پالمیتیک اسید به دست آمده از درخت خرما اولین بار توسط شیمیدان فرانسوی به نام ادموند فرمی که بر روی استفاده از اسیدهای چرب برای فرایند شمع سازی نیز کار می‏کرد، کشف شد. اسید چرب اشباع شده پالمیتیک نام دارد. در این مقاله، ما در رابطه با ساختار شیمیایی، منابع و مصارف مختلف این ماده در شیمی بحث می‏کنیم.

بررسی اجمالی

فرمول مولکولی پالمیتیک اسید CH3(CH2)14COOH می‏باشد. نامگذاری آن مطابق با اتحادیه ی بین‏المللی شیمی محض و کاربردی یا آیوپاک، هگزادکانوئیک اسید می‏باشد. این اسید چرب در طول فرایند لیپوژنز یا فرایندی که در آن استیل کوآنزیم A به چربی تبدیل می‏شود، تولید می‏گردد. هنگامی که پالمیتیک اسید تولید می‏شود، هیچ گونه اسید چرب دیگری نمی‏تواند از آن تولید شود. این امر به این دلیل است که پالمیتات بر روی کربوکسیلاز استیل کوآنزیم A تغذیه می‏شود. این کربوکسیلاز استیل کوآنزیم A به مالونیل کوآنزیم A تبدیل شده که به زنجیره‏ی آسیل افزوده شده که به طور مداوم رشد می‏کند. این مانع از تولید پالمیتات شده و کاهش پالمیتیک اسید منجر به تولید ستیل الکل می‏گردد.
اسید پالمیتیک یک اسید چرب بوده و یک نوع از کربوکسیلیک اسید بوده که دارای دنباله‏ی طویل آلیفاتیک بوده که اشباع شده و یا اشباع نشده می‏باشد. اکثر اسیدهای چرب حاصل از منابع طبیعی دارای 8 اتم کربن می‏باشند. این امر به این دلیل است که هنگامی که آن‏ها بیوسنتز می‏شوند، این شامل حضور استیل کوآنزیم A، یک گروه اتم دو کربنی حامل کوآنزیم می‏باشند. اگر یک اسید چرب، اسید چرب اشباع شده باشد، پس همه‏ی کربن‏ها در این اسید حاوی تعداد زیادی اتم‏های هیدروژن می‏باشد. اسیدهای چرب اشباع شده نیز هیچ گونه گروه‏های عاملی همراه با زنجیره ندارند. آن‏ها تشکیل زنجیره‏ای مستقیم داده که همراه با هم بسته‏های محکمی را تشکیل می‏دهند. این امر به این دلیل است که موجودات زنده می‏توانند انرژی شیمیایی در مقادیر انبوه ذخیره کنند. بافت‏های چرب حیوانات حاوی مقادیر زیادی از زنجیره‏های طویل اسیدهای چرب اشباع شده می‏باشند. این یکی از رایج‏ترین اسیدهای چرب اشباع شده بوده و در مقادیر زیاد در حیوانات و گیاهان یافت می‏شود. رایج‏ترین منبع این روغن‏ها مانند روغن پالم، روغن نارگیل و روغن هسته‏ی پالم از درختان خرما می‏باشد. همانطور که قبلا ذکر شد، نام اسیدهای چرب از کلمه‏ی فرانسوی pith (ماده‏ی یافت شده در گیاهان آوندی) درخت پالم حاصل شده است. کره، شیر، گوشت و پنیر نیز منابع خوبی از پالمیتیک اسید هستند.
جرم مولی پالمیتیک اسید 40/256 گرم بر مول می‏باشد. چگالی آن 850/0 گرم در سانتی‏متر مکعب در دمای 62 درجه سانتی‏گراد می‏باشد. نقطه‏ی ذوب پالمیتیک اسید حدود 63 درجه سانتیگراد بوده و نقطه‏ی جوش آن 352 درجه سانتی‏گراد می‏باشد. این ماده در آب نامحلول می‏باشد. نمک‏ها یا استرهای ایجاد شده از اسید، پالمیتات‏ها نامیده می‏شوند.

مزایا

شناخته شده‏ترین کاربرد پالمیتیک اسید این است که یک جزء ضروری در ساخت صابون می‏باشد. در طول جنگ جهانی دوم، بعد از ترکیب با نفتا، فرارترین بخش هیدروکربن های مایع، به منظور تشکیل ناپالم که یک عامل ژل‏سار بوده که در عملیات دفاع مورد استفاده قرار می‏گیرد. محققان هنوز هم در رابطه با اثرات این ماده بحث می‏کنند. بر اساس سازمان بهداشت جهانی، مصرف این ماده‏ی شیمیایی می‏تواند احتمال وقوع بیماری‏های قلبی و عروقی را افزایش دهد. مطالعات متناقضی وجود دارد که می‏گوید مصرف پالمیتیک اسید چنین عوارضی ندارد. مشتقات این ماده در داروهای ضد جنون مختلف، به ویژه در درمان اسکیزوفرنی استفاده می‏شود.
این مقاله بر روی مطالعه ی پالمیتیک اسید، توضیح ساختار آن، ترکیب شیمیایی، مزایا و دیگر مشخصات آن بوده و ما امیدواریم که همه‏ی شک‏ها در رابطه با این ماده برطرف شده باشد.