اقدامات اولیه در احیا، قلبی - ریوی
احیاء قلبی - ریوی
ابتدا باید وضعیت عمومی فرد را جهت مشخص کردن احتمال خطر جانی و آغاز درمان ارزیابی نمود.
ارزیابی وضعیت هوشیاری:
ب) آیا به تحریکات دردناک پاسخ می‌دهد؟
در صورت عدم هوشیاری:
• ارزیابی وضعیت نبض (متعاقباً بدان اشاره خواهد شد.
• در صورتی که بیمار مشکل ایست تنفسی و قلبی (عدم وجود تنفس و نبض خود به خود) نداشته باشد، ارزیابی آسیب‌های سایر اعضاء و اندام‌ها صورت گیرد.
به طور کلی در همه حالاتی که تنفس وجود ندارد و یا نبض لمس نشود اقدامات ذیل باید انجام شود:
نکته: در صورتیکه احتمال آسیب مهره‌های گردنی وجود دارد (تصادف، سقوط از ارتفاع، شیرجه به داخل آب و ...) با رعایت دستورالعمل مربوط به آسیب‌های نخاعی گردنی اقدامات احیاء را انجام دهید.
• بیمار را به پشت بخوابانید.
• سر بیمار به عقب و چانه به بالا کشیده شود به اینصورت که یک دست روی پیشانی قرار گرفته و آن‌را به آرامی به عقب بکشید و با نوک انگشتان میانی و نشانه دست دیگر که در زیر چانه قرار می‌گیرد همزمان چانه را بالا ببرید.
• دهان بیمار را بررسی کرده و هرگونه جسم خارجی مانند دندان مصنوعی، تکه‌های غذا و ... را خارج کنید.
برای باز کردن دهان به این ترتیب عمل شود که انگشت نشانه خود را کنار دهان بیمار وارد کرده و در مقابل دندان‌های فوقانی قرار می‌دهیم و سپس شست خود را در حالی که از روی انگشت نشانه عبور می‌کند روی دندان تحتانی مقابل قرار داده و فشار می‌دهیم تا دهان باز شود.
• بیمار را از نظر انجام تنفس به این ترتیب بررسی نمایید: در حالی که گونه‌هایتان را نزدیک دهان بیمار قرار داده‌اید به قفسه سینه بیمار نگاه کنید.
• به‌صدای تنفسی دهانی بیمار گوش کنید.
• هوای بازدمی را روی گونه‌هایتان حس کنید.
نکته: زمان لازم جهت بررسی وجود تنفس، دست کم 10 ثانیه می‌باشد.
پس از اقدامات فوق در صورتی که بیمار قادر به تنفس بود او را در وضعیت به پهلو قرار دهید.
• اگر بیمار قادر به نفس کشیدن نباشد تنفس مصنوعی (تنفس دهان به دهان) را شروع کنید. به این ترتیب که:
• مطمئن شوید که سر بیمار به عقب برگشته و چانه‌اش بالا می‌باشد.
• با انگشت شست و نشانه‌ی دستی که روی پیشانی قرار دارد قسمت نرم بینی را گرفته و فشار دهید تا بسته شود.
• در حالیکه هنوز چانه بیمار را بالا نگه داشته‌اید اجازه دهید دهان بیمار مقداری باز شود.
• یک نفس عمیق بکشید و لب‌های خود را روی اطراف دهان بیمار قرار دهید و مطمئن شوید که لب‌های شما دور تا دور لب‌های بیمار قرار دهید.
• هوایی که در ریه‌های خود محبوس کرده‌اید با قدرت ولی آرام به دهان بیمار بدمید و د رهمان حال به قفسه سینه بیمار نگاه کنید و از اتساع ریه‌ها مطمئن شوید. مدت زمان دمیدن شما 5/1 – 1 ثانیه است.
• وقتی بالا رفتن قفسه سینه را مشاهده کردید، عمل دمیدن را متوقف نموده و دهان خود را کنار ببرید. و دستان خود را از روی بینی بیمار برداشته اجازه بدهید هوا خود به خود خارج شود و سپس تنفس دیگری را شروع کنید.
• اجازه بدهید قفسه‌سینه بیمار به‌طور کامل تخلیه شود و حدود 3 ثانیه برای دوره دم و بازدم زمان لازم است در این حالت نیز قفسه سینه را نگاه کنید و از حرکت قفسه سینه به پائین مطمئن شوید.
• وقتی هوا تخلیه شد خود را برای تنفس بعدی آماده کنید.
• در صورتی که بیمار استفراغ نموده یا شما قادر به باز کردن دهان بیمار نیستید (مثل مواقعی که در رفتگی فک یا صدمه به فک وجود دارد) از تنفس دهان به بینی به‌شرح ذیل استفاده کنید.
• در حالیکه سر بیمار به سمت عقب برگشته است، با قرار دادن یک دست روی پیشانی این حالت را حفظ کنید و با دست دیگر ناحیه استخوانی چانه را گرفته و دهان را ببندید اما به‌خاطر داشته باشید که دهان را در حین بازدم باز نگه دارید که هوای بازدمی خارج شود.
• یک نفس عمیق کشیده و در حالیکه لب‌های خود را اطراف بینی بیمار قرار داده‌اید، به داخل بینی او بدمید. بقیه مراحل شبیه روش تنفس دهان به دهان است.
• اگر به دنبال 2 تنفس قفسه سینه به بالا حرکت کرد، جریان خون بیمار را بررسی کنید بدین ترتیب که وجود هرگونه تنفس، سرفه، حرکت، ظاهر پوست طبیعی و پاسخ به سؤال نشان دهنده وجود جریان خون می‌باشد و یا نبض‌های شریان گردنی و رانی را لمس کنید.
• برای احساس نبض 10 – 5 ثانیه وقت صرف کنید تا از وجود ایست قلبی مطمئن شوید. پس از تنفس مصنوعی در حالیکه با یک دست به نگه داشتن سربه عقب ادامه می‌دهید دست دیگرتان را در مرکز گردن روی نبض گردنی قرار دهید و به آرامی فشار داده و آن‌را چک کنید.
-اگر نبض وجود دارد فقط تنفس مصنوعی را ادامه دهید هر 5-4 ثانیه یک تنفس داده اما باید هر دقیقه نبض چک شده و هربار بیش از 10 ثانیه این عمل طول بکشد.
-اگر شواهدی دال بر وجود جریان خون وجود نداشت و یا شما از آن مطمئن نیستید ماساژ قلبی را شروع کنید.
ماساژ قلبی
• بصورت نیم‌خیز و عمود بر روی بیمار خم شده به طوریکه شانه‌های شما به‌طور مستقیم در امتداد دست‌هایتان قرار گیرد و بازوهایتان کاملاً مستقیم در امتداد آرنج‌خا باشد. مواظب باشید که دستان از ناحیه آرنج خم نشود و به طور عمود روی جناغ‌سینه به پائین فشار آورده (از نیروی وزن جهت این فشار استفاده شود) به‌طوریکه نیروی وارده (4 الی5 سانتیمتر) قفسه سینه را پائین بیاورد. حرکت غلط یا شدید خطرناک بوده و ممکن است باعث صدمه به بیمار گردد.
فشار را برداشته ولی موقعیت دست‌هایتان را بر روی بیمار به همان حالت نگه داشته و دست نباید از قفسه سینه جدا شود. سرعت ماساژ 100 بار در دقیقه می‌باشد.
• مرحله فشار می‌بایستی طوری تنظیم شود که زمان فشردن و آزاد‌سازی با هم برابر باشد و برای این‌که مطمئن شوید زمان فشردن و آزاد‌سازی با هم برابر است از روش شمردن استفاده شود. (یک‌هزار و یک، یک‌هزار و دو)
• اگر بیمار حرکتی انجام داد یا تنفس خودبه‌خود داشت نبض گردنی را چک کنید. و این عمل نباید بیش از 10 ثانیه طول بکشد در غیر اینصورت احیاء قلبی را قطع نکنید.
نکته: برای انجام احیاء قلبی ریوی بیمار بایستی بر روی یک سطح سخت مثل کف اتاق یا یک تخته چوبی دراز کشیده باشد.
در احیاء یک نفره: (15:2)
احیاء می‌بایستی به‌وسیله 2 تنفس مصنوعی شروع شود و سپس 15 ماساژ قلبی انجام گردد.
در احیاء دونفره که مؤثر‌تر از احیاء یک نفره می‌باشد اولین احیاءگر با دو تنفس و به دنبال آن دومین احیاء گر ماساژ قلبی را شروع کند و 15 ماساژ قلبی را انجام داده و با صدای بلند بشمرد. و در پایان هر 15 ماساژ احیاءگر دوم می‌بایستی فقط به‌اندازه زمانیکه احیاءگر اول عمل دمیدن را انجام می‌دهد استراحت کند و او نباید حتی دستش را از روی قفسه سینه بردارد.
• اگر نبض برقرار شد و تنفس خودبه‌خود شروع شد بیمار در وضعیت به‌پهلو قرار داده شود.
چه وقتی احیاء را متوقف کنید؟
• وقتی احیاءگرها خسته شده باشند.
• وقتی علائم واضح مرگ ظاهر شده باشد.
• قربانی علائم حیات را نشان بدهد (مانند تنفس خود به‌خود، هوشیاری و ...)
• موارد زیر استثناء می‌باشند و احیاء باید در مدت زمان طولانی‌تری انجام شود.
• گرمازدگی
• مسمومیت داروئی
• غرق شدگی
• بچه‌ها
سایت های مرتبط با این مقاله
کـــــــاریکـــــــاتور