه نماز (به جاى خواندن نماز) اشاره به این است که مؤمنان نه تنها خودشان نماز مى خوانند، بلکه کارى مى کنند که این رابطه محکم با پروردگار هم چنان و در همه جا بر پا باشد، بنابراین اقامه نماز یک معنای بالاتر و والاتر از نماز خواندن فردی دارد و به معنای زنده کردن، زنده نگه داشتن، عزت و ارزش بخشیدن به نماز در جامعه و در بین مردم است.
پی نوشتها:
[1]. نساء، 103.
[2] . نساء، 142.
[3] . توبه، 54.
[4]. لقمان، 4.
[5] تفسیر نمونه، ج 7، ص 88.
[6] ترجمه المیزان، ج 11، ص 62.
[7] "الا المصلین"، معارج، 22؛ "لم نک من المصلین"، مدثر، 43.
منبع: www.islamquest.net
پاسخ اجمالی:
در قرآن فعل یا به جا آوردن نماز با تعبیرات مختلفی همچون قضا، قیام، اتیان و اقامه بیان شده است که با توجه به تفاسیر آیات، اقامه نماز یک معنای بالاتر و والاتر از نماز خواندن فردی دارد و به معنای زنده کردن، زنده نگه داشتن، عزت و ارزش بخشیدن به نماز در جامعه و در بین مردم است.
پاسخ تفصیلی:
در قرآن کریم درباره انجام نماز تعبیرات مختلفی بیان شده است:
1. تعبیر به «قضاء نماز»: "فَإِذا قَضَیْتُمُ الصَّلاةَ فَاذْکُرُوا اللَّهَ قِیاماً وَ قُعُوداً وَ عَلى جُنُوبِکُمْ "،[1] یعنی و هنگامى که نماز را به پایان رساندید، خدا را یاد کنید ایستاده، و نشسته، و در حالى که به پهلو خوابیده اید ...". در این آیه شریفه مراد از "قضاء نماز" به پایان رساندن و فارغ شدن از از انجام نماز به عنوان عبادت فردی است.
2. تعبیر به «قیام بر نماز»: "إِنَّ الْمُنافِقینَ یُخادِعُونَ اللَّهَ وَ هُوَ خادِعُهُمْ وَ إِذا قامُوا إِلَى الصَّلاةِ قامُوا کُسالى یُراؤُنَ النَّاسَ وَ لا یَذْکُرُونَ اللَّهَ إِلاَّ قَلیلاً "؛ منافقان مى خواهند خدا را فریب دهند در حالى که او آنها را فریب مى دهد و هنگامى که به نماز برمى خیزند، با کسالت برمى خیزند و در برابر مردم ریا مى کنند و خدا را جز اندکى یاد نمى نمایند![2] در این آیه نیز مراد از قیام به نماز، آماده شدن یرای انجام نماز به عنوان عبادت فردی است.
3. تعبیر به «اتیان نماز»: "وَ لا یَأْتُونَ الصَّلاةَ إِلاَّ وَ هُمْ کُسالى وَ لا یُنْفِقُونَ إِلاَّ وَ هُمْ کارِهُونَ"؛ و نماز به جا نمى آورند جز با کسالت، و انفاق نمى کنند مگر با کراهت![3] در این آیه نیز مراد از قیام به نماز، آماده شدن یرای انجام نماز به عنوان عبادت فردی است.
4. تعبیر به «اقامه نماز»، به جاى خواندن نماز: "الَّذینَ یُقیمُونَ الصَّلاةَ وَ یُؤْتُونَ الزَّکاةَ وَ هُمْ بِالْآخِرَةِ هُمْ یُوقِنُونَ"؛ همانان که نماز را برپا مى دارند، و زکات را مى پردازند و آنها به آخرت یقین دارند.[4]
مفسران در باره تعبیر اقامه نماز می گویند: این تعبیر بالاتر از نماز خواندن هر فرد مسلمان و انجام تکلیف شخصی است، و اشاره به این است که مؤمنان نه تنها خودشان نماز مى خوانند، بلکه کارى مىکنند که این رابطه محکم با پروردگار همیشه و در همه جا برپا باشد.[5]
در تفسیر المیزان آمده است: "... اقامه، به معناى بپا داشتن هر چیز است به نحوى که تمامى آثار آن چیز مترتب بر آن شود، و هیچ اثر و خاصیتى پنهان و مفقود نماند؛ مانند اقامه عدل، اقامه سنت، اقامه نماز، اقامه شهادت، اقامه حدود، اقامه دین و امثال آن".[6]
همان گونه که در زیارت امام حسین (ع) می خوانیم: "اشهد انک قد اقمت الصلاة"؛ شهادت می دهم که تو نماز را به پاداشتی. در این جا اقامه نماز یعنی زنده کردن نماز، نه خواندن آن. البته در قرآن هر جا که نماز به معنای خواندن و به جا آوردن باشد با کلماتی مانند "مصلین" آمده است.[7]
همان گونه که بیان شد، تعبیر به اقامه نماز (به جاى خواندن نماز) اشاره به این است که مؤمنان نه تنها خودشان نماز مى خوانند، بلکه کارى مى کنند که این رابطه محکم با پروردگار هم چنان و در همه جا بر پا باشد، بنابراین اقامه نماز یک معنای بالاتر و والاتر از نماز خواندن فردی دارد و به معنای زنده کردن، زنده نگه داشتن، عزت و ارزش بخشیدن به نماز در جامعه و در بین مردم است.
پی نوشتها:
[1]. نساء، 103.
[2] . نساء، 142.
[3] . توبه، 54.
[4]. لقمان، 4.
[5] تفسیر نمونه، ج 7، ص 88.
[6] ترجمه المیزان، ج 11، ص 62.
[7] "الا المصلین"، معارج، 22؛ "لم نک من المصلین"، مدثر، 43.
منبع: www.islamquest.net
