پرسش :
آيا خداوند پاداش يا مكافات اعمال را باهم مي دهد يا جدا؟ (يعني پاداش كار خوب رابا مكافات كار بد) باهم يكجا ميدهد؟
پاسخ :
نكته اي كه در اين ارتباط بايد به آن اشاره داشت اين است كه رابطه ميان دنيا و آخرت رابطه‌اي تنگاتنگ است. بنابراين جزايي كه در آخرت رخ ميدهد، جزايي تازه نيست، بلكه آنچه درآخرت واقع مي‌شود، كشف حقايق اعمال انسان در اين دنيا است. بنابراين جزاهاي رفتاري انسان ابتدا در اين دنيا واقع مي‌شود، و آنگاه باطنش درآن دنيا كه روز كشف اسرار و بواطن است،
مجازاتها بر سه گونه است:
1. مجازات قراردادى،
2. مجازاتى كه با گناه رابطه تكوينى و طبيعى دارد،
3. مجازاتى كه تجسم خود گناه است.
مجازاتهاى اخروى، ويژگىهاى مجازاتهاى قراردادى (مانند تنبيه، عبرت، تربيت و...) را ندارد؛ زيرا آخرت جاى عمل نيست، بلكه جاى حساب است. مجازاتهاى اخروى صداى نجوا و نيايش بنده را بشنود. پس از تأخير استجابت نبايد چندان نگران و نااميد شد. على(ع) كه مىفرمايد: «عمل صالح كشت آخرت است».نهجالبلاغه، خطبه 22.در اين گونه مجازاتها، تناسب بين عمل و نتيجه، از لحاظ كمى شرط نيست؛ چنان كه يك لحظه غفلت در رانندگى، نقص عضو هميشگى به دنبال خواهد داشت. و يا اينكه مجازاتهاى اخروى، تجسّم خود گناه است كه پارهاى ديگر از آيات و روايات بر اين حقيقت تأكيد دارند. كه با اين بيان ديگر جايي براي سوال مذكور باقي نمي ماند. زيرا وقتي عقاب و ثواب همان تجسم عمل باشد ديگر جدا يا با هم بودن معني ندارد.
امام صادق(ع) در جواب پرسشى درباره خلود در بهشت و جهنّم مىفرمايد: «علت هميشه بودن دوزخيان در دوزخ، اين است كه تصميم آنان اين بوده كه هر گاه در دنيا جاودانه بمانند، خدا را نافرمانى كنند و جهت هميشه بودن بهشتيان در بهشت نيز اين است كه تصميم آنان اين بوده كه هرگاه در اين دنيا جاودانه بمانند، اطاعت خدا كنند. پس تصميمهاى اين دو گروه، آنان را بهشتى دائم و دوزخى هميشگى كرده است».بحارالانوار، ج 8، ص 347.
www.morsalat.com
نكته اي كه در اين ارتباط بايد به آن اشاره داشت اين است كه رابطه ميان دنيا و آخرت رابطه‌اي تنگاتنگ است. بنابراين جزايي كه در آخرت رخ ميدهد، جزايي تازه نيست، بلكه آنچه درآخرت واقع مي‌شود، كشف حقايق اعمال انسان در اين دنيا است. بنابراين جزاهاي رفتاري انسان ابتدا در اين دنيا واقع مي‌شود، و آنگاه باطنش درآن دنيا كه روز كشف اسرار و بواطن است،
مجازاتها بر سه گونه است:
1. مجازات قراردادى،
2. مجازاتى كه با گناه رابطه تكوينى و طبيعى دارد،
3. مجازاتى كه تجسم خود گناه است.
مجازاتهاى اخروى، ويژگىهاى مجازاتهاى قراردادى (مانند تنبيه، عبرت، تربيت و...) را ندارد؛ زيرا آخرت جاى عمل نيست، بلكه جاى حساب است. مجازاتهاى اخروى صداى نجوا و نيايش بنده را بشنود. پس از تأخير استجابت نبايد چندان نگران و نااميد شد. على(ع) كه مىفرمايد: «عمل صالح كشت آخرت است».نهجالبلاغه، خطبه 22.در اين گونه مجازاتها، تناسب بين عمل و نتيجه، از لحاظ كمى شرط نيست؛ چنان كه يك لحظه غفلت در رانندگى، نقص عضو هميشگى به دنبال خواهد داشت. و يا اينكه مجازاتهاى اخروى، تجسّم خود گناه است كه پارهاى ديگر از آيات و روايات بر اين حقيقت تأكيد دارند. كه با اين بيان ديگر جايي براي سوال مذكور باقي نمي ماند. زيرا وقتي عقاب و ثواب همان تجسم عمل باشد ديگر جدا يا با هم بودن معني ندارد.
امام صادق(ع) در جواب پرسشى درباره خلود در بهشت و جهنّم مىفرمايد: «علت هميشه بودن دوزخيان در دوزخ، اين است كه تصميم آنان اين بوده كه هر گاه در دنيا جاودانه بمانند، خدا را نافرمانى كنند و جهت هميشه بودن بهشتيان در بهشت نيز اين است كه تصميم آنان اين بوده كه هرگاه در اين دنيا جاودانه بمانند، اطاعت خدا كنند. پس تصميمهاى اين دو گروه، آنان را بهشتى دائم و دوزخى هميشگى كرده است».بحارالانوار، ج 8، ص 347.
www.morsalat.com
