آموزه‌های اسلامی در نحوه و کیفیت آداب زناشویی
تحقیقات انجام‌شده حاکى از آن است که بسیاری از طلاق‌ها، معلول عدم ارضاى جنسى صحیح این غریزه است
 
چکیده
همان‌گونه که غریزۀ جنسى، یکی از عوامل اساسى در پیدایش خانواده و زندگى مشترک است، همین غریزه در استمرار و استحکام خانواده نیز نقش مهمى دارد. اسلام به مسئله ارضای جنسیِ زوجین، بسیار عنایت دارد و اولیای دین، به ظریف‌ترین مسائل در کسب لذت، همراه با حفظ کرامت انسانی اشاره کرده‌اند.

تعداد کلمات 1272/ تخمین زمان مطالعه 7 دقیقه
آموزه‌های اسلامی در نحوه و کیفیت آداب زناشویی
نویسنده: رامین بابازاده
 


مقدمه

مطابق آموزه‌های اسلام، باید در نحوه و کیفیت صحیح روابط جنسی دقت شود تا شخصیت زوجین، به‌خصوص شخصیت زن پایمال نشود و ارضای کامل حاصل گردد، وگرنه ارضای ناقص، موجب مشکلات جسمی و روانی و نیز سبب درگیری‌های طرفین خواهد شد. شایان ذکر است، هیچ‌یک از منابع دینی به دلیل جمعِ بین حفظ حیای گفتاری و آموزش روابط مهمّ جنسی، وارد جزئیات نشده‌اند؛ البته کلیات را طوری بیان فرموده‌اند که ذهن می‌تواند جزئیات بسیاری را برداشت کند.
تحقیقات انجام‌شده حاکى از آن است که بسیاری از طلاق‌ها، معلول عدم ارضاى جنسى صحیح و متعادل این غریزه است. سرد‌مزاجى زنان یا مردان و یا بى‌اهمیتى به ارضاى صحیح و طبیعى غریزۀ جنسى، خانواده را در آستانۀ طلاق قرار مى‌دهد. روابط زناشویى با ارضاى غریزۀ جنسى فرق دارد. چه بسیارند افرادى که به عمل زناشویى اقدام مى‌کنند، ولى به هیچ‌ وجه غریزۀ جنسى آنان ارضا و اشباع نمى‌گردد؛ به عبارت دیگر، تحقق ارضاى جنسى، تنها با برقرارى روابط جسمى حاصل نمی‌شود، بلکه به آمادگى جسمى و روانى احتیاج دارد.تحقیقات انجام‌شده حاکى از آن است که بسیاری از طلاق‌ها، معلول عدم ارضاى جنسى صحیح و متعادل این غریزه است. سرد‌مزاجى زنان یا مردان و یا بى‌اهمیتى به ارضاى صحیح و طبیعى غریزۀ جنسى، خانواده را در آستانۀ طلاق قرار مى‌دهد. روابط زناشویى با ارضاى غریزۀ جنسى فرق دارد. چه بسیارند افرادى که به عمل زناشویى اقدام مى‌کنند، ولى به هیچ‌ وجه غریزۀ جنسى آنان ارضا و اشباع نمى‌گردد؛ به عبارت دیگر، تحقق ارضاى جنسى، تنها با برقرارى روابط جسمى حاصل نمی‌شود، بلکه به آمادگى جسمى و روانى احتیاج دارد.
همان‌گونه که آمیزش حرام (مانند زنا)، گناهی بزرگ است و خشم خداوند و عذاب دردناکی را به دنبال دارد، آمیزش حلال نیز خشنودی خداوند و ثواب بزرگی را به همراه دارد. پس باید آمیزش و لذت بردن از همسر و لذت دادن به همسر را عبادت بدانیم. بعضی افراد، فقط شرکت در نماز جماعت و مجالس روضۀ اهل‌بیت و خواندن زیارت عاشورا و مانند این‌ها را عبادت می‌دانند و خلوت کردن با همسر را اتلاف وقت دانسته و با کوچک‌ترین بهانه‌ها از آن دوری می‌کنند!
به گفت‌وگوی زیر توجه کنید:
ابوذر درباره آمیزش‏ با همسر به رسول خدا عرض کرد: اى رسول خدا! آیا ما هم لذت مى‏بریم و هم پاداش به ما داده مى‏شود؟ حضرت فرمود: «نظرت چیست؛ آیا اگر آمیزش حرام انجام دهی، گناه مى‏کنى؟» ابوذر گفت: آرى. حضرت فرمود: «همین‌طور اگر آمیزش حلال کنی، اجر و پاداش به تو مى‏دهند.»[1]
پیامبر اکرم(ص) می‌فرمایند:
هان! آن زمان‏ که مرد رو به زن خویش کند، دو فرشته او را احاطه مى‏کنند و آن مرد مانند کسى است که در راه خدا شمشیر کشیده است و چون آمیزش کند، گناهان او مى‏ریزد، آن‌گونه که برگ درخت مى‏ریزد و چون غسل کند، از گناهان بیرون مى‏شود.[2]
امام صادق(ع) نیز فرمودند:
مردم در دنیا و آخرت، لذتى بهتر از لذت زن نچشیده‏اند و بهشتیان از هیچ چیزِ بهشت، نه از خوراکى و نه از نوشیدنى، به اندازه نکاح لذت نمى‏برند.[3]
در روایات آمده است:
امام صادق(ع) از ما (عده‌ای از شیعیان) پرسید: «چه چیز از همه لذت‌بخش‏تر است؟» عرض کردیم: هیچ چیز. فرمود: «لذت‌بخش‏ترین چیزها، نزدیکى کردن با زن‌هاست.»[4]
نکته‌ای که غالباً همسران از آن غفلت می‌کنند این است که در انسان برخلاف سایر جان‌داران، کیفیتِ هم‌بستر شدن با همسر و انجام رفتار جنسی، غریزی نیست، بلکه آموختنی است، هرچند اصل وجود غریزۀ جنسی، غریزی و فطری است؛ به همین دلیل، یکی از مسائل ضروری برای پسران و دختران جوانی که تصمیم به ازدواج دارند، این است که دانستنی‌های لازم برای این کار را یاد بگیرند. این دانستنی‌ها عبارتند از: مقدمات و آداب هم‌بستر شدن، شناخت نیازهای عاطفی یکدیگر در هنگام آمیزش و رعایت آن، شناخت شیوه‌های مختلف هم‌بستر شدن، آگاهی از راه‌های جلوگیری از بارداری، تنظیم خانواده، آگاهی از احکام شرعیِ آن، اعم از زمان و مکان آمیزش و مسائل دیگر آن (مثل غسل)، رعایت بهداشت ظاهری (مثل مسواک زدن، خوش‌بو بودن و...)، آگاهی از نکات بهداشتی آمیزش و رعایت آن، آگاهی ضمنی از اختلال‌های جنسی و صدها نکتۀ ریز و درشت که بیان آن‌ها در این‌جا مقدرو نیست و برای فراگیری آن لازم است به کتاب‌های مفیدی که در این زمینه تألیف شده است، مراجعه کنید.

 

بیشتر بخوانید: آداب زناشویی و خصوصیات مثبت و منفی کودک


«دین» و «علم» درباره چگونگی انعقاد نطفه، آموزه‏ها و سفارش‏های گوناگونی دارند که عمل کردن به آن‌ها موجب تولد نوزادی سالم، صالح، قوی و باهوش می‏شود. زمان آمیزش، مکان آن، فکر و اندیشه زوجین، خصوصیات روحی آن‌ها و اعمال و رفتارشان، تأثیر بسیاری بر نطفه منعقد‌شده دارد. بعضی از این آموزه‏ها، بدین شرح است:


1. بهترین ماه‌های آمیزش برای انعقاد نطفه فرزند

از امام رضا(ع) روایت شده است:
و اعلم ان جماعهن و القمر فی برج الحمل او الدلو من البروج افضل و خیر من ذلک ان یکون فی برج الثور لکونه شرف القمر[5]؛ بدان که آمیزش با زنان در وقتى که ماه در برج حمل یا دلو است،[6] از بروج بهتر است و خوب‌تر از آن وقتى است که در برج ثور[7] باشد، زیرا آن شرف قمر است. شرف قمر در درجه سوم از برج دلو است.
 اهل نجوم می‏گویند: مناسبت «حمل» براى آمیزش از آن جهت است که او از بروج ناریه مذکره است که با طغیان شهوت تناسب دارد و شرف شمس در اوست؛ و مناسبت «دلو» براى آن است که دلو از بروج هوائیه حاره رطبه و موجب زیادتى خون و روح می‏باشد. تناسب برج «ثور» نیز براى آن است که ثور، بیت زهره است که متعلق به زنان و شهوات است.

 

2. بهترین روزهای آمیزش برای انعقاد نطفۀ فرزند

مناسب‌ترین زمان‌ها برای آمیزش (که در روایات آمده) عبارتند از:
(شب دوشنبه، که اگر فرزندى پدید آمد (نطفه‌اش بسته شد)، حافظ قرآن و راضى به تقدیرات الهى خواهد بود؛
(شب سه‏شنبه، که اگر فرزندى پدید آید، شهادت نصیب او شود، در حالى که اقرار به «لا إله الّا الله» و «محمد رسول‌الله(ص)» دارد و دهانش خوش‌بو، دلش مهربان، دستش باسخاوت و زبانش از غیبت، دروغ و افترا پاک باشد؛
(شب پنج‏شنبه، که فرزند به حکومت خواهد رسید یا دانشمند گردد؛
(وقت ظهر روز پنج‌شنبه، که اگر فرزندى متولد شود تا موقع پیرى او، شیطان نزدیک او نشود و زیرک باشد و خداوند سلامت دین و دنیا به او دهد؛
(شب جمعه، که فرزند خطیبى توانا خواهد شد؛
(عصر روز جمعه، که فرزند معروف و عالم خواهد شد؛
(پس از نماز عشاى شب جمعه، که امید است فرزند یکى از افراد بى‏نظیر باشد.[8]

 

3. «بسم‌الله» گفتن

در سوره «اسراء» خدا خطاب به شیطان می‌گوید:
از ایشان، هر که را توانستی با آوای خود تحریک کن و با سواران و پیادگانت به آن‌ها بتاز و با آن‌ها در اموال و اولاد شریک شو!
امام صادق(ع) درباره چگونگی شرکت شیطان در فرزند می‌فرماید:
هنگام آمیزش و تشکیل نطفه، اگر نام خدا برده شود، شیطان دور می‌شود، ولی اگر نام خدا برده نشود، شیطان داخل شده و عمل آمیزش توسط شوهر و شیطان هر دو انجام می‌گیرد.[9]
با ذکر نام خداوند، شهوت حیوانی، رنگ تازه‏ای به خود گرفته و قدری رقّت قلب و لذت معنوی به انسان دست می‌دهد که ترکیب آن با لذات جنسی، خوش‌آیند است.[10] هم‌چنین این شکل از یاد خداوند، به همسران کمک می‌کند تا هیچ حقی از یکدیگر را پایمال نکنند و وظیفه خود بدانند که برای دیگری، لذت فراهم آورند.[11]
امام صادق(ع) فرمود:
هر یک از شما چون آهنگ کام بردن از همسر کند، پس خداوند را یاد کند و «بسم اللّه الرّحمن الرّحیم» گوید، زیرا هر کس در آن حال، نام خدا نبرد و فرزندى به وجود آورد، شیطان در آن دخالت کرده باشد و آن به دوستى و دشمنى با ما شناخته مى‏شود.[12]

 

4. دعا کردن

رسول اکرم(ص) در این باره فرمودند:
اگر هر یک از شما، هنگامى که مى‏خواهد با زنش هم‌بستر شود، بگوید: «بِسمِ اللّهِ، اللّهُمَّ جَنِّبنَا الشَّیطانَ و جَنِّبِ الشَّیطانَ ما رَزَقتَنا»، چنانچه در آن مجامعت، فرزندى برایشان مقدر شود، هیچ شیطانى، هرگز به او گزند نمى‏رساند.[13]

 

نمایش پی نوشت ها:

[1]. جامع‌أحادیث‌الشیعه، ج‏25، ص 86.
[2]. همان، ص 109.
[3]. وسائل‌الشیعة، ج 14، ص 10، ح 8.
[4]. همان، ح 6.
[5]. طب‌الرضا7، ص 302.
[6]. برج «حمل» اولین برج از برج‏های دوازده‏گانه رومی است که مصادف با فروردین است و برج «ثور» دومین برج است که مصادف با اردیبهشت است؛ فرهنگ بزرگ سخن، ج 4، ص 3304.
[7]. «دلو» برج یازدهم است که با بهمن برابر است؛ فرهنگ بزرگ سخن، ج 4، ص 3304.
[8]. من لایحضره الفقیه، ج 3، ص 553، ح 4899 و بحارالانوار، ج 103، ص 280، ح 1.
[9]. من لایحضره الفقیه، ج 1، ص 501.
[10]. درمان‌های جنسی، ص 81.
[11]. 412 درس برای موفقیت رفتار جنسی، ص 81.
[12]. من لا‏یحضره الفقیه، ج‏5، ص 39.
[13]. «به نام خدا، بارخدایا! ما را از [شرّ] شیطان به دور دار و شیطان را از آنچه روزىِ ما کرده‏اى، دور بدار!» کافی، ج 5، ص 503، ح 3؛ تحف‏العقول، ص 12 و بحارالانوار، ج 77، ص 66، ح 5.

 

منابع:

ـ قرآن کریم.
ـ الإختصاص‏، محمد‌بن‌محمد مفید، تحقیق و تصحیح: علی‌اکبر غفارى و محمود محرمى‌زرندى، قم: المؤتمر العالمى لالفیة الشیخ المفید، اول، 1413 ق.
ـ الإرشاد فی معرفة حجج الله على العباد، محمد‌بن‌محمد مفید، تحقیق و تصحیح: مؤسسة آل‌البیت(ع)‏، قم: کنگره شیخ مفید، اول، 1413 ق.
ـ أعلام الدین فی صفات المؤمنین‏، حسن‌بن‌محمد دیلمى، تحقیق و تصحیح: مؤسسة آل‌البیت(ع)‏، قم: اول، 1408 ق.
ـ الأمالی (للطوسی)، محمد‌بن‌الحسن طوسى، قم: دارالثقافة، اول‏، 1414 ق.
ـ الإمامة و التبصرة من الحیرة، على بن حسین‏ بن ‌بابویه، تحقیق و تصحیح: مدرسه امام مهدى(عج)، ‏قم: مدرسة الإمام المهدى(عج) ‏، 1404 ق‏.
ـ بحارالأنوار الجامعة لدرر أخبار الائمه الاطهار، محمدباقربن‌محمد‌تقی المجلسی، بیروت: دار إحیاء التراث العربی‏، دوم، 1403 ق. ‏
ـ تحف‌العقول‏، حسن‌بن‌على‌‌بن‌شعبه حرانى،‏ تحقیق و تصحیح: علی‌اکبر غفارى، قم: جامعه مدرسین‏، دوم، 1404 ق.
ـ تنبیه الخواطر و نزهة النواظر المعروف بمجموعة ورّام، ‏ ورام‌بن‌ا‌بی‌فراس، قم: مکتبۀ فقیه‏، اول، 1410 ق‏.
ـ تهذیب الأحکام (تحقیق خرسان)، محمد‌بن‌حسن طوسى، تحقیق و تصحیح: حسن الموسوى‌خرسان، تهران: دارالکتب الإسلامیه‏، چهارم، 1407 ق.
ـ الخصال‏، محمد‌بن‌على‌بن‌بابویه، تحقیق و تصحیح: علی‌اکبر غفارى، قم: جامعه مدرسین، اول، 1362.
ـ دعائم الإسلام‏، نعمان‌بن‌محمد مغربى‌بن‌حیون، ‏تحقیق و تصحیح: آصف فیضى، قم: مؤسسة آل‌البیت(ع)‏، دوم، 1385.
ـ الدعوات، قطب‌الدین سعید‌بن‌هبة‌الله‏‏ راوندى، قم: مدرسه امام مهدى(عج)، 1407 ق‏.
ـ طبّ الرضا(ع)، نصیرالدین امیرصادقى، تهران‏: معراجى‏، ششم، 1381 ش‏.
ـ طب سنتى خسروى: درمان بیماری‌هاى مختلف با گیاهان دارویى و مواد طبیعى، سیدمهدى خسروى، همدان: برکت کوثر، اول، 1388.
ـ عدة الداعی و نجاح الساعی‏، احمد‌بن‌محمد‌بن‌فهد حلى، تحقیق و تصحیح: احمد موحدى‌قمى، قم: دارالکتب الإسلامی‏، اول، 1407 ق. ‏
ـ علل الشرائع‏، محمد‌بن‌على‌بن‌بابویه، قم: کتاب‌فروشى داورى، اول، 1385.
ـ عوالئ اللئالی العزیزیة فی الأحادیث الدینیة، محمدبن‌ز‌ین‌الدین‌بن‌أبی‌جمهور، تحقیق و تصحیح: مجتبى عراقى، قم: دارسیدالشهداء، اول، 1405 ق.
ـ عیون أخبار الرضا(ع)‏، محمد‌بن‌على‌بن‌بابویه، تحقیق و تصحیح: مهدى لاجوردى، تهران: جهان، اول، 1378.
ـ الفقه المنسوب إلى الإمام الرضا(ع)‏، منسوب به على‌بن موسى‌الرضا(ع)، مشهد: مؤسسة آل‌البیت(ع)، 1406 ق‏.
ـ الکافی، محمد‌بن‌یعقوب‌بن‌اسحاق‏ کلینى، تحقیق و تصحیح: على‌اکبر غفارى و محمد آخوندى، تهران: دارالکتب الإسلامیة، چهارم، 1407 ق.
ـ مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل‏، حسین‌بن‌محمدتقى نورى، تحقیق و تصحیح: مؤسسة آل‌البیت(ع)‏، قم: مؤسسة آل‌البیت(ع)‏، اول، 1408 ق.
ـ مکارم الأخلاق، حسن‌بن‌فضل طبرسى، قم: شریف رضی، چهارم، 1412 ق.
ـ من لایحضره الفقیه‏، محمد‌بن‌على‌بن‌بابویه، تحقیق و تصحیح: على‌اکبر غفارى، قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم‏، دوم، 1413 ق.
ـ منابع فقه شیعه (ترجمه جامع‌أحادیث‌الشیعة)، آقاحسین بروجردى، ترجمه: عده‌اى از فضلا، تهران: فرهنگ سبز، اول، 1386.
ـ مواعظ امامان(ع) (ترجمه جلد 75 بحار‌الأنوار)، محمدباقر بن محمدتقى مجلسی، ترجمة: موسى خسروى، تهران،‏ اسلامیه‏، اول، 1364.
ـ المیزان فى تفسیر القرآن، سیدمحمدحسین طباطبائى، قم: دفتر انتشارات اسلامى جامعۀ مدرسین حوزه علمیه قم، پنجم، 1417 ق.
ـ نزهة الناظر و تنبیه‌الخاطر، حسین‌بن‌محمدبن‌حسن‌بن‌نصر حلوانى، تحقیق و تصحیح: مدرسة الإمام المهدی(عج)‏، قم: مدرسة الإمام المهدی(عج)‏، اول، 1408 ق.
ـ النوادر، فضل‌الله‌بن‌على‏ راوندى‌کاشانى، تحقیق و تصحیح: احمد صادقى‌اردستانى، قم: دارالکتاب‏، ]بی‌تا.[
ـ نهج‌البلاغة (للصبحی صالح)، محمد‌بن‌حسین شریف الرضى، تحقیق و تصحیح: فیض‌الإسلام‏، قم: هجرت‏، اول، 1414 ق.
ـ نهج‌الفصاحة (مجموعه کلمات قصار حضرت رسول(ص))، ابوالقاسم پاینده، تهران: دنیاى دانش‏، چهارم، 1382.
ـ وسائل‌الشیعة، شیخ‌ محمد‌بن‌حسن حر عاملى، تحقیق و تصحیح: مؤسسة آل‌البیت(ع)‏، قم: مؤسسة آل‌البیت(ع)‏، اول‏، 1409 ق.

نسخه چاپی