سرفه خشک در نوزادان چیست؟

سرفه خشک، همان طور که از نام این بیماری پیدا است، نوعی سرفه می باشد که در آن، هیچ گونه ترشح مخاطی یا خلط با همراه سرفه خارج نمی شود. اگر کودک شما دچار سرفه خشک شده باشد، متوجه سرفه ناگهانی او خواهید شد که همراه با آزاد شدن هوا از ریه ها و سر و صدایی بلند خواهد بود.

به عنوان یک مادر جوان و بی تجربه به یاد داشته باشید که سرفه خشک ممکن است نشانه ای از بروز برخی بیماری ها در بدن کودک باشد که می توانند از خفیف تا شدید باشند؛ برخی از این بیماری ها به مراقبت و توجه فوری پزشک متخصص اطفال نیاز دارند.

همان طور که گفته شد، کودک شما به دلایل مختلفی ممکن است دچار سرفه خشک شود. در این سن، سیستم ایمنی بدن فرزند شما بسیار حساس است؛ در نتیجه، مبتلا شدن به آلرژی ها و تحریک کننده هایی که ممکن است منجر به سرفه یا حتی سرفه خشک در بدن او شوند، بسیار آسان است.

هنگامی که کودکی به سرفه خشک مبتلا شده باشد، با وضعیت ناراحت کننده و اغلب دردناکی روبرو می شود؛ در برخی موارد، نوزاد احساس درماندگی می کند و والدین او می خواهند هر چه سریع تر به کودک خود کمک کنند. در برخی موارد دیگر نیز، به خصوص اگر سرفه خشک نوزادی مداوم یا شدید باشد، ممکن است باعث مداخله در فعالیت های روزانه کودک از جمله روند تغذیه و خواب او شود.

در چنین مواردی، کودک شما نه تنها از سرفه خشک رنج می برد، بلکه این احتمال وجود دارد که او به شدت تحریک پذیر شده و به طور مداوم گریه کند. گاهی ممکن است در اتاق گرم دچار سرفه خشک شود، برونشیت، آسم و عفونت دستگاه تنفسی از دیگر دلایل سرفه خشک نوزاد است. اگر سرفه خشک نوزاد همراه با خس خس سینه است و به خصوص در زمستان افزایش می یابد ممکن است دچار آسم یا شبه آسم شده باشد؛ حتما به پزشک مراجعه کنید.1

علل بروز سرفه خشک در نوزادان

همان طور که قبلاً اشاره شد، اگر کودک شما به سرفه خشک مبتلا شده باشد، اغلب این مشکل می تواند در بدن او پایدار و دردناک شود. همچنین، سرفه خشک نوزاد فشار خاصی را بر بدن او وارد می کند. در حالی که دلایل زیادی وجود دارد که می تواند باعث بروز سرفه خشک در بدن نوزادان شود، اما اثرات این عوامل از خفیف تا شدید متغیر می باشند.

برای درک علت اصلی بروز این امر در بدن فرزند خود، در ادامه این مقاله چند دلیل رایج که می تواند منجر به بروز علائم این بیماری در بدن او شود، ارائه شده است که مهم ترین این موارد به شرح زیر می باشند:

1- خروسک یا کروپ

فرزند تان سرما خورده و اگرچه بینی اش کیپ شده، اما به خواب آرامی فرورفته است. چند ساعتی را می‌خوابد که ناگهان با سرفه از خواب بیدار می‌شود. سرفه هایش شبیه پارس کردن است. فرزند شما با چنین سرفه‌هایی به سختی نفس می‌کشد.

این بیماری در اثر ویروسی است که باعث تورم حنجره و نای می‌شود. معمولا از اول پاییز تا آخر زمستان چنین بیماری ویروسی رایج است و بیشتر کودکان شش ماهه تا سه ساله دچار آن می‌شوند. این نوع سرفه‌ها در روز کمتر است، اما معولا تا دو شب ادامه دارد. گاهی اوقات وقتی کودک نفس می‌کشد صدایی شبیه سوت از حنجره اش شنیده می‌شود.

۲- آسم

فرزند شما همیشه سرفه‌های خشک می‌کند خصوصا در شب‌های زمستان به طوری که خواب آرام را از او گرفته است. علت این نوع سرفه‌ها آسم است حالتی که در آن راه تنفسی متورم و باریک می‌شود.

گاهی اوقات بیشتر والدین تصور می‌کنند خس خس سینه اولین نشانه آسم است، اما سرفه‌های بسیار بد و آزار دهنده همی می‌تواند نشانه این بیماری باشد. این سرفه‌ها با سرمای هوا، آلرژی و ورزش بیشتر می‌شود.

۳- عفونت

سرفه مرطوب ناشی از ترشحات خلط و مخاط در دستگاه تنفسی پایین است که موجب تهوع و استفراغ می‌شود. از علل شایع سرفه مرطوب عفونت است. سرفه مرطوب باعث خارج شدن خلط و مخاط از دستگاه تنفسی پایین می‌شود.

۴- سیاه سرفه

نوزاد مبتلا به سیاه سرفه در ابتدا علائمی مانند یک سرماخوردگی ساده دارد، اما به تدریج سرفه او شدید‌تر می‌شود. نشانه‌هایی که هفت تا ده روز پس از آلوده شدن کودک ظاهر می‌شوند عبارت‌اند از: آبریزش بینی، سرفه و تب خفیف.

هنگام سرفه‌های طولانی، وقفه‌ای در تنفس عادی پدید می‌آید، بدین‌جهت صورت سرخ‌شده و لب‌ها کبود می‌شوند. اغلب در پایان هر حمله که به‌صورت سرفه‌های پیاپی ایجاد می‌شود، ترشحاتی از دهان خارج می‌شود و بیمار استفراغ می‌کند.

استفراغ پس از هر حمله، از علائم کلیدی تشخیص بیماری سیاه‌سرفه است. سیاه سرفه می‌تواند منجر به مشکلات تنفسی شود و نوزاد با کمبود اکسیژن مواجه شود

۵- برونشیت

چند روزی است که فرزندتان سرما خورده است و حالا سرفه هایش شدیدتر شده. وقتی سرفه می‌کند صدای سوت مانندی شنیده می‌شود. به نظر تندتر نفس می‌کشد. چنین علائمی حاکی از برونشیت است بیماری‌ای که در آن، مجاری تنفسی به شدت باریک می‌شود.

در این بیماری نفس کشیدن برای کودک بسیار سخت می‌شود. علت اصلی برونشیت نوعی ویروس است و معمولا در فصل‌های زمستان کودکان دچار آن می‌شوند.

۶- آنفولانزا

فرزند شما بسیار ناتوان شده است. سرفه‌هایی که می‌کند توان زیادی از او می‌گیرد. تب بالایی دارد. درد عضله دارد و تو دماغی صحبت می‌کند. او دچار آنفولانزا شده است. سرفه و عطسه کودکان بیمار این ویروس را در محیط پراکنده می‌کند.

۷- ذات الریه

ذات الریه عفونتی باکتریایی یا ویروسی در ریه است که با شرایطی خاص مثل سرما خوردگی خود را نشان می‌دهد. صدای سرفه نوزاد مبتلا به ذات الریه معمولا‌تر است. کودکانی که به ذات الریه مبتلا هستند اغلب بی حال و خسته هستند و مرتب سرفه می‌کنند.

راه درمان سرفه‌های ناشی از ذات الریه به این موضوع بستگی دارد که آیا عامل این بیماری باکتریایی است یا ویروسی، بنابراین اگر فرزند شما تب نیز دارد به پزشک مراجعه کنید. ذات الریه بیماری خطرناکی است که باید جدی گرفته شود.

۸- ورود اشیای خارجی به گلو

غذا ها، مثل تکه‌هایی از هویچ یا هر چیز دیگری شایع‌ترین علت مسدود شدن گلوی کودک می‌تواند باشد. اگر کودک شما حین غذا خوردن یا بازی با اسباب بازی هایش ناگهان شروع به سرفه کرد، سریعا دهان او را باز کنید و شی وارد شده به دهانش را بیرون آورید، معمولا کودکان با سرفه کردن این اشیا را بیرون می‌اندازد.2

درمان خانگی برای کودکان 3 تا 6ماه

1.گیاه بنگ دانه

این ماده خواص ضد ویروسی و ضد باکتریایی دارد خشک شده و کبابی این ماده را روی یک پارچه نخی بریزید و سپس آنرا روی قفسه سینه کودک، کف پا ، کف دست یا پشتش قرار دهید. اطمینان حاصل کنید که خیلی داغ نباشد و ابتدا روی مچ دست خود امتحاتش کنید.

احتیاط

آنرا روی سینه عریان و بدون لباس کودک خود قرار ندهید.

همچنین شما می توانید این ماده را بخور بدهید و در اطراف بینی کودکتان نگهدارید که به شدت برای رفع سرفه مفید است.

2.قطره سالین یا آب شور

این قطره برای درمان فوری و یا حتی جلوگیری از گرفتگی بینی کودک می باشد و کاملا هم بی خطر هستند پایه قطره سالین, در واقع آب نمک است و می توانید آنرا در سوراخ بینی کودک خود استفاده کنید زیرا کمک میکند که کاملا شستشو دهد و پاک شود. اگر کودک شما دچار گرفتگی بینی شود، میتوانید اسپری های آب نمک را حتی از داروخانه ها تهیه کنید.

3.کودک را با شیر خود تغذیه کنید

تغذیه با شیر مادر مهم ترین و اولین راه حل درمان خانگی برای سرفه و سرماخوردگی کودک است ، در شش ماه اول ، شیر مادر تنها جیزی است که در مقابل بیماری ها و ویروس ها مقابله می کند همچنین ایمنی کودک را برای مبارزه با ویروس ها ، باکتری ها و میکروبها بهبود می بخشد ، حتی شما میتوانید در سوراخ های بینی کودکتان چند قطره بسیار کم، شیر مادر بریزید که به سرفه و روند بهبود سرماخوردگی بسیار کمک می کند.

4.حبه های سیر و روغن خردل

تعدادی سیر را با روغن خردل بجوشانید و سپس وو آنرا بصورت موضعی، روی قفسه سینه، گردن، کف پا و کف دست کودک خود قرار دهید این ماده به سرفه کودک شما کمک میکند ، توجه داشته باشید ، که روغن باید گرم شود ، نه خیلی داغ. روغن داغ به بدن گرما می بخشد و سیر بدلیل خواص ضد باکتریایی که دارد، سبب نابودی سرماخوردگی می شود.

5.روغن خردل و نمک

یک قاشق چای خوری نمک را با خردل مخلوط کنید و سپس گرم کنید و بعد به آرامی روی سینه و پشت و کف پاها و دستهای کودک ماساژ دهید و سپس با یک ملافه نخی یا پتو بپوشانید این مخلوط بدن کودک را کمی گرم میکند.

6.ویکس

هنگامی که کودک شما سرفه می کند و با گرفتگی سینه مواجه میشود، در الگوهای خواب هم به مشکل میخورد برای اینکه کودکتان به آرامی در طول شب بخوابد، این راه حل سریع را امتحان کنید.

برای انجام این کار شما فقط نیاز به یک ویکس مخصوص کودکان دارید، تا به کف پاهای کودک بمالید و سپس جوراب پشمی یا نخی پایش کنید( که انتخاب نوع جوراب به دمای هوا بستگی دارد)

این درمان برای کودکان بالای 6 ماه تجویز می شود

ویکس را برای داخل بینی و یا اطراف چشم کودک استفاده نکنید حتما از این درمان مفید استفاده کنید و اجازه دهید که کودکتان در طول شب آسوده و راحت بخوابد.

7.ماساژ روغن نارگیل و برگ تولسی

برگ تولسی که بخشی از گیاهی به نام آدایتوژن است دارای خواص ضد ویروسی، ضد باکتریایی و آنتی بیوتیک است که به درمان بیماری هایی مثل سرماخوردگی، تب، عفونت های گلو، احتقان و آنفولانزا کمک می کند و در کل یکی از مواد قابل استفاده در بسیاری از درمان های خانگی می باشد برای کودکانتان می توانید آنرا با روغن های گیاهی مخلوط کنید و بر روی بدن کودکتان ماساژ دهید به این روش که :

2الی 3 قاشق چای خوری از روغن نارگیل که ترجیحا ارگانیک باشد و با کیفیت خوب را گرم کنید و با 5الی 6 برگ گیاه تولسی مخلوط کنید ، به یاد داشته باشید که روغن نباید خیلی داغ باشد. سپس مخلوط را روی سینه، پشت ، کف پاهای کودک در حالی که خواب است ماساژ دهید این کار به روند بهبود سرماخوردگی و سرفه کمک می کند.

8.بالا بردن سر کودک

خواب نوزاد شما ممکن است ناشی از مسدود شدن و گرفتگی بینی باشد و ممکن است در هنگام خواب دچار مشکل تنفسی شود ، برای راحتی خواب نوزاد بهتر است که با استفاده از بالش سر او را بالا بیاورید این به کودک شما کمک می کند ، تا به راحتی در هنگام احتقان نفس بکشد.

9.بخور سبک و معتدل

بخار سبب از بین رفتن انسداد می شود و مخاط بینی را شستشو می دهد بخور یک راه طبیعی و خوب برای مقابله با گرفتگی بینی و قفسه سینه می باشد. بینی کودک شما را تمیز میکند و راههای گرفته شده را باز میکند و به استنشاق کودک شما کمک میکند، که باعش می شود راحتتر بخوابد.

در هنگام بخار دادن کودک را روی پای خود نگهدارید و بخار را تقریبا نزدیک کنید به حدی که به مقدار کافی بخار دریافت کند این روند را 10 الی 15 دقیقه ادامه دهید و همچنین می توانید از حمام بعنوان اتاق بخار استفاده کنید.

اگر شیر آب داغ را بازکنید و درب حمام را ببندید و کودک خود را 10 الی 15 دقیقه داخل حمام نگهدارید، همان بازخورد را دارد. اگر فرزند شما رطوبت را دوست ندارد، می توانید ، در مواقعی که خواب است، بخور را بالای سرش قرار دهید.

10.دستهای خود را اغلب بشویید

دستهای خود را تمیز نگهدارید و مرتبا آنها را بشویید همانطور که کودک شما از سرماخوردگی و سرفه کردن رنج می برد، دست های کثیف می توانند میکروبها را به آنها انتقال دهند. قبل از تماس با کودکتان، دستهایتان را کاملا بشویید و همچنین دستهای کودک خود را هم همیشه تمیز نگهدارید ، برای پاک کردن دستهایش می توانید از دستمال مرطوب استفاده کنید.

11.زعفران

زعفران، یک تونیک محرک است که به درمان سرماخوردگی، سرفه، گرفتگی و تب کمک میکند ، بزرگسالان میتوانند زعفران را با شیر بنوشند. اما در مورد کودکان باید آنرا موضعی بمالید به این صورت که آنرا با کمی آب مخلوط کنید و بر روی پیشانی ، سینه، گلو، کف پاها در هنگام شب بمالید این کار را هر روز تکرار کنید تا در روند بهبود کودو از سرما خوردگی تاثیرگذار باشد.

12.رطوبت ساز هوا

ممکن است متوجه شده باشید که اکثر سرفه های در هنگام خواب اوج میگیرد، که به دلیل خشکی دمای اتاق می باشد پس حتما به هوا، رطوبت اضافه کنید تا در کاهش سرفه تاثیرگذار باشد.3

پرسش و پاسخ های متداول

آیا هر سرفه ی خشکی در نوزاد نیازمند مراجعه به پزشک است؟

خیر. سرفه ی خشک نشانه ی رفع بیماری و نشان دهنده ی دوره ی نقاهت نوزاد است. در صورت ماندگاری و افزایش شدت و ایجاد علائم خطرناک باید به پزشک مراجعه کرد.

بهترین درمان برای سرفه ی خشک نوزاد چیست؟

شیر مادر در اولین قدم و سپس با مشورت پزشک می توان از شربت اچ آ استفاده کرد.

آیا سیاه سرفه و سرفه خشک نوزاد نیاز به بستری شدن در بیمارستان دارد؟

در علائم عمومی، معمولا نیاز به بستری شدن ندراد اما در شرایط خیلی شدید و اگر علائم بدن کودک و سرفه های او رو به وخامت گذاشت و تنفس طبیعی کودک در شرایط عادی سخت و یا تقریبا غیرممکن شد احتمال اینکه نیاز به بستری شدن و تنفس کودک با ماسک اکسیژن باشد، وجود دارد.1

پینوشتها
1.www.mamanam.com
2.www.parsine.com
3.www.namnak.com