بالا رفتن سطح اسید اوریک در بدن اغلب موجب دفع کریستال‌های آن در ادرار می‌گردد. دفع کریستال‌های اسید اوریک در ادرار نوعی اختلال در سلامتی است که نیاز به درمان و مراقبت دارد.
اوریک اسید نوعی متابولیک دفعی است که در بدن از تجزیه مولکول‌های پورین تولید می‌گردد و معمولاً در ادرار دفع می‌گردد. در صورتی که تولید اسید اوریک بیشتر از میزان دفع آن گردد، در بدن به صورت کریستال‌ رسوب می‌کند. کریستال‌های اسید اوریک از طریق ادرار دفع می‌گردند که این حالت علامت خطری بیماری است.
علت حضور کریستال‌های اسید اوریک در ادرار
اوریک اسید آخرین فرآورده‌ی اکسیداسیون پورین‌ها، ماده‌ی طبیعی موجود در مواد غذایی می‌باشد. مواد غذایی نظیر گوشت، لوبیا خشک، ماهی کولی، ماهی دریایی، جو دو سر و غیره سرشار از پورین می‌باشند و مصرف غذاهای غنی از پورین موجب افزایش سطح اسید اوریک در بدن می‌گردد. مطابق انجمن پزشکی آمریکا، سطح اسید اوریک خون می‌بایستی بین 3.6 تا 3.8 میلی گرم در دسی لیتر باشد. به منظور بررسی سطح اسید اوریک بدن از تست‌های ادراری استفاده می‌کنند. اگر سطح اسید اوریک بیشتر از مقدار تعیین شده باشد، هایپراورکمیا نامیده می‌شود. کریستال‌های کوچک از طریق ادرار دفع می‌گردند و شدت علائم با افزایش میزان اسید اوریک ادرار تغییر می‌یابد.
شایع‌ترین اختلالات مرتبط با سطح بالای اسید اوریک عبارتند از نقرس، سندرم لش نیهان، بیماری‌های قلبی عروقی، دیابت، سنگ‌های اوریک اسیدی، سنگ‌های ادراری و سندرم متابولیک.
هنگامی که کلیه‌ها قادر به متابولیسم اوریک اسید به میزان مطلوب نباشند، سنگ‌های اوریک اسیدی از طریق ادرار دفع می‌گردند. در این شرایط ادرار اسیدی همراه با کریستال‌های اوریک اسید از بدن دفع می‌گردد. کریستال‌ها رسوبات کلسیم اگزالات می‌باشند و معمولاً کریستال‌های دانه‌ای نامیده می‌شوند.
حضور کریستال‌های اسید اوریک در ادرار به علت عدم حلالیت این کریستال‌های اگزالات در ادرار اسیدی می‌باشد. سنگ‌های کلسیم در این شرایط از بدن دفع می‌گردند. سنگ‌های اوریک اسید اغلب در گلیکوژنز، نقرس، نئوپلاسم یا تومور و بدخیمی‌های خونی یافت می‌گردند.
کریستال‌های اسید اوریک با کریستال‌های سیستین یا کلسیم فسفات متفاوت هستند. تست اسید اوریک به منظور کشف علت زمینه‌ای و ماهیت کریستال‌ها انجام می‌گیرد. در صورتی که سطح اسید اوریک بالاتر از حد طبیعی باشد، دارو درمانی لازم است. برای کاهش سطح اسید اوریک بدن معمولاً داروهایی نظیر آلوپورینول و فبوکسوستات تجویز می‌گردند. پروبنسید میزان جذب اوریک اسید از ادرار در کلیه‌ها را کاهش می‌دهد و به دفع اسید اوریک بالای بدن کمک می‌کند. سولفین پیرازون نیز سطح اسید اوریک را کاهش می‌دهد.
تنظیم رژیم غذایی به منظور کنترل سطح اسید اوریک بدن
در مراحل اولیه‌ تغییر رژیم غذایی می‌تواند مانع افزایش بیشتر سطح اسید اوریک در بدن گردد. در ادامه لیستی از انواع مواد غذایی مفید و مضر آورده شده است:

- پروتئین غذای مصرفی خود را به حداقل برسانید. از مصرف گوشت قرمز، مرغ خانگی، لبنیات و ماهی خودداری کنید.
-از مصرف نان، الکل و سایر فرآورده‌های حاوی مخمر بپرهیزید.
-مصرف کلم بروکلی، اسفناج، لوبیا و قارچ خود را کاهش دهید. هویج، پیاز، و گل کلم غنی از پورین می باشند، از مصرف آن‌ها خودداری نمایید.
-نوشیدن مخلوطی از جوش شیرین و آب، به حل شدن کریستال‌های اسید اوریک موجود در بدن کمک می‌کند.
-آب میوه‌ی گیلاس برای افراد مبتلا به سطح اسید اوریک بالا بسیار مفید است.
-مواد غذایی غنی از فیبر مانند آلو، آوکادو، ذرت، موز و کلم مصرف کنید.
-از نوشیدنی‌هایی نظیر عصاره‌ی لیمو و مخلوط مرکبات در رژیم غذایی خود استفاده نمایید.
-برای رقیق کردن کریستال‌های اسید اوریک در بدن، آب و آب میوه‌ی فراوان بنوشید.

در صورتی که متوجه درد غیر معمول در مفاصل یا هر قسمت بدن خود شدید، فوراً آزمایش اندازه گیری سطح اسید اوریک خون را انجام دهید. از علائم و نشانه‌ها غفلت نکنید و سعی کنید درمان مناسب را هرچه سریع‌تر دریافت کنید.