چکیده :
روغن زیتون، غنی از اسیدهای چرب غیر اشباع، جزء اصلی رژیم غذایی مدیترانه ای است. جمعیت این منطقه دارای امید به زندگی طولانی تر داشته و درصد ابتلا به بیماری های قلبی، فشار خون بالا و سکته مغزی آنها در مقایسه با آمریکایی های شمالی و اروپایی های شمالی، پایین تر است. ما در این مقاله به بررسی رابطه مصرف روغن زیتون و برخی از بیماری ها مثل: آلزایمر، سکته و بیماری های قلبی و عروقی می پردازیم.

تعداد کلمات : 1334 / تخمین زمان مطالعه : 7 دقیقه

نویسنده: کریستین نوردویست
   مترجم: علی مهربانی

روغن زیتون چیست؟
روغن زیتون یک چربی است که از میوه درخت زیتون ( درخت سنتی منطقه مدیترانه ) بدست می آید. زیتون های کامل برای تولید این روغن متمایز فشرده می شوند. این روغن در لوازم آرایشی، پزشکی، پخت و پز و ساخت صابون نیز مورد استفاده قرار می گیرد و همچنین به عنوان سوخت برای لامپ های سنتی استفاده می شود. روغن زیتون مخصوص دریای مدیترانه بود، اما امروزه در سراسر جهان مورد استفاده قرار می گیرد. در رژیم غذایی، زیتون ها را می توان به صورت کامل، خرد شده و اضافه شده به غذاها استفاده کرد. این روغن را می توان برای سرخ کردن و یا به عنوان سس سالاد استفاده کرد. بعضی از مردم آن را حتی در شیشه های کوچک برای اهداف دارویی مصرف می کنند.

فواید زیتون روغن
در 50 سال گذشته، بسیاری از مطالعات به مزایای سلامتی روغن زیتون پرداخته اند.

روغن زیتون و سیستم قلبی عروقی
روغن زیتون منبع اصلی تامین چربی رژیم غذایی در رژیم مدیترانه ای است. به نظر می رسد کم تر بودن مرگ و میر ناشی از بیماری های قلبی عروقی در منطقه مدیترانه، در مقایسه با سایر نقاط جهان، به علت همین نوع چربی باشد. مطالعات انجام شده در بارسلون اسپانیا، به بررسی اثرات بیولوژیکی و بالینی روغن زیتون پرداخته است. نتایج نشان داد افرادی که به طور منظم روغن زیتون مصرف می کنند، احتمال ابتلا به بیماری های قلبی عروقی، از جمله فشار خون بالا، سکته مغزی، و هیپرلیپیدمی (سطح کلسترول بالا و تری گلیسرید) را کاهش داده اند. مصرف روغن زیتون همچنین به کاهش التهاب، اختلال عملکرد اندوتلیال (مشکلات با رطوبت داخلی رگ های خونی)، ترومبوز و متابولیسم کربوهیدرات کمک می کند.

سرخ کردن با روغن زیتون و خطر بیماری قلبی
محققان مادریدی، در اسپانیا، در BMJ گزارش دادند افرادی که به طور مرتب خوردن غذاهای سرخ شده در روغن زیتون یا روغن آفتابگردان را مصرف می کنند خطر ابتلا به بیماری های قلبی یا مرگ زودرس را کاهش می دهند. دانشمندان 40،757 بزرگسال از سن 26 تا 69 سال را در طی یک دوره 11 ساله مورد بررسی قرار دادند. آنها روی روشهای آشپزی و عادات غذایی تمرکز کردند. در حالی که هیچکدام از شرکت کنندگان در هنگام شروع مطالعه بیماری قلبی داشتند.

محققان نتیجه گرفتند: "در یک کشور مدیترانه ای که روغن های آفتابگردان و روغن زیتون رایج ترین چربی ها برای سرخ کردن هستند و در صورتی که مقدار زیادی غذای سرخ شده در داخل و خارج از خانه مصرف شود، آنها ارتباطی بین مصرف مواد غذایی سرخ شده و خطر بیماری قلبی یا مرگ پیدا نکردند". وعده های غذایی سرخ شده برای شرکت کنندگان در این تحقیق به عنوان یک وعده غذایی تعریف شده بود.

طبق تحقیقات منتشر شده از سوی دانشگاه گرانادا در سال 2016، سرخ کردن در روغن زیتون می تواند به ماندگاری بیشتر مواد غذایی کمک کند. دانشمندان می گویند اسید  فنیکی که  از طریق روغن زیتون به مواد غذایی منتقل می شود، باعث سلامتی آنها می شود. در سال 2017، یک مطالعه دیگر نشان داد که روغن زیتون پایدارتر است و به احتمال زیاد ارزش غذایی، ماده ای که در آن سرخ شده را در مقایسه با روغن آفتابگردان، تغییر می دهد.

روغن زیتون ممکن است به جلوگیری از سکته کمک کند
دانشمندان در فرانسه اظهار داشتند که روغن زیتون ممکن است از سکته مغزی در افراد مسن جلوگیری کند. این تیم متوجه شد که افراد سالمند که به طور مرتب روغن زیتون را برای پخت و پز، سس سالاد یا با نان استفاده می کنند، احتمال خطر سکته مغزی در آنها نسبت به کسانی که هرگز آن را مصرف نکرده اند، 41 درصد کمتر است. محققان پیشنهاد کردند که روغن زیتون ممکن است یک راه ارزان و آسان برای جلوگیری از سکته مغزی باشد که یک مشکل رایج در افراد مسن به شمار می رود.
روغن زیتون منبع اصلی تامین چربی رژیم غذایی در رژیم مدیترانه ای است. به نظر می رسد کم تر بودن مرگ و میر ناشی از بیماری های قلبی عروقی در منطقه مدیترانه، در مقایسه با سایر نقاط جهان، به علت همین نوع چربی باشد.
خطر افسردگی و مصرف روغن زیتون
افرادی که رژیم غذایی آنها دارای چربی های ترانس است، در مقایسه با کسانی که رژیم غذایی آنها غنی از چربی های اشباع نشده است، خطر ابتلا به افسردگی بالایی دارند، چربی های ترانس به طور گسترده ای در فست فود ها و مواد تولیدی مانند شیرینی ها مورد استفاده قرار می گیرند.

بر اساس یک مطالعه انجام شده در دانشگاه Las Palmas de Gran Canaria در اسپانیا ، ظاهرا روغن زیتون از انسان در مقابل خطر افسردگی محافظت می کند. داده های مربوط به 12،000 داوطلب طی یک دوره 6 ساله نشان داد. افرادی که به طور مرتب چربی هایی غیر از روغن زیتون مصرف می کردند، 48 درصد بیشتر از افرادی که چربی های رژیم غذایی آنها به طور عمده روغن زیتون بود، خطر ابتلا به افسردگی را داشتند. هر مقدار چربی های ترانس بیشتری خوردند، احتمال ابتلا به افسردگی بالاتر رفت.

روغن زیتون ممکن است خطر ابتلا به سرطان سینه را کاهش دهد
دانشمندان بارسلونا در اسپانیا یک مکانیسم کلیدی را پیدا کردند که در آن روغن زیتون از بدن را در برابر سرطان سینه، در مقایسه با سایر روغن های گیاهی محافظت می کند. پس از رمزگشایی سیگنال های سلول های تومور پستان که توسط روغن زیتون فعال شده اند، آنها نتیجه گیری کردند که روغن باعث کاهش فعالیت p21Ras، ژن سرطان می شود. این تیم ارتباط بین روغن زیتون با کیفیت بالا و میزان بالای تومورهای خوش خیم و غیر سرطانی را نشان دادند.

روغن زیتون به حفظ سطح کلسترول سالم بدن کمک می کند
یک مطالعه ژاپنی که در مجله علوم پزشکی منتشر شد، نشان داد که میزان کلسترول LDL  در 28 بیمار بستری که مکمل های روغن زیتون را یکبار در روز به مدت 6 هفته مصرف کرده بودند، کاهش یافته است. لیپوپروتئین کم چگالی (LDL) اغلب به عنوان "کلسترول بد" نامیده می شود. کلسترول خوب" لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL) نامیده می شود. نویسندگان به این نتیجه رسیدند: این نتایج تأثیر بسزایی از طرف روغن زیتون بر طیف لیپوپروتئین داشته است.

روغن زیتون و بیماری آلزایمر
نرخ بیماری آلزایمر در کشورهای مدیترانه پایین تر است، در حالیکه مصرف روغن زیتون آنجا، بالاتر از هر جای دیگری در جهان است. محققان اسپانیا معتقدند که یک رژیم غذایی مدیترانه ای که حاوی مقادیر بیشتری از روغن زیتون با ارزش آنتی اکسیدان است یا میوه های مخلوط می تواند به حفظ عملکرد شناختی در افراد مسن کمک کند.

روغن زیتون فوق العاده عالی و آماس‌ لوزالمعده‌ حاد
روغن زیتون که سرشار از اسید اولئیک و هیدروکسی تیروئول است بر گسترش آماس‌ لوزالمعده‌ حاد یا التهاب ناگهانی پانکراس تاثیر می گذارد. محققان پس از انجام آزمایش هایی در دانشگاه گرانادا ر اسپانیا، دریافتند که اجزای روغن زیتون بدن را در برابر آماس‌ لوزالمعده‌ حاد محافظت می کنند.
 

روغن زیتون و کبد
محققان تونس و عربستان سعودی مطالعاتی را انجام دادند که نشان می دهد روغن زیتون می تواند از استرس اکسیداتیو کبد محافظت کند. استرس اکسیداتیو به آسیب سلولی مرتبط با واکنش شیمیایی بین رادیکال های آزاد و سایر مولکول های بدن گفته می شود. پس از اینکه مقداری علف کش متوسط ​​سمی، به موش های آزمایشگاهی داده شد. آنها را با رژیم غذایی حاوی روغن زیتون تغذیه کردند. به نظر می رسد که روغن زیتون آنها را درمقابل آسیب های کبدی محافظت می کند.
به گفته وزارت کشاورزی ایالات متحده (USDA)، 100 میلی لیتر (3.5 اونس) از یک نوع روغن زیتون حاوی:
    انرژی: 800 کیلو کالری
    چربی: 93.3 گرم، یا 13.33 گرم اشباع شده است و 66.6 گرم غیر اشباع است
که حاوی هیچ نوع کربوهیدرات یا پروتئین نمی باشد.