انجیر میوه ای است مبارک چرا که نامش در قرآن آمده و حتی به آن قسم خورده شده و کلا م الهی خود صحه ای است بر این گفتار که بررسی ارزش غذایی و دارویی انجیر است.
این میوه به فرموده حضرت رسول (ص) میوه ای است از بهشت. به دلیل اینکه میوه ای است بدون هسته که بواسیر را قطع می کند و برای نقرس مفید و سودمند است.
حضرت علی (ع) می فرمایند خوردن انجیر بر شما لا زم است چونکه برای قولنج سودمند است و همچنین امام رضا (ع) می فرمایند انجیر رطوبت بدن را از بین می برد و استخوان را محکم کرده و مو را بر بدن می رویاند و درد را از بین می برد و با وجود انجیر نیازی به دارو نیست.
امام رضا (ع) فرمودند: درخت انجیر شبیه ترین گیاهان به گیاهان بهشتی است (بحار ج ۶۶) (مکارم اخلا ق ص ۱۹۸) (وسائل ج ۱۷)
همچنین سقراط پدر علم طب همیشه انجیر را برای بیماران به خصوص بیمارانی که تشنگی و تب داشتند تجویز می کرد. انجیر درختی از تیره توت «Moraceae» است که نام علمی آن «Ficuscarica» است.
درخت انجیر دارای میوه خوش طعم، مقوی، انرژی زا و فربه کننده است که به صورت تازه و خشک مصرف می شود. انجیر دارای مقدار معتنابهی آهن، کلسیم، فسفر، سدیم، پتاسیم، منیزیم، منگنز، کلر، گوگرد، مس، روی و ویتامین های A وB وC است که دانش پزشکی امروزه این میوه با ارزش را برای همه ضروری دانسته چرا که تامین سلا متی آن به اثبات رسیده است.
انجیر دارای مقدار زیادی از دیاستازهای مختلف نیز است که می تواند هاضمه را به وضع خوبی تحریک کند و در تنظیم سیستم بدن موثر واقع شود. وجود فسفر فراوان در انجیر می تواند در پرورش هوش و حافظه به همه افراد به خصوص کودکان موثر واقع گردد .
خوردن انجیر تازه اختلا لا ت گوارشی را برطرف نموده و معده و روده را تقویت می کند این میوه مقوی و مغذی می تواند در بیماران عصبی به عنوان بهترین غذا محسوب شود و همچنین انجیر به علت سرشار بودن از پتاسیم تامین کننده سلا متی کودکان ضعیف کم خون و بی اشتها است جوشانده انجیر خشک عفونت های لثه و گلو را درمان می کند و همچنین سوخته انجیر دندان ها را سفید می کند لثه را محکم و جرم دندان را می زداید و همچنین شیرابه انجیر درد دندان ناشی از پوسیدگی را التیام می بخشد.
همچنین انجیر بوی بد دهان را برطرف می کند و اگر انجیر را در شیر بجوشانند غرغره آن برای تورم لثه ها و دندان سودمند است.
انجیر با رنگ بنفش خاصیت دارویی بیشتری دارد. خوردن یک ماه مداوم انجیر به عنوان صبحانه فواید زیادی را عاید شما خواهد کرد همچنین انجیر پخته مرهمی است برای سوختگی ها، دمل ها مخصوصا دمل دندان است مصری های قدیم انجیر را به عنوان معالجه برای درمان آنژین مصرف می کردند.
این میوه برای بیماری های سینه و ریه توصیه می شود که هر چه قدر تازه تر باشد خواص درمانی آن بیشتر است. قرار دادن برگ تازه انجیر بر روی زخم ها موجب تسریع در بهبودی آنها می شود. اگر از زگیل و میخچه رنج می برید از شیرابه سفید رنگ انجیر نارس استفاده کنید که سبب از بین رفتن آنها می شود.
مالش خیسانده برگ خشک انجیر در سرکه پوسته پوسته شدن دست را درمان می کند و مالش سر با خیساندن برگ انجیر از ریزش مو جلوگیری می کند. جوشانده انجیر خشک کلیه التهابات دستگاه تنفس را برطرف می سازد و از سرماخوردگی های مکرر جلوگیری می کند. اگر انجیل و عسل را به طور مساوی با هم مخلوط کنید در درمان زخم معده بسیار مفید است.
انجیر بدن را نیرومند و صورت را با طراوت عضلا ت را به نشط میآورد و اگر به هنگام شام خورده شود حرکات امعا» را منظم و بدن را به نشاط میآورد خوشبختانه همه کس می توانند از این میوه بهشتی استفاده کنند حتی بیماران مبتلا به دیابت (پزشک خانواده صفحه ۹۸) باری انجیر هم لذت کام است و هم خوشی در طعام هم صحت بدن است و هم انبساط تن در معالجه کبد و تصفیه خون مفید، در مورد سل و سرطان هم بسیار سودمند است.
شیره سفیدی که از پوست انجیر خارج می شود لا تکس است و جزو دیاستازهای معروف محسوب می شود و جهت هضم مواد قندی و نشاسته ای تبدیل آن ها به گیلکوژن نقش مهمی را دارد و لا تکس می تواند روی شیر چنان عمل کند که مایه پنیر عمل می کند در قدیم الا یام از شیره انجیر برای تهیه پنیر استفاده می شده انجیر میوه ای که تمام خواص قندهای طبیعی را دارا می باشد و می توان برای کودکان از شیره انجیر استفاده کرد.
بعضی از مرباهای آماده و بهداشتی از شیره انجیر تهیه می شود. خاصیت ملین بودن انجیر مربوط به دانه های این میوه بهشتی است که در صورت تمایل می توان آنها را خارج کرد. تاثیر این دانه ها در رفع تب قابل توجه است.
انجير در آسيا رويش مي کند. امروزه بيشتر از 600 نوع متفاوت انجير وجود دارد.
انجير خشک محتوي مقدار زيادي قند( در حدود 60 درصد) مي باشد. اين دليل خوبي است براي آن که ورزشکاران از انجير استفاده مي کردند.
رومي ها انجير تازه را به برده هايشان مي دادند، براي آن که آن ها بتوانند بهتر کار کنند. انجير خشک در آن زمان خيلي کم مصرف مي شد. انجير از درختي به نام فيکوس( Ficus) مي رويد.
انجير يک ميوه شيرين مي باشد. محتوي مقدار زيادي هسته است و غالبا خشک مصرف مي شود. انجير تازه بسيار خوشمزه مي باشد و از آن مربا و ترشي درست مي کنند.
پوست انجير بسيار نرم است و به همين خاطر نگهداري و انتقال آن بسيار مشکل مي باشد.
در کشورهاي گرمسير، انجير به صورت خشک صادر و ذخيره مي شوند.
انواع مختلف انجير، داراي برگ هاي متفاوتي مي باشد.
درخت انجير در حدود 6- 5 متر مي باشد. درخت انجير برگ هاي سبز و خاکستري رنگ دارد. ميوه درخت انجير، زرد رنگ مي باشد. درخت انجير تا 20 سال ميوه مي دهد.
بر طبق تحقيقات سازمان خواربار آمريکا، ايران دومين کشور بزرگ صادر کننده انجير مي باشد.
انجير تازه را از اوايل خرداد تا اوايل شهريور مي توان يافت. اما انجير خشک را در هر زمان که ميل داشتيد، مي توانيد پيدا کنيد.
درخت انجیر که نام علمی آن فیکوس (Ficus) می‌باشد از خانواده (Moracee) موراسه است و دارای 600 گونه می‌باشد که اغلب انواع آن وحشی یا زینتی هستند مانند درخت معروف به درخت کاتوچو (فیکوس الاستیکا) که هم زینتی است و هم صنعتی. فیکوس بنگالنسیس و فیکوس رلیگیوزا انواع زینتی این گیاه می باشند که در تزئینات و به عنوان گیاه آپارتمانی مصرف زیاد دارند.
انواعی که در باغبانی از نظر مصرف میوه آن مورد استفاده قرار می‌گیرند عبارتند از فیکوس کاریکا ، فیکوس پالماتا و فیکوس پودوکاریکا. فیکوس کاریکا همان انجیر معمولی است که به عنوان میوه مورد استفاده قرار می‌گیرد. ولی فیکوس پالماتا و فیکوس پودوکاریکا بیشتر برای تلقیح انواع انجیر خوراکی کاشته می‌شوند.
انجير ميوه اي زيبا‚ مقوي و خوشمزه مي باشد كه با توجه به ميزان اثر گذاري و توليد انرژي آن و با توجه به قيمت آن قابل استفاده براي تمامي اقشار جامعه مي باشد .
درخت انجير از زمانهاي بسيار قديم وجود داشته و از آن استفاده زيادي مي شده است . در تورات از اين درخت نام برده شده و اشعياي نبي يكي از انبياي بني اسرائيل خرقيا پادشاه آن زمان را در حدود 700 سال قبل از ميلاد با انجير مداوا كرده است .
درخت انجير بومي آسياي غربي و كشورهاي مديترانه است و از آنجا به عربستان ، سوريه و اسرائيل برده شده است .
درخت انجير در نزد يونانيان مقدس و محترم بوده بطوريكه صدرات ان ممنوع اعلام شده بود .
شاعران و نويسندگان يوناني مانند هومر ، هرودوتوس و افلاطون در نوشته ها و اشعار خود آنرا ستوده اند در اوائل قرن هجدهم ، انجير بوسيله ميسيونرهاي مذهبي اسپانيايي به كاليفرنيا برده شد و امروزه بمقدر زياد در اين ايالت و ايالات جنوبي آمريكا كشت مي شود.
حدود 85 درصد از محصول انجير بصورت خشك به بازار عرضه مي شود زيرا انجير رسيده زود خراب مي شود. انجير درختي است با برگهاي زرد و پنجه اي برنگ سبز خاكستري كه بلندي آن تا شش متر مي رسيد و چون در مقابل سرماي شديد مقاومت ندارد بنابراين در مناطق معتدله و گرمسير كشت مي شود .
درخت انجير معمولا از سال چهارم شروع به ميوه دادن مي كند و تا سن بيست سالگي ميوه مي دهد.

تركيبات شيميايي:

انجير ميوه مغذي و خوش طعمي است ، داراي مواد قندي ، مواد ازته ، چربي ، مواد معدني ، آمينو اسيد ،‌ آنزيم هاي مختلف و كاروتن مي باشد . در برگهاي آن حدود 0/06 درصد مواد تلخي مانند فيكوسين Ficusin و برگاپتين Bergaptene وجود دارد .
شيره سفيدي كه با شكستن شاخه هاي درخت انجير و يا از ميوه نارس آن خارج مي شود بسيار سمي است و اگر بر روي پوست زده شود سلولها را از بين برده و ميكشد .
برگهاي انجير داراي كوسايداروتين Glycosiderutin مي باشد .
در صد گرم انجير رسيده و تازه مواد زير موجود است :
انرژي 80 كالري
مواد قندي 4 گرم
پروتئين 1/5 گرم
چربي 0/5 گرم
كلسيم 20 گرم
فسفر 55 ميلي گرم
سديم 35 ميلي گرم
پتاسيم 65 ميلي گرم
ويتامين آ 80 واحد
ويتامين ب 1 0/2 ميلي گرم
ويتامين ب 3 0/7 ميلي گرم
ويتامين ث 2 ميلي گرم
ويتامين ث 25 ميلي گرم

آشنايي با خواص انجير

خواص‌خوراکی‌ها- انجير از مقوي‌ترين ميوه‌هاي پايان فصل تابستان و اوايل پاييز است كه در 2 نوع زرد و بنفش تيره يافت مي‌شود.
انجير ميوه طبيعت گرمي دارد و خوردن آن به افرادي كه به لحاظ جسمي ضعيف هستند، همواره توصيه مي‌شود. انجير به صورت‌هاي مختلف خام، پخته (در كمپوت و مربا) و خشك (در خشكبار) در تمام طول سال قابل استفاده است.
به اين ترتيب مي‌توانيم در تمام طول سال از خواص آن بهره‌مند شويم. علاوه بر اين، از نوع خام آن در پخت انواع كيك‌ها و دسرهاي فصل نيز مي‌توان استفاده كرد. اين ميوه بهشتي به‌رغم برخورداري از خواص غذايي، به لحاظ درماني نيز پر خاصيت است.

خواص غذايي

انجير حاوي ويتامين‌هاي C، B، A و مواد معدني مختلف مانند پتاسيم، كلسيم، فيبر، آهن، فسفر و سديم است.

خواص درماني

- مهم‌ترين خاصيت درماني انجير براي آن دسته از افرادي است كه همواره از مشكل يبوست رنج مي‌برند. اين قبيل افراد مي‌توانند علاوه بر مصرف روزانه اين ميوه به حالت خام يا خشك، تعدادي انجير خشك را از شب تا صبح در يك ليوان آب خيسانده و صبح پيش از صبحانه ميل كنند. انجير در هر دو حالت خام و خشك، ملين خوبي به‌شمار مي‌آيد. علاوه بر اين، مخلوط انجير و عسل براي درمان زخم معده نيز مفيد است. در واقع انجير سيستم دستگاه گوارش را تقويت مي‌كند.
- يكي از جالب توجه‌ترين خواص انجير به ويژه براي استفاده در ماه رمضان خاصيت عطش‌زدايي آن است؛ بنابراين هنگام افطار يا سحر براي رفع عطش از چند عدد انجير خام يا خشك استفاده كنيد.
انجير مسكن اعصاب، افزايش‌دهنده قواي جنسي، تقويت‌كننده هوش و حافظه، محكم كننده استخوان‌ها و برطرف كننده التهاب آنهاست.
- مصرف انجير براي كاهش علائم بيماري‌هايي مانند گلودرد، عفونت‌هاي ريوي، سينه درد همراه با تب و سرفه، بسيار توصيه مي‌شود. براي اين منظور كافي است چند عدد انجير‌خشك را در شير يا آب بپزيد و به حالت گرم مصرف كنيد.

خواص داروئي:
خواص طبي ميوه انجير

انجير از نظر طب قديم ايران گرم و تر است .
1)انجير تعرق بدن را زياد مي كند .
2)ادرار آور است .
3)حرارت بدن را كاهش مي دهد .
4)چاق كننده است و آنهائيكه مي خواهند وزن اضافه كنند و يا براي بيماراني كه دوره نقاهت خود را مي گذرانند بسيار مفيد است . بدين منظور مي توان آنرا با شير سويا مخلوط كرده و بين غذاها خورد.
5)انجير يبوست را برطرف مي كند و يكي از بهترين ميوه ها براي تميز كردن روده بزرگ و رفع يبوست است . در قيم براي از بين بردن يبوست از شربت انجير استفاده مي كردند .
6)براي درمان ناراحتيهاي سينه حدود 20 گرم از خرما ، عناب ، انجير خشك و مويز را با هم مخلوط كرده و آسياب كرده سپس اين پودر را با يك ليتر آب جوشانده تا حجم آن به نصف برسد . از اين جوشانده مي توان بمقدر سه فنجان در روز مصرف نمود .
7)جوشانده انجير خشك درمان كننده التهاب مجاري دستگاه تنفسي ، كليه ، ذات الريه ، ذات الجنب ، سرخك ،مخملك و آبله مي باشد .
8) جوشانده غليظ انجير خشك براي رفع سرمخدرگي بسيار مفيد است .
9)براي برطرف كردن سياه سرفه ، برونشيت و ذات الريه از قهوه انجير استفاده كنيد و براي درست كردن اين قهوه انجير را ابتدا بو داده و سپس آنرا آسياب كنيد تا بصورت پودر دارايد .
10)انجير دستگاه هاضمه را تقويت مي كند .
11)انجير براي درمان سوء هاضمه مفيد است .
12)سوپ انجير بسيار مقوي است و براي افزايش شير در زنان شير ده مفيد است .براي تهيه سوپ ، انجير نارس را با گوشت بپزيد .
13)براي برطرف كردن ورم گلو ، 50 گرم انجير زرد را در 500 گرم شير ريخته و مدت 15 دقيقه بگذاريد سپس آنرا غرغره كنيد و مقدري از آنرا نيز بنوشيد ( مي توانيد آنرا با عسل هم شيرين كنيد .)
14) جوشانده انجير خشك در شير براي درمان آنژين ، ورم لثه و ورم مخاط دهان نيز موثر است .
15)يكي از داروهاي بسيار موثر براي درمان آرتروز و درد مفاصل ، مخلوط شير بز و انجير سياه ميباشد . اين مخلوط سموم مختلف را از بدن خارج كرده و درد را از بين مي برد.
16)انجير را مي توان همراه با ميوه هاي ديگر مصرف كرد انجير با ميوه هاي اسيدي مانند پرتقال و گريپ فروت سازگار نيست .
17)انجير براي آنهائيكه قند خونشان پائين مي آيد و يكباره احساس ضعف مي كنند مناسب است زيرا قند آن بسرعت در روده كوچك جذب مي شود.
18)خوردن انجير باعث افزايش نيروي جنسي مي شود .
19)انجير تقويت كننده كبد است .
20)اگر ترشح ادرار كم باشد خوردن انجير باعث ازدياد آن مي شود .
21)براي برطرف كردن ورم بناگو ش و دمل ها ، ضمادي از انجير خشك با در و و گندم درست كرده و روي ورم دمل بگذاريد .
22)دم كرده انجير با شنبليله براي سينه درد و رفع خشونت سينه مفيد است .
23)براي رفع ورم طحال ، انجير را به مدت نه روز در سركه خيس كنيد و هر روز پنج عدد آنرا با سركه بخوريد .
24)انجير ضد سرطان است .
25)انجير در معالجه بيماريهاي پوستي موثر است .

حال فوايد انجير را براي شما بيان مي کنيم:

1- کاهش فشار خون
انجير منبع خوب پتاسيم مي باشد و همان طور که مي دانيم، پتاسيم، عنصري است که براي کنترل فشار خون به کار مي رود. کمبود پتاسيم، مخصوصا وقتي که غذاها داراي مقدار زيادي سديم(نمک) باشند، مي تواند موجب بالا رفتن فشار خون شود.
2- کاهش وزن
انجير، منبع خوبي از فيبرهاي غذايي مي باشد. فيبر، اثر مفيدي بر کاهش وزن دارد و گرسنگي را به تاخير مي اندازد.
3- جلوگيري از سرطان سينه
به خاطر داشتن فيبر بالا، از ابتلا به سرطان سينه جلوگيري مي کند.
4- بالا برنده تراکم استخوان
انجير داراي مقدار زيادي کلسيم (79 ميلي گرم در 224 گرم انجير) مي باشد. تحقيقات نشان داده است که کلسيم در انجير به همان اندازه کلسيم موجود در شير مي باشد.
کلسيم، به عنوان بالا برنده تراکم استخوان شناخته شده است. به علاوه، پتاسيم موجود در انجير، دفع ادراري کلسيم را کاهش مي دهد. پس انجير يکي از بهترين ها براي افزايش تراکم استخوان مي باشد و از پوکي استخوان جلوگيري مي کند.
5- جلوگيري از ضعف عضلات
مطالعات نشان داده است که افرادي که روزانه 3 عدد يا بيشتر ميوه مصرف مي کنند، ضعف و انحطاط عضلاني کمتري دارند.
6- انجير منبع خوبي از منيزيم نيز مي باشد.
7- ملين و ضد يبوست است.
8- به بهبود سرفه و نفس کشيدن راحت کمک مي کند.
9- انجير تازه مقدار کمي ويتامين C دارد و بهترين منبع(نسبت به ديگر ميوه ها) ويتامين B6 مي باشد.
10- انجير براي هضم بهتر غذا بسيار مفيد است. براي کم خوني مفيد است.
11- انجير براي افراد داراي کلسترول بالا و اسيد اوريک بالا ، بسيار مفيد است.
12- تشنگي را از بين مي برد.
13- انجير به عنوان دارويي براي توليد انرژي و قوي شدن به کار مي رود.
14- انجير براي افرادي که رشد غير طبيعي دارند، بسيار مفيد مي باشد.
15- از سرطان روده جلوگيري مي کند. انجير جلوي رشد سلول هاي سرطاني را مي گيرد.
16- آنتي اکسيدان زيادي نسبت به ساير ميوه ها دارد.
17- امگا 3 و امگا 6 دارد. پس براي سيستم اعصاب، مغز و قلب بسيار مفيد مي باشد.
18- سديم کمي دارد.
19- انجير براي بهبود سردرد، دندان درد ، تهوع، تب، نقرس، گوش درد ، سوختگي، معده درد، ورم چرکي(آبسه) ، بيماري هاي ريوي و بيماري هاي مقاربتي مفيد است.

خواص انجير خشک

1- انجير خشک درمان کننده نفخ و باد معده مي باشد.
2- انجير خشک نسبت به انجير تازه، 5 برابر بيشتر کالري دارد.
3- انجير خشک داراي مقدار زيادي آهن مي باشد.

خواص شيره درخت انجير

شيره درخت انجير طعم تلخ و سوزنده اي درد :
1.مسهل بسيار خوبي است .
2.داراي دياستازهاي مختلفي است و براي نرم و تدر كردن گوشت بكار مي رود .
3.شيره درخت انجير را اگر بمدت چند روز روي زگيل و يا ميخچه پا بگذاريد آنرا از بين مي برد .
4.براي معالجه بيماريهاي پوستي مفيد است .
5.شيره درخت انجير را با زرده تخم مرغ و يا روغن مخلوط كنيد و روي زخم ها بگذاريد باعث التيام آنها خواهد شد .
6.ضماد شيره درخت انجير با شنبليله براي رفع نقرس مفيد است .
7.براي معالجه جراحت هاي پوستي ضمادي از شيره درخت انجير با در جو درست كرده روي آنها بگذاريد .
8.ماليدن شيره درخت انجير بر روي سر از ريزش مو جلوگيري مي كند .

خواص برگ انجير

1)برگ پخته درخت انجير ملين است .
2)برگ انجير را له كنيد و براي برطرف كردن درد بواسير بر مقعد بماليد .
3)براي برطرف كردن ورم و تومورهاي مختلف برگ انجير را روي اين قسمت ها بگذاريد .
4)جوشانده ساقه هاي جوان درخت انجير آب اضافي را از بدن خارج مي كند .
5) براي درمان اسهال هاي ساده و خونريزي هاي مختلف از جوشانده پوست تازه درخت انجير استفاده كنيد .
6)برگ درخت انجير را در آب جوشريخته و بگذاريد كمي سرد شود و داخل لگني بريزيد و داخل آن بنشينيد بواسير دردناك و متورم را درمان مي كند .
7)جوشانده برگ درخت انجير شكم درد را برطرف مي كند

ارزش غذایی انجیر

انجیر، قند زیادی دارد. 50 درصد انجیر خشک را قند تشکیل می دهد. همچنین منبع خوبی از پتاسیم ، منیزیم ، کلسیم ، فسفر و ویتامین های C , B , A است.
انجیر منبع غنی فیبر غذایی می باشد. لیگنین یک نوع فیبرغذایی غیرمحلول است که به مقدار زیاد در انجیر وجود دارد و نقش عمده ای در جلوگیری و رفع یبوست دارد.
انجیر منبع غنی فیبر غذایی و نیز منبع خوبی از منیزیم ، کلسیم ، فسفر و ویتامین های C , B , A است.
سایر خواص غذایی انجیر عبارتند از :
1- از انجیر می توان در رژیم های غذایی خاص مثل رژیم کم چربی ، کم سدیم ، پرفیبر ، کاهش وزن ، دیابتی و حتی رژیم غذایی مدیترانه ای استفاده کرد.
2- انجیر سدیم و چربی ندارد و مانند سایر میوه ها بدون کلسترول است.
3- 40 گرم انجیر تازه یا یک چهارم لیوان از خرد شده ی آن، معادل یک واحد میوه است.
4- 5/1 عد انجیر خشک معادل یک واحد میوه یا 15 گرم کربوهیدرات است که کربوهیدرات آن از گلوکز و فروکتوز تشکیل شده است.
5- انجیر، فیبر غذایی بالایی دارد و هر واحد آن 20 درصد نیاز روزانه را تأمین می کند که بیش از هر نوع میوه تازه یا خشک می باشد.
6- انجیر بیش از سایر میوه ها املاح دارد. 40 گرم انجیر تازه دارای 244 میلی گرم پتاسیم ( 7 درصد نیاز روزانه ) ، 53 میلی گرم کلسیم ( 6 درصد نیاز روزانه ) و 2/1 میلی گرم آهن ( 6 درصد نیاز روزانه ) می باشد.

اطلاعات کشاورزی انجیر :
اصل و قدمت گیاه

موطن اصلی درخت انجیر در دنیای قدیم یعنی اروپا- آسیا در نواحی مدیترانه می‌باشد و به همین جهت آن را جزء میوه‌های مناطق نیمه گرم طبقه بندی می‌کنند. درخت انجیر بسیار قدیمی است. آثار این درخت در آخر عهد دوم (کرتاسه) دیده شده و در عهد چهارم در اطراف دریای مدیترانه مورد کشت قرار گرفته است. در مصر از 2800 سال قبل از میلاد مسیح کاشت درخت انجیر موسوم بوده است.
یهیودیان قدیم نیز درخت انجیر را می‌شناخته‌اند و از یک نوع انجیر که فیکوس سیکوروس می‌باشد در توارت ذکر شده است. یونانیان قدیم نوع اصلاح شده این درخت را تحت نام انجیر آتیک (Attic) می‌شناخته‌اند و رومیها این درخت را با معتقدات مذهبی خود مخلوط کرده آن را نشانه سعادت و پیشرفت و ترقی روز افزون می‌دانسته‌اند.

مشخصات گیاه شناسی

برگ درخت انجیر پنجه‌ای و دارای 3 تا 5 لوب می‌باشد. قسمتی که به اسم میوه انجیر معروف است و مورد تغذیه انسان قرار می‌گیرد در حقیقت میوه نیست بلکه زائده مجوفی است که گلهای انجیر به تعدادی زیاد در داخل آن قرار گرفته‌اند و مواد قندی در این زایده یا رسپتاکل جمع می‌شود. گلهای نر و گلهای ماده درخت انجیر از یکدیگر جدا ولی روی یک پایه یعنی در داخل رسپتاکل واقع شده‌اند و به عبارت دیگر درخت انجیر گیاهی است یک پایه.
اگر میوه انجیر را باز کنیم و به شکل یک سطح درآوریم گلهای نر که حامل دانه گرده هستند و در کنار و به طرف خارج صفحه واقع شده و گلهای ماده که حامل تخمدان و در صورت تلقیح شدن حامل بذر خواهند بود در وسط صفحه قرار دارند. تلقیح گلهای ماده انجیر بوسیله حشرات مختلف که مهمترین آنها حشره‌ای بسیار کوچک از خانواده کالسیدیده می‌باشد انجام می‌گیرد.

آب و هوای مطلوب برای درخت انجیر

به همان اندازه که درخت انجیر به گرمای زیاد مقاوم است نسبت به سرما مخصوصا در دوره جوانی حساس است و سرما یک عامل محدود کننده در کاشت این درخت می‌باشد. اثر گرما و رطوبت در میوه انجیر نسبت به نوع مصرف میوه متفاوت است. انجیرهایی که برای کنسرو و یا در شیرینی‌پزی مصرف می‌شود در هوای مرطوب محصول مرغوب‌تری می دهد تا در هوای گرم و خشک و برعکس میوه درختان انجیری که در هوای خشک و نسبتا گرم کاشته شده‌اند برای تهیه انجیر خشک مرغوب‌تر است تا آنهای در هوای مرطوب عمل آمده‌اند.
باران در موقع تلقیح بسیار مضر است و مقدار محصول را به مقدار قابل توجهی کم می‌کند. در نواحی مرطوب میوه درشت می‌شود و دم آن طویل می‌گردد ولی مقدار شیرینی میوه کم می‌شود در هوای خشک و گرم دم میوه کوتاه شده گاهی به کلی از بین می‌رود اما اندازه میوه کوچک و مقدار شیرینی آن زیاد است.

خاک مطلوب درخت انجیر

درخت انجیر را در انواع مختلف خاک از شنی سبک تا رسی سخت می‌توان کاشت. در اراضی شنی سبک خطر حمله نماتود بسیار زیاد است. بهترین خاک برای کاشت این درخت اراضی لیمونی است. در این نوع اراضی میوه دادن درخت به علت رشد زیاد شاخ و برگ دو یا سه سال به تاخیر می‌افتد.

ازدیاد درخت انجیر

درخت انجیر را با انواع مختلف وروش تکثیر نباتات چه جنسی و چه غیر جنسی می‌توان زیاد کرد. در ازدیاد بوسیله بذر هیچ گاه درخت جدید شبیه به پایه مادری نخواهد بود و به همین جهت نیز جز برای تحقیقات علمی و پیدا کردن انواع جدید از این طرز ازدیاد استفاده نمی‌کنند. برای ازدیاد درخت انجیر از نظر ایجاد باغ به منظور بهره برداری فقط از طرق مختلف غیر جنسی استفاده می‌شود.
طرق مختلف غیر جنسی که بیشتر در تکثیر درخت انجیر بکار می‌روند عبارتند از: قلمه ، پاجوش ، خواباندن شاخه و پیوند. بین این طرق ، ازدیاد بوسیله قلمه بیش از سایر روشها مورد استفاده قرار می‌گیرد. در ازدیاد درخت انجیر بوسیله قلمه باید از درخت سالم و قوی و شاخه رسیده انتخاب و تهیه شود.

آفات و بیماریهای درخت انجیر

از انواع آفات می‌توان به این موارد اشاره کرد: سیمتیس نمورانا ، هسپروفانس گریزئوس ، سفیدک انجیر ،موزائیک انجیر ، شکاف خوردن میوه انجیر و بیماری ترشیدگی میوه انجیر.

مضرات

- انجیر برای كبدهای ضعیف مناسب نیست و آنهایی كه كبد ضعیف دارند ، باید انجیر را با گردو بخورند.
- زیاده روی در مصرف انجیر باعث نفخ شكم و اسهال می شود و برای چشم نیز مضر است .
- انجیر برای مبتلایان به بیماری قند مضّر است.
- انجیر برای مبتلایان به اختلال معده و روده مضّر است.
- زیاده روی در خوردن انجیر، برای معده و چشم زیان آور است و خنثی کننده زیان آن، کرفس است.

تهیه دسر با انجیر

برای تهیه پوره انجیر، 240 گرم انجیر را با یک سوم لیوان آب یا آب میوه، در مخلوط کن بریزید و با هم مخلوط کنید. پوره انجیر می تواند به عنوان یک جایگزین مناسب برای چربی و یک شیرین کننده در سفره غذایی شما استفاده شود.
برای آشنایی با طرز تهیه مربای انجیر هم اینجا را کلیک کنید.

خرید و نگهداری انجیر

موقع خرید انجیر دقت کنید که تازه و پوست آن صاف باشد. اگر بوی ترشیدگی می داد، آن را نخرید ، زیرا این بو نشان می دهد که قند موجود در انجیر تخمیر و میوه خراب شده است.
انجیر تازه را حتماً باید در یخچال نگهداری کنید ، ولی انجیر خشک را می توانید در یخچال یا در هوای اتاق نگهداری کنید. البته باید در یک ظرف یا بسته بندی بدون هوا و رطوبت باشد که در اینصورت برای چندین ماه می توان آن را نگه داشت.
طی مطلبی در آینده خواص برگ و شیره درخت انجیر را برای شما بیان خواهیم کرد.

برخي احاديث درباره ي انجير:

از کتاب مکارم الاخلاق- به نقل از ابوذر: سيني انجير به پيامبر هديه شد. به اصحابش فرمودند: « بخوريد، چرا که اگر بنا بود بگويم ميوه اي از بهشت است، همين ميوه را مي گفتم، زيرا ميوه اي است بدون هسته، آن را بخوريد زيرا بواسير را ريشه کن مي سازد و براي نقرس سودمند است.»
پيامبرخدا(ص): انجير، تازه و خشک، بخوريد، چرا که بر قدرت همبستري مي افزايد، بواسير را ريشه کن مي کند، و براي درمان نقرس و سردي مزاج سودمند است.
امام رضا(ع): انجير بوي دهان را مي برد، استخوان ها را استحکام مي بخشد، درد را مي برد و باوجود آن ديگر به دارو نيازي نيست.
انجير همانند ترين چيز به گياهان بهشت است.
رسول گرامی اسلام (ص) خواص ذیل را برای انجیر بر شمرده اند و مسلمانان را به خوردن آن ترغیب کرده اند :
- انجیر میوه ای بهشتی است که بواسیر را قطع می کند.
- انجیر نقرس را معالجه می کند.
- انجیر، قوای جنسی را زیاد می کند و رطوبت و سردی را که موجب ضعف نیروی آمیزش است ، برطرف می نماید
حضرت علی (ع) می فرمایند : انجیر برای باد قولنج مفید است. در روز از آن زیاد بخورید ، ولی در شب کم بخورید.
امام محمد باقر (ع) فرمود:
بر کبد "حزقیل" پیامبر زخمی ظاهر شد که او را آزار می داد. خداوند به او وحی کرد که شیره انجیر را بگیر و بر سینه خود بمال. وی نیز این کار را انجام داد و بهبود یافت.
امير المؤمنين علي(ع) مي فرمايد: خوردن انجير بر شما لازم است چونکه براي درد قولنج سودمند است. و ماهي کمتر مصرف کنيد چون که مصرف زياد ماهي بدن را خشک(لاغر) مي کند و بلغم را زياد و خون را غليظ مي کند.
و کلام آخر اينکه در قرآن کريم از انجير تعريف شده حتي به آن قسم خورده شده است اين کلام آسماني ارزش انجير را نشان مي دهد، بسياري از مادران صبحها به فرزندانشان انجير مي دهند تا باهوش شوند. چه بسيار کساني هستند که در زمستان انجير خيسانده و براي اشتها به کودکان مي خورانند.
[دانش امروز به همه اين مطالب صحه مي گذارد زيرا فسفر زياد باعث پرورش هوش و حافظه و پتاسيم براي کم خوني و بي اشتهايي، داشتن آهن و کلسيم و ويتامين A, B ,PP, B6 و در ويتامين C نشان از اهيمت اين گياه مي باشد]
منابع :
انجير Fig http://www.irteb.com
آشنايي با خواص انجير http://www.hamshahrionline.ir
انجير http://daneshnameh.roshd.ir
انجير http://plant.metaarchivegroup.com
خواص انجير http://www.oshagh.com
انجیر «داروئی» http://daneshnameh.roshd.ir
خواص انجیر http://www.bekhon.com
خواص انجیر http://www.seemorgh.com
/خ