خواص بارهنگ برای سلامتی، انواع و موارد احتیاطی که باید بدانید
گیاه بارهنگ نوعی گیاه پایا (گیاهانی که بیش از دو سال عمر می کنند) است که تقریبا در تمام نقاط جهان گسترش یافته است.دهه هاست که متخصصین گیاهان دارویی، بارهنگ را برای مواردی مثل درمان سرفه، درمان زخم، درمان التهاب پوست و درماتیت تجویز می کنند.
برگ له شده بارهنگ را به طور موضعی برای درمان جای نیش حشرات، اگزما، زخم ها و بریدگی های کوچک استفاده می کنند.
از برگ ها و دانه بارهنگ عصاره ای استخراج می شود که حاوی ترکیبات مفیدی است. برای آشنایی بیشتر با خواص بارهنگ با ما همراه شوید.
انواع و خواص بارهنگ
نزدیک به ۲۵۰ گونه مختلف بارهنگ وجود دارد. علاوه‌بر بارهنگ و بارهنگ نیزه ای که فراوان ترین گونه های این گیاه در جهان هستند، نوعی بارهنگ به نام بارهنگ تخم مرغی وجود دارد که به‌طور عمده در هندوستان می روید. از دانه های بارهنگ تخم مرغی ماده ای به نام پسیلیوم مشتق می شود که نوعی فیبر محلول است. پسیلیوم ترکیب عمده متاموسیل است. از متاموسیل برای درمان یبوست استفاده می شود.براساس مطالعات انجام شده درباره خواص بارهنگ روی جانوران، عصاره بارهنگ نیزه ای می تواند به خاطر داشتن خاصیت ضدالتهابی، ضدباکتریایی، ضدقارچی، آنتی اکسیدانی و ضد زخم در بهبود زخم مؤثر باشد. بارهنگ خاصیت تسکین دهندگی دارد و به تقویت سیستم ایمنی کمک می کند.
نحوه اثر بارهنگ چگونه است
مهم ترین ترکیبات موجود در برگ های بارهنگ نیزه ای، ترکیبات زیست فعالی مانند کاتالپول، اکوبین و ورباسکوزید هستند. این ترکیبات خواص دارویی متفاوتی دارند. از بین این خواص بارهنگ می توان به خاصیت ضدالتهابی، آنتی اکسیدانی، ضد تومور و تقویت کبد اشاره کرد.بارهنگ نیزه ای
پژوهشگران در مطالعه ای ۷۲ موش زخمی را با پمادی حاوی درصد خاصی از عصاره بارهنگ نیزه ای (PLE) تحت درمان قرار دادند. سپس تأثیر این پماد را با پمادی که حاوی وازلین بود مقایسه کردند.پژوهشگران فهمیدند که غلظت های متفاوت عصاره بارهنگ نیزه ای می تواند تأثیر مثبتی بر بهبود زخم ها داشته باشد. به طور خاص غلظت ۱۰ درصد عصاره بارهنگ نیزه ای می تواند در درمان زخم بسیار مؤثر باشد. البته در این زمینه باز هم به مطالعات بیشتری نیاز است.
بارهنگ
پژوهشگران در بررسی دو گونه پرمصرف از بارهنگ در بالکان (شبه جزیره ای در جنوب شرق اروپا که چند کشور اروپایی در آن قرار دارند)، یعنی بارهنگ و بارهنگ نیزه ای، کاربرد سنتی آنها در بهبود زخم ها را تأیید کردند.مطالعات پیشین، تأثیرات دارویی بارهنگ مانند خاصیت آنتی اکسیدانی، خاصیت ضد سرطانی و تقویت سیستم ایمنی را تأیید کرده اند.
محققان در یکی از مطالعات، این نظریه را از طریق عصاره گیری از بخش های مختلف گیاه و استفاده از آنها دربرابر انواع سلول های سرطانی مورد آزمایش قرار دادند.
در پایان، مشاهده شد که در میان بخش های مختلف بارهنگ، دانه های آن بالاترین تأثیر را در متوقف کردن رشد سلول های سرطانی دارند.
خاصیت ریشه بارهنگ در متوقف کردن رشد سلول های سرطانی و مهار فعالیت سیتوکین ها (سیتوکین ها ترکیباتی هستند که از برخی سلول های دستگاه ایمنی ترشح می شوند و بر سایر سلول ها تأثیر می گذارند) تقریبا در حد برگ‌ها و دُمبرگ ها بود.
در مطالعه ای که توسط مجله اروپایی پرستاری تومورشناسی انجام شد، تأثیر استفاده از عصاره بارهنگ (PME) در درمان موکوزیت (موکوزیت یکی از عوارض جانبی رایج در بیمارانی است که با روش های شیمی درمانی و پرتو درمانی تحت درمان قرار می گیرند) مورد بررسی قرار گرفت.
طی این تحقیق مشخص شد که مدت درمان با عصاره بارهنگ در مقایسه با محلول بی کربنات سدیم طولانی تر است، اما نتیجه درمان تفاوت چشمگیری ندارد.
برخی از تولید کننده ها مدعی هستند که بارهنگ و بارهنگ نیزه ای به پاکسازی و سم زدایی بدن و تقویت سلامت دستگاه تنفسی کمک می کنند.
با این حال هنوز هیچ پژوهشی در تأیید این ادعا انجام نشده است و سازمان غذا و داروی آمریکا نیز هنوز این گفته را تأیید نمی کند.
پسیلیوم
پسیلیوم از دانه های بارهنگ تخم مرغی مشتق شده است و به عنوان مکمل غذایی استفاده می شود. پسیلیوم معمولا به‌شکل سبوس، دانه های ریز، کپسول و پودر وجود دارد. شما می توانید پسیلیوم را در فهرست ترکیبات افزودنی به برخی غلات صبحانه و محصولات دیگر نیز مشاهده کنید.سبوس پسیلیوم ترکیب فعال اصلی در متاموسیل است. متاموسیل نوعی مکمل فیبر است که برای رفع یبوست مصرف می شود.
مطالعات نشان داده اند که پسیلیوم سرشار از فیبر است و به افزایش توده مدفوع کمک می کند و آب موجود در مدفوع را افزایش می دهد.
علاوه بر این، مطالعات نشان داده اند که مکمل های فیبری مانند پسیلیوم می توانند از افزایش چشمگیر قند خون پس از مصرف وعده غذایی جلوگیری کنند.
پسیلیوم یکی از منابع سرشار از فیبر است که مدت سوخت و ساز کربوهیدرات را افزایش می دهد و موجب می شود قند خون با سرعت نسبتا کمتری افزایش یابد.
براساس مطالعات اخیر، افزایش فیبر مصرفی با موادی مانند پسیلیوم، می تواند به کاهش کلسترول و کاهش خطر بیماری های قلبی کمک کند.
پسیلیوم با اتصال به چربی ها و اسیدهای صفراوی می تواند به دفع این ترکیبات از بدن کمک بکند.
براساس مطالعه ای که روی مردان بالغ انجام شد، مشخص شد که مصرف روزانه ۶ گرم پسیلیوم در مدت ۶ هفته می تواند به بهبود توزیع چربی و پروفایل چربی (که از پارامترهای سندرم متابولیک یا سوخت و سازی است) کمک کند.
عوارض جانبی احتمالی و موارد احتیاطی
براساس اعلام شورای گیاه‌شناسی آمریکا هیچ عوارض جانبی شناخته شده ای از بارهنگ وجود ندارد. با این حال برخی افراد در اثر مصرف آن مواردی از اسهال و افت فشار خون را گزارش کرده اند.اگر سابقه حساسیت یا آلرژی دارید (حساسیت پوستی یا حساسیت غذایی (به مِلون یا موز پختنی)، ممکن است به بارهنگ نیز حساسیت داشته باشید.
از مصرف بارهنگ در دوران بارداری خودداری کنید
اگر در دوران بارداری یا شیردهی هستید، باید با احتیاط بیشتری از مکمل های گیاهی استفاده کنید. از آنجا که درباره بی خطر بودن این مکمل گیاهی اطلاعات کافی در دست نیست، بهتر است در این دوره ها به‌طور کامل از مصرف آنها خودداری کنید.از مصرف بارهنگ همراه با داروهای ضد انعقاد خون خودداری کنید
بهتر است از مصرف هم زمان بارهنگ با وارفارین خودداری کنید. زیرا بارهنگ حاوی ویتامین K است. افرادی که از وارفارین و سایر داروهای ضدانعقاد خون استفاده می کنند، باید مقدار ثابتی از ویتامین K را مصرف کنند تا احتمال تغییر در میزان تأثیر گذاری داروهایشان کاهش پیدا کند.علائمی که نشان می دهند باید مصرف بارهنگ را متوقف کنید
درصورت تجمع گاز و گرفتگی های معده در اثر مصرف پسیلیوم مصرف آن را متوقف کنید. اگر علائم از بین نرفت یا بدتر شد، حتما در اولین فرصت با پزشک یا داروساز تماس بگیرید.افرادی که سابقه اختلال در عملکرد روده مانند انسداد روده یا اسپاسم دارند، نباید از مکمل های پسیلیوم استفاده کنند. اگر می خواهید از مکمل های حاوی فیبر استفاده کنید، بهتر است مصرف آن را با مقادیر کمتر شروع کنید و مقدار مصرفی تان را رفته رفته افزایش دهید.
تولید کننده هایی مانند متاموسیل معمولا دستور العمل هایی را روی محصولات شان می نویسند تا به کاهش عوارض جانبی آن در مصرف کنندگان کمک کنند.
هر زمان که درمورد مصرف این مکمل ها مطمئن نبودید، با پزشک تان دربارهٔ مصرف آن مشورت کنید.
مقدار مصرف
باتوجه به موارد مصرف گسترده بارهنگ، مشخص کردن دوز ثابتی برای مصرف آن دشوار است. میزان مصرف بارهنگ بیشتر به شکل مصرف آن بستگی دارد.به عنوان مثال می توان بارهنگ را با چای دم کرد یا کپسول خوراکی یا شربت آن را مصرف کرد یا حتی آن را غرغره کرد.
قبل از مصرف بارهنگ بهتر است با پزشک مشورت بکنید. هیچ منبعی برای تعیین مقدار مصرف کپسول و شربت بارهنگ وجود ندارد.
بنابراین اگر تصمیم دارید که از این اَشکال بارهنگ استفاده کنید، حتما ابتدا با پزشک مشورت کنید.
نیاز روزانه به فیبر
براساس اعلام موسسه پزشکی، زنان ۵۰ ساله و کمتر باید روزانه ۲۵ گرم فیبر مصرف کنند. مردان ۵۰ ساله و کمتر باید روزانه ۳۸ گرم فیبر مصرف کنند.زنان ۵۱ سال به بالا باید روزانه ۲۱ گرم فیبر و مردان ۵۱ سال به بالا باید روزانه ۳۰ گرم فیبر مصرف کنند.
ازجمله خوراکی های سرشار از فیبر می توان به میوه ها، سبزیجات، غلات کامل، مغزها، حبوبات و دانه ها اشاره کرد.
بهتر است در هر وعده غذایی تان نیمی از بشقاب را با سبزیجات پر کنید. همچنین به جای غلات سفید و تصفیه شده از غلات کامل استفاده کنید.
هر روز در میان وعده هایتان به جای غذاهای کم ارزش، از میوه ها، مغزها و دانه ها استفاده کنید. اگر با مصرف غذاهای مناسب نتوانستید فیبر توصیه شده را دریافت کنید، مصرف پسیلیوم در اشکال مختلف می تواند به تأمین فیبر موردنیازتان کمک کند.
میزان مصرف پسیلیوم به شکل پسیلیوم مصرفی و علت مصرف تان بستگی دارد. به عنوان مثال اگر برای درمان یبوست کپسول پسیلیوم مصرف می کنید، باید روزی چند عدد از آن را استفاده کنید. ولی اگر می خواهید پودر پسیلیوم را مصرف کنید، باید یک ملاقه از آن را با آب ترکیب کنید و چند بار در روز مورد استفاده قرار دهید.
همیشه توصیه می شود که مصرف پسیلیوم را با مقادیر کمتر شروع کنید و به آرامی مقدار مصرف تان را افزایش دهید تا از بروز عوارض جانبی جلوگیری کنید.
اگر درباره میزان مصرف تان مطمئن نیستید، با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید.
درصورت مصرف پسیلیوم، بسیار مهم است که آب کافی بنوشید. عدم مصرف آب کافی همراه با پسیلیوم می تواند تأثیر آن را معکوس کند و باعث تشدید یبوست شود. همچنین اطلاعات نوشته شده روی برچسب مکمل تان را به دقت مطالعه کنید. برخی شرکت ها توصیه می کنند که مکمل فیبرشان را حداقل دو ساعت قبل از سایر داروها مصرف کنید.
خرید چه محصولاتی بهتر است؟
براساس اعلام دانشکده پزشکی دانشگاه میشیگان، اضافه شدن ماده دیگری به مکمل بارهنگ، و ترکیب آن با گل انگشتانه (سرده ای از بارهنگیان) باعث بروز عوارضی خطرناک در دو کشور سوئیس و آمریکا شد. بنابراین بسیار مهم است که مصرف کنندگان، محصولات گیاهی را از شرکت هایی خریداری کنند که محصولات شان را از نظر کیفیت و مواد تشکیل دهنده با دقت مورد آزمون قرار می دهند.بهتر است تا حد ممکن از مکمل هایی استفاده کنید که دارای گواهی ارگانیک باشند. زیرا این امر نشان می دهد که گیاهان مورد استفاده در آنها به شیوه ارگانیک رشد کرده اند و برای افزایش کیفیت آنها از آفت کش ها، حشره کش ها و سایر مواد شیمیایی استفاده نشده است.
ممکن است روی برخی محصولات حاوی سبوس پسیلیوم نوشته شده باشد که مصرف سبوس پسیلیوم خطر بیماری سرخرگ کرونری را کاهش می دهد.
این ادعا توسط سازمان غذا و داروی آمریکا تأیید شده است.
سازمان غذا و داروی آمریکا در تأیید چنین ادعاهایی بسیار بااحتیاط عمل می کند. این اطلاعات از آزمایش های فراوانی به دست می آیند.
یادتان باشد که در بیشتر آزمایش هایی که فواید افزایش مصرف فیبر در رژیم غذایی را گزارش می کنند، شرکت کنندگان مقدار چربی و کلسترول دریافتی شان را نیز کاهش داده بودند.
چرا بهتر است به جای استفاده از پسیلیوم، فیبر موردنیازتان را از رژیم غذایی دریافت کنید؟
معمولا برای تأمین فیبر مورد نیاز بدن، مصرف منابع غذایی سرشار از فیبر توصیه می شوند. زیرا این غذاها علاوه بر فیبر، سرشار از سایر مواد مغذی مانند ویتامین ها، مواد معدنی، پروتئین هستند. همچنین استفاده نادرست از مکمل پسیلیوم عوارض جانبی بالقوه ای مانند یبوست، خفگی را برای فرد به همراه دارد.بااین‌حال، اگر برای تأمین فیبر روزانه خود به مصرف پسیلیوم نیاز دارید، بهتر است ابتدا با پزشک مشورت کنید تا از میزان نیازتان به مصرف آن مطمئن بشوید.
سخن پایانی
بااینکه بارهنگ گونه های مختلفی دارد، اما بیشتر عصاره های رایج آن از بارهنگ، بارهنگ نیزه ای و بارهنگ تخم مرغی به دست می آیند.برخی از مشتقات بارهنگ توسط سازمان غذا و داروی آمریکا به تأیید نرسیده اند. بنابراین بهتر است این محصولات را از تولید کنندگان معتبر تهیه کنید.
بهتر است که همیشه قبل از شروع مصرف مکمل های غذایی با پزشک مشورت کنید. مصرف مکمل ها را با مقادیر کم شروع کنید و کم‌کم میزان مصرف آنها را افزایش دهید. همچنین تمام مکمل های حاوی پسیلیوم را با مقدار کافی آب مصرف بکنید.
منبع: سایت چطور