بسیاری از این ابزارها وجود دارد که معمولاً در فروشگاه‌های بهداشتی و داروخانه‌های سراسر کشور موجود می‌باشد. شایع‌ترین مواردی که این اسپری به کار می‌رود، در طول سرما خوردگی به منظور رفع گرفتگی بینی می‌باشد.
نحوه کار اسپری‌های بینی
هنگامی‌که اسپری بینی به درون مجاری متورم بینی وارد می‌شود، عروق خونی درون بینی را تنگ کرده و یا منقبض می‌سازد. این انقباض باعث کاهش تورم بافت‌ها می‌شود که این امر منجر به سهولت و آسان شدن تنفس می‌گردد.اسپری بینی باعث تسکین فوری درد می‌شود. این اسپری‌ها مجاری هوایی را باز می‌کنند و به راحتی در داروخانه‌ها موجود هستند. بنابراین، اکثر مردم در هنگام گرفتگی بینی از این اسپری‌ها استفاده می‌کنند. اثر خوب این اسپری محدود به زمان کوتاهی است و بعد از مدتی تأثیر این اسپری از بین می‌رود و رگ‌های خونی دوباره گشاد شده و شرایط گرفتگی بینی و مشکلات دیگر در هنگام تنفس دوباره بر می‌گردد.
در نتیجه، اکثر مردم با استفاده مکرر از این اسپری‌ها تنفس خود را بهبود می‌بخشند. در اکثر موارد، اسپری‌های بینی علت اصلی مشکل که بیماری یا عفونت می‌باشد را درمان نمی‌کنند. این اسپری‌ها تنها علائم بیماری را برای مدتی کاهش می‌دهند و ابزاری مؤثر برای مقابله با علائم سرما خوردگی است، اما می‌تواند باعث ایجاد عوارض جانبی فراوانی گردد.
یک اسپری بینی برای حداکثر 2 تا 3 روز مورد استفاده قرار می‌گیرد. در صورتی‌که استفاده از این وسیله برای چند روز ادامه یابد، احتمال بروز عوارض جانبی افزایش می‌یابد. گرفتگی بینی ممکن است بسیار جدی و شدید نباشد، اما استفاده مکرر از این اسپری‌ها برای رفع گرفتگی بینی می‌تواند عوارض غیر منتظره‌ای را در آینده به همراه داشته باشد.
اثرات جانبی اسپری‌های بینی
مهم نیست که این اسپری‌ها تا چه اندازه مؤثر هستند، این اسپری‌های حاوی استروئیدها می‌باشند. و همانند همه استروئیدها، این اسپری‌ها نیز دارای برخی عوارض جانبی شدید می‌باشند. در اکثر موارد، اسپری‌های بینی علت اصلی مشکل که بیماری یا عفونت می‌باشد را درمان نمی‌کنند. متکی بودن بیش از حد به اسپری‌های بینی به منظور کاهش گرفتگی بینی، در واقع باعث تشدید این وضعیت می‌گردد. این عوارض جانبی از یک فرد به فرد دیگر متغیر می‌باشد. سیستم ایمنی افراد، آرایش ژنتیکی، درجه عفونت و همچنین مقدار اسپری که تجویز می‌شود، نقش مهمی در شدت بروز عوارض جانبی ایفا می‌کند.برخی از عوارض جانبی اسپری‌های بینی
احساس خارش یا سوزش در بینی، افزایش خطر عفونت سینوسی، سردرد، خشک شدن مجاری بینی و تغییر مزه، متورم شدن بیش از حد و گرفتگی مجاری بینی، عطسه و ترشحات بیش از حد از بینی، سرفه بیش از حد، جاری شدن بیش از حد اشک از چشم‌ها، افزایش اشتها.برخی عوارض جانبی خفیف به واسطه استفاده بیش از حد از اسپری‌های بینی وجود دارد. در این‌جا، عوارض جانبی شدید احتمالی این اسپری‌ها بیان می‌گردد:
تپش و ضربان سریع قلب، ضعف و خستگی شدید، ایجاد زخم در مجاری بینی، سرگیجه و ایجاد مشکلاتی در خواب، لرزش دست‌ها و بازوها، هذیان گفتن و تار شدن دید، قرمزی چشم‌ها، تهوع و استفراغ، عصبی شدن، افسردگی و ناراحتی، عفونت قارچی در بینی و گلو، خونریزی شدید بینی، تب و لرز غیر قابل توضیح، تورم صورت، زبان و لب‌ها، افزایش تشنگی و ادرار یا مشکل در ادرار کردن، مشکلات تنفسی، تنفس آهسته و سردرد مداوم، ایجاد آکنه بر روی بینی، ایجاد تاول یا زخم درون بینی، قاعدگی دردناک، واکنش آلرژیک شدید.
همان طور که قبلاً ذکر شد، اسپری بینی نباید برای بیش از سه روز مورد استفاده قرار گیرد. در برخی موارد نادر، زمانی‌که توسط پزشک تجویز می‌شود، استفاده طولانی‌تر آن منعی ندارد. استفاده طولانی مدت از اسپری‌های بینی باعث ایجاد احساس گرفتگی بینی در اکثر مواقع می‌گردد. شرایط مشابه این شرایط در زیر مورد بحث قرار گرفته است.
رینیت برگشتی
همان طور که گفته شد، در صورت استفاده مکرر از اسپری‌های بینی عوارض جانبی زیادی برای فرد ایجاد می‌گردد. یکی از شایع‌ترین عوارض جانبی استفاده مکرر از اسپری بینی بیماری‌ای به نام رینیت برگشتی می‌باشد. این بیماری در صورت استفاده بیش از حد از اسپری‌های بینی ایجاد می‌گردد. به همین دلیل، مجاری بینی به این اسپری‌ها اعتیاد پیدا می‌کند.بنابراین، پس از توقف استفاده از این اسپری‌ها، مجاری تنفسی بلافاصله مسدود خواهند شد. این موضوع منجر به بروز عواقب شدیدی می‌گردد. با استفاده طولانی مدت، شریان‌های کوچک بینی شروع به کوچک شدن می‌کنند که این امر ممکن است منجر به ایجاد زخم در مجاری بینی گردد.
بنابراین، تا حد امکان، از استفاده بیش از حد از اسپری‌های بینی خودداری کنید. به خاطر داشته باشید که مشکل از این محصول نیست. بلکه مشکل زمانی است که از این محصول به میزان مکرر استفاده شود. همچنین بهتر است بدانید که برندهای اسپری‌های تجاری عوارض جانبی متعددی را ایجاد می‌کنند. همه‌ی اسپری‌های بینی عوارض جانبی مشابهی ندارند.
جایگزین‌هایی مفید برای اسپری‌های بینی
توصیه می‌شود که از استفاده مکرر از اسپری‌های بینی به منظور جلوگیری از بروز عوارض جانبی آن خودداری کنید. یک خبر خوب در این زمینه برخی از شیوه‌های درمانی مؤثر به عنوان جایگزین‌های اسپری بینی می‌باشد. در این‌جا، برخی از این جایگزین‌ها را ذکر می‌کنیم.سعی کنید از گزینه‌های درمانی جایگزین مانند داروهای هموپاتیک استفاده کنید.
استنشاق بخار یا نشستن در یک اتاق پر از بخار مانند حمام بخار نیز به کاهش گرفتگی بینی کمک می‌کند.
به جای استفاده از اسپری‌های بینی تجاری، از قطره‌های بینی حاوی نمک استفاده کنید.
مطمئن شوید که اتاقی که در آن نشسته‌اید دارای مقدار کافی رطوبت می‌باشد، در صورت نیاز از مرطوب کننده‌ها استفاده کنید.
تمرینات تنفسی را به صورت مکرر انجام دهید.
شیوه زندگی سالم را دنبال کنید. به طور منظم ورزش کنید و آب کافی را در طول روز بنوشید.
همچنین می‌توانید هنگام خواب سر خود را با یک بالش بالاتر قرار دهید. این کار به جلوگیری از گرفتگی بینی تا حد مطلوب کمک می‌کند.
از داروهای ضد گرفتگی بینی که توسط متخصص تجویز شده، استفاده کنید.
ممکن است تبلیغات بسیار وسوسه انگیزی در رابطه با اسپری‌های بینی انجام شود و طوری تصور شود که این اسپری‌ها یک نوع امداد رسان جادویی برای درمان گرفتگی بینی می‌باشند و به دلیل این تبلیغات گسترده در رابطه با مزایای اسپری‌های بینی، مردم تمایل به استفاده گسترده از آن‌ها دارند. در نتیجه استفاده بیش از حد از این اسپری‌ها، افراد به آن‌ها اعتیاد پیدا می‌کنند و مبتلا به بیماری‌هایی مانند رنتیت برگشتی می‌شوند که در این شرایط توقف استفاده از این اسپری‌ها مشکل خواهد بود. بنابراین، پیشگیری بهتر از درمان است و اجتناب از استفاده این اسپری‌ها بهتر از درمان علائم بعد از استفاده آن‌ها می‌باشد. با این‌حال، در موارد شدید، با راهنمایی درست و مناسب پزشک متخصص می‌توانید از وابستگی به این اسپری‌های بینی رهایی یابید.
منبع: Rahul Thadani - HealthHearty