رحمت فراگير
نويسنده: محمد علي رضايي
قرآن كريم سفره اي است كه خداوند براي تمامي انسانها گسترانده تا پاي آن بنشينند و بقدر درك، فهم، تلاش و خلوص نيت خويش از آن بهره برند. در اين سلسله مقالات بر آنيم تا طي چند شماره انواع بهره‌مندي و بهره‌جويي از قرآن كريم را به صورت مختصر و در عين حال روان و آسان بيان كنيم. در اين مقاله از «نگاه كردن و گوش دادن به قرآن كريم» سخن مي‌گوييم.
قرآن نور است « و انز لنا اليكم نوراً مبينا».( سوره نساء آيه 174)، و پيامبر اكرم فرموده است: «نگاه به قرآن عبادت است».1
حتي در مورد افرادي كه قرآن را از حفظ دارند، سفارش شده كه با نگاه به مصحف بخوانند.2
اين مرحله از بهره جويي از قرآن ،شامل افراد با سواد و بي سواد مي‌شود و راهي است براي افرادي كه هنوز نمي‌توانند قرآن را قرائت كنند. در حقيقت هر عضو بدن انسان بهره‌اي و سهمي از قران كريم دارد و سهم چشم و بهره آن همين نگاه كردن به آيات الهي است.
كه خداوند در اين باره فرموده است:«و اذا قُرئ الْقرآن فاستمعوا له و أنصتوا لعلّكم ترحمون»؛ (هنگامي كه قرآن خوانده مي شود گوش فرا دهيد و خاموش باشيد، شايد مشمول رحمت خدا شويد). ( سوره اعراف آيه 204)
كلمه «استماع» به معناي شنيدن با ميل (اصغاء) است.بر خلاف كلمه «سماع» كه فقط شنيدن يا به گوش خوردن است.3 كلمه «أنصتوا» از مصدر انصات به معناي سكوت توأم با گوش دادن است. پس در اين آيه شريفه، دو وظيفه براي ما مشخص شده است:
الف: سكوت در هنگام تلاوت آيات خدا.
ب: شنيدن با ميل از روي دقت، يعني به معنا و مفهوم كلام توجه كردن .
از امام سجاد(ع) نقل شده كه فرموده‌اند:« هر كس حرفي از كتاب خدا را بشنود بدون اينكه خود قرائت كند، خداوند برايش حسنه‌اي مي نويسد و يكي از گناهان او را محو مي‌كند و مقام او را يك درجه بالا مي‌برد».4
تذكر: اين مرتبه از بهره برداري ازقرآن شامل همه افراد اجتماع مي‌شود و حتي كساني كه قادر به خواندن قرآن نيستندنيز مي‌توانند با شنيدن آيات حق دل را صفا دهند.
/خ
«بشارت»
1ـ نگاه به قرآن كريم:
قرآن نور است « و انز لنا اليكم نوراً مبينا».( سوره نساء آيه 174)، و پيامبر اكرم فرموده است: «نگاه به قرآن عبادت است».1
حتي در مورد افرادي كه قرآن را از حفظ دارند، سفارش شده كه با نگاه به مصحف بخوانند.2
اين مرحله از بهره جويي از قرآن ،شامل افراد با سواد و بي سواد مي‌شود و راهي است براي افرادي كه هنوز نمي‌توانند قرآن را قرائت كنند. در حقيقت هر عضو بدن انسان بهره‌اي و سهمي از قران كريم دارد و سهم چشم و بهره آن همين نگاه كردن به آيات الهي است.
2ـ شنيدن قران مجيد:
كه خداوند در اين باره فرموده است:«و اذا قُرئ الْقرآن فاستمعوا له و أنصتوا لعلّكم ترحمون»؛ (هنگامي كه قرآن خوانده مي شود گوش فرا دهيد و خاموش باشيد، شايد مشمول رحمت خدا شويد). ( سوره اعراف آيه 204)
كلمه «استماع» به معناي شنيدن با ميل (اصغاء) است.بر خلاف كلمه «سماع» كه فقط شنيدن يا به گوش خوردن است.3 كلمه «أنصتوا» از مصدر انصات به معناي سكوت توأم با گوش دادن است. پس در اين آيه شريفه، دو وظيفه براي ما مشخص شده است:
الف: سكوت در هنگام تلاوت آيات خدا.
ب: شنيدن با ميل از روي دقت، يعني به معنا و مفهوم كلام توجه كردن .
از امام سجاد(ع) نقل شده كه فرموده‌اند:« هر كس حرفي از كتاب خدا را بشنود بدون اينكه خود قرائت كند، خداوند برايش حسنه‌اي مي نويسد و يكي از گناهان او را محو مي‌كند و مقام او را يك درجه بالا مي‌برد».4
تذكر: اين مرتبه از بهره برداري ازقرآن شامل همه افراد اجتماع مي‌شود و حتي كساني كه قادر به خواندن قرآن نيستندنيز مي‌توانند با شنيدن آيات حق دل را صفا دهند.
پی نوشت ها :
1. بحار الانوار، ج89، ص199، علامه مجلسي، المكتبة الاسلامية، تهران، 1365ش.
2. ر.ك: اصول كافي ج2،ص449، كليني (ره)، المكتبةالاسلامية، تهران، 1388ق.
3. «استماع» ازباب افتعال است و نوعي زحمت را مي‌رساند ،يعني شنيدن با زحمت. ( مثل :تفاوت كسب و اكتساب).
4. «من استمع حرفاً من كتاب اللّه عزّوجل من غير قرائة كتب اللّه له حسنة و محا عنه سيئة و رفع له درجة». اصول كافي، ج2ص448.
/خ