سرو پیام همبرگری
بفرمایید! خوش آمدید! اینجا فست‌فود سواد رسانه‌ای مجله باران است! شعبه دیگری هم ندارد! این دفعه فقط «پیام همبرگری» سرو می‌کنیم. دوستم! اسمش را نشنیده‌ای تا حالا؟ واویلا،شما که فَنِ رسانه‌ها هستی برایت اُفت کلاس داردها!
 
  • پیام همبرگری باکلاس‌ترین رفیق ساندویچ همبرگری است. فقط اسم موادسازنده‌شان با هم فرق دارد. این پیام که مثبت یا منفی است به برخی از محصول‌های رسانه‌ای مربوط می‌شود،نه همه ی محصول‌ها! حالا که داری بازی رایانه‌ای می‌کنی ما این پیام را درباره ی بازی خودت توضیح می‌دهیم.
  • دوستم، لطفا چند نی‌نی‌ثانیه از بازی دست بردار و بیا گپ بزنیم! چه خبر از بازی؟ کیف کردی؟ چیزی فهمیدی؟ هیچی نفهمیدی؟ فکر نکردی درموردش؟ فقط مرحله‌ها را رد کردی و ندانستی سازنده ی بازی به خاطر انتقال چه پیامی بازی را ساخته بود؟ این یعنی، پیام همبرگریِ بازی را هم متوجه نشدی؟

متن = گوشت

  • دوستم، مثل اینکه هنوز مخاطب فعال نشدی‌ها! تنها می‌دانی خوردن گوشت ساندویچ همبرگر، مثل بازی‌کردن بهت کیف می‌دهد. اگر دقت کنی از پیام همبرگری بازی هم، لایه ی متن‌اش بیشتر از همه بهت می‌چسبد. چون لایه ی آشکار و ظاهری پیام، همین متن است. حاضر و آماده و برای فهمیدنش نیاز نیست به سلول‌های آکبند مغز فشار آورد.
مثلا همین کلش،که داشتی بازی می‌کردی یا خیلی از بازی‌های دیگر متنش همین اطلاعات ظاهری انیمیشن‌ها، دیالوگ‌ها و... است که با هیجانی کردنت باعث می‌شوند بازی را تا آخر ادامه بدهی.
 

زیرمتن=نان زیری

  • همبرگر را که گاز می‌زنیم دل مان می‌خواهد، نان زیری را بکَنیم و فقط گوشتش را بخوریم. اما غافل از اینکه، نان است که مثل ظرفی گوشت درونش نشسته و توانسته خاص ‌بودن ساندویچ را به رخ همه بکشد. در پیام همبرگری هم به جای نان زیرین، زیرمتن است که مثل قالبی متن را نگه داشته. درواقع پایه و اصل پیام سازنده که با تصاویر و انیمیشن زیبا ساخته شده، همین زیرمتن است؛ چون تصاویر که نمی‌توانند رک و راست حرف سازنده را بگویند؛ پس حرف اصلی درون زیرمتن است که سازنده به شکل غیرمستقیم با ظاهر خوب(متن) آن‌را آرایش کرده.
مثلا در بازی کلش پیام سازنده آشنایی با نماد‌های شیطان پرستی و انتقال تفکرات آن ها و... است که وقتی ما اطلاعات محدودی داریم تشخیصش نمی‌دهیم و از زیرمتن غافل می‌شویم.
 

فرامتن=نان رویی

  • در ساندویچ همبرگر نان رویی که گوشت را پوشانده؛ درست مثل کلاهی است که روی متن افتاده. این کلاه را افراد منتقد می‌توانند از روی متن پیام بردارند. چون فرامتن دقیقا یک پله بالاتر از فکر من و تو و عوامل سازنده حتی فراتر از متن و زیرمتن است که با توجه به شرایط جغرافیایی و فرهنگی، تفکر و اعتقادات آدم‌ها با هم فرق می‌کند.
مثلا فرامتن بازی کلش در کشور ما و شاید خیلی از کشورهای دیگر رواج حس نژادپرستانه، پول پرستی، غارت و... است.
 
  • دوستم! حالا که یاد گرفتی، از خودت پذیرایی کن! می‌پرسی با چی؟
  • خوب معلومه با کشف پیام همبرگری بعضی تولیدهای رسانه‌ها!
  • منبع: مجله باران
نسخه چاپی