زایش زبان‌شناسی

مطالعه‌ی فرهنگ سرخ‌پوستان امریکایی جای فرضیه‌های مهمی را در زبان‌شناسی باز می‌کند. زبان به تمام معنی موضوعی فرهنگی است، زیرا جای ممتازی برای...

دوشنبه، 21 آبان 1397

زبان‌شناسی: علمی شرقی

در یک همایش علمی بین‌المللی در زبان‌شناسی، مستمع سخنرانی یکی از بنیانی‌گذاران واج‌شناسی زایشی بودم. واج‌‌شناسی زایشی در کنار نحو زایشی، صَرف...

چهارشنبه، 29 شهريور 1396

دساتیر به جای اوستا

واقعاً جای تأسف است كه تقریباً اغلب آنچه از محسّنات در ایران قدیم و میان ایرانیان نیاكان ما بود متروك شده و بسیاری از آنچه نامرغوب بود مانده...

پنجشنبه، 23 دی 1395

نگاهی به فرهنگ‌های زبان پهلوی (فارسی میانه)

در دوره‌ی میانه یا روزگار ساسانیان، برای رفع نیازهای علمی، به نگارش فرهنگ توجه شد. پدید آمدن متون متعدد در زمینه‌های گوناگون به زبان پارسی میانه...

يکشنبه، 19 دی 1395

زبان‌های ترکی امروزی

قرن سیزدهم / نوزدهم نقطه‌ی عطفی در تاریخ زبان‌های ترکی محسوب می‌شود. این قرن دوره‌ی کشف و آغاز عصر جدیدی در رشد و تحول آن زبان‌هاست. تحقیقات...

يکشنبه، 16 آبان 1395

زبان‌های ترکی قدیم

تاریخ زبان‌های ترکی، ویژگی‌های گذشته‌ی اقوام ترک را - خصوصاً نقش استثنایی آنان و ابعاد تغییرات منطقه‌ای و فرهنگی و همچنین گسستگی مردم و تلاش...

شنبه، 15 آبان 1395

زبان ترکی و ریشه‌ی آن

زبان‌های ترکی با توجه به منشأ تکوینشان، از خانواده‌ای زبانی هستند که این خانواده به زبان‌های مغولی و منچو - تونگوزی بسیار نزدیک است. زبان‌های...

شنبه، 15 آبان 1395

خاستگاه زبان و ادب دری

درباره‌ی خاستگاه زبان و ادب دری دو عقیده گفته می‌شود: 1. جنوب غربی ایران زمین. 2. شمال شرقی همان سرزمین تاریخی. پیشنهاد دوم بیش از پیش گفته می‌شود....

چهارشنبه، 8 مهر 1394

زبان در ایران باستان

اوستایی به زبانی اطلاق می‌شود که اوستا (= Apesta، به زبان پهلوی اوستاک، در زبان فارسی دری نام مجموعه‌ای از نوشته‌های مقدس آیین مزدیسنا و شاید...

شنبه، 13 تير 1394

استفاده از توانايي بالقوه زبان و ادبيات فارسي در گسترش فرهنگ و تمدن اسلامي

با شتاب گرفتن روزافزون فرايند جهاني شدن، در اثر توسعه ي فناوري ارتباطات و اطلاعات، رقابت سختي ميان فرهنگ ها و تمدن هاي گوناگون جهان براي سلطه...

دوشنبه، 13 بهمن 1393

واژه گزيني يا واژه سازي

در اصطلاح شناسي كه اندك اندك جايگاه علمي مستقلي براي خود دست و پا كرده است، شبكه هاي واژگاني و مهندسي آن ها بررسي مي شود. نزديك به بيست سال است...

دوشنبه، 13 بهمن 1393

زبان تفسير قرآن پاک

آنچه در این گفتار از نظر می گذرد بررسی کوتاهی است که در زبان تفسیر قرآن پاک به عمل آمده است. مؤلف این کتاب معلوم نیست اما از خصوصیات زبانی آن...

يکشنبه، 25 آبان 1393

از پهلوي به فارسي

پسوندی که در کلمات پشیمانی، زندگی، سستی و غیره دیده می شود در تداول دستور نویسان ایرانی پسوند حاصل مصدر نامیده می شود، اما در زبانهای اروپایی...

شنبه، 24 آبان 1393

لهجه شناسي تاريخي زبان هاي ايراني امروز

طبقه بندي زبان هاي کنوني ايراني بر مبناي ملاحظات تاريخي و لهجه شناسي به تاريخ گذشته ي زبان هاي مزبور بازمي گردد. معيار اين طبقه بندي ناشي از...

دوشنبه، 31 شهريور 1393

دوره هاي تحول فارسي دري

نهضت ترويج زبان فارسي که با رسميت يافتنِ آن در دوران صفاريان آغاز گرديد، در زمان سامانيان شدت يافت و با ظهور غزنويان و تأليف آثار مختلف علمي،...

دوشنبه، 31 شهريور 1393

زبان هاي ايراني نو

مراد از زبان هاي ايراني نو آن دسته از زبان هاي ايراني است که از نظر تاريخي از قرن دوم و سوم هـ/ هشتم و نهم. م که آغاز نگارش ايرانيان به خط عربي...

دوشنبه، 31 شهريور 1393

زبان هاي ايراني ميانه

زبانهاي ايراني باستاني، صرفي بوده و تصريف و انعطاف پذيري اشکال دستوري آن در صرف اسامي، ضماير و پسوندهاي دستوري که معرف حالت، جنس و غيره هستند...

دوشنبه، 31 شهريور 1393

زبان هاي ايراني باستان

گروه لهجه های غربی ایرانی ( سمت مغرب کویر نمک ایران ) 2- گروه لهجه های شرقی ایران ( سمت مشرق کویر نمک ایران ) 3- گروه لهجه های شرقی که شامل لهجه...

دوشنبه، 31 شهريور 1393

زبان ها و لهجه هاي ايراني

زبان مهم ترين وسيله ي ارتباط ميان انسان هاست که براي رفع نياز افراد جامعه و تفهيم و تفاهم در ميان آنها به کار مي رود. اما امري ثابت نبوده و به...

دوشنبه، 31 شهريور 1393

توصيفي تاريخي از زبان و فرهنگ شيرازي تبارهاي مقيم زنگبار

زبان سواحيلي و واژه هاي فارسي موجود در اين زبان، يادگارهاي جاودانه حضور ايراني هايي است که حدود يک هزار سال پيش در سواحل و جزاير شرق آفريقا استقرار...

دوشنبه، 23 تير 1393