اختلالات سازگاری چیست و چگونه درمان میشود؟

اختلالات سازگاری

 اختلالات سازگاری(Adjustment disorders)شرایطی است که به وضعیت استرسی مرتبط است. فردی که دچار این عارضه است بیش از دیگران در پاسخ به بعضی از موقعیت های غیر منتظره و پر استرس واکنش استرسی داشته و همین استرس بیش از حد باعث می شود تا روابط خوبی در مدرسه یا محیط کار نداشته باشد. مشکلات کار، دور شدن از منزل و رفتن به مدرسه، از دست دادن و فوت یکی از اعضای خانواده یا چالش های دیگر از جمله مواردی است که باعث بروز استرس در فرد خواهد شد.

در بیشتر موارد، مردم بعد از گذشت چندین ماه با این مشکلات کنار آمده و سازگار می شوند. اما فردی که دچار اختلالات سازگاری باشد، واکنش های احساسی و رفتاری او نشان دهنده اضطراب و استرس بیش از حد او بوده و با گذشت چندین ماه یا چندین سال بهبودی حاصل نخواهد شد.

در صورتی که فردی دچار اختلالات سازگاری باشد، نیازی نیست تا به تنهایی با این مشکل کنار بیاید. این مشکل رفتاری درمان داشته و می توان با کمک دیگران مجدداً بر احساسات خود غلبه کرد و به زندگی عادی بازگشت.1
 

انواع گونه‌های فرعی اختلالات سازگاری

متخصصان براساس نوع علائمی که فرد در روبه رو شدن با عوامل فشار و استرس از خود نشان می دهند آن‌ها را به چند گروه تقسیم می کنند
 
همراه خلق و خوی افسرده
خلق و خوی منفی، چشمان پر از اشک، احساس ناامیدی و آمادگی داشتن برای گریه کردن در فرد به چشم می‌خورد.
 
به همراه اضطراب
زودرنجی، عصبی بودن، نگرانی و اضطراب جدایی در فرد دیده می‌شود.
 
به همراه ترکیبی از خلق افسرده و اضطراب
ترکیبی از افسردگی و اضطراب را می‌توان در فرد دید.
 
به همراه مشکلات سلوک
مشکلاتی در زمینه رفتارهای انضباطی و اخلاقی در فرد دیده می‌شود.
 
به همراه مشکلات هیجانی و رفتاری
در این حالت فرد هم نشانه‌های هیجانی مانند افسردگی و اضطراب را دارد و هم اختلال در رفتار را در او می‌توانیم ببینیم.
 
ناشناخته
این گونه برای واکنش‌های ناسازگارانه‌ای به کار برده می‌شود که در هیچ کدام از گونه‌های فرعی دیگر جای نمی‌گیرند.2
 

دلیل به وجود آمدن اختلال سازگاری چیست؟

حوادث استرس‌زای گوناگونی می‌توانند این اختلال را ایجاد کنند. برخی از عوامل رایج در بزرگ‌سالان شامل موارد زیر هستند:

مرگ یکی از اعضای خانواده یا یک دوست

به هم خوردن رابطه عاطفی یا طلاق

تغییرات بزرگ در زندگی

بیماری یا مشکلات سلامتی (در فرد یا بستگان نزدیک)

رفتن به خانه­ یا مکان جدید

بلاهای ناگهانی و یا بلایای طبیعی

مشکلات اقتصادی و یا ورشکستگی های مالی.3


علائم اختلال سازگاری چیست؟

سندرم اختلالات سازگاری معمولا بسته به هر فرد و ویژگی‌های فردی او ممکن است دامنه‌ی وسیعی از علائم را شامل شود اما از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

احساس ناامیدی

ناراحتی و غم

گریه‌های گاه به گاه

اضطراب و استرس

نگرانی

سردرد و یا دل‌درد

ضربان قلب غیرمعمول

بی‌رغبتی نسبت به بودن در اجتماع و فعالیت‌های اجتماعی

غیبت از مدرسه و یا کار

رفتارهای خطرناک و یا مخرب و غیرمعمول برای مثال رانندگی بی‌پروا و خطرناک

تغییرات در اشتها، کم خوری و یا پرخوری

مشکلات خواب

احساس خستگی و یا بی‌انرژی بودن

افزایش مصرف الکل و یا داروهای دیگر

علائم در کودکان و نوجوانان بیشتر در رفتارهای طبیعی آن‌ها خود را نشان می‌دهد، همچون فرار از مدرسه، دعوا کردن با دیگران و پرخاشگری. اما در بزرگسالان این علائم معمولا در احساسات فرد خود را نشان می‌دهد، همچون احساس اضطراب و افسردگی.4
 

اختلال سازگاری چگونه تشخیص داده می‌شود؟

فردی که اختلال سازگاری در او تشخیص داده می‌شود، باید معیارهای زیر را داشته باشد:

تجربه ­علائم فیزیولوژیکی یا رفتاری در طول سه ماه بعد از وقوع یک عامل استرس‌زای قابل‌شناسایی

متحمل شدن میزان زیادی از استرس و بیشتر از اندازه‌ای که با عامل استرس‌زا تناسب داشته باشد. یا استرسی که در روابط، مدرسه یا محل کار می‌تواند ایجاد مشکل کند؛ و یا تجربه هر دوی این معیارها.

بهبودی علائم در طول شش ماه پس از برطرف شدن عامل یا عوامل استرس‌زا.

تجربه یک سری از علائمی که تشخیص اختلال روانشناختی دیگری را نمی‌گیرد ولی در فرد ایجاد رنج و از کارافتادگی کرده است.3
 

چگونه اختلال سازگاری را می‌توان درمان کرد؟

روان‌درمانی شایع‌ترین درمان برای از بین بردن علائم این نوع اختلال به شمار می‌رود. این درمان به او کمک می‌کند که فرد بفهمد که منبع استرس‌زا چطور بر زندگی او تاثیر می‌گذارد. علاوه بر این به فرد کمک می‌کند تا راه‌های مقابله را بیاموزد. از طرفی درمان‌های گروهی می‌تواند به فرد کمک کند تا با افرادی که در موقعیت‌های مشابهی هستند و راهکارهای موثرشان بیشتر آشنا شود و مسیر را برای او هموارتر کند.

در برخی موارد مصرف برخی داروها به صورت کوتاه مدت برای از بین بردن علائمی چون اضطراب و کم‌خوابی می‌تواند موثر باشد. این اختلالات ممکن است با گسترش یافتن گاه منجر به بروز افسردگی عمده در فرد شود و یا در افرادی که برای پناه بردن از احساسات خود به الکل و یا مواد مخدر پناه می‌برند خطر اعتیاد نیز خطری جدی محسوب می‌شود. پس بهتر است که هرچه سریعتر برای درمان این اختلال اقدام کرده و آن را جدی بگیریم.4
 

چگونه می‌توان از بروز اختلال سازگاری جلوگیری کرد؟

هیچ راه تضمین‌شده‌ای برای جلوگیری از بروز این اختلال وجود ندارد اما یادگیری چگونگی مواجهه با استرس  و  توسعه مهارت تاب­ آوری می‌توانند کمک کننده شما در تعامل با عوامل استرس‌زا باشند.

تاب­ آوری به معنی توانایی برآمدن از عهده­ عوامل استرس‌زا است. شما می‌توانید تاب‌آوری خود را با استفاده از روش‌های زیر افزایش دهید:

ایجاد شبکه­­ ای نیرومند از افرادی که شما حمایت میکنند

داشتن رویکردی مثبت نسبت به مسائل و شوخ‌طبعی در موقعیت‌های سخت

داشتن سبک زندگی سالم

ایجاد حرمت نفس بالا.3
 

زمان مراجعه به پزشک

معمولاً عوامل استرس زا موقتی هستند و یاد می گیریم تا چگونه با گذشت زمان با آن ها کنار بیاییم. بعد از گذشت از موقعیت استرس زا، علائم اختلال سازگاری نیز بهبود خواهد یافت زیرا دیگر موقعیت نگران کننده وجود ندارد. اما گاهی اوقات، رویداد استرس زا به عنوان بخشی از زندگی باقی مانده یا فرد با موقعیت های استرس زا جدیدی روبرو خواهد شد و همین باعث می شود تا فرد دائماً با علائم اختلالات سازگاری دست و پنجه نرم کند.

در صورت ادامه دار بودن علائم و اگر احساس کردید هر روز با مشکل جدیدی مواجه هستید، بهتر است با پزشک مشورت کنید. درمان کمک می کند تا در طول زندگی احساس بهتری داشته و راحت تر با حوادث استرس زا مواجه شوید. اگر در مورد رفتارهای کودک خود نگران هستید، بهتر است با پزشک اطفال در این مورد صحبت کنید.
 
فکر خودکشی یا رفتارهای آسیب زننده
اگر افکاری مربوط به خودکشی و پایان دادن به زندگی به ذهن شما خطور می کند، بهتر است سریعاً با اورژانس تماس بگیرید تا به وضعیت شما رسیدگی شود. همچنین می توانید علاوه بر مراجعه به اورژانس با دوستان یا بستگان خود در این مورد صحبت کنید.1
 

عوارض اختلالات سازگاری

در صورتی که اختلالات سازگاری شما با گذشت زمان بهبود نیافت، این اختلالات به ظاهر ساده می تواند منجر به مشکلات جدی تری شده و سلامت روانی و جسمی شما را به خطر بیاندازد.1

پینوشتها
1.www.pezeshket.com
2.www.honarehzendegi.com
3.www.pezeshkekhoob.com
4.www.fullfekr.com
نسخه چاپی