نویسنده: رابین جورج کلینگوود
ترجمه: علی اکبر مهدیان

هنگامی که فقط به حوادث نگاه کنید و نه به افکار پشت آنها، ابدا هیچ پیوند لازمی نمی بینید و افرادی که هگل را سرزنش میکنند که پنداشته است در تاریخ پیوندهای لازم بر قرارند، به تاریخ به طور تجربی، به عنوان واقعیات خارجی صرف، نگاه میکنند و کاملا به درستی به ما اطمینان می دهند که هنگامی که این گونه به آن نگاه میکنند، هیچ پیوند منطقی نمی بینند. پاسخ هگل این خواهد بود که کاملا درست است؛ میان حوادث هیچ پیوند منطقی وجود ندارد. اما تاریخ شامل افعال است و افعال درون و بیرون دارند؛ آنها از لحاظ بیرونی حادثه ی صرف هستند که در زمان و مکان به هم مربوط اند و لاغیر؛ اما در درون خود، اندیشه هایی اند که با پیوندهای منطقی به هم بسته اند.
 
آنچه هگل انجام می دهد پافشاری بر این است که مورخ باید نخست با مطالعه ی اسناد و شواهد دیگر به طور تجربی کار کند و فقط از این طریق است که می تواند مسلم کند وقایع تاریخ چه هستند. ولی بعد باید از درون به واقعیات نگاه کند و به ما بگوید که آنها از آن دیدگاه چگونه به نظر می آیند. برای او جواب این نیست که گفته شود آنها متفاوت از بیرون به نظر می آیند.
 
به گمان من، این پاسخ حتی در مورد جدی ترین و نظام یافته ترین منتقد هگل، یعنی کروچه، نیز صدق می کند. او معتقد است که کل فلسفه‌ی تاریخ هگل لغزش غول آسایی است که از خلط دو چیز کاملا متفاوت، یعنی تضاد و تمایز، حاصل آمده است. کرو چه می گوید مفاهیم با تضاد به هم مربوط می شوند؛ خوب و بد، حق و باطل، آزادی و ضرورت و امثال آن؛ او اذعان میکند که هگل نظریه ی رابطه ی آنها را در نظریه ی دیالکتیک خویش به خوبی روشن کرده است و در آن توصیف می کند که به چه طریق هر مفهوم در رابطه ای ضروری نسبت به ضد خود قرار دارد، به طوری که نخست آن را ایجاد و سپس نفی می کند و به این ترتیب طرز زندگی مفهوم عبارت است از:
آفرینش و غلبه بر اضداد. ولی چیزهای منفرد، که نمونه های مفاهیم هستند، هیچگاه به طریق تضاد به هم مربوط نیستند، فقط از طریق تمایز به هم مربوط می شوند، در نتیجه روابط میان آنها دیالکتیکی نیست و در تاریخ، که تاریخ افعال و اشخاص و تمدن های منفرد است، دیالکتیک وجود ندارد، در حالیکه کل فلسفه ی تاریخ هگل بر این اصل دور می زند که هر فرایند تاریخی فرایندی دیالکتیکی است که در آن صورتی از حیات (مثلا، یونانی)، ضد خود را (در این مورد روم) ایجاد میکند و از این تز و آنتی تز، سنتزی (در این مورد عالم مسیحیت) سر بر می آورد.
 آنچه هگل انجام می دهد پافشاری بر این است که مورخ باید نخست با مطالعه ی اسناد و شواهد دیگر به طور تجربی کار کند و فقط از این طریق است که می تواند مسلم کند وقایع تاریخ چه هستند. ولی بعد باید از درون به واقعیات نگاه کند و به ما بگوید که آنها از آن دیدگاه چگونه به نظر می آیند. برای او جواب این نیست که گفته شود آنها متفاوت از بیرون به نظر می آیند.
نظر کروچه اگرچه ستودنی است، واقعا به کنه مسئله راه نمی یابد. معنی ضمنی اش این است که در سخن گفتن از تاریخ هیچ وقت نباید کلماتی مانند تضاد یا خصومت، و سنتز یا آشتی به کار ببریم: مثلا، نباید بگوییم جباریت و آزادی خواهی مرام های سیاسی متضادند، فقط باید بگوییم متفاوت اند. درباره ی تضاد ویگها و توریها یا کاتولیک ها و پروتستان ها نباید سخن بگوییم، فقط باید از تفاوت حرف بزنیم. حال، درست است که نیازی نیست هنگامی که فقط از حوادث خارجی تاریخ سخن می گوییم از اصطلاحاتی مانند تضاد ( اجازه بدهید آنها را اصطلاحات دیالکتیکی بخوانیم) استفاده کنیم؛ ولی به نظر من هنگامی که از اندیشه های درونی که در پشت حوادث قرار دارند سخن می گوییم، نمی توانیم از آنها اجتناب ورزیم. مثلا، می توانیم صرف حوادث استعمار نیو انگلند را بدون به کار بردن زبان دیالکتیکی توصیف کنیم، ولی هنگامی که بخواهیم این حوادث را چون کوشش تعمدی بخشی از کشیشان زائر (نخستین گروه از مهاحران انگلیسی در نیو انگلند) ببینیم که در چارچوب یک اندیشه ی پروتستانی از زندگی عمل می کردند، دربارهی افکار سخن میگوییم و باید آنها را با اصطلاحات دیالکتیکی توصیف کنیم. مثلا، باید از تقابل میان اندیشه ی ادارهی نهادهای دینی به دست جماعات مؤمنین یا به دست اسقف ها سخن بگوییم و اعتراف کنیم که میان اندیشه ی یک روحانیت مسیحی مبتنی بر خلافت حواریون و اندیشه‌ی روحانیتی که چنان مبنایی ندارد، رابطه ای دیالکتیکی برقرار است. از این دیدگاه، تمدن یونانی تحقق اندیشه ی یونانی درباره ی حیات، یعنی، مفهوم یونانی از انسان است و تمدن رومی تحقق مفهوم رومی از انسان، و رابطهی میان این دو مفهوم، طبق آنچه خود کرو چه نشان می دهد، رابطهی دیالکتیکی است؛ و این تمام چیزی است که هگل همیشه به آن معتقد بوده است.