گاز روده نوزادان
در حال طبیعی در روده تمام نوزادان و شیرخواران گاز تولید می شود. بعضی از نوزادان، گاز را به راحتی چه از راه دهان با آروغ زدن و یا از راه مقعد دفع می کنند و مشکلی ندارند. تعدادی از نوزادان برای دفع گاز، زور می زنند یا در هنگام دفع مدفوع زور زیادی می زنند، ولی دردهای شکمی ندارند.بعضی از نوزادان، زور زدن توام با دل دردهای شدید دارند که به طور حمله ای و ناگهانی ایجاد می شود. این دردها چون بیشتر در عصرها و اوایل شب اتفاق می افتد، آن را دردهای قولنجی یا کولیکی عصرانه می نامند.
داستان واقعی این دردها، از این قرار است که چند روز بعد از آوردن نوزاد به خانه، نوزاد در خلال روز آرام است و فقط زور می زند، ولی از ساعت 5 تا 11 بعد از ظهر دردهای شدید حمله ای شکمی به او دست می دهد. هنگام حمله های درد، صورت کودک قرمز و برافروخته می شود و اطراف دهان او رنگ پریده می گردد.
کودک پاهایش را روی شکم جمع می کند، دست هایش را به هم می فشارد، شکم خود را سفت می کند و به شدت شیون می زند. این دردها معمولا 2 دقیقه تا چند ساعت ادامه دارد. گاهی حمله درد با دفع گاز یا مدفوع از بین می رود.
در هنگام حمله درد ممکن است صدای عبور گاز از روده های کودک شنیده شود. این دردها معمولا در اوایل شب شروع می شود و تا سن سه تا چهار ماهه اول تولد ادامه می یابد.1
علائم نفخ نوزاد
نفخ معمولا در کودکان تازه متولد‌شده که تنها چند هفته از تولدشان می‌گذرد، اتفاق می‌افتد. اُکانر می‌گوید: «این مشکل در کودکانی که در هفته‌ی چهارم تا دوازدهم زندگی خود هستند، بسیار بیشتر است. نوزادانی که در هفته‌ی هشتم تولد خود هستند، خیلی بیشتر از نوزادان دیگر به این مشکل دچار می‌شوند. مشکل نفخ معمولا در نوزادان سه‌ماهه به‌طور کامل برطرف می‌شود.»گریه‌ی نوزاد دلایل مختلفی دارد و تشخیص علت آن برای والدین کار سختی است. البته نفخ نوزادان علائم خاصی دارد که آشنایی با آنها به شما کمک می‌کند مشکل را زودتر تشخیص بدهید و آن را درمان کنید. این نشانه‌ها عبارتند از:
قرمزشدن صورت؛
گریه کردن؛
گریه کردن و ناآرامی نوزاد بعد از شیرخوردن؛
مشت کردن دست‌ها؛
جمع کردن و بالابردن پاها به داخل شکم.
اگر کودک یکی از این علائم را دارد، بهتر است به او کمک کنید تا آروغ بزند یا کاری کنید که باد معده‌ی کودک راحت‌تر خارج شود. این روش در اکثر کودکان باعث می‌شود گریه‌ی نوزاد خیلی زود تمام شود.2
پیشگیری و کاهش درد
وضعیت تغذیه را بررسی کنید
زمانی که شما شیر می دهید، سعی کنید که سر کودک را در وضعیت بالاتر از شکم قرار دهید. به این صورت، شیر وارد کف معده می شود و باد به بالا می رود. و خارج کردن باد آسان تر می شود. اندکی بطری را به سمت بالا بگیرید تا حباب هوا در نوک آن وجود نداشته باشد و از بالش شیردهی برای ساپورت استفاده کنید.کمک کنید آروغ بزند
یکی از راحت ترین راه ها برای کاهش درد های باد این است که کمک کنید موقع شیر خوردن و بعد از آن کودک آروغ بزند. اگر او بلافاصله آروغ نمی زند، او را چند دقیقه ای روی کمر بخوابانید و بعد دوباره سعی کنید.تغییر تجهیزات
اگر شما با بطری تغذیه می کنید، به سراغ بطری ها با نوک دارای جریان آهسته تر بروید.سعی کنید تا نوزاد ورزش کند
ماساژ نوزاد، دوچرخه سواری کودکان( عقب و جلو بردن پای کودکان در حالی که کودک روی کمر خوابیده است)، قرار دادن نوزاد روی شکم، و حمام گرم همگی راه هایی برای کمک به راحت شدن کودک از شر باد اضافی می باشد.آزمایش با غذاها
با متخصص کودکان درباره غذاهایی که می تواند باد اضافی ایجاد کند صحبت کنید. پزشک شما مطمئن خواهد شد که شما مواد مغذی مورد نیاز را از رژیم غذایی کودک حذف نکرده اید. بعضی والدین به نوزادان آبمیوه می دهند که حاوی سوربیتول (الکل قند) است که کودک نمی تواند آن را جذب کند.بعضی کودکان ممکن است در هضم غذاهایی که از شیر سینه می آید، مشکل داشته باشند مثل محصولات شیر و کافئین. اگر شما شیر خشک می دهید، با متخصص کودکان درباره تغییر مارک شیر صحبت کنید. بعضی مارک ها ادعا می کنند که برای نوزادانی که نفخ دارند، مفید هستند.3
درمان‌های خانگی برای از بین بردن مشکلات مربوط به وجود گاز در معده نوزادان
تشکیل گاز در معده نوزادان یک اتفاق کاملا طبیعی است. برخی از والدین برای از بین بردن این مشکل به گزینه‌های درمانی مانند گریپ واتر و دیگر داروهای شیمیایی متوسل می‌شوند، اما یادتان باشد که امروزه، دیگر استفاده از روش‌های دارویی برای از بین بردن گاز معده در نوزادان توصیه نمی‌شود، چون ممکن است منجر به بروز عوارض جانبی در بدن برخی از نوزادان شود.با این حال، لازم است به خاطر داشته باشید که اگر نوزاد شما در بیشتر مواقع با این مشکل مواجه می‌شود، شما می‌توانید برای کمک به او از روش‌ها و داروهای خانگی آسان و موثر خانگی استفاده کنید. ساده‌ترین این راهکارها عبارتند از:
1-نوزاد را وادار به آروغ زدن بکنید
یادتان باشد که آروغ زدن یکی از بهترین راه‌ها برای از بین بردن گاز معده در نوزادان خواهد بود. در واقع، استفاده از این روش به نوزاد شما کمک خواهد کرد تا از تجمع گاز در معده‌اش جلوگیری کرده و احساس ناراحتی را در بدن خود از بین ببرد.برای این منظور، به عنوان یک مادر بعد از این که نوزاد خود را با شیر مادر و یا شیر خشک تغذیه نمودید، او را برای استراحت کردن در بغل خود به حالت پشت بخوابانید و پشت بدن او را با دست نوازش دهید. سعی کنید تا این کار را در هر بار تغذیه او و به مدت حداقل پنج دقیقه و یا بیشتر انجام دهید.
جالب است بدانید که نوازش کردن و مالیدن پشت نوزاد به او آرامش داده و می‌تواند نوزاد را تشویق به آروغ زدن نماید. در نهایت، به خاطر داشته باشید که اگر زمان مالش دادن پشت نوزادتان برای آروغ زدن بیشتر طول کشید، شما باید حوصله کنید. ما به شما اطمینان می‌دهیم که این کار از تشکیل گاز در معده نوزاد شما پس از اتمام تغذیه جلوگیری خواهد کرد.
2- تغذیه نمودن نوزادان در حالت نشسته
نگه داشتن نوزاد به حالت نشسته ممکن است مادران را کمی خسته کند، اما یادتان باشد که تغذیه کردن نوزاد در حالت نشسته که سر او از بدنش بالاتر قرار بگیرد، شانس تشکیل گاز در معده او را کاهش خواهد داد.به خاطر داشته باشید که خود شما باید برای این کار راست نشسته و با قرار دادن یک بالش در دامان خود نوزادتان را به حالت نشسته نگه دارد.
در واقع، قرار دادن نوزاد بر روی بالش و در دامان مادر کمک خواهد کرد تا سر او کمی بالاتر از سطح بدنش قرار گیرد. در نهایت، یادتان باشد که این حالت از تجمع گاز در معده نوزادان جلوگیری کرده و از قولنج شدن آنها پیشگیری خواهد نمود.
3- استفاده از لمس‌درمانی برای از بین بردن گاز معده در نوزادان
به خاطر داشته باشید نوزادانی که تا حد زیادی از لمس کردن شکم و پشت خود بهره‌مند شوند، کمتر دچار مشکل ایجاد گاز در معده خود خواهند شد. جالب است بدانید که همه مادران برای انجام این کار می‌توانند نوزاد خود را در آغوش خوابانده و با یک دست او را نگه دارند و با دست دیگر خود پشت و شکم او را به آرامی، چندین بار در طول روز ماساژ دهند.انجام این کار نوزاد را به آروغ زدن و یا دفع گاز از شکم تشویق خواهد نمود. در نهایت، یادتان باشد که قبل از خواباندن نوزادتان، سعی کنید تا معده و پشت او را به آرامی ماساژ دهید، چون با این کار هیچ اثری از گاز معده نمانده و به خواب راحت و مسالمت‌آمیز او کمک خواهید کرد.
4- نوزاد را برای تغذیه نمودن نسشته نگه دارید
به خاطر داشته بشید که اگر نوزاد شما هم از وجود گاز در معده خود رنج می‌برد، سعی کنید تا او بیشتر را به حالت نشسته تغذیه نمایید. در واقع، سعی کنید تا از نگه داشتن او در آغوش خود و در موقعیت خوابیده اجتناب کنید.در عوض، سر او را بر روی شانه خودتان قرار دهید و با این کار به راحتی به پشت بدن فرزندتان دسترسی پیدا نمایید. فراموش نکنید که ادامه دادن نوازش نوزاد و تماس آرام دست مادر با بدن او حتی در زمان خواب هم کمک زیادی به از بین بردن گاز معده در بدنش خواهد کرد.
5- جلوگیری از گریه کردن نوزاد در هنگام تغذیه با شیر مادر و یا شیر خشک
بیشتر نوزادان زمانی که گریه می‌کنند، هوای زیادی را بلعیده و به تشکیل گاز در معده خود کمک می‌کنند. به خاطر داشته باشید که شما برای جلوگیری از گریه نوزادتان می‌توانید فکر او را با اشیاء و صداهای مختلف منحرف کنید. اگر این کارها کمکتان نکرد، پشت فرزندتان را ماساژ داده و یا با آغوش گرفتن او پیاده‌روی کنید.یادتان باشد که با انجام این کارها، نوزاد آرام شده و با خواندن یک لالایی آرامش‌بخش احساس راحتی بیشتری هم خواهد کرد. علاوه بر این موارد، جالب است بدانید که گاهی اوقات، گریه نوزادان ممکن است به علت وجود درد در معده، در نتیجه تشکیل گاز باشد.
به همین دلیل، برای از بین بردن گاز معده در نوزاد خود، او را به پشت بخوابانید و به آرامی شکمش را ماساژ دهید. در نهایت، یادتان باشد که ماساژ دادن معده فرزندتان را دایره‌وار و آهسته انجام دهید.
6- اجتناب مادران از خوردن غذاهایی که باعث ایجاد گاز در معده نوزادان می‌شود
یادتان باشد که اگر در حال تغذیه نوزاد خود با شیر مادر هستید، آنچه که شما می‌خورید و می‌آشامید بر روند شکل‌گیری گاز در معده فرزندتان موثر خواهد بود.به همین دلیل، مادران شیرده باید از خوردن غذاهایی مانند کلم و کلم بروکلی که می‌توانند باعث ایجاد گاز در معده شوند، اجتناب نمایند. همچنین، به خاطر داشته باشید که مصرف برخی مواد غذایی خاص نیز می‌تواند منجر به بروز آلرژی غذایی در نوزادان شده و گاز موجود در معده آنها را هم افزایش دهد. ادامه یافتن این روند، تاثیر منفی در بدن نوزادان داشته و می‌تواند بر حفظ سلامتی آنها هم خطرناک باشد.4
درمان های بدون نسخه
داروهای بدون نسخه متعددی برای کمک به نوزاد وجود دارد. توصیه می شود که با پزشک یا داروساز قبل از استفاده از داروی بدون نسخه مشورت کنید تا مطمئن شوید که دارو با چیز دیگری که کودک مصرف می کند تداخل ندارد، و یا موردی از حساسیت وجود ندارد و این که شما دوز درست را مصرف می کنید.شما می توانید این درمان های بدون نسخه را برای باد نوزادان استفاده کنید اما تحقیقات مشخصی وجود ندارد که تایید کند آن ها حتما موثر هستند:
قطره باد معده
آب مرکب (ترکیب های مختلف داروهای گیاهی و آب).3
پینوشتها
1.www.niniban.com
2.www.chetor.com
3.www.tteb.com
4.www.mamanam.com