فرزندان را به عادات نیکو آشنا کنیم
یکی از مسائل ظریف، و سرنوشت ساز در تربیت کودکان، ایجاد عادت های خوب، و ریشه کن نمودن عادات بد، و کنترل صفات حیوانی در کودکان است. زیرا از همان دوران کودکی می شود، کودک را به هر عادتی آشنا کرد. مثلا در ساعات مخصوصی به کودک شیر بدهند، و یا او را به تنهائی و تنها ماندن عادت دهند (1) و همین طور در تداوم زندگی باید کودکان را به کارهای خوب، وفاداری، ایثارگری، بخشش، جود و کرم، عادت داد، که علی علیه السلام فرمودند: العاده طبع ثان... (عادت برای مردم خود طبیعت دومی بشمار می آید) (2).
و در کلام دیگری فرمودند: رد المعتاد عن عادته کالمعجز .( معتاد را از عادتش برگرداندن به معجزه شبیه است و واقعا مشکل (3) پس باید پدران و مادران سعی در ایجاد اخلاق نیکو و عادات صحیح در فرزندان نمایند، که سرنوشت آینده ی شان به همین عادات نیکو، بستگی دارد. و برای ایجاد عادات نیکو، از چند نظر موفق خواهیم بود.
الف= فطرت سالم: کودکان با فطرتی سالم و درست متولد می شوند فطرتا بد و زشت و جانی نیستند، کافی است مقداری مراقبت و نظارت شوند، و درخانواده و مدرسه، خلاف نبینند و دوستان خوب، و هم بازیهای درستی داشته باشند که رسول خدا (صلی الله علیه و آله) فرمودند: کل مولود یولد علی الفطره حتی یکون ابواه یهودانه و ینصرانه ... ( هرفرزندی با، فطرت مذهبی و معرفت الهی متولد می گردد تا اینکه پدر و مادرش او را به آئین یهودیت یا نصرانیت کشانند) (4)
ب= صفت عادت و زود خوکردن: به صفات ( بد یا خوب) از نظر روانی در انسان و کودکان. کار تربیت و ایجاد عادات نیکو را هموار می سازد. کافی است، که فرزندان خود را مدتی ، به کارهای خوب و عادات حسنه وادار کنیم، که زود به آن صفات و رفتار نیکو عادت می کنند. باید خوبیهای کودک را به او تذکر داد و تشویق لازم نمود. و رفتار بد او را شناسائی کرده و او را در ترک آن کمک و یاری کرد.
ج= تمرین و تکرار: کودکان و همه انسان ها، چون دارای فطرت سالم و صفت ( عادت) می باشند. اگر در هر کار مشکلی به ( تمرین) و (تکرار) توجه کنند. همه مشکلات به زودی آسان شده و راه تربیت و کنترل غرائز حیوانی هموار می گردد که گفتند ( کار نیکو کردن از پر کردن است)
د= قدرت تمیز و رشد: شکوفا شدن اندیشه و ذهن کودکان، که از دوران ابتدائی زندگی تحقق می پذیرد. پدران و مادران را در تربیت فرزندان و ریشه کن نمودن عادات بد، و ایجاد صفات پسندیده، کمک می کند و این قدرت تمیز در کودکان از نعمت های بزرگ الهی است، که به انسانها عطا فرموده است.
و در کلام دیگری فرمودند: رد المعتاد عن عادته کالمعجز .( معتاد را از عادتش برگرداندن به معجزه شبیه است و واقعا مشکل (3) پس باید پدران و مادران سعی در ایجاد اخلاق نیکو و عادات صحیح در فرزندان نمایند، که سرنوشت آینده ی شان به همین عادات نیکو، بستگی دارد. و برای ایجاد عادات نیکو، از چند نظر موفق خواهیم بود.
الف= فطرت سالم: کودکان با فطرتی سالم و درست متولد می شوند فطرتا بد و زشت و جانی نیستند، کافی است مقداری مراقبت و نظارت شوند، و درخانواده و مدرسه، خلاف نبینند و دوستان خوب، و هم بازیهای درستی داشته باشند که رسول خدا (صلی الله علیه و آله) فرمودند: کل مولود یولد علی الفطره حتی یکون ابواه یهودانه و ینصرانه ... ( هرفرزندی با، فطرت مذهبی و معرفت الهی متولد می گردد تا اینکه پدر و مادرش او را به آئین یهودیت یا نصرانیت کشانند) (4)
ب= صفت عادت و زود خوکردن: به صفات ( بد یا خوب) از نظر روانی در انسان و کودکان. کار تربیت و ایجاد عادات نیکو را هموار می سازد. کافی است، که فرزندان خود را مدتی ، به کارهای خوب و عادات حسنه وادار کنیم، که زود به آن صفات و رفتار نیکو عادت می کنند. باید خوبیهای کودک را به او تذکر داد و تشویق لازم نمود. و رفتار بد او را شناسائی کرده و او را در ترک آن کمک و یاری کرد.
ج= تمرین و تکرار: کودکان و همه انسان ها، چون دارای فطرت سالم و صفت ( عادت) می باشند. اگر در هر کار مشکلی به ( تمرین) و (تکرار) توجه کنند. همه مشکلات به زودی آسان شده و راه تربیت و کنترل غرائز حیوانی هموار می گردد که گفتند ( کار نیکو کردن از پر کردن است)
د= قدرت تمیز و رشد: شکوفا شدن اندیشه و ذهن کودکان، که از دوران ابتدائی زندگی تحقق می پذیرد. پدران و مادران را در تربیت فرزندان و ریشه کن نمودن عادات بد، و ایجاد صفات پسندیده، کمک می کند و این قدرت تمیز در کودکان از نعمت های بزرگ الهی است، که به انسانها عطا فرموده است.
پی نوشت:
1- زندگی و پرورش کودک ص 13
2- غررالحکم
3- بحارالانوار ج 17 ص 217
4- بحارالانوار ج 2 ص 88