در اثبات تواتر قرآن
یکی از مهم‌ترین نوشته‏های کوتاه حرّ عاملی که تاکنون چنان که باید به آن توجه نشده است رساله‏ی تواتر القرآن یا رسالة فی اثبات تواتر القرآن است...
پنجشنبه، 4 آذر 1395
معرفی رسالة فی اثبات تواتر القران اثر شیخ حرّ عاملی
یکی از مهم‌ترین نوشته‏های کوتاه حرّ عاملی که تاکنون چنان که باید به آن توجه نشده است رساله‏ی تواتر القرآن یا رسالة فی اثبات تواتر القرآن است...
پنجشنبه، 4 آذر 1395
زندگینامه‌ی شیخ حرّ عاملی
محمد بن حسن بن علی بن محمد بن حسین حر مشغری، فقیه و محدث امامی مذهب قرن یازدهم در شب جمعه، هشتم رجب سال 1033 در روستای مشغر، از روستاهای جبل...
پنجشنبه، 4 آذر 1395
مكی و مدنی در قرآن
ما در این مبحث قصد آن نداریم كه به تفصیل و با ذكر دلایل لازمه، آیات كریمه و سوره‌های شریفه‌ی قرآن را، از نظر مكی و مدنی بودن، بررسی كنیم و بدان...
يکشنبه، 16 آبان 1395
ترتیب سوره‌ها در قرآن بر چه مبنایی بوده؟
درباره‌ی ترتیب سوره‌ها كه آیا توقیفی است، یعنی این تركیب كنونی برحسب اشاره و فرمان رسول خدا بوده و چنین ترتیبی آسمانی است؟ و یا اینكه وابسته...
يکشنبه، 16 آبان 1395
اقسام سوره‌ها (دسته بندی سوره‌های قرآن)
از پیامبراكرم روایت شده كه فرمود:‌ «به من عطا شده است به جای توراة «السبع الطول» و در عوض زبور «المئین» و مكان انجیل «المَثانی». و برتری یافتم...
يکشنبه، 16 آبان 1395
نخستین و آخرین سوره‌ی قرآن
درباره‌ی نخستین سوره‌ای كه به تمامی و یكباره در اولین بار نزول یافت پراكندگی سخن كمتر [از سخن درباره‌ی فرجامین سوره] است. در یكی دو جائی از قول...
يکشنبه، 16 آبان 1395
نامها و شماره‌ی سوره‌ها
هر سوره‌ای نامی دارد و بسیاری از سوره‌ها هر یك چند نام دارد كه در روایات مختلفه آمده و چنین گفته‌اند كه نام سوره‌ها توقیفی است.
يکشنبه، 16 آبان 1395
بحثی در ترتیب و چینش آیه‌های قرآن
سخن مسلم و قطعی درباره‌ی ترتیب آیه‌ها و طرز قرار گرفتن آنها در سوره‌ها، به این صورتی كه امروزه در مصاحف موجوده می‌یابیم، بی‌گفتگو اینست كه: این...
يکشنبه، 16 آبان 1395
شمارگان (تعداد) آیات قرآن
در شماره‌ی آیات قرآنی اختلاف اقوالی دیده می‌شود. مكتب‌های مختلف كوفی، مكی، مدنی، بصری و شامی هر یك عددی را برگزیده‌اند كه مطابق روایات و اخباری...
يکشنبه، 16 آبان 1395
آخرین آیه‌ی نازل شده بر پیامبر
در تعیین آخرین آیه‌ی نازل شده [بر پیامبر] دانشمندان اختلاف كرده‌اند. زیرا همه‌ی ایشان به روایات و احادیثی استناد جسته‌اند كه به نبی اكرم نمی‌رسد...
جمعه، 30 مهر 1395
نخستین آیه‌ی قرآن كه بر پیامبر نازل شده كدامست؟
شناسایی نخستین آیه‌ی نازل شده و آخرین آن، ‌بهره و فایده‌ای خاص دارد. این شناسایی ما را به معرفت ترتیب آیات رهبری می‌كند و یكچنین معرفتی موجب...
جمعه، 30 مهر 1395
مبنای تفكیك تشخیص آیات قرآن
درباره‌ی كلمه‌ی «آیه» بحث‌های مختلفی پیش آمده است. از جمله آنكه در مورد وزن «آیة» سیبویه می‌گوید: بر وزن فَعَله (بفتح عین) است و اصلش اییه بوده،...
جمعه، 30 مهر 1395
آیا بسملة جزو سوره‌ها است؟
درباره‌ی آیه‌ی «بسم الله الرحمن الرحیم» كه به آن آیه‌ی تسمیه و یا بسمله نیز گفته می‌شود و در اسلام مقام خاصّی دارد، از پیامبراكرم مروی است: هر...
جمعه، 30 مهر 1395
علائم اختصاری در آیات قرآن
از كارهای تازه‌ای كه در ابتدا علماء از آن كراهت داشتند ولی سرانجام آن را پذیرفتند نوشتن عناوین بر سر هر سوره‌ای و نهادن رموز فاصله بر سر هر آیه‌ای...
جمعه، 30 مهر 1395
نخستین نقطه گذاری‌های قرآن
درباره‌ی نخستین دفعه‌ای كه قرآن را نقطه گذاری كرده‌اند مثل بسیاری از مسائل دیگر اختلاف نظر بسیار است. در پاره‌ای روایات گفته‌اند كه پیامبراكرم...
جمعه، 30 مهر 1395
درباره‌ی خط قرآن
خط قرآن و یا «رسم المصحف» همان روش نگاشتن قرآن است كه در زمان عثمان برای كتابت قرآن برگزیده شد. دانشمندان این روش را «رسم المصحف» نامیدند و عده‌ای...
جمعه، 30 مهر 1395
نویسندگان مصاحف در قرن نخست هجری قمری
مختصری در مورد نویسندگان مصاحف می‌گوئیم كه [پس از نزول قرآن و آغاز جمع و تدوین آن،] نیاز اجتماع بدانها روزبروز بیشتر می‌شد و در نتیجه هر روز...
جمعه، 30 مهر 1395
رواج مصحف عثمان پس از توحید مصاحف
[پس از پایانِ توحید مصاحف، عثمان مصاحفی را به نقاط مختلف بلاد اسلامی فرستاد.] مصاحفی كه عثمان به دیارها و شهرهای مختلف فرستاد كم كم رواج و نشر...
جمعه، 30 مهر 1395
سرانجام مصاحفی كه عثمان به نقاط مختلف فرستاد
نسخه‌های [قرآنی] را كه عثمان به اطراف فرستاد با اقبال عمومی پذیرفته شد و از همان آغاز چنان جنبه‌ی حرمت و قدسی یافتند كه فكر حفظ و نگهداری آنها...
جمعه، 30 مهر 1395