2 .شرح اصول انقلابی:
ظلم ستیزی و عدالت خواهی و اسلامی شدن، از اصول اجتناب ناپذیر انقلاب است که باید این اصول را به زبان کودکانه برای فرزندان تعریف کرد.
زمانی که کودکان بزرگ می‌شوند، لازم است که از اصل انقلاب و چیستی و چرایی‌اش بدانند. از همین روی باید شاخصه‌های انقلابی را به فرزندان تفهیم کرد تا مبادا در این امر دچار افراط و تفریط شوند.
همچنین باید به آنها یاد داد که انقلابی کسی است که برای تحقق آرمانهای بلند توحیدی انقلاب، سر از پا نمی‌شناسد و ذره‌ای یاس و ناامیدی به خود راه نمی‌هد و پایبندی به مبانی دینی و ارزشهای اساسی اسلام و انقلاب را سرلوحه کارهای خود قرار می‌دهد و چنین روحیه‌ای را به دیگران خصوصا فرزندانش منتقل می‌کند.[1]
3 . شناخت آسیب‌ها و تهدیدها:هوشیاری در برابر پیدایش و شکل‌گیری آسیب‌ها و تهدیدها، اولین گام مؤثر در جهت انتقال و ترویج و نهادینه ساختن ارزشها در جامعه است. شناخت علمی آسیب‌ها کمک زیادی در برنامه‌ریزی و تدوین چشم انداز آینده نظام اسلامی می‌کند.
هوشیاری در برابر پیدایش و شکل‌گیری آسیب‌ها و تهدیدها، اولین گام مؤثر در جهت انتقال و ترویج و نهادینه ساختن ارزشها در جامعه است. شناخت علمی آسیب‌ها کمک زیادی در برنامه‌ریزی و تدوین چشم انداز آینده نظام اسلامی می‌کند.
این روزها طوفان سهمگین امواج گسترده ماهواره‌ها و شبکه‌های مجازی، شبهات سیاسی و دینی و ترویج اباحه‌گری و شعارهای بی‌محتوا درعرصه فرهنگ و اقتصاد و اجتماع، تهدیدهایی هستند که نسل امروز از آنها در امان نیست. به همین جهت لازم است در طراحی نظام مهندسی کشور، موانع و آفت‌های جدیدی که در راه هستند محاسبه شوند و ضمن آشنا کردن جوانان با زیانهای جبران ناپذیر آسیب‌ها، نسخه‌های درمانی مناسب تجویز شود.
امام خمینی(ره) درباره اهمیت شناسایی آسیب‌ها می‌فرمایند: "یک کشوری وقتی آسیب می‌بیند که ملتش بی‌تفاوت باشد راجع به آسیب‌ها".[2]
4 .استفاده از نمادها:
یکی از راه‌های آشنا سازی کودکان با مفاهیم انقلاب، استفاده از نمادهایی مثل پرچم در این ایام است. همین که فرزندان ببینند حال و هوای خانه در ایام پیروزی انقلاب اسلامی عوض شده است و مادر برایشان پرچم ایران درست کرده است، بهانه‌ای است برای اینکه دهه‌ی فجر در خاطر آنها ذهنیت خوشی داشته باشد و در حقیقت با باقی گذاشتن این خاطره‌ی خوب از روزهای خوش انقلاب، قدم اول را برای آشنایی آنها با انقلاب اسلامی برداشته‌ایم.
رهبرمعظم انقلاب در بیانی به این موضوع تاکید کرده و می‌فرمایند: "در هفته‌ی انقلاب جشن بگیرید و آذین بندی کنید. اگر می‌خواهید برق مصرف نکنید و چراغ روشن نکنید- که کار خوبی هم هست- از هنر استفاده کنید. کاغذها، پرچم‌ها، بر سر در هر خانه‌ای پرچم بزنید. پرچم جمهوری اسلامی را در سراسر سطح شهرها و روستاها به اهتزاز در بیاورید".[3]
5 . تعریف کردن داستان:
داستان گویی و قصه گویی یکی از مناسب‌ترین روشهای آموزش مفاهیم دینی به کودکان است. زیرا کودکان شیفته‌ی شنیدن قصه و خواندن داستان می‌باشند.
برای گفتن قصه‌ی انقلاب بهتر است از تجربه‌ی بچه‌ها استفاده شده و بدی ظلم برایشان گفته شود و به مرور زمان، از شخصیت‌های انقلاب مثل امام خمینی(ره) و شهدای دفاع مقدس برایشان قصه‌هایی متناسب با سنشان تعریف کرد.
6 .استفاده از نمایش و بازی‌های گروهی:
روش دیگر برای انتقال فرهنگ انقلاب، روش نمایشی است که یادگیری را در کودکان عمیق‌تر می‌سازد. شرکت در تئاترهایی درباره زمان انقلاب یا بازی کودکان در چنین نمایش‌هایی از عوامل بسیار موثر در این زمینه است.
آموزشِ بازی‌های گروهی و فردی که به طریقی تداعی کننده‌ی روزگاران انقلاب وجبهه و جنگ و دفاع مقدس می‌باشد یکی دیگر از روشهای انتقال این مفاهیم می‌باشد.
7 .مطالعه کتاب:
از جمله راهکارهایی که فرهنگ ایثار و شهادت را از آسیب‌ها مصون نگه می‌دارد و تقویت می‌کند مطالعه کتاب در رابطه با انقلاب و شهدا و آشنا شدن جامعه با خاطرات و نحوه‌ی روحیات و اخلاقیات آنهاست.
رهبر معظم انقلاب در همین زمینه می‌فرمایند: "بنده خودم از این کتابها هر چه به دستم برسد می‌خوانم و بهره‌مند می‌شوم. حقیقتا بهره‌مند می‌شوم. انسان لذت می‌برد. از لحاظ روحی ابتهاج پیدا می‌کند وقتی این شرح حال‌ها را می‌خواند. نگذارید این خط متوقف بشود".[4]
8 .آموزش اصول سیاسی:
از وقتی کودکان کم کم یاد می‌گیرند که وارد بحث‌های سیاسی شوند باید به آنها شخصیت دهیم و اجازه‌ی اظهار نظر بدهیم تا به تدریج اصول بحث‌های سیاسی را یاد بگیرند.
9 .آشنایی با رهبر:
برای اینکه کودکان به تدریج با مقام و جایگاه ولایت آشنا شوند بهتر است تصویری از امام و رهبری را در اتاقشان قرار دهیم و هر از چند گاهی به اقتضای سنشان، برگهایی از صحیفه نور و صحبت‌های رهبری را برایشان بخوانیم و بگذاریم تا گوش جانشان با صدای سخنان امام و رهبری آشنا گردد .
10 .شرکت در راهپیمایی:
برای انقلابی شدن فرزندان باید آنها را برای حضور در همه‌ی مجامعی که روح انقلابی آنها را تقویت می‌کند با خود همراه کنیم و آماده بودن برای مبارزه با جنگ تمام عیار دشمن را به آنها یادآور شویم.
همچنین باید به این نکته توجه داشته باشیم که در راهپیمایی‌ها مراعات حال کودکان را بکنیم و به خستگی و گرسنگی و تشنگی آنها توجه نماییم تا خاطره‌ی خوبی برایشان از این روز به جای بگذاریم.
11 .ارتباط با مساجد و جلسات مذهبی:
ارتباط مستمر و مؤثر و برنامه ریزی شده‌ی خانواده با مساجد و جلسات و هیئات مذهبی که پایگاه اصلی انقلاب بوده‌اند در دستیابی به آرمانهای فرهنگی و تربیتی مؤثر است.
باید مراقب بود که فرزندمان با دوستان و مجالس و محافلی که با انقلاب و رهبری زاویه دارند ارتباط و پیوند برقرار نکند و با آنها همنشینی نداشته باشد زیرا انحراف، ذره ذره در انسان ایجاد می‌شود.12 . مراقبت در همنشینی با دوستان:
باید مراقب بود که فرزندمان با دوستان و مجالس و محافلی که با انقلاب و رهبری زاویه دارند ارتباط و پیوند برقرار نکند و با آنها همنشینی نداشته باشد زیرا انحراف، ذره ذره در انسان ایجاد می‌شود.
13. استفاده صحیح از رسانه:
یکی از ابزارهای مفید برای آگاهی بخشی به جامعه در زمینه‌های مختلف از جمله ارزشهای انقلاب اسلامی، رسانه‌های جمعی هستند که به دلیل کار کردشان اثری عمیق و انکار ناپذیر دارند. این وسایل نه تنها اثرات آنی دارند بلکه آثاری دراز مدت و عمیق نیز بر جای می‌گذارند.
تلویزیون و رادیو در میان رسانه‌های جمعی، قوی‌ترین و با نفوذترین آنها از جهت تاثیر در مخاطبان هستند و بیشتر مخاطبان آنها نوجوانان و جوانان می‌باشند. از همین روی استفاده‌ی مفید از آنها می‌تواند تاثیر بسزایی در تربیت روحیه انقلابی فرزندان داشته باشد.
_________________________________________________
ظلم ستیزی و عدالت خواهی و اسلامی شدن، از اصول اجتناب ناپذیر انقلاب است که باید این اصول را به زبان کودکانه برای فرزندان تعریف کرد.
زمانی که کودکان بزرگ می‌شوند، لازم است که از اصل انقلاب و چیستی و چرایی‌اش بدانند. از همین روی باید شاخصه‌های انقلابی را به فرزندان تفهیم کرد تا مبادا در این امر دچار افراط و تفریط شوند.
همچنین باید به آنها یاد داد که انقلابی کسی است که برای تحقق آرمانهای بلند توحیدی انقلاب، سر از پا نمی‌شناسد و ذره‌ای یاس و ناامیدی به خود راه نمی‌هد و پایبندی به مبانی دینی و ارزشهای اساسی اسلام و انقلاب را سرلوحه کارهای خود قرار می‌دهد و چنین روحیه‌ای را به دیگران خصوصا فرزندانش منتقل می‌کند.[1]
3 . شناخت آسیب‌ها و تهدیدها:هوشیاری در برابر پیدایش و شکل‌گیری آسیب‌ها و تهدیدها، اولین گام مؤثر در جهت انتقال و ترویج و نهادینه ساختن ارزشها در جامعه است. شناخت علمی آسیب‌ها کمک زیادی در برنامه‌ریزی و تدوین چشم انداز آینده نظام اسلامی می‌کند.
هوشیاری در برابر پیدایش و شکل‌گیری آسیب‌ها و تهدیدها، اولین گام مؤثر در جهت انتقال و ترویج و نهادینه ساختن ارزشها در جامعه است. شناخت علمی آسیب‌ها کمک زیادی در برنامه‌ریزی و تدوین چشم انداز آینده نظام اسلامی می‌کند.
این روزها طوفان سهمگین امواج گسترده ماهواره‌ها و شبکه‌های مجازی، شبهات سیاسی و دینی و ترویج اباحه‌گری و شعارهای بی‌محتوا درعرصه فرهنگ و اقتصاد و اجتماع، تهدیدهایی هستند که نسل امروز از آنها در امان نیست. به همین جهت لازم است در طراحی نظام مهندسی کشور، موانع و آفت‌های جدیدی که در راه هستند محاسبه شوند و ضمن آشنا کردن جوانان با زیانهای جبران ناپذیر آسیب‌ها، نسخه‌های درمانی مناسب تجویز شود.
امام خمینی(ره) درباره اهمیت شناسایی آسیب‌ها می‌فرمایند: "یک کشوری وقتی آسیب می‌بیند که ملتش بی‌تفاوت باشد راجع به آسیب‌ها".[2]
4 .استفاده از نمادها:
یکی از راه‌های آشنا سازی کودکان با مفاهیم انقلاب، استفاده از نمادهایی مثل پرچم در این ایام است. همین که فرزندان ببینند حال و هوای خانه در ایام پیروزی انقلاب اسلامی عوض شده است و مادر برایشان پرچم ایران درست کرده است، بهانه‌ای است برای اینکه دهه‌ی فجر در خاطر آنها ذهنیت خوشی داشته باشد و در حقیقت با باقی گذاشتن این خاطره‌ی خوب از روزهای خوش انقلاب، قدم اول را برای آشنایی آنها با انقلاب اسلامی برداشته‌ایم.
رهبرمعظم انقلاب در بیانی به این موضوع تاکید کرده و می‌فرمایند: "در هفته‌ی انقلاب جشن بگیرید و آذین بندی کنید. اگر می‌خواهید برق مصرف نکنید و چراغ روشن نکنید- که کار خوبی هم هست- از هنر استفاده کنید. کاغذها، پرچم‌ها، بر سر در هر خانه‌ای پرچم بزنید. پرچم جمهوری اسلامی را در سراسر سطح شهرها و روستاها به اهتزاز در بیاورید".[3]
5 . تعریف کردن داستان:
داستان گویی و قصه گویی یکی از مناسب‌ترین روشهای آموزش مفاهیم دینی به کودکان است. زیرا کودکان شیفته‌ی شنیدن قصه و خواندن داستان می‌باشند.
برای گفتن قصه‌ی انقلاب بهتر است از تجربه‌ی بچه‌ها استفاده شده و بدی ظلم برایشان گفته شود و به مرور زمان، از شخصیت‌های انقلاب مثل امام خمینی(ره) و شهدای دفاع مقدس برایشان قصه‌هایی متناسب با سنشان تعریف کرد.
6 .استفاده از نمایش و بازی‌های گروهی:
روش دیگر برای انتقال فرهنگ انقلاب، روش نمایشی است که یادگیری را در کودکان عمیق‌تر می‌سازد. شرکت در تئاترهایی درباره زمان انقلاب یا بازی کودکان در چنین نمایش‌هایی از عوامل بسیار موثر در این زمینه است.
آموزشِ بازی‌های گروهی و فردی که به طریقی تداعی کننده‌ی روزگاران انقلاب وجبهه و جنگ و دفاع مقدس می‌باشد یکی دیگر از روشهای انتقال این مفاهیم می‌باشد.
7 .مطالعه کتاب:
از جمله راهکارهایی که فرهنگ ایثار و شهادت را از آسیب‌ها مصون نگه می‌دارد و تقویت می‌کند مطالعه کتاب در رابطه با انقلاب و شهدا و آشنا شدن جامعه با خاطرات و نحوه‌ی روحیات و اخلاقیات آنهاست.
رهبر معظم انقلاب در همین زمینه می‌فرمایند: "بنده خودم از این کتابها هر چه به دستم برسد می‌خوانم و بهره‌مند می‌شوم. حقیقتا بهره‌مند می‌شوم. انسان لذت می‌برد. از لحاظ روحی ابتهاج پیدا می‌کند وقتی این شرح حال‌ها را می‌خواند. نگذارید این خط متوقف بشود".[4]
8 .آموزش اصول سیاسی:
از وقتی کودکان کم کم یاد می‌گیرند که وارد بحث‌های سیاسی شوند باید به آنها شخصیت دهیم و اجازه‌ی اظهار نظر بدهیم تا به تدریج اصول بحث‌های سیاسی را یاد بگیرند.
9 .آشنایی با رهبر:
برای اینکه کودکان به تدریج با مقام و جایگاه ولایت آشنا شوند بهتر است تصویری از امام و رهبری را در اتاقشان قرار دهیم و هر از چند گاهی به اقتضای سنشان، برگهایی از صحیفه نور و صحبت‌های رهبری را برایشان بخوانیم و بگذاریم تا گوش جانشان با صدای سخنان امام و رهبری آشنا گردد .
10 .شرکت در راهپیمایی:
برای انقلابی شدن فرزندان باید آنها را برای حضور در همه‌ی مجامعی که روح انقلابی آنها را تقویت می‌کند با خود همراه کنیم و آماده بودن برای مبارزه با جنگ تمام عیار دشمن را به آنها یادآور شویم.
همچنین باید به این نکته توجه داشته باشیم که در راهپیمایی‌ها مراعات حال کودکان را بکنیم و به خستگی و گرسنگی و تشنگی آنها توجه نماییم تا خاطره‌ی خوبی برایشان از این روز به جای بگذاریم.
11 .ارتباط با مساجد و جلسات مذهبی:
ارتباط مستمر و مؤثر و برنامه ریزی شده‌ی خانواده با مساجد و جلسات و هیئات مذهبی که پایگاه اصلی انقلاب بوده‌اند در دستیابی به آرمانهای فرهنگی و تربیتی مؤثر است.
باید مراقب بود که فرزندمان با دوستان و مجالس و محافلی که با انقلاب و رهبری زاویه دارند ارتباط و پیوند برقرار نکند و با آنها همنشینی نداشته باشد زیرا انحراف، ذره ذره در انسان ایجاد می‌شود.12 . مراقبت در همنشینی با دوستان:
باید مراقب بود که فرزندمان با دوستان و مجالس و محافلی که با انقلاب و رهبری زاویه دارند ارتباط و پیوند برقرار نکند و با آنها همنشینی نداشته باشد زیرا انحراف، ذره ذره در انسان ایجاد می‌شود.
13. استفاده صحیح از رسانه:
یکی از ابزارهای مفید برای آگاهی بخشی به جامعه در زمینه‌های مختلف از جمله ارزشهای انقلاب اسلامی، رسانه‌های جمعی هستند که به دلیل کار کردشان اثری عمیق و انکار ناپذیر دارند. این وسایل نه تنها اثرات آنی دارند بلکه آثاری دراز مدت و عمیق نیز بر جای می‌گذارند.
تلویزیون و رادیو در میان رسانه‌های جمعی، قوی‌ترین و با نفوذترین آنها از جهت تاثیر در مخاطبان هستند و بیشتر مخاطبان آنها نوجوانان و جوانان می‌باشند. از همین روی استفاده‌ی مفید از آنها می‌تواند تاثیر بسزایی در تربیت روحیه انقلابی فرزندان داشته باشد.
پی نوشت:
[1].همان، ص321
[2]. صحیفه امام، ج13، ص16
[3]. بیانات رهبری در تاریخ 17/11/59
[4]. بیانات مقام معظم رهبری، 27/2/86
منابع:
1 . امام خمینی، صحیفه امام، ناشر: مرکز تنظیم و نشر آثار امام خمینی
2. ص.ج، سلوک با فرزند، ناشر: تراث
3. محمد جواد حاج علی اکبری، مطلع عشق، ناشر: انقلاب اسلامی