افطاری دادن
" اى مردم! هرکه از شما روزه دار مؤمنى را در این ماه افطار دهد، نزد خدا پاداش بنده آزاد کردن و آمرزش گناهان گذشته‌اش را خواهد داشت. برخى از اصحاب گفتند: یا رسول الله! همه ما قادر به انجام آن نیستیم. حضرت فرمود: با افطار دادن روزه داران، از آتش جهنم بپرهیزید؛ اگرچه به نصف دانه خرما و یا به یک جرعه آب باشد".
افطاری دادن در ماه رمضان مورد توصیه‌ی اکید ائمه(ع) بوده است تا جایی که پاداش این عمل بزرگ را برابر با پاداش شخص روزه دار دانسته‌اند[1] و در توصیف اجر این عمل نیکو فرموده‌اند:" هر مومنی شبی از ماه رمضان مومنی را اطعام کند، خداوند به سبب آن افطاری برایش مثل پاداش کسی که سی برده مومن را آزاد کند می‌نویسد و به دلیل آن افطاری در پیشگاه خدای عزوجل برایش دعای مستجابی خواهد بود.[2]"
بنابراین سزاوار است تا مؤمنین برای استجابت دعای خویش به این سنت حسنه عمل کرده و از افطاری در این ماه غافل نشوند.
افطاری دادن در ماه رمضان مورد توصیه‌ی اکید ائمه(ع) بوده است تا جایی که پاداش این عمل بزرگ را برابر با پاداش شخص روزه دار دانسته‌اند[1] و در توصیف اجر این عمل نیکو فرموده‌اند:" هر مومنی شبی از ماه رمضان مومنی را اطعام کند، خداوند به سبب آن افطاری برایش مثل پاداش کسی که سی برده مومن را آزاد کند می‌نویسد و به دلیل آن افطاری در پیشگاه خدای عزوجل برایش دعای مستجابی خواهد بود.[2]"
بنابراین سزاوار است تا مؤمنین برای استجابت دعای خویش به این سنت حسنه عمل کرده و از افطاری در این ماه غافل نشوند.
حسن خلق
اى مردم! هرکس اخلاق خود را در این ماه نیکو کند، از صراط، آسان بگذرد، آن روز که قدمها، بر آن بلغزد. هرکس در این ماه کارهاى غلامان و مستخدمان خود را سبک گرداند، خدا در قیامت حساب او را آسان کند. هرکس در این ماه از آزار رساندن به مردم خوددارى کند، حق تعالى، روز قیامت،خشم خود را از او بازدارد. هرکس در این ماه یتیم بى پدرى را گرامى دارد، خدا او را در قیامت عزیز گرداند.
ماه رمضان ماه خودسازی است و فرصتی است تا انسان در جهت رفع رذائل اخلاقی خود و کسب فضایل اخلاقی تلاش نماید. اخلاق یکی از مهمترین پایه‌های دین اسلام است و رسالت پیامبر(ص) نیز در جهت تکمیل این رکن اساسی بوده است. یکی از برکات ماه رمضان تمرین نفس و صبوری در مقابل سختی‌ها و مشکلات است که اگر انسان آن را رعایت کند و تمام اعضا و جوارحش در این ماه روزه باشند قطع یقین به صفت نیکوی حسن خلق منصف می‌شود.
در باب رفتار با زیردستان و حسن خلق نسبت به آنها نیز ائمه برنامه‌ی ویژه و خاصی داشتند. به طور مثال امام سجاد(علیه السلام) وقتی ماه رمضان فرا می رسید، هرگز کسی را کتک نمی زد و اگر کنیز و غلامی مرتکب خطا می شد، آن را یادداشت می کرد. در شب آخر ماه رمضان همه را جمع می کرد و آن یادداشت را بیرونی می آورد و به تک تک خادمان و کنیزان می فرمود: تو چنین کاری را انجام دادی. آنان نیز به خطایی که مرتکب شده بودند، اعتراف می کردند. وقتی همه اعتراف می نمودند، امام در وسط آنها می ایستاد و می فرمود: با صدای بلند بگویید: ای علی بن الحسین(علیه السلام)! پروردگارت همه اعمالت را ثبت کرده است؛ چنان که تو اعمال ریز و درشت ما را یادداشت کرده ای. پس ای علی بن الحسین(علیه السلام)! یادآور روزی را که در برابر پروردگار حکیم و عادل قرار گیری که بر هیچ کسی ظلم نمی کند. پس تو ما را ببخش و از خطای ما درگذر تا خدا از تو درگذرد؛ زیرا چون خدا می فرماید: ببخشید و از خطای دیگران بگذرید. آیا دوست ندارید که خداوند شما را ببخشد؟ او رحمت و بخشش را بر خود لازم کرده است.[3]
ماه رمضان ماه خودسازی است و فرصتی است تا انسان در جهت رفع رذائل اخلاقی خود و کسب فضایل اخلاقی تلاش نماید. اخلاق یکی از مهمترین پایه‌های دین اسلام است و رسالت پیامبر(ص) نیز در جهت تکمیل این رکن اساسی بوده است. یکی از برکات ماه رمضان تمرین نفس و صبوری در مقابل سختی‌ها و مشکلات است که اگر انسان آن را رعایت کند و تمام اعضا و جوارحش در این ماه روزه باشند قطع یقین به صفت نیکوی حسن خلق منصف می‌شود.
در باب رفتار با زیردستان و حسن خلق نسبت به آنها نیز ائمه برنامه‌ی ویژه و خاصی داشتند. به طور مثال امام سجاد(علیه السلام) وقتی ماه رمضان فرا می رسید، هرگز کسی را کتک نمی زد و اگر کنیز و غلامی مرتکب خطا می شد، آن را یادداشت می کرد. در شب آخر ماه رمضان همه را جمع می کرد و آن یادداشت را بیرونی می آورد و به تک تک خادمان و کنیزان می فرمود: تو چنین کاری را انجام دادی. آنان نیز به خطایی که مرتکب شده بودند، اعتراف می کردند. وقتی همه اعتراف می نمودند، امام در وسط آنها می ایستاد و می فرمود: با صدای بلند بگویید: ای علی بن الحسین(علیه السلام)! پروردگارت همه اعمالت را ثبت کرده است؛ چنان که تو اعمال ریز و درشت ما را یادداشت کرده ای. پس ای علی بن الحسین(علیه السلام)! یادآور روزی را که در برابر پروردگار حکیم و عادل قرار گیری که بر هیچ کسی ظلم نمی کند. پس تو ما را ببخش و از خطای ما درگذر تا خدا از تو درگذرد؛ زیرا چون خدا می فرماید: ببخشید و از خطای دیگران بگذرید. آیا دوست ندارید که خداوند شما را ببخشد؟ او رحمت و بخشش را بر خود لازم کرده است.[3]
اقامه نماز
هرکس در این ماه نماز مستحبى بپا دارد، خداوند او را از آتش جهنم برهاند و کسى که نماز واجبى بجا آورد، خداوند ثواب هفتاد نماز واجب در ماههاى دیگر را به او عطا کند.
نماز معراج مؤمن و مهمترین رکن عبودیت است که بنده به وسیله آن می‌تواند به خداوند تقرب جوید و از آتش جهنم رهایی یابد. انس با نماز سبب می‌شود که انسان در مسیر نور حرکت کند و از ظلمت و تاریکی رهایی یابد.
نماز معراج مؤمن و مهمترین رکن عبودیت است که بنده به وسیله آن می‌تواند به خداوند تقرب جوید و از آتش جهنم رهایی یابد. انس با نماز سبب می‌شود که انسان در مسیر نور حرکت کند و از ظلمت و تاریکی رهایی یابد.
صلوات بر پیامبر
هرکس در این ماه بسیار بر من صلوات فرستد، خداوند کفه سبک اعمال او را سنگین گرداند.
فرستادن صلوات بر پیامبر و خاندان او همچون آبی است که بر آتش گناهان ریخته می‌شود و آن را خاموش می‌نماید.[4]
هنگامی که بنده یک صلوات می‌فرستد خداوند در هزار صف از فرشتگان هزار بار بر او صلوات مى فرستد و آفریده اى از آفریدگان خدا باقى نماند، مگر این که به خاطر صلوات خدا و صلوات فرشتگانش ، بر او صلوات مى فرستند. و جز نادان مغرور که خدا و رسول از او بیزارند، کسى از این ثواب رو نمى گرداند.[5]
فرستادن صلوات سبب می‌شود تا انسان در روز قیامت نزدیکترین فرد به رسول خدا(ص) بوده[6] و این صلوات همچون نوری در قبر و پل صراط و بهشت همراه او باشد.[7]
فرستادن صلوات بر پیامبر و خاندان او همچون آبی است که بر آتش گناهان ریخته می‌شود و آن را خاموش می‌نماید.[4]
هنگامی که بنده یک صلوات می‌فرستد خداوند در هزار صف از فرشتگان هزار بار بر او صلوات مى فرستد و آفریده اى از آفریدگان خدا باقى نماند، مگر این که به خاطر صلوات خدا و صلوات فرشتگانش ، بر او صلوات مى فرستند. و جز نادان مغرور که خدا و رسول از او بیزارند، کسى از این ثواب رو نمى گرداند.[5]
فرستادن صلوات سبب می‌شود تا انسان در روز قیامت نزدیکترین فرد به رسول خدا(ص) بوده[6] و این صلوات همچون نوری در قبر و پل صراط و بهشت همراه او باشد.[7]
پی نوشت‌ها:
[1]. الکافى، ج 4، ص 68
[1]. الکافى، ج 4، ص 68
[2]. بحارالانوار، ج96، ص316
[3]. بحارالانوار، ج46، ص104-105
[4]. ثواب الاعمال ، ص ۳۳۱
[5]. همان
[6]. کنز العمال، ج ۱، ص ۴۸۹
[7]. بحار الانوار، ج ۷۹، ص ۶۴