یافتن تمدن گمشدۀ اسلامی
امت اسلامی ما عملا وارد مرحله یافتن تمدن گمشدۀ اسلامی شده ایم. این ورود از اول انقلاب اسلامی صورت گرفته است. و چیزی جز انفجار نور نمی توانست چشم جهان را به این مرحله جلب کند. اگر اکنون از مظاهر مادی تمدن صرفنظر کنیم، ما با میراث امام ، صاحب زیر بنای این تمدن اسلامی و به دیگر سخن صاحب دستمایه آن شده ایم: بیداری اسلامی.
 
به اعتقاد من برای اینکه این زیربنای تمدن اسلامی بیداری اسلامی که به برکت وجود مبارک امام (رضی الله عنه) تأمین شد، تثبیت و حفظ شود و در عین حال بر دامنه اش افزوده گردد، باید آنها را تبدیل به نرم افزارهایی کاربردی کرد و این است معنای تدوین ادبیات انقلاب در آستانه ورود به دومین دهه تولد آن.
 
جنبش‌های اسلامی امروز در هر جای جهان که هستند یا قدرت اول به حساب می آیند و یا قدرت دوم هستند که در آستانه کسب قدرت می باشند. این است معنای واقعی نظم نوین جهانی غرب به برکت این بیداری اسلامی در حالتی تدافعی قرار دارد. حتی تهاجم فرهنگی نیز از یک موضع انفعالی صورت می گیرد. ما ابتدا با ظهور جهانی خود، غرب را از خوش خیالیهایش خارج ساختیم و او از موضعی انفعالی علیه ما وارد عمل شد. اینکه غرب هنوز اصرار دارد که مدل ما باید عین مدل توسعه او باشد، فقط به این دلیل است که ما الگو ارائه نکنیم. تذکر حکیمانه رهبر معظم انقلاب حضرت آیت الله خامنه ای به ما در این باره که باید دید پول و تلاش در کشور صرف کدام طبقات می شود هیچ معنایی جز راندن ما به مسیری که امام خمینی(رضی الله عنه) تعریف کردند، ندارد. این جمله حضرت آیت الله خامنه ای که رشد ناخالص ملی بخشی از هدف ما است و نه همه آن؛ هیچ مفهومی جز تأکید بر اینکه فاکتورهای ارزشی باید بر عناصر اقتصادی و غیره غلبه داشته باشند، ندارد.
 
خلاصه کنم، امروز به برکت نگرش امام خمینی(رضی الله عنه) و به برکت انقلاب اسلامی آموخته ایم و تجربه کرده ایم و تا حدود زیادی عملی کرده ایم آنچه را که مولا علی(علیه السلام) بر آن تکیه داشت. خوشا به حال آنانکه حب و بغض، اخذ و ترک، و علم و عمل آنها در ارتباط با خدا است و این یعنی آغاز احیای تمدن اسلامی و امام این انقلاب را به نام خدا آغاز کردند.
 
به عنوان مقدمه، می خواهم این نکته کلی را تأکید کنم که ما اگر بخواهیم دیدگاه اسلام را در مورد یکی از موضوعات در بیاوریم، باید همه متونی را که در این رابطه آمده بررسی کنیم؛ مثلا خود همین مناسک حج را اگر بخواهیم بررسی کنیم و به نظر اسلام در این مورد برسیم، باید واجبات افعالی اش، شرایطش، نیت حاجی و حتی به نظر بنده مستحبات آن و اذکاری را که آمده، همه را باید در متون اسلامی تحقیق کنیم. ما نباید از یک متن قرآنی و یا حدیث یک تئوری به دست بیاوریم.
 
لذا ما اگر بخواهیم موضعگیری یک فرد یا یک مکتب از یک موضوع یا یک مسأله را به دست بیاوریم باید مجموع حرکات و سکنات و متون را به دست بیاوریم و مورد دقت و مطالعه قرار دهیم. در رابطه با حضرت امام هم شما باید این قاعده را در همه جا رعایت کنید. نباید از یک حرف امام یک دیدگاه وسیعی برای خودمان ببافیم. امام واقعا یک مجموعه جامعی بود. امام گفتارها و کردارهایی دارد، امام دستورات عملی حکومتی دارد، و امام تاریخ  و برخوردهایی دارد. باید بررسی شود و از مجموع همه اینها مطلب نهایی به دست بیاید.
 
مرحوم شهید آیه الله محمدباقر صدر میگفت ما اگر بخواهیم دیدگاه اصیل اسلام را نسبت به توزیع و تولید به دست بیاوریم، باید کل متون را بلکه احکام مورد استفاده شده فقها از متون اسلامی را به عنوان یکی از راههای کاشف بررسی کنیم.
 
متأسفانه یکی از اشتباهات بزرگ بعضی از علمای ستی این است که با یک روایت یا با یک آیه، و بعضی از منتسبین به تفکر اسلامی، متأسفانه شاید با یک روایت ضعیف که بررسی نشده استفاده کلی می کنند. مثلا مطرح می کند که اسلام قائل است که انسان نمی تواند بیش از صدهزار درهم دارایی داشته باشد. این درست نیست و جنایت است. خیلی باید احتیاط کنیم تا یک مطلب را به اسلام نسبت بدهیم. علما می گویند باید حجت به دست بیاید تا آن حجت سبب نسبت دادن یک مطلب به دین شود. اما اگر حجیت تکمیل نشد و حجت را به دست نیاوردیم نمی توانیم مطلبی را به دین نسبت دهیم.
 
نسبت به حضرت امام نیز همین طور است. امام یک وجود مقدسی است. امام موجودی مبارک و تالی تلو معصومین است. ایشان نایب الامام است. نمی توانیم مطلبی را به او نسبت بدهیم؛ مگر اینکه متونی را که از ایشان نقل شده، رفتار ایشان را دستورات حکومتی ایشان را و نوشته های ایشان را کلا مطالعه کنیم. در غیر این صورت خدای ناکرده مطلبی را به ایشان نسبت می دهیم که این مطلب، یا جزء حقیقت است یا خلاف حقیقت.
 
با این مقدمه، من برای مساله بیداری اسلامی تقریبا همه متون و نوشته های حضرت امام (رضی الله عنه) را مطالعه کرده ام. لااقل نمونه هایی در هر زمینه را بررسی کرده و به این نتیجه رسیده ام که امام بطور دقیق، از کل موضوع بیداری اسلامی امروز، با همه ابعادش بینش جامعی داشته اند.
 
منبع: تمدن اسلامی در اندیشه سیاسی حضرت امام خمینی رحمه الله، نمایندگی ولی فقیه در نیروی دریایی سپاه،صص76-72، چاپ و نشر عروج، چاپ سوم، تهران، 1393
نسخه چاپی