چیزی که همه به آن اشاره کرده اند ترور و شهادت مغنیه در محله کفرسوسه شهر دمشق بر اثر انفجار بمب جایگذاری شده در یک خودرو بوده است.
عماد مغنیه قبل از آن که سوار خودرو شود، در حالی که به نزدیکی آن رسیده بوده، خودرو منفجر شده و وی به قتل رسیده است.
این نشان می دهد که مغنیه در لحظه حادثه از راه دور تعقیب می شده و تا لحظه انفجار به طور کامل تحت کنترل بوده است. علاوه بر آن، زمان حادثه هنگامی بوده که کمترین شاهد عینی غریبه در محل حضور داشته است.

اتومبیلی که بمب در آن منفجر شده بود

12 فوریه 2008 یک روز عادی برای حزب‌الله نبود! دقیقا در همین روز بود که مسئول نظامی حزب‌الله ترور شد. مسئولی که همیشه پشت پرده بود و تا آخر هم همین گونه بود و در پایتخت سوریه شهید شد.
آن روز با گیجی و اضطراب برای حزب آغاز شد. شوک حاصل از این اتفاق بسیار بزرگ و غیر قابل پیش‌بینی بود، بدلیل اینکه باور کردن ترور مغنیه، با توجه به مراعات و دقت بیش از حد و عالی او راجع به مسائل امنیتی و گریزها و جان به در بردن‌های زیاد او از تلاش‌ها برای ترورش، بسیار سخت بود.
ابتدا این خبر به شکل کاملا سطحی و ساده مخابره شد. «انفجاری در دمشق پایتخت سوریه اتفاق افتاده که موجب کشته شدن یک نفر شده است». روز 12 فوریه اینگونه سپری شد و تا صبح روز سیزدهم خبر به همان شکل ساده و سطحی در محافل خبری نقل می‌شد. ساعاتی بیش نگذشته بود که زمزمه‌هایی از خبرگزاری‌های لبنانی و عربی از کشته شدن یک فرمانده ارشد حزب‌الله در این انفجار بپا خواست و همچنین اعلام شد که توضیحات تکمیلی متعاقبا با بیانیه رسمی حزب‌الله و از طریق شبکه المنار اعلام خواهد شد. در این وقت بود که شبکه المنار رسما ترور مغنیه را اعلام و اسرائیل را به آن متهم کرد و قول و وعده انتقام وی را از همان لحظه داد.
بعد از این اعلام بود که مردم در لبنان شروع به طرح سوال‌هایی کردند که بعضی از این سوال‌ها تا الان هم بی پاسخ مانده است، ولی مهم‌ترین سوال این بود که آیا حزب‌الله قادر خواهد بود تا از شوک سنگین وارده خارج شود؟
جواب این سوال سریعا اعلام شد. در مراسمی که به مناسبت شهادت او برگزار شد سید حسن نصرالله دبیرکل حزب‌الله بطور قاطع و صریح از انتقام سخن گفت و با یک جمله پاسخ این سوال را به همه اعلام کرد که در جنگ بعدی فقط یک عماد مغنیه منتظر شما نخواهد بود و عماد مغنیه چندین هزار نفر را برای مقابله با شما تربیت کرده است و این سوای هزاران مجاهد آموزش دیده آماده شهادت است.
قول و وعده به انتقام از همان لحظه اول داده شد و گفته شد که این انتقام در وقت مناسب و زمانی که شرایط برای آن مهیا و فراهم شود گرفته خواهد شد. سید حسن نصرالله فقط می‌گفت انتقام خواهد آمد و بیشتر از این سوال نکنید!

لباس های حاج عماد در زمان شهادت

سجاده شخصی حاج عماد

تلاش ها برای یافتن حاج رضوان

سال 1986 در اوج فعاليت گروه هاي انقلابي اسلامي لبنان و در حالي كه نام لبنان گروگانگيري امريكايي ها و اروپايي ها را در خاورميانه تداعي و جنگ ايران و عراق سال هاي آخر خود را سپري مي كرد يك مامور عاليرتبه اداره كل امنيت خارجي فرانسه (DGSE) مقابل در اتاق يكي از هتل هاي مناطق شلوغ پاريس ايستاد و با احتياط و تاني در زد.
مرد لبناني ساكن اتاق كه چند روزي را در اين هتل به سر برده بود در را باز كرد و به كسي كه در زده بود گفت اتاق را اشتباه گرفته ايد. مامور فرانسوي پاسخ داد اشتباه نشده است ما مي دانيم پاسپورت شما جعلي است و شما عماد مغنيه هستيد بايد در مورد موضوع مهمي با شما صحبت كنيم. ظاهراً اين تنها موردي بود كه عماد مغنيه در تله نيروهاي امنيتي غربي گير افتاد. ماجرا از آنجا آغاز شده بود كه از يكي دو سال پيش CIA طي توافقي با دواير امنيتي ارتش لبنان يك دستگاه بسيار پيچيده و مدرن شنود و رصد مكالمات تلفني خاورميانه را در ارتفاعات لبنان كار گذاشت. گردانندگان اين ايستگاه اطلاعاتي با زبان هاي فارسي، فرانسه و عبري آشنايي داشتند. سازمان اطلاعات و امنيت لبنان نيز در عوض متعهد شد اطلاعاتي را كه از شنود مكالمات گروگانگيران به دست مي آورد با امريكايي ها مبادله كند. در همين اثنا يكي از صداهايي كه از سوي لبناني ها شناسايي شد و مدتي بود از پاريس با بيروت تماس داشت با نمونه صداي مغنيه همخواني داشت.
همكاري CIA و سازمان اطلاعات و امنيت ارتش لبنان به صورت تصادفي منجر به لو رفتن محل اقامت مغنيه يا حاج رضوان در پاريس براي DGSE شد. اما فرانسوي ها به رغم مخالفت امريكايي ها ترجيح دادند به جاي دستگيري، از مغنيه بخواهند هرچه زودتر خاك فرانسه را ترك كند. مغنيه در آن زمان متهم به قتل صدها امريكايي بود و محل اقامتش طبعاً براي اسرائيل هم لو رفته بود. فرانسوي ها نگران آن بودند كه نيروهاي عملياتي ويژه امريكا يا اسرائيل بدون هماهنگي با فرانسوي ها او را بربايند و پاريس متهم به تباني با آنان شود.
سال 1996 نيز ردي از مغنيه در يك كشتي پاكستاني در دوحه قطر يافته شد. عملياتي به نام Return ox براي دستگيري او طراحي شد. كاركشته ترين واحدهاي دريايي ناوگان پنجم امريكا مستقر در خليج فارس متشكل از كشتي ها و تكاوران اسكادراني از سه واحد ويژه آبي خاكي مستقل از يكديگر (Amphibious Squadron Three) به علاوه كماندوهاي واحد شناسايي با همكاري واحد هاي حرفه يي غواصان ماموريت يافتند با حمله يي برق آسا عماد مغنيه را كه در كشتي پاكستاني راهي دوحه قطر بود دستگير كنند. عمليات در آخرين دقايق كنسل شد چون واحدهاي اطلاعاتي نتوانستند حضور حتمي مغنيه را در كشتي تاييد كنند. با اين حال 12 سال بعد عماد در جلسه يي حضور يافت كه يك يا چند سازمان اطلاعاتي از قبل جزئيات زمان و مكان ورود و خروج او را شناسايي كرده بودند. از آنجا كه مغنيه اين بار "قطعاً " و به طور استثنايي در تور تيم شكار قرار گرفته بود گفته مي شود چند بمب در يكي از خيابان هاي كفرسوسه كار گذاشته شد تا اگر بمب اول منجر به كشتن او نشد از انفجارهاي بعدي خلاصي نيابد. انيس نقاش دوست نزديك مغنيه كه در مراسم تغسيل و تدفين او حضور داشته و جنازه وي را ديده است مي گويد برخلاف آنچه مي گويند بمب در پشتي بالاي سر صندلي او كار گذاشته نشده بود. بمبي قوي و بسيار دقيق كه از مواد خاصي ساخته شده بود مقابل پاجروي مغنيه كار گذاشته شد. اين بمب همانند ترور حريري يك محله را ويران نكرد ولي از مدلي بود و طوري ساخته شده بود كه موج انفجار خود را با هزاران گلوله پلاستيكي فقط به سمت اتومبيل مغنيه شليك كرده است. انيس نقاش مي گويد تكنيك كار گذاشتن بمب و گلوله هاي به كار رفته در مواد آن اسرائيلي است.
از سال 1983و پس از كشته شدن بيش از350 نفر در انفجار مقر تفنگداران امريكايي، سفارت امريكا و محل اقامت سربازان حافظ صلح فرانسوي نام مغنيه در كنار شبحي به نام جهاد اسلامي همواره مطرح بود. در حالي كه همه دستگاه هاي اطلاعاتي امنيتي خاورميانه به علاوه موساد و CIA هيچ ردي از او نداشتند اين شبح، مديريت بحران گروگانگيري لبنان را بين سال هاي 1982تا 1992 به عهده داشت كه طي آن 96 نفر از21 كشور به گروگان گرفته شدند كه 25 نفر آنها امريكايي بودند. از قضا ويليام باكلي رئيس CIA در خاورميانه يكي از اين گروگان ها بود كه جان سالم به در نبرد.
مغنيه هفته دوم ماه ژوئن 1985 حوالي ظهر با دوستانش بود كه به او اطلاع داده شد بليت او براي پرواز به مالزي آماده شده است. او پس از چند توقف از آتن سردرآورد. همان روز پرواز 847 TWA به مقصد رم ربوده شد و براي سه روز بين بيروت و الجزيره سرگردان بود.
يك مسافر امريكايي پرواز كشته شد و پس از چند روز 39 نفر از مسافران به عنوان گروگان ناگهان در محله هاي جنوب بيروت ناپديد شدند.
طي يك معامله گروگان ها به ارتش لبنان تحويل و دو هفته بعد در دمشق آزاد شدند، اما در ازاي آزادي آنان اسرائيل 735 زنداني شيعه لبناني را آزاد كرد. براي حدود ده سال گروگان هاي اروپايي و امريكايي در لبنان با زندانيان فلسطيني و لبناني مبادله شدند. ولي باز هم عكس يا ردپايي از عماد مغنيه پيدا نشد كه با سايه انگشت هاي خود گروگان مي گرفت و آنها را معامله مي كرد. اساساً نام و رد مغنيه از همه دفاتر و دواير اداري لبنان پاك شده است و عملاً كسي با چنين مشخصاتي در اسناد رسمي وجود ندارد.
عماد مغنيه هرگاه از يك در وارد مي شد از در ديگر خارج مي شد، هيچ گاه قرارهاي خود را با تلفن هماهنگ نكرد، در هيچ مصاحبه يي حضور نداشت، ماشين خود را هر روز عوض مي كرد و به جز چند نفر از نزديكان كه به آنان اعتماد داشت كسي در جريان رفت و آمد او قرار نمي گرفت. تقريباً روزهاي زندگي خود را بين بيروت تقسيم كرده بود و هيچ گاه دو بار در يك خانه ساكن نمي شد. براي تشكيلات امنيتي حزب الله عماد مغنيه به عنوان فرمانده عمليات برون مرزي تشكيلات فقط تداعي كننده سكوت بود و عملاً سال ها بود كه هيچ منبع و مقام حزب الله اشاره يي به نام او نداشته است.با اوصافي كه گفته شد به تدريج اين حقيقت وحشتناك شكل مي گيرد كه چه كسي يا كساني پشت پرده ترور مغنيه قرار دارند؛ حقيقتي كه از خود ترور هولناك تر است.

نقش سوريه

بمب گذاري در خياباني كه سازمان اطلاعات و امنيت سوريه در آن قرار دارد سوري ها را پيش از هر كشور ديگري در مظان اتهام قرار مي دهد. مشاركت دمشق در ترور احتمالي مرد شماره دو حزب الله اين رژيم را در معرض خطري جدي قرار مي دهد كه مقابله با آن از توان ملي اين كشور خارج است. دمشق همواره در معرض اين اتهام قرار داشته است كه بازيگر نقش هايي است كه تهران يا حزب الله سناريوي آن را تدوين مي كنند. همين امر بر آسيب پذيري دمشق براي مشاركت يا مداخله در شهادت مغنيه مي افزايد. از سويي مداخله سوريه لزوماً به مفهوم كار گذاشتن بمب بر سر راه عماد مغنيه نيست. افشاي هويت مغنيه يا حتي افشاي مبادي ورودي مغنيه براي موساد و كساني كه روابطي با موساد دارند تفاوت چنداني با انفجار بمب بر سر راه او ندارد. بعيد نيست عواملي از تشكيلات امنيتي سوريه كه در جريان هويت و حضور مغنيه قرار داشتند همزمان براي تشكيلات امنيتي ديگري نيز جاسوسي كرده باشند. با اين حال يك نكته احتمال مداخله سوري ها را كمرنگ مي كند و آن اينكه بنابر برخي شواهد مقام هاي سوري تا فرداي انفجار از هويت كسي كه در انفجار اتومبيل ترور شده بود، اطلاعي نداشتند. ظاهراً چند نفر از نظاميان حزب الله نيز كه او را در جلسه با جهاد اسلامي همراهي مي كردند نمي دانستند يكي از همراهان شان فرمانده عمليات برون مرزي تشكيلات حزب الله است. به گفته انيس نقاش همراهان مغنيه در وهله اول فقط در اين حد مي دانسته اند كه فرد مورد نظر از فرماندهان نظامي حزب الله است. با اين حال كساني كه آن بمب ويژه را در مسير عماد مغنيه كار گذاشتند دقيقاً مي دانستند هويت اصلي آن كسي كه با اوراق شناسايي جعلي در دمشق توقف كرده چه بوده است.
واقعيت تكان دهنده تر پشت شهادت مغنيه اين است كه اگر بتوان مرد مخفي تشكيلات امنيتي حزب الله را كه سال هاست هيچ عكسي از او در جايي ديده نشده شكار كرد، قطعاً مي توانند به سيد حسن نصرالله رهبر حزب الله و خالد مشعل رئيس شاخه سياسي حماس نيز كه در دمشق اقامت دارد دست يابند.. چندين ماه پيش بمب افكن هاي اسرائيلي بدون اينكه شناسايي شوند موفق به بمباران يك مركز فعاليت اتمي سوريه شدند. بمباران فوق و ترور مغنيه موجب شرمندگي نظام سياسي بشار اسد شده است.
بنابر اطلاعاتي كه شبكه خبري الجزيره آن را ارائه كرده است سه نفر از اعضاي موساد كه دونفر از آنان پاسپورت جعلي يكي از كشورهاي دوست داشته اند يك روز قبل وارد سوريه شدند و پس از انجام ترور بدون هيچ مانعي خاك سوريه را ترك كردند. در صورتي كه فقط بخشي از اخبار و اطلاعات فوق صحت داشته باشد مي توان به اين نتيجه رسيد كه در حال حاضر سوريه ناامن ترين كشور خاورميانه براي فعالان سياسي و به عبارتي بارانداز دستگاه هاي امنيتي براي شناسايي و خريد و فروش مقام هاي امنيتي است.

عامل سوری ترور عماد مغنیه

پس از این ترور، سازمان اطلاعات سوریه در تحقیقات خود به یکی از مسپولان گمرک مرزی سوریه به نام سرتیپ «حسن مخلوف» رسید و او را دستگیر کرد. این شخص در قبال دریافت رشوه بسیار کلانی اجاره داده بود تا اجرا کنندگان عملیات بدون هیچ ردی از مرز سوریه عبور کنند. او ما بین ساعت دوازده تا سه بعدازظهر برای هر ساعت یک میلیون دلار رشوه دریافت کرده و در این مدت تنها یک سرباز برای حفاظت از مرز بر سر کار گذاشته بود.
موساد تعدادی از نیروهای خود را که یهودیان عراقی بودند و پاسپورت عراقی بهمراه داشته و پیس از این نیز چندین بار از طرق رسمی وارد سوریه شده بودند را از مرز عبور داد. این موضوع در زمانی اتفاق افتاد که تنها یک سرباز برای محافظت از مرز مشغول کار بود. چون مدیر گمرک همه افسران به بهانه جلوگیری از یک عملیات بزرگ قاچاق به نقطه ای دیگر فرستاده بود.

نقش اسرائيل

در صورتي كه اسرائيل مسوول شهادت مغنيه باشد در آن صورت موساد توانسته است با شكستن سيستم حفاظت اطلاعات حزب الله عملاً در حزب الله نفوذ كند. حزب الله بخش ويژه اي براي تامين محافظان، حفاظت از مسوولان، حفاظت از سيستم اطلاعاتي و جمع آوري اطلاعات براي تشكيلات خود دارد .برخي منابع معتقدند رسوخ به دستگاه اطلاعات و امنيت سوريه سال هاست كه انجام شده و شايد رسوخ احتمالي به تشكيلات امنيتي حزب الله از آن طريق صورت گرفته باشد. هرچند نحوه بمب گذاري و مواد منفجره به كار گرفته شده از ديد برخي شكي باقي نمي گذارد كه موساد تكمه الكتريكي فعال شدن سوييچ بمب را فشار داده است .

دخالت عربستان و اردن

چیزی که شکی در آن نیست دخالت مستقیم اسرائیل در این ترور است. اما قضیه وقتی جالب تر می شود که بدانیم برخی کشورهای عربی هم در این جریان دست داشته اند.
طراحی این ترور توسط رژیم صهیونیستی انجام شده و عوامل محلی نقش اجرایی آن را برعهده داشته اند. از جمله عناصر مهمی که نقش کلیدی در ترور حاج عماد داشته، یکی از مسئولین امنیتی عربستان در دمشق است. وی با یک زن سوری دوست بوده و 2 ماشینی که منفجر شد توسط این خانم خریداری شده و به نام وی ثبت شده بوده است. این 2 ماشین پس از خریداری، در اختیار یک بمب گذار برای جاسازی بمب قرار گرفته و سپس ماشین ها در پارکینگ منزل حاج عماد قرار داده شده اند.
عوامل ترور افرادی از اردن، سوریه و فلسطین بودند این افراد چند واحد آپارتمانی را در نزدیک محل اقامت شهید مغنیه به نام کفرسوسه اجاره یا خریداری کرده و یک زندگی عادی را با افراد خانواده شکل داده بودند.
یافته های اخیر، گمانه زنی های قبلی مبنی بر دخالت مقامات عربستان و به ویژه "بندر بن سلطان" سفیر سابق عربستان در امریکا را تأیید می کند. مقام امنیتی سعودی پس از این جنایت به عربستان متواری می شود اما دستگاه امنیتی سوریه از طریق همان زنی که با وی ارتباط داشته برای او تله گذاشته و او را به دمشق می کشانند و بازداشت می کنند.
حزب الله به این نتیجه رسیده که دستگاههای اطلاعاتی عربستان و اردن در ترور عماد مغنیه فرمانده ارشد حزب الله دست داشته اند‏.‏
ترورکنندگان توانسته اند در دستگاه امنیتی سوریه نفوذ و ترور را اجرا کنند‏.‏
مغنیه که قرار بود با برخی مقامهای فلسطینی در دمشق دیدار کند و مشخص نیست آیا این دیدار صورت گرفته یا خیر، پیاده در حال راه رفتن بود که خودروی بمب گذاری شده منفجر شد‏.‏

مغنیه برای جلوگیری از هرگونه سوء ظن به هویتش، امنیت جانی اش را خود به دست داشت و از وجود همراهان با خود، خودداری و با چندین نام فعالیت می کرد‏.‏
تحقیقات نشان داده است که عوامل ترور 7 بمب را در جهتهای مختلف کار گذاشته بودند تا در صورت حرکت مغنیه در هر یک از جهت ها منفجر شو‏ند.‏

نظر یک کارشناس:

مسعود اسداللهي كارشناس مسائل لبنان می گوید: دشمنان اسلام، 25 سال به دنبال او بودند و به خوبي ارزش عماد مغنيه را مي‌دانستند.
وي با اشاره به اينكه در طول 25 سال، مهمترين دستگاه‌هاي امنيتي غرب به دنبال انتقام ضربات حاج عماد به تشكيلات امپرياليستي بودند، تصريح كرد: شهيد مغنيه به يك معما براي دستگاه‌هاي امنيتي تبديل شده بود و حاضر بودند به طوري كه حاضر بودند يك عكس حاج عماد صدها هزار دلار پول بپردازند.
كارشناس مسائل لبنان شهيد مغنيه را يك اسطوره اطلاعاتي نظامي و يك نابغه سياسي دانست و گفت: از حجم عكس العمل غرب نسبت به شهادت حاج عماد مي‌توان به بزرگ بودن ايشان پي برد.
وي در ادامه با اشاره به شكل‌گيري عمليات شهادت طلبانه در جنوب لبنان عليه نيروهاي امريكايي، تصريح كرد: اين عمليات شهادت‌طلبانه بعد از جنگ ويتنام بزرگترين ضربه به دولت ريگان محسوب مي شد كه موجب شد نيروهاي چند مليتي جنوب لبنان را به طور سراسيمه ترك كند.
اسداللهي افزود: آمريكايي‌ها خودشان مدعي هستند كه طراحي عمليات شهادت‌ طلبانه ذكر شده از سوي عماد مغنيه صورت گرفت.
وي تاكيد كرد: عماد مغنيه علاوه بر داشتن هوش سرشار در طراحي عمليات شهادت طلبانه روش‌هاي اقدامات را نيز به بهترين نحو اجرا مي‌كرد به نحوي كه دشمن قادر به خنثي كردن آن نبود.

ترور شهيد مغنيه بر اساس گزارش یک افسر لبنانی

مطالبی که در ادامه می آید بر اساس گزارش يک افسر اطلاعاتي لبنان و گفت و گو با "روبروت بار" افسر پيشين در دستگاه اطلاعات مرکزي آمريکا "سيا" تهيه شده است.
موساد از اينکه عماد مغنيه، با يکي از سفراي خارجي مقيم دمشق ديدار خواهد کرد، اطلاع يافت و به اين ترتيب، تلفن هاي "عماد مغنيه" مورد شنود قرار گرفت و از يک روز پيش از اين ديدار، وي زير نظر بود.
تنها، دستان اسراييلي مي توانند بمب را در صندلي خودروي مغنيه قرار داده باشند .
به گفته اين افسر لبناني ، طرف هاي اسراييلي از طريق کردستان با سه خودرو وارد سوريه شدند که شامل کادر حراست، حمايت و فني بودند و حتي رانندگان نيز که عربي سخن مي گفتند، اسراييلي بودند و گروه فني، توانست صندلي بمب گذاري شده را با صندلي خودرو جابجا و آن را از دور منفجر کند.
اين گزارش افزود، دلايلي وجود دارد که نشان مي دهد، احتمال دارد هسته اقدام کننده به ترور مغنيه از مکان ديگري که نزديک تر است وارد سوريه شده باشند و نه از مرزهاي عراق.
افسر لبناني درباره راننده مغنيه اظهار داشت، طي چند ماه اين شک وجود داشت که راننده، در عمليات ترور شريک بوده و موساد توانسته او را بخرد و به هنگام پرس و جو درباره وي در يکي از روستاهاي جنوب لبنان، مشخص شد خانواده وي ناپديد شده اند و خانه آنها خالي است.
وي افزود، البته کسي که مغنيه را بشناسد، مي تواند تصور کند که اگر راننده، در داخل خودرو، منتظر مغنيه نبود، وي به هيچ عنوان وارد خودرو نمي شد.
به گفته اين افسر، نمي توان باور کرد که موساد، هر دستگاه اطلاعاتي ديگر به جز آمريکايي ها را در نقشه هاي نظامي خود وارد کند.

نکته آخر

در مطالب بالا ممکن است تناقضاتی در مورد عاملان این ترور دیده شود. این بدان علت است که همه این عملیات طولانی، جنگ و گریزی بین یک چریک کارکشته مسلمان و بزرگترین دستگاه های جاسوسی دنیا بوده است. و دانسته های امثال من و شما فقط بر اساس گفته های رسانه ها است. هیچ طرف رسمی به جز حزب الله در این ماجرا وجود ندارد که آن هم به جزئیاتی اشاره نکرده است. ایران و اسرائیل و سوریه و دیگران گزارش های رسمی و قطعی ارائه نکرده اند. البته اسرائیل همچنان به تکذیب دست داشتن خود در این ماجرا می پردازد، ولی نمی تواند نقش خود را پنهان کند.
پس تعجب آور نیست که اصل قضیه دقیقا مشخص نشود.
منابع سلسله مقالات شهید عماد مغنیه :
سایت خبری تحلیلی فرهنگ انقلاب اسلامی
خبرگزاری فارس
واحد مرکزی خبر
مرکز اطلاع رسانی فلسطین
رجا نیوز
شیعه نیوز
ايرنا
سایت الف
سايت مقاومت
پرس تی ی بیروت
انصار نیوز
سایت ۴ دیپلمات
جهان
خبرگزاری ایسنا
www.aviny.com
www.hamshahrionline.ir
www.ebtekarnews.com
www.farhangnews.ir
www.farhangnews.ir
www.shia-online.ir
www.irdiplomacy.ir
/خ