پرسش :

شعارهاى جنگ تحمیلی تا چه حد در عمل تحقق یافت؟

پاسخ :
درباره میزان تحقق شعارهاى دوران جنگ، باید نسبى‏نگرى کرد نه مطلق نگرى. اینکه درباره شعار »جنگ جنگ تا پیروزى« بگوییم صد در صد تحقق یافت یا اصلا تحقق نیافت ! قضاوتى صحیح نیست و باید براى تعیین میزان تحقق این شعار، ابتدا مفهوم پیروزى را مشخص نمود. آیا پیروزى یعنى آنکه حکومت صدام را سرنگون مى‏کردیم و خاک عراق را به تصرف در آورده و حکومت اسلامى در آنجا بر قرار مى‏کرد ؟ ! اگر این مفهوم پیروزى در شعار فوق مدنظر بوده، باید گفت که ما پیروز نشدیم. اما اگر مفهوم پیروزى، احقاق حق و ایستادگى در مقابل تجاوز دشمن و دفاع از تمامیت ارضى ایران باشد، در چنین مفهومى، ما در جنگ پیروز بوده‏ایم. لذا در تحقق شعارهاى جنگ باید به طور نسبى آنها را در نظر گرفت.
اکثر شعارهاى جنگ چون آرمانى و سمبولیک هستند، لذا طرح آنها به مفهوم محقق شدن صد در صد آنها در عمل نیست چرا که همواره میان آرمان‏ها تا واقعیات عینى، فاصله وجود دارد، اما طرح آنها و ایستادن بر آن شعارها، به منزله مشخص کردن مسیر حرکت است؛ چرا که اکثر آن شعارها برخاسته از مکتب اسلام و روایات و کلام حضرت امام خمینى (رحمت الله علیه) بود، که طرح آنها، مسیر آرمانى انقلاب اسلامى و سرزمین مقدس ایران را ترسیم مى‏نمود.
منبع: جنگ ایران و عراق، پرسش‌ها و پاسخ‌ها، فرهاد درویشی، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ