5 مهر 1388 / 8 شوال 1430 / 27 سپتامبر 2009

شکست حصر آبادان : به فرمان امام خميني(ره) رهبرفقيد جمهوري اسلامي ايران رزمندگان دليراسلام با حمله اي هماهنگ و سريع موفق به شكست حلقه محاصره شهرآبادان شدند. آبادان مدتها در اشغال نيروهاي نظامي عراق بود و بواسطه وجود استكامات بسياردشمن، آزادسازي آن غيرممكن به نظرمي رسيد. شكسته شدن حصرآبادان نقطه عطفي درجنگ تحميلي عراق با نظام مقدس جمهوري اسلامي محسوب مي شد. گفتني است كه حضرت امام خميني(ره) دربخشي ازسخنانشان خطاب به فرماندهان ارتش و سپاه دراين خصوص فرمودند: «اينجانب اين پيروزي بزرگ را به تمام نيروهاي مسلح و به سربازان ارجمند و سپاهيان نيرومند تبريك مي گويم و اميداست اين سرافرازي ها كه براي اسلام و ميهن فراهم مي كنند منظور نظرمبارك ولي الله اعظم بقية‌الله ارواحنا له الفداء باشد و آخرين پيروزي را كه بيرون راندن نيروهاي متجاوز كافر ازسرزمينهاي ميهن مان است؛ ملت شريف بزودي مشاهده كند».

عمليات ثامن الائمه با رمز نصر من الله و فتحٌ قريب در يك مرحله و به مدت دو روز آغاز شد. هدف از اجراي اين عمليات تصرف پلهاي دشمن واقع بر روي رودخانه كارون و تأمين جاده هاي آبادان- ماهشهر و آبادان- اهواز و درنهايت انهدام نيروهاي دشمن بود. ضمن اين عمليات 150كيلومتر مربع از خاك خوزستان از لوث وجود دشمن پاك شد و سه پل مواصلاتي دشمن كه بر روي رودخانه كارون بنا شده بود، منهدم شد. شماركشته ها و زخمي هاي دشمن درعمليات ثامن الائمه بيش از دو هزارتن اعلام شد.

علي اميني لايحه قرارداد كنسرسيوم را براي تصويب تسليم مجلس شوراي ملي كرد. طرف قرارداد 5 شركت بزرگ امريكايي و نه شركت مستقل بودند كه جمعاً 40درصد شركت نفت فرانسه سهم داشتند. محل قرارداد نيزهمان ناحيه اي بود كه شركت سابق نفت ايران و انگليس حق استفاده ازآن را داشت يعني جزاير خليج فارس. مدت قرارداد نيز دراختيار كنسرسيوم بود و اگر تقاضاي تمديد مي كرد دولت ايران مجبور به قبول آن بودئ كه درحقيقت مدت قرارداد 40سال محسوب مي شد.

در نخستين روز مهرماه سال 1359، نيروي زميني عراق، با تعداد زيادي نيرو و ادوات جنگي، اقدام به پيشروي در خاك جمهوري اسلامي ايران نمود و قسمت اعظم نوار مرزي به ويژه در جبهه‏هاي مياني را به تصرف خود درآورد. در ادامه، قصر شيرين در محاصره تانك‏هاي دشمن قرار گرفت. نيروهاي بعثي پس از دور زدن شهر و قطع ارتباط آن و كوبيدن شهر با گلوله‏هاي مستقيم تانك، وارد قصر شيرين شده و آن را نيز به اشغال خود درآوردند.

آيت‏اللَّه سيدعبداللَّه شيرازي در سال 1270 ش (1309 ق) در بيت علم و فضيلت در شيراز به دنيا آمد. ايشان در 21 سالگي به همراه پدر بزرگوار خود به دليل مبارزات ضد استعماري انگليس به مدت شش ماه از شيراز تبعيد شد و پس از بازگشت، به تحصيل و تدريس ادامه داد. آيت‏اللَّه شيرازي سپس براي تكميل تحصيلات خود، در سال 1294 ش به نجف اشرف رفت و در حلقه درس حضرات آيات: آقا ضياءالدين عراقي، سيدابوالحسن اصفهاني و ميرزاي نائيني شاگردي نمود. اين عالم رباني پس از اقامت سيزده ساله در نجف اشرف و اخذ درجه اجتهاد، به زادگاه خود، شيراز، بازگشت و به احياي حوزه علميه شيراز همّت گماشت. ايشان مبارزات سياسي خود را پس از بازگشت از نجف ادامه داده و مخالفت رسمي و علني خويش را با حكومت رضاشاه پهلوي اعلام كرد. آيت‏اللَّه شيرازي در اين راه متحمل سختي‏هاي فراواني شده، ضمن بي‏حرمتي به ايشان، اين عالمِ نستوه را به زندان كشاندند. پس از ماجراي كشف حجاب و كشتار خونين مسجد گوهرشاد به دستور رضاخان، آيت‏اللَّه شيرازي به طور مخفيانه راهي نجف اشرف شده و اين اقامت، چهل سال به طول انجاميد. ده سال پاياني عمر معظمٌ له در مشهد گذشت و حضور ايشان، حوزه اين شهر را رونقي دوباره بخشيد. آيت‏اللَّه شيرازي همچنين در نهضت اسلامي مردم ايران به رهبري امام خميني نيز، همواره پشتيباني خود را اعلام داشته و در آگاه سازي افكار مردم مشهد، نقش مهي ايفا نمود. از آيت‏اللَّه شيرازي آثار و بناهاي فراواني به جاي مانده كه تاسيس مدارس، كتابخانه‏ها، مساجد و... در شهرهاي مختلف از آن جمله‏اند. هم‏چنين عُمدَةُالوسايل، الامامَةُ و الشيعَه و ذخيرةُ الصّالحين از جمله كتب اين عالم آگاه مي‏باشند. آيت‏اللَّه سيدعبداللَّه شيرازي سرانجام در پنجم مهرماه 1363 ش برابر با اول محرم 1405 ق در 93 سالگي به سوي معبود شتافت و پس از تشييعي با شكوه، در جوار حرم منوَّر امام رضا(ع) به خاك سپرده شد.

جهانگردي در دنياي امروز، يكي از بهترين ابزارهاي تبادل و تعامل فرهنگي است و سياحت يا گشت و گذار در سرزمين‏هاي مختلف، از روش‏هاي موفق و گذران سالم اوقات فراغت مي‏باشد. جهانگردي در واقع مجموعه‏اي از سيرو سفرها و سياحت‏هاي داخلي و خارجي است كه با اهداف و نيت‏هاي مختلف انجام مي‏گيرد. جهانگرد كسي است كه به منظور تفريح، بازديد از نقاط ديدني، معالجه، تجارت، ورزش و زيارت به كشور ديگر سفر كند، مشروط بر اين كه مدت اقامت از بيست و چهار ساعت كمتر و از شش ماه بيشتر نباشد و در فاصله‏اي كمتر از هفتاد كيلومتر انجام نگيرد. در ايران، مسأله جهانگردي با نگرش جديد از سال 1317 ش مورد توجه قرار گرفت و براي اولين بار در وزارت كشور، اداره‏اي تحت عنوان امور جهانگردي، سازمان يافت. در سال 1320، اين اداره به شوراي عالي جهانگردي تغيير نام داد و در سال 1342، سازمان جلب سياحان، تصويب و كار خود را شروع كرد. در حال حاضر سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري، زير نظر رئيس جمهور متولي اين امر مي‏باشد.

نخستين شماره روزنامه مجلس منتشر شد. اين روزنامه را سيّد محمد صادق طباطبايي مشروطه -خواه مشهور تأسيس كرد. پس از اعلام مشروطيت و آزادي مطبوعات، تعداد روزنامه‎هاي منتشره در ايران رو به افزايش نهاد ودهها روزنامه در تهران، رشت و تبريزانتشار يافت. امّا نخستين روزنامه عهد مشروطه كه بعدازگشايش مجلس شوراي ملّي درايران منتشرشد روزنامه مجلس بود كه بدرج اخبار و وقايع جلسات شوراي ملّي مي‎پرداخت. پس از انتشار روزنامه مجلس بتدريج بر تعداد روزنامه ها افزوده شد و كثيري اقدام به انتشار روزنامه كردند.

عمادالدوله ديلمي در سال 338 ق جانشيني خود و امارت فارس را به عضدالدوله تفويض نمود. عضدالدوله معروف‏ترين امير آل‏بويه است و در طول سلطنت خويش در فتح بلاد و آبادي شهرها و ساختن كاخ‏ها همت گماشت. در زمان عضدالدوله اقتدار او از سواحل درياي عمان تا شام و در حدود مصر مسلم گرديد. بند امير در فارس از آثار اوست. همچنين نخستين بار در بغداد خطبه به نام او خواندند. عضدالدوله مذهب شيعه داشت و دربارش مجمع دانشمندان بود و كتاب‏هاي بسياري به نام او نوشته‏اند. جنازه‏ي او را در جوار حرم مطهر علي‏بن ابي‏طالب(ع) به خاك سپردند.

پس از گسترش حمله‏ي مغول به ايران، سلطان جلال الدين خوارزمشاه به مقابله با آنان پرداخت و در چندين جنگ، آن‏هارا شكست داد. جلال الدين كه قصد عزيمت به هند و تدارك نيروي جديد را داشت به طرف آن ديار حركت كرد و درصدد تهيه‏ي كشتي براي عبور از اين رودخانه‏ي خروشان برآمد. ناگهان لشكريان مغول در رسيدند و چون تنها يك كشتي در دست جلال الدين بود، آن را براي مادر و حَرَمِ خود اختصاص داد، ولي آن هم در تلاطم امواج درهم شكست. در اين هنگام، زنان حرم از او خواستند براي اين كه به دست پادشاه مغول گرفتار نشوند، آنان را به قتل برساند و شاه هم دستور داد آن بيچارگان را به سند انداختند و غرق كردند. جلال الدين پس از مدتي نبرد، چون تاب مقاومت در خود نديد با اسب به رود عظيم سند زد و از آن جا گذشت و به هند رسيد.

با تسلط يافتن وهابيون بر مدينه، قبور ائمه‏ي شيعه و بسياري از بزرگان اسلام توسط اين فرقه‏ي منحرف ويران گرديد. تا آن زمان، بر روي قبور ائمه‏ي شيعه و ساير بزرگان اسلام كه در مدينه مدفون بودند، گنبد و ضريح قرار داشت، اما از اين زمان به بعد وهابيون باتخريب قبور و از بين بردن ضريح و گنبدي كه بر روي تربت ائمه و بزرگان اسلام قرار داشت، مسلمانان را از فيض زيارت بارگاه آن بزرگواران محروم ساختند. از جمله قبوري كه در جريان اين واقعه ويران گرديد، بارگاه و مقبره‏ي امام حسن مجتبي(علیه السّلام) ، امام سجاد(علیه السّلام) ، امام محمد باقر(علیه السّلام) و امام جعفر صادق(علیه السّلام) بود. اين حركت وحشيانه‏ي وهابيون، جهان اسلام، به ويژه ايرانيان را شديداً متأثر نمود و در امر سفر حجاج ايراني هم اختلال ايجاد كرد. علاوه بر ويراني قبور ائمه‏ي شيعه، قبر حضرت عبداللَّه و حضرت آمنه پدر و مادر حضرت رسول(صلّی الله علیه و آله و سلّم) ، مالك، پيشواي مالكي، عباس عموي پيامبر، اسماعيل از فرزندان امام جعفر صادق(علیه السّلام) و... نيز به طور كامل ويران گرديد. لازم به ذكر است كه قوت گرفتن فرقه‏ي وهابي در عربستان، از ناگوارترين حوادث تاريخ اسلام در قرن چهاردهم هجري است.

دوران سلطه وثوق سياسي- نظامي دولت اسپانيا بر كشور مكزيك پايان يافت و اين كشور مستقل شد. مكزيك درسال 1519ميلادي به فرمان كورتس و بدست قواي اسپانيا تسخيرشد و تادهه 1820ميلادي كه جنگ سراسر سرزمين مكزيك را فراگرفت اين كشور مستعمره اسپانيا بود. سرانجام پس ازسالها مبارزه استقلال طلبانه مردم مكزيك به رهبري اگوستين اتوربيده اين كشور به استقلال رسيد. اتوربيده مكزيك را به امپراتوري وسيعي بدل كرد و درسال1823ميلادي حكومت جمهوري نظام حاكم بر مكزيك شد.

قرارداد پولادين ميان سه دولت متعهد درجنگ جهاني دوم به امضا رسيد. اين قرارداد كه به موجب آن سه شهررم، برلين و توكيو با محوري به هم مربوط مي شدند ميان دولتهاي آلمان نازي، ايتاليا و امپراتوري ژاپن به امضا رسيد. ازاين رو اين دولتها درجنگ جهاني دوم به دول محور معروف شدند. حمله ژاپن به امريكا و دخالت نظامي امريكا در جنگ جهاني دوم از پيامدهاي اين قرارداد بشمار مي رود.

پتر كبير، تزار بزرگ و معروف روسيه، در 12 مارس سال 1672م در مسكو به دنيا آمد. در 29 آوريل 1782 به سلطنت رسيد ولي نيابت سلطنت بر عهده خواهرش سوفي قرار گرفت. پس از آن كه خواهرش به نيابت سلطنت رسيد، او را به قريه‏اي در نزديك مسكو فرستاد كه اين امر باعث تربيت روحي و اخلاقي پتر شد. خواهر پتر درصدد تقويت حكمراني خود بر روسيه تا پايان عمر بود ولي از پتر شكست خورد و پتر پس از اين واقعه در 27 سپتامبر سال 1689م رسماً به سلطنت نشست. وي تصميم گرفت تا مردم عقب مانده كشور خود را به سوي تمدن غربي، رهبري كند. بنابراين با يورش به امپراتوري عثماني و ديگر كشورهاي غرب، در اخذ و فراگيري فنون و مهارت‏هاي آنان تلاش نمود. او هم‏چنين تعداد زيادي از هنرمندان و صنعت گران كشورهاي غرب را به روسيه آورد و آنان را به كار گمارد. هرچند در اواخر سلطنت پتركبير، روسيه يكي از ممالك بزرگ و قدرت‏مند به شمار مي‏رفت اما در اخلاق واقعي و صفات و روحيات ملي و طبيعي افراد، تغيير فوق‏العاده‏اي حاصل نشده بود. پتر كبير سرانجام در 28 ژانويه سال 1725م در 53 سالگي به مرض ذات‏الريه درگذشت و كاترين اول، همسر وي، به پادشاهي دست يافت. (ر.ك: 28 ژانويه)

نخستين راه‏هاي ريلي با ريل‏هاي چوبي ساخته مي‏شد و واگن‏هاي اسبي بر روي آن‏ها حركت مي‏كرد. در قرون هفده و هجده ميلادي اين قطارها براي حمل زغال سنگ و سنگ معدن به كار مي‏رفت. در قرن هجدهم كه مخترعان انگليسي، فرانسوي و امريكايى مشغول آزمايش لوكوموتيوهاي بخار شدند، ريل‏هاي چُدَني جاي‏گزين ريل‏هاي چوبي گرديد. استفاده از ريل‏هاي چدني، دامنه به كارگيري راه‏آهن را به كارهاي غيرمعدني نيز كشانيد. با كشف نيروي بخار، نخستين راه آهن براي حمل مسافر و كالا كه با نيروي بخار كار مي‏كرد در 27 سپتامبر سال 1825م در انگلستان به كار افتاد. راه آهن به سرعت در اروپا رواج يافت و كشورهاي گوناگون از آن بهره بردند. راه آهن در حال حاضر يكي از راه‏هاي اصلي حمل و نقل كالا و مسافر است كه سهم عمده‏اي در اين جابجايي دارد.

در جريان پيشروي نيروهاي آلمان نازي به خاك شوروي كه از 22 ژوئن 1941 شروع شده بود، قواي شوروي در حالي كه خسته بودند و مهمّاتشان رو به پايان بود، مورد حمله همه جانبه سربازان آلماني قرار گرفتند. در اين نبرد كه در 27 سپتامبر 1941م به پيروزي آلماني منجر گرديد، روس‏ها به شدت شكست خوردند. هم‏چنين بيش از 600 هزار تن از سربازان شوروي اسير شدند و حدود 1200 تانك و 5400 توپِ شوروي از بين رفت يا توسط آلمان‏ها به غنيمت گرفته شد. آمار فراوان اسراي شوروي در جريان اين نبرد، بزرگ‏ترين ميزان اسير در دوران جنگ جهاني دوم در هنگام پيكار را رقم زد. چندي بعد با فرا رسيدن فصل سرما و آغاز بارندگي در شوروي، نظاميان آلمانْ زمين گير شده و حملات متقابل ارتش سرخ شوروي عليه آنها آغاز گرديد.

شهر پكن در چين يكي از شهرهاي قديمي است كه سابقه آن به بيش از هزار سال قبل از ميلاد مي‏رسد و سابقه پايتختي آن را مي‏توان از سده‏هاي اوليه بعد از ميلاد به حساب آورد. در قرن سيزدهم كه مغول‏ها سرتاسر چين را تصرف كردند و سلسله يوآن را تأسيس نمودند، بخشي از اين منطقه را خانبالق ناميده و به پايتختي برگزيدند اما در زمان سلسله مينگ، مركزيت چين در پكن تثبيت گرديد. اين وضعيت تا اوائل قرن بيستم ادامه داشت و به دنبال اعلام حكومت جمهوري جديد توسط ملي‏گرايان حكومت ملي شهر نان‏كينگ را به پايتختي انتخاب نمودند. بعد از پايان جنگ جهاني دوم و خروج ژاپن از چين، گروه‏هاي معارض داخلي شامل كمونيست‏ها و ملي‏گرايان روياروي يك‏ديگر قرار گرفته و پس از شكست ملي‏گرايان و پناهنده شدن آن‏ها به تايوان، سرزمين گسترده چين به تصرف كمونيست‏ها درآمد و در 27 سپتامبر 1949م در آستانه اعلام حكومت جمهوري خلق چين، شهر پكن به پايتختي برگزيده شد. شهر پر جمعيت و تاريخي پكن كه در شرق چين قرار دارد، از مراكز بزرگ سياسي، اقتصادي و فرهنگي اين كشور محسوب مي‏شود. اين شهر با حدود 11 ميليون نفر جمعيت داراي 2 قسمت است كه بخش مياني آن به نام شهر ممنوعه محل سكونت پادشاهان قديمي و از مراكز جذب توريست‏ها به شمار مي‏رود.

ظهور گروهك طالبان در جنوب افغانستان در سال 1994م و اعلام موجوديت آن در سپتامبر اين سال، چهره سياسي كشور و مسير جنگ و زد و خوردها را عوض كرد. طالبان كه در پاكستان آموزش ديده بودند و هدفشان ظاهراً برقراري دولت واحد اسلامي در افغانستان بود، پادگان‏هاي نظامي نواحي مركزي و غرب كشور را به سرعت تصرف كردند و در صدد تصرف كابل، پايتخت افغانستان برآمدند. دولت مركزي و متحدان وي كه از روي كار آمدن نيروي ناشناخته و تازه‏نفس طالبان شگفت‏زده و مأيوس شده بودند، در سال 1996م با هشت هزار تن از نيروهاي جنگجو و مسلّح طالبان كه شهر كابل را بمباران مي‏كردند روبرو شدند و ناگزير از عقب‏نشيني و تسليم پايتخت گرديدند. طالبان در نهايت پس از درگيري‏هاي خونين با ديگر گروه‏هاي افغان، در 27 سپتامبر 1996م وارد كابل شدند و دولت خود را در آنجا بنا نهادند. طالبان با حمايت پاكستان و عربستان سعودي و دولت امريكا در صحنه مبارزات سياسي افغانستان ظاهر شده بودند، به مرور بر اكثر نواحي كشور استيلا يافتند و تصميم گرفتند تا به اصطلاح بر اساس قوانين اسلامي حكومت كنند. آنان در اين مسير، سخت‏گيري‏هاي متعددي براي مردم اين كشور به ويژه زنان ايجاد كردند و نارضايتي مردم را دامن زدند. علي‏رغم اين كه گروه طالبان، حاكميت خود را بر بيش از 90% خاك افغانستان گسترده بودند، با اين حال، از شناسايى بين‏المللي برخوردار نبودند و تنها عربستان سعودي، امارات متحده عربي و پاكستان، حكومت طالبان بر افغانستان را به رسميت شناختند. وقوع حوادث يازدهم سپتامبر 2001م در امريكا كه ارتكاب آن به گروه‏هاي تندرو اسلامي به ويژه گروه القاعده به رهبري اُسامه بن لادن نسبت داده شده بود موجب گرديد كه دولت طالبان تحت فشار شديد قرار گيرد. در پي هشدارهاي دولت امريكا به طالبان و درخواست تسليم اسامه بن لادن به امريكا و عدم تمكين رهبري گروه طالبان، نيروهاي امريكايي و متحدان آن به منطقه اعزام شدند و در پي چندين هفته بمباران مراكز تسليحاتي و آموزشي گروهك طالبان و گروه القاعده، دولت طالبان از كابل عقب‏نشيني كرد و دور تازه‏اي از حوادث در اين كشور آغاز شد.

/س