آيا دين براى سلامتى شما خوب است؟
نويسنده:استاد محسن غرويان
منبع:روزنامه رسالت
منبع:روزنامه رسالت
سوال فوق را آقاى ديل متيوز(1]Dale Matthews[ ) مطرح کرده است و مى‌گويد: «خانمى پر نشاط - و ناراحت - با تبسمى فريبنده و شوخ طبعى‌اى گزنده و مبتلا به درد لاعلاج آرتروز به مطب من آمد. در هر ملاقات وى شرح مستوفى و ملال‌آورى از درد غيرقابل علاج خود مى‌داد! او همه انواع مسکن‌ها را امتحان کرده بود، بدون آنکه توفيقى به دست آورد. يک روز در حالت نوميدى از او پرسيدم: آيا چيزى هست که به شما کمک کند؟ او فرياد برآورد که: ايمان و دعا! و همراهى با گروه آوازخوان در کليسا!
آقاى متيوز با شگفتى مى‌پرسد: ايمان، دعا... و آواز خواندن؟ آيا اينها در کتاب مرجع پزشکان ]s Desk Reference Physician[ فهرست شده است؟
جالب است بدانيم که امروزه تاثيرات طبى ايمان تنها موضوعى مربوط به ايمان نيست، بلکه موضوعى علمى نيز هست! و جالب‌تر اينکه بيش از سيصد تحقيق علمى درباره ارزش طبى فرايض دينى نوشته شده است. محققان مى‌گويند: شرکت در مراسم عبادت دعا، مطالعه کتاب‌هاى مقدس و حضور فعال در انجمن‌هاى روحانى و معنوى منافع طبى فراوانى را به دنبال دارند؛ از قبيل: پيشگيرى و درمان بيمارى‌هاى روانى همچون افسردگي، خودکشى و اضطراب - درمان بيمارى‌هاى طبى و جراحى همانند بيمارى‌هاى قلبي، سرطان، بيمارى‌هاى ناشى از تماس جنسى - درمان اعتياد، کاهش درد و ناتوانى و افزايش طول عمر. محققان معتقدند معالجات روحانى نظير دعا و روان درمانى مبتنى بر دين، بهبودى را بسيار تسريع مى‌کند و نيز انجام فرايض دينى موجب احساس معنا، هدفدارى و اميد در زندگى انسان مى‌شوند.
آقاى متيوز اضافه مى‌کند: در واقع پيوند بين دين و پزشکى کاملا قديمى است. از آغاز تاريخ مکتوب، اين جفت سنت شفابخش در درمان بيماران شرکت داشته‌اند و با هم زمين مقدس شفابخشى را شخم زده‌اند... وقت آن رسيده است که اين دو سنت شفابخشى که مدت‌ها از هم جدا شده بودند به هم بپيوندند، نه اينکه به طرف هم شمشير بکشند... منافع اثبات شده عقايد و اعمال دينى براى سلامتى انسان‌ها و علايق معنوى شکوفاى بيماران، ما را مجبور مى‌کند که موضوعات ايمانى را با بيماران خود مطرح کنيم. همه متخصصان پزشکى تاثير پزشکى ايمان را مى‌توانند بياموزند و تشخيص دهند و در اوقات مناسب، به کارگيرى عقايد و آداب معنوى و روحانى را تشويق کنند. دعا کردن براى بيماران يا با بيماران - بسته به عقايد و اميال هم بيمار و هم پزشک - در بعضى موارد مى‌تواند کارى معنادار و با ارزش باشد... ما هم به دعا نياز داريم و هم به دارو... هم به ايمان و هم به پزشکي!نکته جالبى که آقاى متيوز بدان توجه مى‌دهد اين است که: در واقع مقصود اصلى ايمان فقط پايين آوردن فشار خون يا افزودن چند لحظه يا چند ماه به طول زندگى نيست، بلکه مقصود جستجوى حقيقت و پيدا کردن خداوند است. وى مى‌گويد: عقيده دارم که پزشکان مى‌توانند - و بايد - بيماران را تشويق کنند که فعاليت‌هاى دينى مستقل و درست را ادامه داده و يا در نظر بگيرند. شايد پزشکان قرن بيست و يکم به کشيشان (روحانيان) ملحق شوند و تلفيق جديدى از شيوه درمان پزشکى مبتنى بر علم و دين را بسط دهند تا به اشخاصى که رنج برده و از ما کمک مى‌طلبند، کمک کنند.اى همه فرهيختگان و حکيمان و نخبگان! بياييد در اين عصر اضطراب و تشويش و دغدغه دست به دست هم دهيم و پايه‌هاى اخلاق، معنويت، دين و ايمان مذهبى را در عمق جان آدميان محکم سازيم که: «الا بذکرالله تطمئن القلوب» (رعد: 28)؛ همانا آگاه باشيد: تنها با ياد خداست که قلب‌ها آرامش مى‌يابند!
آقاى متيوز با شگفتى مى‌پرسد: ايمان، دعا... و آواز خواندن؟ آيا اينها در کتاب مرجع پزشکان ]s Desk Reference Physician[ فهرست شده است؟
جالب است بدانيم که امروزه تاثيرات طبى ايمان تنها موضوعى مربوط به ايمان نيست، بلکه موضوعى علمى نيز هست! و جالب‌تر اينکه بيش از سيصد تحقيق علمى درباره ارزش طبى فرايض دينى نوشته شده است. محققان مى‌گويند: شرکت در مراسم عبادت دعا، مطالعه کتاب‌هاى مقدس و حضور فعال در انجمن‌هاى روحانى و معنوى منافع طبى فراوانى را به دنبال دارند؛ از قبيل: پيشگيرى و درمان بيمارى‌هاى روانى همچون افسردگي، خودکشى و اضطراب - درمان بيمارى‌هاى طبى و جراحى همانند بيمارى‌هاى قلبي، سرطان، بيمارى‌هاى ناشى از تماس جنسى - درمان اعتياد، کاهش درد و ناتوانى و افزايش طول عمر. محققان معتقدند معالجات روحانى نظير دعا و روان درمانى مبتنى بر دين، بهبودى را بسيار تسريع مى‌کند و نيز انجام فرايض دينى موجب احساس معنا، هدفدارى و اميد در زندگى انسان مى‌شوند.
آقاى متيوز اضافه مى‌کند: در واقع پيوند بين دين و پزشکى کاملا قديمى است. از آغاز تاريخ مکتوب، اين جفت سنت شفابخش در درمان بيماران شرکت داشته‌اند و با هم زمين مقدس شفابخشى را شخم زده‌اند... وقت آن رسيده است که اين دو سنت شفابخشى که مدت‌ها از هم جدا شده بودند به هم بپيوندند، نه اينکه به طرف هم شمشير بکشند... منافع اثبات شده عقايد و اعمال دينى براى سلامتى انسان‌ها و علايق معنوى شکوفاى بيماران، ما را مجبور مى‌کند که موضوعات ايمانى را با بيماران خود مطرح کنيم. همه متخصصان پزشکى تاثير پزشکى ايمان را مى‌توانند بياموزند و تشخيص دهند و در اوقات مناسب، به کارگيرى عقايد و آداب معنوى و روحانى را تشويق کنند. دعا کردن براى بيماران يا با بيماران - بسته به عقايد و اميال هم بيمار و هم پزشک - در بعضى موارد مى‌تواند کارى معنادار و با ارزش باشد... ما هم به دعا نياز داريم و هم به دارو... هم به ايمان و هم به پزشکي!نکته جالبى که آقاى متيوز بدان توجه مى‌دهد اين است که: در واقع مقصود اصلى ايمان فقط پايين آوردن فشار خون يا افزودن چند لحظه يا چند ماه به طول زندگى نيست، بلکه مقصود جستجوى حقيقت و پيدا کردن خداوند است. وى مى‌گويد: عقيده دارم که پزشکان مى‌توانند - و بايد - بيماران را تشويق کنند که فعاليت‌هاى دينى مستقل و درست را ادامه داده و يا در نظر بگيرند. شايد پزشکان قرن بيست و يکم به کشيشان (روحانيان) ملحق شوند و تلفيق جديدى از شيوه درمان پزشکى مبتنى بر علم و دين را بسط دهند تا به اشخاصى که رنج برده و از ما کمک مى‌طلبند، کمک کنند.اى همه فرهيختگان و حکيمان و نخبگان! بياييد در اين عصر اضطراب و تشويش و دغدغه دست به دست هم دهيم و پايه‌هاى اخلاق، معنويت، دين و ايمان مذهبى را در عمق جان آدميان محکم سازيم که: «الا بذکرالله تطمئن القلوب» (رعد: 28)؛ همانا آگاه باشيد: تنها با ياد خداست که قلب‌ها آرامش مى‌يابند!
پى‌نوشت:
1- ديل متيوز دانشيار پزشکى در دانشکده پزشکى دانشگاه جرج تاون در واشينگتن دي. سي. و عضو کالج آمريکايى پزشکان است. او مولف يک اثر چهار جلدى به نام «عامل ايمان: کتابشناسى توصيفى از تحقيقات بالينى درباره موضوعات معنوي» ]The Faith Factor: An Annotated Bibliography of Clinical Research on Spiritual Subjects[مى‌باشد.