آثار و فواید نماز
آثار و فواید نماز

قال تعالی: اقم الصلاه طرفی النهار و زلفا من اللیل ان الحسنات یذهبن السیئات یعنی اقامه کن نماز را دو طرف روز و در وقت شب. به درستی که حسنات می برند و برطرف می کنند گناهان را.

در تفسیر برهان در ذیل آیه شریفه روایاتی نقل کرده از کافی و غیر آن که مفاد آنها این است که این نمازهای پنجگانه یومیه حسنات می باشند که برطرف می کنند و پاک می کنند گناهان ما بین نمازها را. یعنی نماز ظهر مثلا کفاره گناهان از صبح تا ظهر است، و نماز عصر کفاره گناهان ما بین ظهر و عصر، و نماز مغرب کفاره گناهان ما بین عصر و مغرب است، و هکذا. و این نمازها به منزله نهر جاری است بر در خانه شخص.

پس همان طوری که اگر این شخص شبانه روزی پنج مرتبه میان آب بدن خود را بشوید کثافتی بر او باقی نمی ماند، همچنین این نماز کثافت گناه را پاک می کند.

در کافی به سند صحیح از معاویه بن وهب است که گفت: سوال کردم از امام صادق (علیه السلام ): افضل چیزی که بندگان به سبب آن مقرب درگاه الاهی می شوند چیست؟ فرمود امام (علیه السلام ): نمی دانم چیزی را که بعد از معرفت افضل باشد از این نمازها. آیا نمی بینی که بنده صالح عیسی (علیه السلام ) فرمود: و اوصانی بالصلاه و الزکاه مادمت حیا؟! یعنی: وصیت کرد مرا خداوند به نماز و زکات مادامی که زنده باشم.

و به سند صحیح دیگر از امام صادق (علیه السلام ) است که فرمود: محبوبترین اعمال نزد خدای عزوجل نماز است. و این نماز وصیت آخر انبیاست. . .

و در روایت دیگر فرمود امام صادق (علیه السلام ): وقتی که بنده مشغول نماز شود، رحمت بر او نازل شود از طرف آسمان و ملائکه اطراف او را می گیرند و ملکی او را ندا می کند: اگر بداند این نمازگزار چه ثوابها در نماز برای او هست، منصرف از نماز نمی شود.

و در روایت دیگر امام باقر (علیه السلام ) فرمود که رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند: وقتی که قیام کند بنده مؤ من در نماز، نظر لطف فرماید خدا به او تا آنکه تمام کند و رحمت او را فراگیرد از بالای سرش تا افق آسمان و نیز ملائکه اطراف او را بگیرند تا افق آسمان. و خدا ملکی به او موکل گرداند که بگوید به او: ای نمازگزار، اگر بدانی چه کسی به تو نظر دارد و با که مناجات می کنی، التفات به غیر نمی کنی و از جای خود دور نمی شوی.

و در روایت دیگر امام صادق (علیه السلام ) فرمود که رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند: مثل نماز مثل عمود خیمه است. وقتی که عمود برپا و ثابت باشد، نفع دارد طناب و میخها و پرده ها. و اما وقتی که شکست عمود، نفع ندارد طناب و میخ و پرده.

و در روایت صحیح دیگر فرمود امام صادق (علیه السلام ): هر کس خداوند از او یک نماز قبول فرماید، عذاب نکند او را. و هر کس یک حسنه از او قبول فرماید، عذاب نکند او را.

و در روایت دیگر فرمود امام صادق (علیه السلام ) کسی که دو رکعت نماز بخواند و بداند آنچه را در نماز می گوید، منصرف شود از نماز و حال آنکه بین او و خدا گناهی باقی نباشد.

تمام این روایات را از کافی نقل کرد. و نیز در کافی و تهذیب ص 203 از ابوبصیر از امام صادق (علیه السلام ) نقل است که فرمود: یک نماز واجب بهتر است از بیست حج. و یک حج بهتر است از خانه ای مملو از طلا که در راه خدا صدقه دهد تا تمام شود.

در تهذیب ص 204 از یونس بن یعقوب نقل کرده که گفت: شنیدیم از امام صادق (علیه السلام ) که فرمود: حج بهتر است از دنیا و آنچه در دنیاست. و نماز واجب افضل است از هزار حج.

حقیر گوید: این اختلاف شاید جهت اختلاف نمازها و نمازگزارها باشد.

صدوق در من لا یحضره الفقیه نقل فرموده است از امام صادق (علیه السلام ) که فرمود: اطاعت خدا خدمت خداست در زمین. و نیست چیزی از خدمت خدا که معادل نماز باشد.

فرمود امام صادق (علیه السلام ): اول چیزی که به حساب بنده رسیدگی می شود نماز است. اگر قبول شود، سایر اعمال قبول می شود. و اگر رد شود، سایر اعمال نیز رد می شود.

در بحار از کتاب علل صدوق از امیرالمؤ منین (علیه السلام ) نقل کرده است که فرمود: وقتی که انسان در نماز باشد، جسد او و لباسهایش و هر چیزی که اطراف اوست تسبیح می گوید.

در وسائل از کتاب مجالس شیخ طوسی از زریق نقل کرده که گفت: عرض کردم خدمت امام صادق (علیه السلام ): کدامیک از اعمال افضل است بعد از معرفت؟ فرمود: چیزی نیست بعد از معرفت که معادل نماز باشد. و نیست بعد از معرفت و نماز چیزی مثل زکات. و نیست بعد از اینها چیزی مثل روزه. و نیست بعد از اینها مانند حج. و راهنمای احکام اینها معرفت ماست. و خاتمه آن نیز معرفت ماست. و نیست بعد اینها مثل احسان به برادران دینی و مواسات آنها به دادن درهم و دینار.

تا آنکه فرمود: ندیدم چیزی را که زودتر باعث غنا و ثروت شود و دفع فقر کند مثل مداومت حج. و نماز واجب معادل است نزد خدا با هزار حج و عمره خوب قبول شده. و هر آینه حج نزد خدا بهتر است از خانه مملو از طلا - نه بلکه از پری دنیا طلا و نقره - که انفاق کند آن را در راه خداوند تعالی. . .

در مستدرک ص 264 از شهید ثانی در کتاب اسرار الصلاه از پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم نقل کرده است که فرمود: وقتی که بنده مشغول نماز شود و میل و قلب او به سوی خدا باشد، منصرف شود از نماز مثل روزی که از مادر متولد شده است.

و ایضا از پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم نقل کرده که فرمود: هر وقت بنده مشغول نماز شود، شیطان می آید نزد او می گوید: یاد کن کارهای دنیا را. و او را متوجه دنیا می کند تا آن که قلب او پراکنده شود و شک بنماید.

صدوق در کتاب خصال فرمود: در نماز بیست و نه خصلت است. پس به سند خود نقل کرده از پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم که در جواب سوال از نماز فرمود:

نماز از شرایع دین است. و در آن است رضایت و خشنودی پروردگار. و آن است طریقه انبیا. و برای نمازگزار است محبت ملائکه. و هدایت و ایمان. و نور معرفت. و برکت در روزی و راحتی بدن است. و باعث کراهت و دوری شیطان است. و اسلحه هست بر کافر.

و اجابت دعاست و باعث قبولی اعمال است. و زاد و توشه است برای مؤ من از منزل دنیا به سوی سفر آخرت. و شفیع است بین او و بین ملک الموت. و انس است برای او در قبر. و به منزله فرش است برای پهلوی او در قبر. و جواب است برای منکر و نکیر.

و می باشد نماز بنده در روز قیامت وقت حشر تاجی بر سر او، و نوری بر صورت او، و لباسی بر بدن او، و پرده ای بین او و بین آتش جهنم، و حجتی بین او و بین پروردگار، و نجاتی برای بدن او از آتش، و جواز عبور بر صراط که بگذرد. و کلید است برای رفتن به بهشت. و مهریه های حورالعین است. و نماز قیمت بهشت است و به نماز می رسد بنده به درجات عالی. برای اینکه نماز تسبیح است. و تهلیل و تحمید و تکبیر و تمجید و تقدیس حق تعالی و گفتار و دعاست.

بدان که: نماز عبادت پروردگار است و باید خالص برای خدا باشد و احدی را با خدا شریک نکند. و چون خدای تعالی می فرماید: من از همه شرکا غنی ترم؛ اگر با کسی در جزئی شریک شدم، هیچ نمی خواهم و تمام را واگذار به شریک می کنم. و این مفاد در روایات مستفیضه نقل شده است.

قال تعالی: فمن کان یرجو لقاء ربه فلیعمل عملا صالحا و لا یشرک بعباده ربه احدا. یعنی: کسی که امید لقای پروردگار را دارد، باید عمل صالح کند و احدی را شریک در عبادت پروردگار نگرداند.

و در چند روایت است که امام (علیه السلام ) فرمود: کسی که عمل کند برای غیر خدا، خدا او را واگذار می کند به آن غیر در روز قیامت و می فرماید: اجر خود را از او بگیر.

در کتاب محاسن برقی از امام باقر (علیه السلام ) نقل است که فرمود: اگر بنده ای عمل کند برای رضای خدا و برای آخرت و داخل کند در آن رضایت احدی از مردم را، خواهد بود مشرک.

و از امام صادق (علیه السلام ) نقل است که فرمود: کسی که عمل کند برای مردم، ثواب او بر عهده مردم است.

و فرمود: ریا شرک است.

و فرمود: خدا می فرماید: کسی که عمل کند برای من و برای غیر من، پس آن عمل برای غیر خواهد بود.

و فرمود رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم: دوری کنید از ریا؛ که آن شرک است. و خوانده می شود ریاکننده در روز قیامت به چهار اسم: ای فاجر، ای کافر، ای غادر، ای خاسر، عمل تو محو شده و اجر تو باطل شده. برای تو امروز خلاصی نیست. اجر خود را طلب کن از آن کس که برای او عمل را انجام دادی.

و غیر این روایت زیاد است و در وسائل و مستدرک نقل کرده اند.

و از این روایات استفاده می شود که ریا مفسد عبادت است، چه در اجزای واجبه باشد یا در اجزای مستحبه، یا در اوصاف نماز، در ابتدا باشد یا در اثنا باشد.


منبع : حوزه نت
نسخه چاپی