کنترل ذهن با تلفن همراه؟
کنترل ذهن با تلفن همراه؟
کنترل ذهن با تلفن همراه؟

نويسنده:آرداگلاس فيلدز
مترجم:سيدحسين علوي لنگرودي

سيگنال هاي الکترومغناطيسي ارسالي از تلفن هاي همراه مي تواند بر امواج مغزي و حتي رفتار ما تأثير بگذارد.
چند سالي است که استفاده از تلفن هاي همراه در هواپيماها و بيمارستان ها ممنوع شده است، آن هم به اين دليل که امواج الکترومغناطيسي تلفن هاي همراه موجب اختلال در عملکرد وسايل الکتريکي حساس مي شود و ممکن است پيامدهاي خطرناکي به دنبال داشته باشد.حال پرسش اينجاست که آيا مغز انسان نيز مي تواند از اين امواج تأثير پذيرد و دچار اختلال عملکردي شود؟ در پاسخ به اين سؤال بايد گفت که تمامي فعل و انفعالات در مغز انسان در نتيجه ايجاد امواج بيوالکتريکي توسط نرون ها (ياخته هاي عصبي) و انتقال آنها از طريق رشته هاي عصبي بسيار پيچيده و به هم تنيده شکل مي گيرد. بنابراين بروز هرگونه اختلال در اين فرايند مي تواند موجب به هم خوردن روند عادي فعاليت مغز و اعصاب شود.
به طور کلي، امواج مغزي شکل گرفته در درون شبکه هاي عصبي باعث به کار افتادن ذهن و به دنبال آن، فعال شدن اندام هاي گوناگون بدن مي شود. بنابراين، قرار گرفتن مغز انسان درنزديکي يک منبع توليد کننده امواج الکترومغناطيسي، مي تواند به فعاليت طبيعي امواج مغزي لطمه زده و عملکرد عادي آن را مختل سازد. بايد دانست که کورتکس مغزي افرادي که درحال صحبت کردن با گوشي تلفن همراه هستند، به شدت از جانب سيگنال هاي ارسالي از آنتن تلفن همراه مورد تهديد قرار مي گيرد.
پژوهش يک گروه از محققان استراليايي به رهبري دکتر "رادني کرافت"، از مؤسسه علم مغز (1) وابسته به دانشگاه سوينبورن، به نتايج جالب منتهي شد.در اين پژوهش، از 120 داوطلب زن و مرد همگي سالم و بدون سابقه بيماري مغزي بودند، خواسته شد تا در يک آزمايش علمي شرکت کنند بدون اينکه به آنها گفته شود قرار است يک گوشي تلفن همراه نوکيا (که جزو پرکاربردترين گوشي هاي تلفن همراه در سرتاسر جهان به شمار مي آيد) پشت سر آنها نصب شود. هدف از انجام اين آزمايش، آن بود که مشخص شود آيا امواج ارسالي از تلفن همراه مي توان بر عملکرد مغز افراد تأثير منفي بگذارد يا خير. اطلاعات و نتايج برآمده از اين آزمايش، حکايت از آن داشت که در زمان ارسال امواج از تلفن همراه، قدرت امواج مغزي موسوم به "امواج آلفا" در درون مغز تا حد زيادي افزايش مي يابد. علاوه بر اين، مشخص شد که ميزان تمرکز و فعاليت امواج آلفا در منطقه اي از سر افراد که گوشي تلفن همراه در آنجا نصب شده، بيشتر و شديدتر بوده است.
حال ممکن است بپرسيد امواج آلفا چه هستند و چه تأثيري بر عملکرد مغز انسان دارند.

امواج آلفا در مغز

امواج آلفاي مغز انسان که با سرعتي بين 8 تا 12 دور در ثانيه در حال حرکت هستند، به عنوان مسئول اصلي ايجاد حس تحريک پذير و توجه در مغز شناخته مي شوند. علاوه بر اين، امواج آلفا به نوعي موجب ايجاد توازن درميان نيروهاي داخل مغز شده و ذهن انسان را در وضعيت "هوشياري" و درک جهان خارج" قرار مي دهند. امواج آلفا همچنين به عنوان امواج مغزي مسئول ايجاد حس خواب در انسان عمل مي کند.
باتوجه به کارکردهاي مهم امواج آلفا، مي توان دريافت که هرگونه اختلال در عملکرد اين امواج به معناي بروز اختلالات جدي در فعاليت زيستي انسان خواهد بود. تأثير منفي تلفن هاي همراه بر امواج آلفا، تا بدان حد مي تواند باشد که علاوه بر بروز نوسان در ميزان هوشياري افراد و مختل کردن فعاليت هاي ذهن آنها، يک سري تغييرات مشخص در نحوه رفتار و تعاملات انسان به وجود مي آورد.
"جيمز هورن" و همکارانش در مرکز تحقيقات خواب (2) وابسته به دانشگاه لوبورگ انگليس، در پژوهشي جامع در زمينه تأثيرگذاري امواج متصاعد شده از تلفن همراه بر امواج مغزي و رفتار افراد دريافتند که اين تأثيرگذاري نه تنها در زمان انجام مکالمه تلفني و روشن بودن گوشي همراه وجود دارد، بلکه پس از قطع تماس وخاموش بودن تلفن همراه نيز تأثيرات منفي اين گوشي ها بر الگوي امواج مغزي و رفتاري افراد قابل ملاحظه و جدي است.
دکتر هورن معتقد است که تأثيرگذاري تلفن هاي همراه حتي در حالت خاموش، امري عجيب و در عين حال هشدار دهنده است. علاوه بر اين هورن و همکارانش دريافتند که زمان و کيفيت به خواب رفتن در افرادي که بيش از سايرين با تلفن هاي همراه در تماس نزديک هستند، پايين تر از حد عادي است.
روش آزمايش آقاي هورن و همکارانش به اين گونه بود که آنها به پشت سر ده نفر از داوطلبان مرد يک دستگاه گوشي همراه از نوع "نوکيا 6310" (که جزو پرطرفدارترين گوشي هاي تلفن همراه در جهان به حساب مي آيد) وصل کردند و تأثير اين کار را بر وضعيت امواج مغزي و خواب آنها سنجيدند. علاوه بر اين، آنها در فواصل 30 دقيقه اي و با استفاده از کنترل از راه دور، گوشي هاي همراه مورد نظر را در حالات روشن، خاموش و آماده باش (Standby) قرار دادند و در هر کدام از اين وضعيت ها، الگوي امواج مغزي را اندازه گيري کردند. بررسي نتايج نهايي اين آزمايش نشان داد که در اغلب موارد، روشن بودن گوشي تلفن همراه موجب به تأخير افتادن زمان به خواب رفتن افراد تا يک ساعت مي شود (ساعت عادي به خواب رفتن افراد از قبل و در قالب پرسش نامه هايي که پيش از شروع آزمايش به داوطلبان داده شده بود، توسط خود داوطلبان مشخص شده بود).
با اين همه، نبايد بيش از حد نگران شد و تلفن همراه را به عنوان عامل اصلي بي خوابي و پريشاني ذهني افراد معرفي کرد. براساس يافته هاي دانشمندان و پژوهشگران، عوامل ديگري نيز در تغيير الگوهاي امواج مغزي و خواب افراد دخيل هستند که ميزان تأثيرگذاري آنها گاه بيش از امواج الکترومغناطيسي ارسالي از سوي تلفن هاي همراه است. اما نبايد فراموش کنيد که بسياري از دستگاه ها و تجهيزات الکترونيکي اطراف از قبيل رايانه ها، ماشين لباسشويي، جاروبرقي، مايکروفر و ... نيز داراي امواج الکترومغناطيسي تقريباً قدرتمند هستند که مي توانند در کنار هم، تأثير بسزايي بر عملکرد مغز انسان ها بگذارند. به هرحال، صاحب نظران دنياي پزشکي بر اين اعتقادند که استفاده معقول و محدود از تلفن هاي همراه در صورت نياز، اختلال چنداني براي مغز ما انسانها ايجاد نمي کند؛ به شرط آن که در زمان عدم نياز به تلفن همراه، از قرار دادن آن در نزديکي خود اجتناب کنيم و به عبارت صحيح تر، اعتياد استفاده از تلفن هاي همراه را هر چه سريع تر ترک کنيم!

پي‌نوشت‌ها:

1-Brain Science Institute
2-Sleep Research Center

منبع:نشريه دانشمند- ش 548.
منبع:نشريه دانشمند -ش 548



نسخه چاپی