پاداش توبه کنندگان

عاشق دل خسته‌ی در جستجوی یار که در تلاش است آینه‌ی زرنگار گرفته‌ی دلش را پاک نماید تا نقش دوست را در آن به تماشا بنشیند وقتی بداند کشش و اشتیاق معشوق نسبت به او تا جایی است که خود گفته است: « اگر کسانی که به من پشت کرده‌اند بدانند که چگونه انتظار آنان را دارم و به بازگشت آنها مشتاقم هر آینه از شوق آمدن به سوی من می‌مردند و بند از بندشان جدا می‌شد»،[1] هرگز از این بارگاه نومید نمی‌شود و خود در بحر کرم نامتناهی او غرق می‌کند و دل به وعدة او می‌سپارد که گفته است: «خداوند مردم تائب را دوست می‌دارد و آنهایی را که در پی پاک شدن هستند دوست می‌دارد.» [2] و نه تنها این بندة گنهکار را می‌پذیرد بلکه می‌فرماید: «بدی‌های این گروه را به نیکی‌ها مبدل می‌کند»[3].

 لطف او آنچنان است که امام صادق (ع) در روایتی می‌فرمایند:« خدای تعالی سه چیز از برای توبه کنندگان قرار داده است که اگر یکی از آنها را به جمیع اهل آسمان و زمین عطا می‌فرمود به سبب آن نجات می‌یافتند: اول آنکه فرمود: خدا توبه کنندگان را دوست دارد. دوم آنکه خبر داده است که فرشتگان حاملین عرش و فرشتگانی که در حول عرش‌اند طلب‌ آمرزش می‌کنند از برای کسانی که توبه کرده‌اند. سوم آنکه آمرزش و رحمت خود را از برای کسی که توبه کند قرار داده است».[4]

در جای دیگری در ذیل آیه «توبو الی الله توبه نصوحا»[5] فرمودند: «هر گاه بنده‌ای توبة نصوح کرد خدای عزوجل او را دوست می‌دارد و گناه او را می‌پوشاند پرسیدند که چون بروی می‌پوشاند. فرمودند: آنچه دو ملک بر وی می‌نویسند از خاطر ایشان محو می‌گرداند و وحی به اعضاء و بقعه‌های زمین می‌آید که بپوشانید گناهان او را و هنگامی که با خدا ملاقات خواهد نمود هیچ چیز شهادت بر وی به گناهی نخواهی داد».[6]

امام محمد باقر (ع) در وصف خشنود خداوند تعالی از توبه‌ی بنده می‌فرمایند: «خداوند عزوجل از توبه کردن بنده‌اش خشنودتر می‌باشد از مردی که مرکب و زاد و توشه‌اش را در شب تاری گم کرده است و بعد از آن، آن را بیابد».[7]

او آنقدر بنده‌ی تائبش را دوست می‌دارد که به پیامبرش (ص) می‌فرماید: «ای فرزند آدم! به حق تو بر من قسم که من تو را دوست می‌دارم پس تو را به حق خودم بر تو قسم می‌دهم که تو نیز من را دوست بدار.»[8]

در جای دیگری به حضرت عیسی بن مریم علی بیننا و آله فرمود: «ای عیسی! چقدر دیده به راه بدوزم و حسن طلب نشان دهم و با بهترین شکل بندگانم را بخوانم و باز این مردم برگشت نکنند و به طرف من نیایند».[9]

در کتاب شریف جامع السعادات در باب لطف و کرم بی حد و حصر خداوند متعال نسبت به بندة گنهکارش، حکایتی نقل شده است که جوانی بیست سال عبادت کرد. بعد از آن عاصی شد و بیست سال معصیت خدا را نمود. روزی در آینه نظر کرد. دید علامت پیری در موی او ظاهر شده. آهی از دل بر کشید و گفت: خداوندا بیست سال اطاعت تو کردم و بیست سال معصیت تو نمودم. نمی‌دانم اگر بازگشت به سوی تو نمایم قبول می‌کنی؟ ناگاه شنید که قائلی می‌گوید که: تو ما را قبول کردی ما نیز تو را قبول کردیم. پس دست از ما برداشتی، ما هم دست از تو برداشتیم و عصیان ما را ورزیدی، تو را مهلت دادیم و اگر باز به سوی ما آیی تورا قبول می‌کنیم.[10]

پس باید از این دری که خداوند برای ما به سوی خویش باز نموده است وارد شویم و در هیچ حالی از رحمت و کرم او ناامید نباشیم و بدانیم که هر گاه  رو به سوی او آوریم حتی اگر غرق در گناه باشیم ما را در آغوش رحمت و مهربانیش می‌پذیرد و نه تنها از گناهانمان چشم می‌پوشد بلکه آنها را تبدیل به حسنات می‌نماید.
 

دستورالعملی برای توبه

خوب است برای اقدام به توبه دستور العملی را که مرحوم جمال العارفین میرزا جواد آقای ملکی تبریزی از کتاب اقبال سید بن طاووس نقل می‌کنند به جا آوریم.

 ایشان می‌فرمایند: «خوب است در مقام اقدام به توبه، عملی را که سید بزرگوار در اقبال، در اعمال ماه ذی القعده روایت کرده به جا بیاورد و تفصیل آن این است که حضرت ختمی مرتب (ص) روز یکشنبه، دوم ذی القعده، بیرون تشریف آورده و فرمودند: ایها الناس! کدام یک از شما ارادة توبه دارد؟ عرض کردیم که همة ما می‌خواهیم که توبه نماییم. فرمودند: غسل بکنید و وضو بگیرید و چهار رکعت نماز و در هر رکعت یک سورة حمد و سه مرتبه سورة توحید و یک مرتبه معوذتین (قل اعوذ برب الفلق وقل اعوذ برب الناس) بخوانید و بعد از نماز، هفتاد مرتبه استغفار (استغفرالله ربی واتوب الیه) و ختم به لا حول ولا قوة الا بالله العلی العظیم بکنید و بعد از آن بگویید: یا عزیز یا غفار اغفرلی ذنوبی و ذنوب جمیع المؤمنین والمؤمنات فانه لایغفر الذنوب الا انت و فرمود: هیچ بنده‌ای نیست از امت من که این عمل را بکند مگر اینکه منادی از آسمان ندا کند: ای بندة خدا! عملت را از سر بگیر که توبه تو مقبول است و گناه تو آمرزیده. و فرشته‌ی دیگر صدا کند از زیر عرش: ای بنده! مبارک باد بر تو و اهل تو و ذریه‌ی تو دیگری صدا کند: دشمنان تو از تو راضی خواهند شد در روز قیامت و دیگری صدا می‌کند: ای بنده! با ایمان می‌میری و دین از تو گرفته نخواهد شد و قبر تو گشاده و منور خواهد شد و دیگری صدا می‌کند: ای بنده! پدر و مادر تو از تو خشنود خواهند شد اگرچه بر تو غضبناک بوده باشند و پدر و مادر و ذریه‌ی تو بخشیده خواهند شد و خودت در دنیا و آخرت در وسعت روزی خواهی بود. و حضرت جبرئیل ندا می‌کند: من وقت حرکت با ملک الموت می‌آیم و مهربانی می‌کنم به تو، صدمه نمی‌زند به تو اثر مرگ و خارج می‌شود روح تو از بدنت به آسانی. ما عرض کردیم: یا رسول الله (ص) اگر کسی این عمل را در غیر ذی القعده به جا آورد چطور می‌شود؟ فرمودند: همان طور است که وصف کردم. و فرمودند: این کلمات را جبرئیل در معراج به من یاد داد.» [11]
 
پی نوشت: