پرسش :
وظيفه ما در برابر شبهات چيست ؟
پاسخ :
برخى معتقدند انسان در هر سن و معلوماتى كه باشد بى هيچ قيد و شرطى مى تواند به هر سخنى گوش فرا دهد. اينان به آيه شريفه :فبشر عباد الذين يستمعون القول فيتبعون احسنه(1) ؛ تمسك ميكنند. در صورتى كه آيه شريفه در مورد انديشمندان و صاحب نظرانى است كه قدرت و توان تشخيص ((قول احسن))را دارند نه هر كسى در هر سن و سال و سطحى از معلومات ميتواند اين چنين باشد. چنان كه در ادامه آيه ى شريفه مى فرمايد:اولئك الذين هداهم الله و اولئك هم اولواالالباب(2) ؛((آنان كسانى اند كه خدا هدايتشان كرده و آنان خردمندان و صاحبان مغز و عقل اند.))
بنابراين تا وقتى كه انسان اعتقادهايش را از منابع موثق و معتبر محكم نكرده و قدرت پاسخگويى به شبهات را ندارد ، نبايد در اين وادى قدم بگذارد. انسان بايد زمان شناس باشد ، براى حال و آينده اش برنامه ريزى كند؛ نه اينكه بنشيند و هنگامى كه با شبهات بنيان كن و تبليغات مسموم روبه رو شد به فكر چاره اى ، بيفتد بلكه مانند واكسنى كه براى پيشگيرى امراض به كودكان تزريق مى كنند ما نيز با طرح شبهات و جواب آنها به طور فشرده اطلاعى از آنها داشته باشيم تا هنگام مواجه با مخالفان خود را نباخته و توان جواب گويى را داشته باشيم .
امام صادق عليه السلام فرمود:العالم بزمانه لا تهجم عليه اللوابس(3) ؛((كسى كه زمان شناس است شبهات بر او هجوم نخواهد آورد.))
امام على صحيح فرمود:من عرف الايام لم يغفل عن الاستعداد(4) ؛((هر كسى كه روزگار خود را شناخته و زمان شناس باشد از آمادگى غافل نخواهد شد.))
پاسخ : بحث از مهدويت در اين عصر و زمان آثار و فوايدى دارد كه به برخى از آنها اشاره مى كنيم :
1- آرمان قيام و انقلاب مهدى عليه السلام يك فلسفه بزرگ اجتماعى ، اسلامى است . اين آرمان بزرگ گذشته از اينكه الهام بخش ايده و راه گشاى به سوى آينده است ، آينه بسيار مناسبى است براى شناخت آرمان هاى اسلامى . (5)
2- نويد به برپايى حكومتى جهانى و اسلامى اركان و عناصر مختلفى دارد كه برخى فلسفى و جهانى است و جزئى از جهان بينى اسلامى است ، و برخى فرهنگى و تربيتى است ، برخى سياسى است و برخى اقتصادى و برخى اجتماعى است . و برخى انسانى يا انسانى ، طبيعى مى باشد. (6)
انسان ميتواند با الگو پذيرى از برنامه هاى جامع و فراگير حضرت در عصر ظهور به آرمان هاى واقعى اسلام نزديك شود.
3- در طول تاريخ و در سطح جهان ، انقلاب هاى گوناگونى از قبيل فرهنگى ، سياسى ، اجتماعى و ... صورت گرفته است ، ولى اكثر اين انقلابها يا در شروع موفق نبوده و يا اينكه در مواجهه با مشكلات فراوان و مقابله با دشمنان خود نتوانسته است دوام بياورد ... و تنها نگاه سبزى كه شيعه به مهدويت دارد مى تواند با ايجاد روحيه اميد در جامعه ، مردم را از نااميدى و ياءس برهاند. شيعه معتقد به امام زمانى زنده و حاضر و ناظر بر اعمال خود است كه او را در مواقع حساس كمك كار خواهد بود. اين اعتقاد از جهت روان شناسى آثار عميقى را در روحيه شيعيان خواهد گذاشت .
4- از آن جهت كه وقت تشكيل حكومت امام زمان عليه السلام مشخص نيست و هر لحظه ميتواند زمان ظهور باشد ، لذا وظيفه داريم كه نظرى به مباحث مهدويت و ظهور كرده و خصوصيات عصر ظهور و وظايف خود در آن عصر را بدانيم .
5- رسيدن به حكومت جهانى توحيدى در عصر ظهور ، شرايطى دارد كه برخى از آنها به دست خود بشر حاصل مى گردد ، از آن جمله رسيدن بشر به تكامل همه جانبه و رسيدن به مستواى عالى فكرى است . لذا بر ماست كه آرمانهاى اصيل اسلامى در عصر ظهور را بدانيم تا بتوانيم هر چه بهتر در نزديك شدن آن سهيم بوده و زمينه ساز ظهور حضرت باشيم .
6- بحث از مهدويت تنها بحث از امورى نيست كه مربوط به آينده بشريت باشد بلكه بحث از امامت و مهدويت است ، بحث از اينكه در هر زمانى بايد امام معصومى موجود باشد خواه حاضر و مشهور و خواه غايب و پنهان تا حجت ها و بينات خداوند باطل نگردد.
و لذا در روايات اسلامى از رسول خدا صلى الله عليه و آله ميخوانيم :من مات و لم يعرف امام زمانه مات ميتة جاهلية(7) ؛((هر كس بميرد و پيشواى زمان خود را نشناسد مرده است از نوع مردن زمان جاهليت .))
بحث از مهدويت ، بحث از غيبت و فلسفه آن و آثار و بركات وجود امام در اين عصر غيبت است .
و لذا بحث از مهدويت از وظايف و تكاليف شيعه در عصر غيبت است
پی نوشتها:
1- سوره زمر ، آيه 17 و 18.
2- سوره زمر ، آيه 18.
3- كافى ، ج 1 ، ص 27 ، ح 29؛ تحف العقول ، ص 356؛ بحار ، ج 75 ، ص 269 ، ح 109.
4- كافى ج 8 ، ص 23 ، ح 4؛ امالى ، شيخ صدوق ، ص 400 ، ح 9- توحيد ، ص 74 ، ح 27؛ تحف العقول ، ص 98- بحار ، ج 74 ، ص 287 ، ح 1.
5- قيام و انقلاب مهدى از ديدگاه فلسفه تاريخ ، شهيد مطهرى رحمة الله عليه ، ص 57.
6- قيام و انقلاب مهدى از ديدگاه فلسفه تاريخ ، شهيد مطهرى رحمة الله عليه ، ص 57.
7- شرح مقاصد ، ج 5 ، ص 239.
منبع :موعود شناسی وپاسخ به شبهات، نویسنده: علی اصغر رضوانی، انتشارات مسجد مقدس جمکران
برخى معتقدند انسان در هر سن و معلوماتى كه باشد بى هيچ قيد و شرطى مى تواند به هر سخنى گوش فرا دهد. اينان به آيه شريفه :فبشر عباد الذين يستمعون القول فيتبعون احسنه(1) ؛ تمسك ميكنند. در صورتى كه آيه شريفه در مورد انديشمندان و صاحب نظرانى است كه قدرت و توان تشخيص ((قول احسن))را دارند نه هر كسى در هر سن و سال و سطحى از معلومات ميتواند اين چنين باشد. چنان كه در ادامه آيه ى شريفه مى فرمايد:اولئك الذين هداهم الله و اولئك هم اولواالالباب(2) ؛((آنان كسانى اند كه خدا هدايتشان كرده و آنان خردمندان و صاحبان مغز و عقل اند.))
بنابراين تا وقتى كه انسان اعتقادهايش را از منابع موثق و معتبر محكم نكرده و قدرت پاسخگويى به شبهات را ندارد ، نبايد در اين وادى قدم بگذارد. انسان بايد زمان شناس باشد ، براى حال و آينده اش برنامه ريزى كند؛ نه اينكه بنشيند و هنگامى كه با شبهات بنيان كن و تبليغات مسموم روبه رو شد به فكر چاره اى ، بيفتد بلكه مانند واكسنى كه براى پيشگيرى امراض به كودكان تزريق مى كنند ما نيز با طرح شبهات و جواب آنها به طور فشرده اطلاعى از آنها داشته باشيم تا هنگام مواجه با مخالفان خود را نباخته و توان جواب گويى را داشته باشيم .
امام صادق عليه السلام فرمود:العالم بزمانه لا تهجم عليه اللوابس(3) ؛((كسى كه زمان شناس است شبهات بر او هجوم نخواهد آورد.))
امام على صحيح فرمود:من عرف الايام لم يغفل عن الاستعداد(4) ؛((هر كسى كه روزگار خود را شناخته و زمان شناس باشد از آمادگى غافل نخواهد شد.))
پاسخ : بحث از مهدويت در اين عصر و زمان آثار و فوايدى دارد كه به برخى از آنها اشاره مى كنيم :
1- آرمان قيام و انقلاب مهدى عليه السلام يك فلسفه بزرگ اجتماعى ، اسلامى است . اين آرمان بزرگ گذشته از اينكه الهام بخش ايده و راه گشاى به سوى آينده است ، آينه بسيار مناسبى است براى شناخت آرمان هاى اسلامى . (5)
2- نويد به برپايى حكومتى جهانى و اسلامى اركان و عناصر مختلفى دارد كه برخى فلسفى و جهانى است و جزئى از جهان بينى اسلامى است ، و برخى فرهنگى و تربيتى است ، برخى سياسى است و برخى اقتصادى و برخى اجتماعى است . و برخى انسانى يا انسانى ، طبيعى مى باشد. (6)
انسان ميتواند با الگو پذيرى از برنامه هاى جامع و فراگير حضرت در عصر ظهور به آرمان هاى واقعى اسلام نزديك شود.
3- در طول تاريخ و در سطح جهان ، انقلاب هاى گوناگونى از قبيل فرهنگى ، سياسى ، اجتماعى و ... صورت گرفته است ، ولى اكثر اين انقلابها يا در شروع موفق نبوده و يا اينكه در مواجهه با مشكلات فراوان و مقابله با دشمنان خود نتوانسته است دوام بياورد ... و تنها نگاه سبزى كه شيعه به مهدويت دارد مى تواند با ايجاد روحيه اميد در جامعه ، مردم را از نااميدى و ياءس برهاند. شيعه معتقد به امام زمانى زنده و حاضر و ناظر بر اعمال خود است كه او را در مواقع حساس كمك كار خواهد بود. اين اعتقاد از جهت روان شناسى آثار عميقى را در روحيه شيعيان خواهد گذاشت .
4- از آن جهت كه وقت تشكيل حكومت امام زمان عليه السلام مشخص نيست و هر لحظه ميتواند زمان ظهور باشد ، لذا وظيفه داريم كه نظرى به مباحث مهدويت و ظهور كرده و خصوصيات عصر ظهور و وظايف خود در آن عصر را بدانيم .
5- رسيدن به حكومت جهانى توحيدى در عصر ظهور ، شرايطى دارد كه برخى از آنها به دست خود بشر حاصل مى گردد ، از آن جمله رسيدن بشر به تكامل همه جانبه و رسيدن به مستواى عالى فكرى است . لذا بر ماست كه آرمانهاى اصيل اسلامى در عصر ظهور را بدانيم تا بتوانيم هر چه بهتر در نزديك شدن آن سهيم بوده و زمينه ساز ظهور حضرت باشيم .
6- بحث از مهدويت تنها بحث از امورى نيست كه مربوط به آينده بشريت باشد بلكه بحث از امامت و مهدويت است ، بحث از اينكه در هر زمانى بايد امام معصومى موجود باشد خواه حاضر و مشهور و خواه غايب و پنهان تا حجت ها و بينات خداوند باطل نگردد.
و لذا در روايات اسلامى از رسول خدا صلى الله عليه و آله ميخوانيم :من مات و لم يعرف امام زمانه مات ميتة جاهلية(7) ؛((هر كس بميرد و پيشواى زمان خود را نشناسد مرده است از نوع مردن زمان جاهليت .))
بحث از مهدويت ، بحث از غيبت و فلسفه آن و آثار و بركات وجود امام در اين عصر غيبت است .
و لذا بحث از مهدويت از وظايف و تكاليف شيعه در عصر غيبت است
پی نوشتها:
1- سوره زمر ، آيه 17 و 18.
2- سوره زمر ، آيه 18.
3- كافى ، ج 1 ، ص 27 ، ح 29؛ تحف العقول ، ص 356؛ بحار ، ج 75 ، ص 269 ، ح 109.
4- كافى ج 8 ، ص 23 ، ح 4؛ امالى ، شيخ صدوق ، ص 400 ، ح 9- توحيد ، ص 74 ، ح 27؛ تحف العقول ، ص 98- بحار ، ج 74 ، ص 287 ، ح 1.
5- قيام و انقلاب مهدى از ديدگاه فلسفه تاريخ ، شهيد مطهرى رحمة الله عليه ، ص 57.
6- قيام و انقلاب مهدى از ديدگاه فلسفه تاريخ ، شهيد مطهرى رحمة الله عليه ، ص 57.
7- شرح مقاصد ، ج 5 ، ص 239.
منبع :موعود شناسی وپاسخ به شبهات، نویسنده: علی اصغر رضوانی، انتشارات مسجد مقدس جمکران
