مراحل بيماري:

1- آلودگي به ويروس HIV در هنگام تماس با خون فرد آلوده ( از طريق راههاي مختلف بيان شده) و يا از طريق وسايل آلوده به ويروس HIV در هنگام عمل جراحي و غيره.
2- فاز سندم حاد تروويرال که معمولاً 2تا8 هفته ( بطور متوسط 6 هفته) بعد از آلودگي اوليه و ورود ويروس HIV به بدن ايجاد مي شود، که يک سندرم شبه مونوکلئوز عفوني مي باشد و با علائم حادي مثل تب، سردرد، گلو دردهاي غير اگزودايتو، بزرگي غدد لنفاوي پيشورات جلدي، اسهال و درد مفاصل که معمولاً اين علائم از چندين روز تا چندين هفته (بطور معمول تا 3 هفته) طول مي کشد و خود به خود علائم فروکش مي نمايد.
البته علائم اين سندرم در افراد مختلف، از نظر شدت و مدت علائم، متفاوت است بطوريکه اگر شک و دقت کافي به اين مرحله از بيماري ايدز، وجود نداشته باشد، ممکن است اين علائم اشتباهاً، يک سندرم حاد و ويروس معمولي تلقي شود که اين مسئله (اشتباه تشخيصي) بسيار خطرناک مي باشد، زيرا در طول اين دوره و حتي مدت کوتاهي بعد از آن، ميزان بار و ويروس (Virusroad) در بالاترين حد ممکن قرار دارد و لذا احتمال انتقال ويروس HIV به شريک جنسي و يا از مادر به جنين و يا در معتادان تزريقي و نيز در هنگام مراجعه اينگونه افراد به کار درماني بيمارستان جهت ارائه خدمات درماني به آنها ( از قبيل تزريقات و غيره) در حد بسيار بالا مي باشد، البته ذکر اين نکته ضروري است که احتمال عفونت ويروس HIV در اين مرحله، به فرد مقابل ( حال چه انتقال از بيمار آلوده HIV به پرسنل بيماران و يا از طريق انتقال ويروس HIV به پرسنل بيمارستان و يا از طريق انتقال ويروس HIV از پرسنل احتمالاً آلوده به بيماران مراجعه کننده در آن مرکز درماني) در حد بالايي وجود دارد و لذا مي بايستي اصول ايمني و بهداشتي را پرسنل بهداشتي درماني- در هنگام ارائه خدمات درماني به اين بيماران، رعايت کنند. البته احتمال انتقال ويروس از طريق فرو رفتن سوزن آلوده به طرف مقابل با يک بار Needer stick، براي انتقال ويروس HIV حدود 3 درصد، براي انتقال ويروس هپاتيت نوع B، حدود 30درصد و براي انتقال هپاتيت نوع C، در حدود 3درصد مي باشد.
3- فاز بدون علامت يا مرحله نهفته بيماري: در فاز نهفته بيماري: بر خلاف ديگر بيماريهاي ويروسي، تکثير ويروس، در بدن بيمار ادامه دارد که اين امر موجب کاهش سلولهاي CD4H مي شود، البته بيمار در اين مرحله علائم باليني خاصي نشان نمي دهد و شايد بعبارت بهتر بتوان گفت که مهمترين علامت اين مرحله بي علامتي است ، البته بطور کلي 5% اين بيماران معمولاً طي 8 تا10 سال بعدي، بطرف بيماري ايذر مي روند، و 30% اين بيماران علائم خفيف نشان مي دهند و 20% آنها، بدون علامت باقي مي مانند، البته در فاز نهفته وقوع زوناي چند رماتومي و يا وجود واژنيست کانديدايي مکرر و يا شيوع پنوموني هاي مکرر با باکتري هاي کيولدر، شک به وجود HIV را بيشتر مي کند.
4-فاز نقص ايمني يا مرحله ايدز: اين مرحله معمولاً مترادف با CD4 کمتر از 200 مي باشد. البته بروز عفونت هاي مختلفي از جمله (پنوموني با پنوموسيشيس کاريني (pcp)، فشريت کرپيتوکوکي، ريتنت CMV آلنفاليت توکسوپلدسمايي، هيستوپلاسموز منتشر، عفونت با MAC منتشر، زخم هاي HIV که بيش از يک ماه طول بکشد و يا در بيماران با اسهال کريپشواسپوريديوم و يا ايزوسپورابلي بيش از يک ماه) در يک بيمار دچار HIV مثبت، صرف نظر از CD4 ، دليل وارد شدن بيمار به مرحله نقص ايمني شديد (فاز ايدز) مي باشد.
توضيح اينکه، مدت يا فاصله زماني رسيدن به مرحله انتهاي بيماري ( فاز ايدز) را تعداد CD4 هاي بيمار تعيين مي کند و در واقع تعداد CD4 يک وسيله و معيار دقيق اندازه گيري جهت تعيين مراحل بيماري (Stage بندي) مي باشد.

روشهاي پيشگيري از ابتلاي به ايدز:

1- اطلاع رساني عمومي از طريق وسايل ارتباط جمعي و رسانه هاي ملي و نيز پخش بروشورهاي آموزشي و تبليغاتي و چاپ مقالات و کتب مربوط به راههاي انتقال ويروس ايدز و بيان روش هاي پيشگيري از ابتلا به اين بيماري، از قبيل: عدم استفاده از سوزن مشترک در معتادان تزريقي و نيز در اختيار قرار دادن سرنگ رايگان به اين معتادان در زندانها و مراکز پژوهشي، استفاده از اين روش هاي محافظتي در حين مقاربت از قبيل استفاده از کاندوم مخصوص مرد و زن و غيره، عدم استفاده از تيغ مشترک در آرايشگاهها و يا عدم استفاده از سوزن مشترک در طب سوزني، تاتو و خالکوبي بو حجامت، استفاده از وسايل يکبار مصرف و غيره آلوده در آرايشگاههاي زنانه در هنگام الکتروليز مو و امثالهم.
2- تشويق کادر بهداشتي و درماني (پرستاران، پزشکان، دندانپزشکان، جراحان) به رعايت اصول ايمني و بهداشتي در هنگام سر و کار داشتن با اين بيماران از طريق استريل نمودن وسايل مورد استفاده در حين کار و نيز جلوگيري از بروز Needle Stiuk چنين اقدامات بهداشتي درماني تا حد ممکن.
3- توجه بيشتر والدين به استحکام نهاد خانواده و تلاش مربيان آموزشي و بهداشتي و دولتمردان کشور در جهت تعميق اعتقادات مذهبي و ارزش گذاري اخلاقي نوجوانان و جوانان بر اساس معيارهاي دين مبين اسلام.
4- توسعه مراکز مشاوره خانواده و مشاوره قبل از ازدواج.
5- انجام دادن تست HIV براي زوجين در قبل از ازدواج: اگر چه گروهي از مسئولين بهداشتي و درماني کشور با اين کار مخالف هستند، ولي به عقيده نگارنده، مقاله، انجام دادن تست HIV در قبل از ازدواج در کسانيکه اين بيماري را ندارند، موجب آرامش کافي و افزايش ضريب اميد به زندگي آينده و مشترکشان خواهد شد، ثانياً در کسانيکه داراي عفونت ويروس HIV مي باشند، موجب خواهد شد که با يک تشخيص بموقع، تا حد امکان روند سير بيماري را به تعويق اندازند و ضمن طولاني نمودن عمر بيمار از طريق دارو درماني رايج، از انتقال اين بيماري به ديگر افراد ( خصوصاً در بيماراني که در مرحله سندرم حاد وترو ويروس هستند) در حد مؤثري جلوگيري شود و مضافاً اينکه هميشه پيشگيري مقدم بر درمان بوده و هست، خصوصاً در مورد اين بيماري که پيشگيري از آن وظيفه انساني، شرعي و قانوني عموم افراد جامعه مي باشد.
منبع:ماهنامه فرهنگي سياسي، اجتماعي راه راستان