ماساژ راهکاری برای درمان اختلالات خواب در دوران بارداری

در هنگام بارداری با چه مشکلاتی مواجه می شویم؟!

بارداری یا زایمان قسمت پراهمیتی از زندگی هر خانمی است، اما نه ماهه بارداری می تواند باعث ایجاد مشکلات و اختلالاتی در زندگی مادر شود، که در نهایت شرایط زندگی را سخت‌تر می کند. علل این اختلالات گاها روحی و گاهی نیز جسمی هستند. از جمله مشکلات بارداری می توان به ویار یا تهوع صبحگاهی، سوزش سر معده، یبوست، گرفتگی عضلات، اختلالات خواب بارداری و خستگی‌های مستمر روزانه اشاره کرد. شما به عنوان یک مادر با پیگیری درمان های خانگی (همانند ماساژ در دوران بارداری) یا دارویی (مانند داروهای مسکن) می توانید از میزان اختلالات و مشکلات این دوره بکاهید.
 

درمان‌های خانگی برای کاهش مشکلات دوران بارداری

در حاملگی علائمی همچون حالت تهوع، سردرد، بواسیر، یبوست و سوزش سر دل شایع هستند، اما خوشبختانه راه حل‌های بی خطر و طبیعی برای کاهش این علایم وجود دارند که می توانند کمک کننده باشند. در ادامه به چند مورد از آن‌ها اشاره می کنیم. (1)
 
  • عاقلانه غذا بخورید
  • از وعده‌های غذایی بزرگ و مصرف تنقلات اجتناب کنید، پروتئین و مواد مغذی (همچون یک لیوان شیر، یک فنجان ماست، مقداری آجیل و...) را در برنامه غذایی خود قرار دهید. (1)
 
  • از حمام گرم استفاده کنید
  • استفاده از حمام گرم یا ماساژ برای از بین بردن بی خوابی‌های شبانه موثر است. (2)
 
  • آب بنوشید
  • ولی از نوشیدن آب بین وعده‌های غذایی خودداری کنید. می توانید از آب یخ، آب گازدار، آب میوه طبیعی یا چای زنجبیل هم استفاده کنید. (1)
 
یوگا
  • از تکنیک‌های آرامش سازی همچون یوگای بارداری یا مدیتیشن استفاده نمایید. (2)
 
آب نبات ترش
  • از آب نبات ترش یا نعناع استفاده کنید، این کار به کاهش علائم حالت تهوع کمک می کند. (1)
 
ویتامین B6
  • B6 مصرف کنید، این ویتامین از تهوع‌های صبحگاهی دوران بارداری جلوگیری می کند. (1)
 

علل ایجاد اختلالات خواب در هنگام بارداری چیست؟!

یکی از مشکلات مهم و آزار دهنده در این دوران، اختلالات خواب بارداری (بی خوابی‌های شبانه یا چرت‌های کوتاه بین روز) است. اما باید بدانید این مشکل در دوران بارداری طبیعی است و 78% زنان در زمان بارداری دچار این اختلال می گردند. (2) بی خوابی معمولا به خاطر عواملی همانند تغییرات هورمونی، گرسنگی، مصرف ادویه جات، افسردگی، استرس و اضطراب، ناراحتی، مشکلات تنفسی (علی الخصوص در ماه‌های دوم و سوم) و دوش گرفتن بیش از حد در این دوران رخ می دهد و اغلب با گذر زمان این حالت بدتر می‌شود. اما شما با روش هایی می توانید از اختلالات خواب بارداری بکاهید. (3)
 

درمان‌های ساده اختلالات خواب بارداری

همانطور که ذکر شد زنان باردار بسیاری درگیر این مشکل در دوران بارداری مخصوصا سه ماهه اول هستند. (3) در ادامه برخی از درمان‌های ساده اختلالات خواب بارداری ذکر می شوند.
 
  • از عطرها و بوهایی که آرامش دهنده هستند استفاده کنید. گیاهانی همچون اسطوخودوس و بابونه را در کنار تخت خود قرار دهید تا به واسطه عطر آن‌ها به خواب روید. همچنین هنگام خواب از الیاف نرم (همچون پتو و لباس‌های نخی) استفاده کنید، این الیاف به شما برای خواب عمیق و با کیفیت کمک می کنند.(4)
 
  • قبل از خواب یک حمام نیم ساعته بگیرید، اگر در منزل خود وان دارید حتما از آن استفاده نمایید. برای خودتان موزیکی آرامش بخش، پخش کنید و شمع‌های معطر روشن نمایید، و از آرامشتان نهایت استفاده را ببرید.(4)
 
  • در زمان مشخصی به خواب بروید و در زمان معینی از خواب بیدار شوید. سعی کنید در تخت خود بخوابید و از خوابیدن بر روی کاناپه یا تخت مهمان خودداری کنید.(3)
 
  • دمای اتاق خوابتان را در زمان خواب متعادل و میزان نور آن را کم یا کاملا تاریک نگه دارید و از تخت نرم و راحت استفاده کنید.(3)
 
  • از مصرف قهوه و چای قبل از خواب خودداری کنید. اگر خوابتان نمی برد به جای استفاده از موبایل و لپ تاپ، کتاب بخوانید یا مقداری یوگا کنید.(3)
 
  • از همسرتان خواهش کنید قبل از خواب با استفاده از روغن‌های گیاهی همانند روغن زیتون، روغن نارگیل یا روغن اسطوخودوس شما را مقداری ماساژ دهد.(3)
 

تاثیر ماساژ بر اختلالات خواب دوران بارداری

طبق تحقیقات و گفته موسسه بهداشت جهانی، ماساژ درمانی می تواند باعث کاهش خستگی و بهبود کیفیت خواب شود. همچنین براساس تحقیقات جمع آوری شده توسط انجمن ماساژ درمانی آمریکا، نشان داده شده است که ماساژ برای بهبود خواب در نوزادان، کودکان، بزرگسالان، زنان باردار و سالمندان موثر بوده است.(5)

آن ویلیامز، نویسنده کتاب ماساژ با اسپا بدن و استاد ماساژ، می گوید: «ماساژ به افراد کمک می کند تا زمان بیشتری را در خواب عمیق بگذرانند. خواب، مرحله ترمیمی است که بدن به آن نیاز دارد.»(5) انواع مختلف ماساژ همچون ماساژ سوئدی، ماساژ ترکی، ماساژ ورزشی، ماساژ عمیق و... وجود دارد که شما متناسب با نیاز خود می توانید از آن استفاده کنید.(5)

طبق تحقیقات انجام شده، ماساژ خوب قبل از خواب منجر به افزایش تولید سروتونین می گردد که مستقیما بر هورمون ملاتونین تاثیرگذار است، و کیفیت خواب را افزایش می دهد. (5) شما می توانید به راحتی با ماساژ دادن زانوها، پاها، باسن، شکم، گردن و شانه‌ها کیفیت خوابتان را بیشتر کنید.

ماساژ گزینه‌ای هوشمندانه و راحت است که به افراد بسیاری در بهبود خواب شبانه کمک می کند. از آنجا که ملاتونین بر ریتم شبانه روزی افراد تأثیر می‌گذارد، یک روش طبیعی برای تقویت سروتونین ماساژ است. در ضمن، شواهد موجود ماساژ منظم را برای افراد بی خواب مخصوصا زنان باردار توصیه کرده است.(5)

ممکن است برایتان سوال پیش آید، آیا ماساژ در دوران بارداری ایمن است؟ باید گفت ماساژ مادر به طور کلی بعد از سه ماهه اول ایمن تلقی می‌شود. مادامی که از شما با پزشک متخصص خود مشورت کرده اید و او نسبت به این مسئله نظر مثبت داشته است، می توانید به ماساژ درمانی بپردازید.

اما اگر بیش از حد نگران هستید می توانید از ماساژ درمانی در سه ماه اول بارداری خودداری کنید، زیرا این امر می تواند باعث ایجاد سرگیجه مادر و افزایش تهوع‌های صبحگاهی شود.

البته نمی توان به طور قطع گفت ماساژ درمانی برای همه خانم‌های باردار مناسب است، حتما قبل از انجام آن با ماساژور و پزشک صحبت کنید، همچنین خودتان یا همسرتان نیز به طور آرام در صورت نیاز می توانید شکم، پاها، سرشانه ها، ران‌ها و زانوهایتان را برای کاهش درد، از بین بردن گرفتگی‌ها و بهبود خواب شبانه ماساژ دهید. (6)
 

جمع بندی

در آخر، به یاد داشته باشید قبل از عملی ساختن هر راهکاری با پزشک متخصص خود مشورت کنید و متناسب نیاز خودتان از تکنیک‌های آرامش دهنده دوران بارداری استفاده کنید. طبق تحقیقات تاثیر ماساژ بر اختلالات خواب دوران بارداری مثبت بوده است، اما همانطور که گفته شد، قبل از ماساژ درمانی ضروری است با متخصص گفتگو کنید.

همچنین با توجه به تغذیه، افزایش فعالیت‌های بدنی در طول روز و افزایش آرامش ذهنی خودتان می توانید شب‌ها بهتر بخوابید، و دوران نه ماهه را با هیجان کمتر و آرامش بیشتری سپری کنید.

پینوشتها
  1. www.whattoexpect.com
  2. www.americanpregnancy.org
  3. www.medicalnewstoday.com
  4. www.nanit.com
  5. www.sleepreviewmag.com
  6. www.whattoexpect.com
نسخه چاپی