[tumā ridās]
Thymaridas
(شکوفایی، پاروس، ربع دوم یا سوم [؟] سده‌ی دهم ق هـ/ نیمه‌ی اوّل [؟] سده‌ی چهارم ق م)، ریاضیّات.
توماریداس، که از نخستین فیثاغورسیان بود تاریخ تولد و وفاتش معلوم نیست، نظریه‌پردازی در زمینه‌ی اعداد و از مردم جزیره‌ی اژه در پاروس بود. هر واحدی را به عنوان یک «کمیّت حدّی» تعریف می‌کرد [?In Nicomachi aritmeticam introductione، از ایامبلیخوس، ص 11، 2-3]، گویند که او عدد اوّل را («مستقیم الخط») می‌نامیده است، زیرا آن را تنها می‌توان به طور یک بعدی تثبیت کرد (? ایامبلیخوس، همان مأخذ، ص 27، 4-5)، چون تنها مقسوم علیه‌های هر عدد اوّل «یک» و خودِ آن عدد هستند. ولی سهم عمده‌ی توماریداس در نظریه‌ی اعداد [قاعده‌ی] («گُل») وی بوده است که آن را به گونه‌ی نسبتاً مبهمی به صورت کلّی بیان کرده است (ایامبلیخوس، همان مأخذ، ص 62، 18و بعد.). این قاعده به حل مجموعه‌ی معینی از n معادله‌ی n مجهولی همزمان ساده منجر می‌شود. کمیت مجهول (یعنی x) را «تعداد نامعیّنی از واحدها» نامیده‌اند؛ کمیّات معلوم ώptoέtva («معیّن») هستند. اصل این قاعده را هیث به شرح زیر بیان کرده است:
فرض کنیم که n کمیّت مجهول x، x1، x2، ... از وجود داشته باشد که با n معادله به هم مربوط شوند، به طوری که
جواب چنین است:

جواب چنین است:

ایامبلیخوس نشان می‌دهد که معادلات دیگر را می‌توان بدین صورت تبدیل کرد (ایامبلیخوس، همان مأخذ، ص 63، 16 و بعد.)؛ به عنوان مثال مسأله‌ی [یک دستگاه] نامعیّن از سه معادله‌ی چهارمجهولی خطی را در نظر می‌گیرد. قطعی نیست که توماریداس، خود، موجب بسط روشِ خود باشد. تنها چیزی که از زندگی توماریداس می‌دانیم این است که از زندگی مرفّهی که داشت به فقر و فلاکت دچار شد و در نتیجه تستور پوسیدونیایی با پولی که مختص وی گردآوری کرده بوده برای کمک به وی به پاروس سفر کرد (ایامبلیخوس، در De vita Pythogorica، ص 239). شاید نام «ائوماریداس» که در فهرستی از فیثاغورسیانِ پاروسی آمده (ایامبلیخوس، همان مأخذ، ص 267) اشتباهی به جای نام توماریداس باشد.

کتابشناسی

درباره‌ی توماریداس و آثارش، A History of Greek Mathematics، از ت. ل. هیث، یکم (آکسفرد، 1921)، 69، 72، 94؛ In Nicomachi arithmeticam introductionem، ویراسته‌ی هـ. پیستلی (لایپ تسیش، 1894)، 11، 2-3؛ 27، 4-5؛ 62، 18 و بعد؛ 63، 16 بعد؛ و Devita pythagorica، از همو، ویراسته‌ی ل. دویبنر (لایپ تسیش، 1937).
منبع مقاله :
گیلیپسی، چارلز کولستون، (1387) زندگینامه‌ی علمی دانشوران، ترجمه احمد آرام ... [و دیگران]، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، چاپ اول