شریعت او در تحت دولت اسم «الله» است که حکومتش ابدی و ازلی است، و دیگر شرایع نیز مظاهر شریعت او هستند و شریعت او کمال دیگر شرایع است، و از این روست که او پیغمبر بود و آدم هنوز در میان آب و گل بود، بلکه هیچ آب و گلی وجود نداشت، و آن حضرت به همراه آدم و نوح و دیگر پیامبران بود. ولی با هویت جمعی خود و احاطه ای که بر مراتب موجودات دارد، هر آنچه را که تقرب آنان به خداست و یا موجب دوری آنان از اوست؛ را مشاهده می کند. در این مقام او دارای حق تشریع است. رسول خدا و ائمه معصومین علی دارای مقام تشریعیه بودند. ولی چون رسول خدا از نظر زمانی پیش تر بود، این حق به آن حضرت اختصاص یافت وائمه له تابع ایشان شدند.
یکی دیگر از اصطلاحاتی که مکررا در مباحث عرفانی آمده است، حقیقت محمدیه، می باشد. حقیقت محمدیه مقام الوهی انسان کامل است که در سراسر هستی سریان دارد. این حقیقت عاری از هرگونه تعین و حدود است. این وجود مطلق و ظل الله و مشیت مطلقه همان حقیقت ولایت است که به آن حقیقت محمدیه و علویه نیز می گویند.
در مقدمه مصباح الهدایه حقیقت محمدیه را به مقام تعین ثانی اطلاق می کنند. اما حضرت امام به این حقیقت را به مقام تعین اول و فیض اقدس منتسب می دانند. این یکی از تفاوت های اساسی دیدگاه ایشان با دیگر عرفا در تعین مقام حقیقت محمدیه می باشد. حضرت امام خمینی(رحمه الله) که در باب مرتبه و مقام حقیقت محمدیه معتقدند که حقیقت محمدیه که جامع بین وجوب و امکان است، در مقام أو أدنی می باشد که به مرتبه معانی اسماء و صفات اطلاق می شود. مقام و مرتبه حضرت ختمی نبوت و ولایت، باطن فیض اقدس است.
(حقیقت محمدیه)... و تمام تعینات از تعین اولی «اسم اعظم» است. علاوه بر این که حقیقت محمدیه تان را در تعین اول همان اسم اعظم میدانند؛ در موارد مختلف دیگری نیز به تعین اسم جامع و صورت آن که عین ثابت انسان کامل است حقیقت محمدیه می گویند. عین ثابت انسان کامل و حقیقت محمدیه با ولایت و سیادت قیومی بر دیگر اعیان عالم هستی دارد و همچون نوری که در فضا پراکنده شود، در مقام جهان خلقت نیز ساری و جاری است. در این مظهر جامع و ذات حق، حقایق صفات مشترک است؛ زیرا حقیقت محمدیه تمامی صفات و اسماء را در خود نمایان نموده است. مظهری است که جامع کلیه مظاهر وعین ثابتی است که سمت سیادت بر جمیع اعیان دارد، «حقیقت محمدیه» نام دارد. و این فیض عام ساری همان حقیقت است در مقام ظهور. از همین لحاظ به «فیض منبسط» حقیقت محمدیه نیز اطلاق کرده اند.
اسم اعظم به حسب حقیقت عینیه عبارت از انسان کامل است که خلیفة الله در همه عوالم است. حقیقت محمدیه عین ثابتش در مقام الهیت با اسم اعظم متحد است و دیگر اعیان ثابته بلکه دیگر اسماء الهیه از تجلیات این حقیقت است، زیرا اعیان ثابته تعین های اسمای الهی می باشند و تعین هر چیزی در خارج، عین آن چیزی است که تعین یافته و چیزی جز آن نیست، بلی، در مقام عقل است که تعین با متعین غیریت دارد. پس اعیان ثابته عین اسماء الهی هستند. پس عین ثابت از حقیقت محمدیه عین اسم اعظم الله است و سایر اسماء و صفات و سایر اعیان، از مظاهر آن و فرعهای آن است، و به اعتبار دیگر از اجزاء آن است. أما الاسم الأعظم بحسب الحقیقة العینیة فهو الإنسان الکامل خلیفة الله فی العالمین. وهو الحقیقة المحمدیة، صلى الله علیه و آله، التی بعینها الثابت متحدة مع الاسم الأعظم فی مقام الإلهیة. وسائر الأعیان الثابتة بل الأسماء الإلهیة من تجلیات هذه الحقیقة؛ لأن الأعیان الثابتة تعینات الأسماء الإلهیة، والتعین عین المتعین فی العین غیره فی العقل. فالأعیان الثابتة عین الأسماء الإلهیة؛ فالعین الثابت من الحقیقة المحمدیة عین الاسم الله الأعظم، وسائر الأسماء والصفات والأعیان من مظاهره وفروعه، أو أجزائه باعتبار آخر. (شرح دعاء السحر، ص ۷۷)
در دیدگاه قبلی، حضرت امام مقام و رتبه حقیقت محمدیه را تعین اول قرار دادند و در جای دیگر رتبه حقیقت محمدیه تان را در مرتبه ثانی می دانند. اما در این بیان می فرمایند، اگرچه عین ثابت انسان کامل همان حقیقت محمدیه تان است، اما از آنجا که هر عینی با متعین خود عینیت دارد، بنابراین حقیقت محمدیه تا با اسم اعظم عینیت دارد و یکی می باشند.
حضرت امام رحمه الله در تبیین حقیقت محمدیه تعابیری را به کار می برند که گویا این حقیقت عین همان عین ثابت انسان کامل است و این اصطلاح با ولایت انسان کامل دارای یک معنی و جایگاه و مقام است. حقیقت محمدیه، تجلی اسم اعظم الله است که در قوس نزول در دل هر ذره جای گرفته، تا به عالم ملک و طبیعت رسیده است و مصداق حقیقت محمدیه در این عالم حضرت ختمی مرتبت، رسول گرامی است. حقیقت محمدیه ای از صبح ازل خلقت با تمامی مظاهر همراهی و معیت دارد. اصل و اساس کلیه جهات قابلیه و فاعلیه است.
منبع: انسان کامل از دیدگاه ابن عربی و امام خمینی رحمة الله علیه، نرگس موحدی،صص188-182، چاپ و نشر عروج، چاپ اول، تهران، 1393