"فیس آپ" از حدود ۲ سال قبل در اپ استورها و فروشگاه های نرم افزار موبایل برای دانلود قرار گرفت اما در روزها و ماه های اولیه با چنین حجمی از استقبال روبه رو نشده بود. در یکی دو هفته اخیر موجی در شبکه های اجتماعی به راه افتاده که در آن همه کاربران مشغول پیر کردن چهره خود هستند!
برخی از منابع معتقدند این نرم افزار روزانه حدود 700 هزار دانلود دارد. فیس اپ تا چند روز پیش در گوگل پلی به تنهایی بیش از ۵۰ میلیون دانلود داشته است. همچنین در اپ استور با گرفتن امتیاز ۴.۷ از بیش از ۲۵۰ هزار کاربر در رتبه نخست اپلیکیشن‌های عکس و ویدیو است.
میلیونها کاربر در سراسر دنیا این نرم افزار را در گوشی خود ذخیره کرده و مشغول استفاده از آن هستند. گفته می شود میزان درآمد فیس اپ به نسبت ماه های ابتدایی خود رشدی در حدود 115 درصدی داشته است!
آن نرم افزار با چالش آمد!
شروع استفاده گسترده از فیس اپ با چالشی همراه شد. چالشی به نام پیری! هر چند این نرم افزار فیلترهای متنوعی دارد که چهره را به حالات مختلف تغییر می دهد، اما تبحر آن در طبیعی نشان دادن عکس پیری کاربران موجب شد تا این فیلتر محبوب تر شده و چالش پیری در شبکه ها به راه بیفتد. در حال حاضر، بسیاری از هنرمندان، بازیگران، افراد مشهور دنیای مجازی و فوتبالیست‌ها در چالش فیس اپ شرکت کرده و عکس‌هایی از خود منتشر ساختند در حالی‌که پیرتر و شکسته‌تر شدند.فوتبالیستهایی مثل نیمار، پل پوگبا، پائولو دیبالا هنرمندان و چهره‌های معروفی همچون لیدی گاکا، کانیه وست، وان دایرکشن، سلنا گومز از این اپلیکیشن استفاده کرده اند. در ایران هم چهره هایی مثل هومن سیدی، الناز شاکردوست، امیر مهدی ژوله، میلاد کی مرام، ترانه علیدوستی، رضا صادقی، مهراب قاسمخانی، پرستو صالحی، محمدرضا گلزار به این چالش پیوسته اند و با انتشار عکس‌ها و استوری‌های خنده دار و باحالی حال و هوا و احساسشان را به اشتراک گذاشتند.
هرچند باید پذیرفت هنوز اپلیکیشن فیس اپ خطا‌هایی دارد و باید روی برخی ویژگی‌های خود بیشتر تمرکز کند و شبکه عصبی آن نیاز به آموزش بیشتری دارد. به هر حال، هر چیزی نشانه‌ای از آینده داشته باشد؛ مورد استقبال مردم قرار می‌گیرد.
ساز و کار تجسس فیس اپ در گوشی ها
اما در این میان مساله جاسوسی اپلیکیشن فیس اپ طی چند روز اخیر در شبکه های اجتماعی بسیار شایع شده است. کلیدواژه های نرم افزار جاسوسی، نا امنی و حتی نژاد پرستی در مقابل نام فیس اپ، توسط برخی از رسانه ها منتشر شده و نسبت به عملکرد _به گفته آنها _ مشکوک آن نقدهایی می شود. آنها معتقدند این نرم افزار روسی در پوشش تغییر چهره کاربران و سرگرم سازی، مشغول تجسس در اطلاعات گوشی است و به خصوص از گالری عکس ها و ویدیوها در جهت مقاصد خود جاسوسی می کند.برخی کارشناسان هشدار داده‌اند احتمالاً این نرم افزار اطلاعات کاربران را در اختیار ابداع کنندگان خود که اغلب روسی هستند قرار می‌دهد. اخطار این دست کارشناسان مربوط به قابلیت این نرم افزار است. بدین صورت که می‌تواند بدون اجازه کاربر به عکس‌های بخش گالری کاربر دسترسی یابد و آنها را ذخیره و استفاده کند.
گفته می شود اپلیکیشن فیس اپ توسط گروهی در سنت پترزبورگ روسیه ساخته شده است. یاروسلاو گونچاروف، بنیانگذار و مدیر عامل فیس اپ می‌گوید: «ما فناوری جدیدی را توسعه دادیم تا با استفاده از شبکه‌های عصبی بتواند چهره افراد را دستکاری کند در حالی که هنوز قابلیت فتورئالیستی آن حفظ شده است.»
مدیرعامل فیس اپ تاکید دارد که فناوری نرم افزار آن ها سعی در تغییر چهره دارد، ولی نمی‌خواهد یک چهره فانتزی یا خیالی بسازد بلکه ویژگی‌های واقعی چهره باقی می‌مانند و همین موضوع فیس اپ را از سایر اپ‌های مشابه متمایز ساخته است.
کاربران با استفاده از فیس اپ قادر خواهند بود از میان عکس های قبلی خود در گالری یک عکس چهره انتخاب کرده یا با دوربین گوشی عکسی جدید بگیرید و بعد در فیس اپ با استفاده از فیلتر‌هایی که ارایه شده‌اند؛ خود را پیرتر، جوان‌تر و ... کنند.
این نرم افزار برای دسترسی به گالری عکس کاربر نیاز به مجوز دارد، اما مدیرعامل فیس اپ می‌گوید کاملا حریم خصوصی کاربران رعایت شده و در صفحه حریم خصوصی نرم‌افزار به طور کامل نحوه استفاده کاربر از این اپ مشخص شده است.
البته، در این صفحه ذکر شده ممکن است عکس و برخی از مشخصات یا اطلاعات کاربران با دیگر شرکت‌های زیرمجموعه همین گروه به اشتراک گذاشته شود.
مساله ای به نام نژاد پرستی
اتهام دیگری که طی روزهای اخیر به فیس اپ وارد شده، مساله نژادپرست بودن آن است! به طور پیش فرض فیس اپ رنگهای روشن را برای تغییر پوست صورت کاربران استفاده می کند و نهایتا این موضوع موجب تقویت معیارهای زیبایی و جذابیتی می‌شود که سفید پوستان را معیار زیبایی کرده و به شعارهای نژادپرستانه در جهان دامن می‌زند.برخی از گروه های مبارزه با نژاد پرستی و حمایت از رنگین پوستان در دنیا به درستی معتقدند معیار زیبایی یک انسان رنگ پوست و نژاد او نیست. اینکه در این نرم افزار برای زیباتر و جوان تر شدن فرد از فیلتری استفاده می شود که رنگ پوست را برای همه نژادها و رنگ ها، سپید می کند مصداق بارز تحقیر رنگین پوستان و نژاد پرستی آن است.
و در آخر...
با این همه نمی توان به راحتی درباره اتهامات وارد شده به فیس اپ به صورت قاطع نظر داد. بخش عمده ای از نرم افزارهای ساخته شده توسط شرکت های آمریکایی، چینی، ژاپنی و... از کاربر میخواهند تا اجازه دسترسی به اطلاعات گوشی را به آنها بدهد. در مقابل مساله نژادپرستی هم می توان گفت هنوز فیلترهای این نرم افزار ضعف هایی دارند و می تواند با پوشش آنها مساله تغییر چهره سیاه پوستان را دقیق تر اعمال کند.اعتقاد به نا امن بودن این نرم افزار شاید یک شایعه از طرف رقبا باشد و شاید هم با توجه به سبقه برخی نرم افزارهای روسی، مساله درستی باشد. قدر مسلم کاربران در دنیای تکنولوژی باید نسبت به استفاده از هر نرم افزاری هوشیاری به خرج دهند.
نویسنده: حبیب خلیفه