اثرات مثبت و منفی شربت تریاک برای اعتیاد نوزاد مادران معتاد
شربت ترياك يا دارويي كه به نام «اپيوم تينگچر» معروف است، در ايران كاملاً در مرحله پژوهش است و مراحل پژوهش آن با حمايت ستاد مبارزه با مواد مخدر در مركز ملي مطالعات اعتياد دانشگاه علوم پزشكي تهران انجام ميشود و در صورتي كه نتايج بررسيهاي كلي آن از ابعاد مختلف مثبت باشد، امكان اجراي آن در جامعه وجود دارد.
پژوهش كامل استفاده از شربت ترياك در جامعه به حداقل يك سال زمان نياز دارد، در زمان حاضر يك گروه محدود 60 تا 70 نفره از افرادي كه تحت درمان در DIC ها (مراكز درمان گذري اعتياد) هستند به اضافه چند نفر در خود مركز مطالعات اعتياد تحت درمان با شربت ترياك هستند تا نكات مثبت و منفي آن از نظر درماني، اجتماعي و اقتصادي بررسي شود.
هدف از اين بررسيها اين است كه ببينيم شربت ترياك چقدر اثر مثبت دارد و چقدر عوارض منفي و كدام بر كدام ميچربد.
نكته مثبت ديگر شربت ترياك اين است كه تنظيم دوز مصرف آن خيلي راحت است، طول عمر، خواص ماده و عوارض آن خيلي شبيه ماده ترياك است به همين علت اكثر معتادان با آن آشنا هستند، ضمن اينكه عوارض جانبي متادون مثل خواب آوري را ندارد. گر چه گروه هدف متادون، معتادان ترزيقي و گروه هدف شربت ترياك معتادان به ترياك است.
مسئله بعدي تبعات اجتماعي توزيع شربت ترياك در جامعه است، اينكه توزيع اين دارو چه تغييري در ذهنيت مردم درباره اعتياد به وجود ميآورد و آيا ممكن است حساسيت و نگراني مردم از اعتياد در محله شان كم شود كه در اين صورت ضرر است يا اينكه نگرش معقول تري پيدا ميكنند. اندازهگيري نگرش مردم درباره اعتياد پس از توزيع شربت ترياك نيازمند يك تحقيق ميداني دقيق است كه كار راحتي نيست.
موضوع ديگر ساختار خود شربت است، برخي معتادان ميگويند مزه شربت ترياك تلخ است با اينكه با خوردن آن حالت تهوع پيدا ميكنند، ما هنوز اين عوارض را خوبي نميدانيم و در حال تحقيق هستيم و بايد ببينيم چقدر از اين مشكلات قابل حل است. اما اکنون بايد به موضوع شربت ترياك فقط در حد يك تحقيق نگاه كنيم و لی اين تحقيق انجام شود زيرا ممكن است نتايج آن براي بهبود زندگي بخشي از معتادان مفيد باشد و ما نبايد آنها را از يك داروي احتمالي محروم كنيم.
وي افزود: علت ديگري كه موجب ميشود بر ادامه تحقيق اصرار كنم اين است كه در مرحله تحقيق همه افرادي كه روي اين دارو ميروند تحت نظارت و كنترل دائمي هستند و نگرانيهايي كه درباره توزيع آن در جامعه وجود دارد در مدل تحقيقي وجود ندارد، عوارض چنداني هم براي كسي ايجاد نميكند، فقط ممكن است در نهايت بگوئيم كمتر از حد انتظار سود برديم.
بايد پله پله تحقيقات را جلو ببريم و هر جا كه ديديم عوارض كم و سوددهي بالاست وارد پله بعدي تحقيق شويم.
اگر چنين اتفاقي بيفتد نه تنها باعث بهبودي معتادان نميشود، بلكه عده ديگري كه اكنون معتاد نيستند نيز علاقهمند ميشوند براي تفريح و تفنن و مصرف غير درماي آن را مصرف كنند كه بايد جلوي چنين اتفاقي گرفته شود.
البته اين اتفاق نگران كنندهاي است و بايد بررسي كنيم چرا با وجود تصميم سياستگذاران اين حوزه براي توسعه درمان نگهدارنده با متادون هنوز متادون اين قدر بازار سياه دارد، هنوز درصد قابل توجهي از معتادان تزريقي هستند كه نميدانند به كجا بايد مراجعه كنند. يا اينكه رفتهاند و ديدهاند، ظرفيت پر است و جا نيست به همين علت به بازار سياه متادون رو آوردهاند ولي ته خط را كه بررسي ميكنيم ميبينيم همه اينها معتادند و مردم عادي نيستند.
البته من نگراني شما را درباره بازار آزاد شربت ترياك درك ميكنم و يكي از نكاتي كه ما هم به آن فكر ميكنيم همين است.
اگر دولت خودش به صورت حساب شده شربت ترياك را در اختيار مصرفكنندگان و معتادان قرار دهد پس از يك دوره كوتاه مدت يا ميان مدت، شبكههاي تأمين كننده مواد مخدر مجبورند عقب نشيني كنند، شبكههايي كه متأسفانه هميشه موفقتر از ما عمل كردهاند.
يك مثال واضح از عملكرد قوي شبكههاي توزيع مواد؛ اين است كه توانستند ظرف 2 يا 3 سال يك ماده مخرب به نام كراك را اين قدر راحت به جامعه بقبولانند و مشتري پيدا كنند و اين نشان ميدهد. عامل سودهاي ميليارد دلاري چقدر براي آنها در اين زمينه انگيزه ايجاد ميكند تا طرحهاي خود را به صورت حساب شده جلو ببرند.
به همين علت لازم است كه ما هم در مقابل آنها شبكه مقابلهاي قوي داشته باشيم و به ابزارها و درمانهاي متنوع مسلح شويم و زير ساختهاي علمي خودمان را قوي كنيم و در اين اثنا ممكن است تنتور ترياك هم به ما كمك كند.
وقتي وزارت بهداشت اعلام ميكند كه اين شربت، دارو نيست، معنايش اين است كه هنوز به ثبت نرسيده است و به ثبت رساندن آن نيز مستلزم، 2 تا 3 سال بررسي در مراكز تحت نظر وزارت بهداشت است.واتفاقاً اين دارو سابقه مصرف بالايي تا قرن 19 ميلادي دارد، در آن زمان با نامهاي ديگر مانند پاراگوريك يا لودانوم براي درمان اسهال، سرفه،درمان دردهاي شديد بدن مشتري داشت اما كم كم با آمدن داروهاي جديد براي اين ناراحتيها كم كم ناپديد شد.
فرمول اين داروها بسيار شبيه همين شربت ترياك است كه در ايران توليد شده است اما اكنون مصرف آن در دنيا بسيار محدود است و مثلاً براي درمان سرفه در برخي بيماران خاص و به خصوص درمان اعتياد نوزاداني كه از مادران معتاد به دنيا ميآيند مصرف ميشود و چون تعداد اين نوزادان بسيار كم است، كاربرد آن در دنيا بسيار محدود است. با اين وجود استفاده از شربت ترياك براي معتادان بالغ براي نخستين بار توسط ما در دنيا انجام ميشود و اين موضوع همان تحقيقي است كه در حال انجام آن هستيم تا نتابج اثربخشي آن را بررسي كنيم.
پژوهش كامل استفاده از شربت ترياك در جامعه به حداقل يك سال زمان نياز دارد، در زمان حاضر يك گروه محدود 60 تا 70 نفره از افرادي كه تحت درمان در DIC ها (مراكز درمان گذري اعتياد) هستند به اضافه چند نفر در خود مركز مطالعات اعتياد تحت درمان با شربت ترياك هستند تا نكات مثبت و منفي آن از نظر درماني، اجتماعي و اقتصادي بررسي شود.
هدف از اين بررسيها اين است كه ببينيم شربت ترياك چقدر اثر مثبت دارد و چقدر عوارض منفي و كدام بر كدام ميچربد.
نكات مثبت شربت ترياك
نكته مثبت ديگر شربت ترياك اين است كه تنظيم دوز مصرف آن خيلي راحت است، طول عمر، خواص ماده و عوارض آن خيلي شبيه ماده ترياك است به همين علت اكثر معتادان با آن آشنا هستند، ضمن اينكه عوارض جانبي متادون مثل خواب آوري را ندارد. گر چه گروه هدف متادون، معتادان ترزيقي و گروه هدف شربت ترياك معتادان به ترياك است.
از دسترسي غير معتادان به شربت ترياك نگرانيم
مسئله بعدي تبعات اجتماعي توزيع شربت ترياك در جامعه است، اينكه توزيع اين دارو چه تغييري در ذهنيت مردم درباره اعتياد به وجود ميآورد و آيا ممكن است حساسيت و نگراني مردم از اعتياد در محله شان كم شود كه در اين صورت ضرر است يا اينكه نگرش معقول تري پيدا ميكنند. اندازهگيري نگرش مردم درباره اعتياد پس از توزيع شربت ترياك نيازمند يك تحقيق ميداني دقيق است كه كار راحتي نيست.
موضوع ديگر ساختار خود شربت است، برخي معتادان ميگويند مزه شربت ترياك تلخ است با اينكه با خوردن آن حالت تهوع پيدا ميكنند، ما هنوز اين عوارض را خوبي نميدانيم و در حال تحقيق هستيم و بايد ببينيم چقدر از اين مشكلات قابل حل است. اما اکنون بايد به موضوع شربت ترياك فقط در حد يك تحقيق نگاه كنيم و لی اين تحقيق انجام شود زيرا ممكن است نتايج آن براي بهبود زندگي بخشي از معتادان مفيد باشد و ما نبايد آنها را از يك داروي احتمالي محروم كنيم.
وي افزود: علت ديگري كه موجب ميشود بر ادامه تحقيق اصرار كنم اين است كه در مرحله تحقيق همه افرادي كه روي اين دارو ميروند تحت نظارت و كنترل دائمي هستند و نگرانيهايي كه درباره توزيع آن در جامعه وجود دارد در مدل تحقيقي وجود ندارد، عوارض چنداني هم براي كسي ايجاد نميكند، فقط ممكن است در نهايت بگوئيم كمتر از حد انتظار سود برديم.
بايد به دنبال مدل ايراني درمان اعتياد باشيم
بايد پله پله تحقيقات را جلو ببريم و هر جا كه ديديم عوارض كم و سوددهي بالاست وارد پله بعدي تحقيق شويم.
توزيع شربت ترياك در جامعه قطعي نيست،
اگر چنين اتفاقي بيفتد نه تنها باعث بهبودي معتادان نميشود، بلكه عده ديگري كه اكنون معتاد نيستند نيز علاقهمند ميشوند براي تفريح و تفنن و مصرف غير درماي آن را مصرف كنند كه بايد جلوي چنين اتفاقي گرفته شود.
دلايل ايجاد بازار آزاد متادون در ايران
البته اين اتفاق نگران كنندهاي است و بايد بررسي كنيم چرا با وجود تصميم سياستگذاران اين حوزه براي توسعه درمان نگهدارنده با متادون هنوز متادون اين قدر بازار سياه دارد، هنوز درصد قابل توجهي از معتادان تزريقي هستند كه نميدانند به كجا بايد مراجعه كنند. يا اينكه رفتهاند و ديدهاند، ظرفيت پر است و جا نيست به همين علت به بازار سياه متادون رو آوردهاند ولي ته خط را كه بررسي ميكنيم ميبينيم همه اينها معتادند و مردم عادي نيستند.
البته من نگراني شما را درباره بازار آزاد شربت ترياك درك ميكنم و يكي از نكاتي كه ما هم به آن فكر ميكنيم همين است.
شربت ترياك دست قاچاقچيان را كوتاه ميكند
اگر دولت خودش به صورت حساب شده شربت ترياك را در اختيار مصرفكنندگان و معتادان قرار دهد پس از يك دوره كوتاه مدت يا ميان مدت، شبكههاي تأمين كننده مواد مخدر مجبورند عقب نشيني كنند، شبكههايي كه متأسفانه هميشه موفقتر از ما عمل كردهاند.
يك مثال واضح از عملكرد قوي شبكههاي توزيع مواد؛ اين است كه توانستند ظرف 2 يا 3 سال يك ماده مخرب به نام كراك را اين قدر راحت به جامعه بقبولانند و مشتري پيدا كنند و اين نشان ميدهد. عامل سودهاي ميليارد دلاري چقدر براي آنها در اين زمينه انگيزه ايجاد ميكند تا طرحهاي خود را به صورت حساب شده جلو ببرند.
به همين علت لازم است كه ما هم در مقابل آنها شبكه مقابلهاي قوي داشته باشيم و به ابزارها و درمانهاي متنوع مسلح شويم و زير ساختهاي علمي خودمان را قوي كنيم و در اين اثنا ممكن است تنتور ترياك هم به ما كمك كند.
سابقه شربت ترياك، دارو يا ماده مخدر
وقتي وزارت بهداشت اعلام ميكند كه اين شربت، دارو نيست، معنايش اين است كه هنوز به ثبت نرسيده است و به ثبت رساندن آن نيز مستلزم، 2 تا 3 سال بررسي در مراكز تحت نظر وزارت بهداشت است.واتفاقاً اين دارو سابقه مصرف بالايي تا قرن 19 ميلادي دارد، در آن زمان با نامهاي ديگر مانند پاراگوريك يا لودانوم براي درمان اسهال، سرفه،درمان دردهاي شديد بدن مشتري داشت اما كم كم با آمدن داروهاي جديد براي اين ناراحتيها كم كم ناپديد شد.
فرمول اين داروها بسيار شبيه همين شربت ترياك است كه در ايران توليد شده است اما اكنون مصرف آن در دنيا بسيار محدود است و مثلاً براي درمان سرفه در برخي بيماران خاص و به خصوص درمان اعتياد نوزاداني كه از مادران معتاد به دنيا ميآيند مصرف ميشود و چون تعداد اين نوزادان بسيار كم است، كاربرد آن در دنيا بسيار محدود است. با اين وجود استفاده از شربت ترياك براي معتادان بالغ براي نخستين بار توسط ما در دنيا انجام ميشود و اين موضوع همان تحقيقي است كه در حال انجام آن هستيم تا نتابج اثربخشي آن را بررسي كنيم.