اسهال در دوران بارداری و درمان آن

ابتلا به اسهال در بارداری

اگر در طی دوران بارداری خود، در مدت یک شبانه روز بیش از سه بار مدفوع شل دفع کنید، مساله ابتلا به اسهال در بارداری مطرح می شود.

ابتلا به اسهال معمولاً سبب درد های شکمی می شود. حرکات روده ها در این زمان معمولاً به شدت دردناک است. برای یک مادر باردار هرگونه دردی خصوصاً در نواحی شکم و کمر می تواند نگران کننده باشد. لازم است متذکر شویم که دردهای شکمی که در طی اسهال تجربه می کنید ناشی از حرکات روده ها است، اما دردهای شکمی در هنگام سقط ناشی از انقباضات رحم است.

بنابراین گرچه ممکن است که شما هر دو درد را به یک شکل حس کنید اما منشأ هر یک متفاوت بوده و دردهای ناشی از اسهال به هیچ وجه منجر به سقط نخواهند شد. اما به هرحال باید از نشستن طولانی مدت خصوصاً در توالت های ایرانی و زور زدن شدید و طولانی پرهیز کنید. به یاد داشته باشید که اسهال یکی از نشانه های سقط جنین است اما سبب آن نمی شود.1
 

دلایل اسهال در بارداری

 
تغییر رژیم غذایی
بسیاری از زنان زمانی که متوجه می‌شوند باردار هستند شروع به مصرف غذاهای متنوع می‌کنند. تغییر ناگهانی مصرف این غذاها موجب ناراحتی معده شده که در نهایت باعث اسهال در بارداری می‌شود.
 
حساسیت‌های غذایی جدید
حساسیت‌های غذایی ممکن است یکی از تغییراتی باشد که در دوران بارداری ایجاد می‌شود. گاهی شما از موادغذایی استفاده می‌کنید که قبل از آن مشکلی با آن نداشته‌اید اما بعد از بارداری در رابطه با آن دچار حساسیت می‌شوید و نفخ، گاز معده و اسهال در شما به وجود می‌آید.
 
مصرف ویتامین‌ها
ویتامین‌ها برای سلامتی شما و کودک در حال رشدتان بسیار مفید است اما گاهی اوقات ویتامین‌ها با کارکرد سیستم گوارشی تداخل پیدا می‌کند و باعث بروز مشکل در معده و اسهال می‌شوند. به طور مثال مصرف بیش از حد ویتامین C باعث اسهال و تهوع می‌شود.
 
تغییرات هورمونی
یکی از دلایل هر تغییر و مشکلی که در زنان باردار به وجود می‌آید تغییرات هورمونی است که مسئله اسهال در بارداری هم از این مورد مستثنی نمی‌باشد.

تغییرات هورمونی توانایی تداخل در عملکرد گوارش را دارند و با افزایش فعالیت سیستم گوارش باعث اسهال می‌شوند. افزایش هورمون استروژن، پروژسترون و هورمون HCG می‌تواند باعث اسهال شود.
 
افزایش مصرف آب
امروزه بسیاری از مادران به اهمیت مصرف آب در زمان بارداری آگاه هستند اما بیشترشان در این موضوع زیاده‌روی می‌کنند که در نهایت منجر به این مشکل می‎شود.

علت‌های نامربوط به بارداری
در بسیاری از موارد ممکن است بروز اسهال به بارداری شما مربوط نباشد و اگر در این دوران هم نبودید با قرار گرفتن در معرض این عوامل دچار مشکلات گوارشی می‌شدید. این عوامل شامل فعالیت ویروس یا باکتری، مسمومیت غذایی، مصرف برخی آنتی‌بیوتیک‌ها، داشتن بیماری کارون، سلیاک یا پرکاری تیروئید و حتی مسافرت است.2
 

در طول بارداری در خصوص اسهال چه زمانی با پزشک خود تماس بگیرم؟

اگر اسهال بیش از یک روز طول کشید یا شامل علائم زیر بود با پزشک خود تماس بگیرید:

- درد معده

- تب

- اسهال

- اسهال با خون یا مخاط

- خشک شدن دهان، سرگیجه و سردرد (علائم کم آبی بدن)

اگر اسهال هستید و حس می کنید جنین کمتر یا شدیدتر از حد معمول حرکت می کند یا علائم زایمان زودرس دارید با پزشک تماس بگیرید:

- انقباضات منظم و مداوم

- ترشحات بیشتر واژن یا ترشحات آبکی، خونی یا مخاط شکل

- گرفتگی عضلات

- فشار یا درد در ناحیه لگن خاصره یا زیر شکم که به صورت مداوم است یا بدتر شده است.3
 

درمان اسهال در بارداری

عموما با گذشت زمان و کمی صبر اسهال خود به خود بهبود پیدا می‌کند اما در صورت ادامه پیدا کردن شما می‌دانید که در دوران بارداری بسیاری از روش‌های درمانی که در حالت عادی صورت می‌گرفته استفاده نمی‌شوند و محدودیتی در انجام‌شان وجود دارد.

همچنین شما نمی‌توانید از هر دارویی که قبلا استفاده می‌کردید استفاده کنید. پس بهترین راه درمان اسهال در بارداری استفاده از درمان‌های خانگی است و در صورتی که آن‌ها هم پاسخ لازم را ندادند باید با مشورت پزشک دارودرمانی را آغاز کنید.
 
درمان خانگی
درمان های خانگی مختلفی برای رفع اسهال در بارداری وجود دارد. در اینجا بعضی از روش هایی که می توانید امتحان کنید ذکر شده است:
 
1-  چای زنجبیل
زنجبیل را بجوشانید و در آب دم کنید. بگذارید سرد شود و سپس مصرف کنید.
 
2-  عسل
سه تا چهار قاشق غذاخوری عسل را به یک لیوان آب اضافه کنید و به صورت روزانه مصرف کنید.
 
3-  عصاره نعناع
عصاره نعناع را به نصف فنجان آب اضافه کنید و روزی دو بار مصرف کنید.
 
4- رژیم غذایی BRAT
سال ها موز، برنج، سیب و نان تست توصیه می شود. زیرا این موادغذایی سیستم گوارش را آرام می کنند.
 
5- مواد غذایی مفید
افزودن این موادغذایی حاوی ویتامین ها و مواد معدنی به رژیم غذایی نیز توصیه می شود:

- موادغذایی دارای نشاسته مانند سیب زمینی و غلات

- سبزیجات

- سوپ بدون شیر و حاوی برنج، نودل و سبزیجات

- گوشت بدون چربی

- ماست.3
 
داروها
زنان باردار بدون مشورت با پزشک مجاز به مصرف دارو به صورت خودسرانه نیستند به دلیلی این که نه تنها ممکن است اسهال را بدتر کند بلکه می‌تواند مشکلات دیگری را هم به وجود بیاورد. داروهایی که توسط پزشک برای اسهال تجویز می‌شود شامل موارد زیر هستند.

- ایمودیوم (بعد از هفته دوازدهم بارداری مجاز به مصرف یکی در 24 ساعت)

- پلی کاربوفیل

- کائوپکتات.2
 

عوارض اسهال در بارداری

بروز اسهال در بارداری می‌تواند بدن مادر را دچار کم‌آبی کند به دلیل این که مدفوع شل و آبکی باعث از دست دادن مقدار زیادی از مایعات بدن می‌شود. اگر این کم‌آبی کنترل نشود ممکن است مشکل جدی را به وجود بیاورد، به دلیل این که کم‌آبی می‌تواند جریان خون را در جفت کاهش دهد یا باعث انقباضاتی گردد که منجر به زایمان زودرس شود.1
 

پیشگیری از اسهال در بارداری

ابتلا به این مشکل در زمان بارداری علت‌های متفاوتی دارد که با اجتناب از این علت‌ها می‌توانید از بروز اسهال جلوگیری کنید. به طور مثال برای جلوگیری از بروز اسهال در زمان بارداری از غذاهای چرب و پرادویه استفاده نکنید، اگر توانایی هضم لاکتوز را ندارید آن را کنار بگذارید و از منابعی کلسیم دریافت کنید که لاکتوز ندارند. نوشیدنی‌ها با قند بالا را مصرف نکنید، مصرف کافِئین و انگور و نوشیدنی‌های انرژی‌زا را قطع کرده و از مصرف میوه‌های با پوست خودداری کنید.

همچنین مطمئن شوید غذایی که مصرف می‌کنید آلوده نباشد و از بهداشت محلی که در آن حضور پیدا می‌کنید مطمئن شوید. لازم به ذکر است که در این دوران به هیچ‌ عنوان غذای نپخته یا مانده مصرف نکنید.2

پینوشتها
1.www.niniplus.com
2.www.honarehzendegi.com
3.www.beytoote.com
نسخه چاپی