همه چیز راجع به زایمان سزارین

ضرورت انجام سزارین

در صورت داشتن یک بارداری معمولی و کم‌خطر به احتمال زیاد زایمان شما به روش طبیعی امکان‌پذیر است. اما در برخی موارد برای حفظ سلامت و ایمنی مادر و نوزاد انجام سزارین ضروری است. بنابراین اگر قصد دارید به روش طبیعی زایمان کنید، بهتر است با در نظر گرفتن این موضوع که شاید برخلاف انتظارتان مجبور به زایمان با روش سزارین شوید، دربارۀ این روش نیز به قدر کافی مطالعه داشته باشید.

سزارین ممکن است طبق برنامۀ قبلی یا به دلیل بروز مشکلات غیرقابل پیش‌بینی انجام شود. در اغلب موارد، مشکلاتی که هنگام زایمان طبیعی پیش می‌آید، پزشک را ناچار به انجام سزارین می‌کند. مشکلات غیرقابل پیش‌بینی که ممکن است به خاطر آن سزارین شوید شامل موارد زیر است:

روند زایمان کند، متوقف یا دشوار شده باشد.

جنین در شرایط زجر جنین باشد و ضربان قلب او دچار اختلال شود.

مشکلات جدی در بند ناف یا جفت وجود داشته باشد.

جنین بزرگ‌جثه یا ماکروزوم باشد.

قبل از زایمان اگر پزشک از وجود مشکلی مطلع باشد، ممکن است تاریخی را برای انجام سزارین تعیین کند. عللی که ممکن است باعث سزارین پیش‌بینی‌شده شود به شرح زیر است:

نچرخیدن مناسب و قرار نگرفتن سر جنین به سمت کانال زایمان

وجود بیماری‌های مزمن قلبی و خطرساز در فشار زایمان طبیعی

وجود عفونت قابل انتقال به جنین مانند تبخال تناسلی

بارداری چندقلویی و احتمالاً در زایمان قل دوم

وجود سزارین قبلی و غیرممکن بودن زایمان طبیعی.1
 

پیش از عمل سزارین چه اقداماتی صورت می‌گیرد؟

اولین کاری که پیش از سزارین انجام می‌شود، این است که دکتر به مادر توضیح می‌دهد که چرا باید بچه از طریق این عمل به دنیا بیاید و سپس فرمی به مادر داده می‌شود که باید آن را پر کند. درصورتی که مشاور ماما باشد، زن باردار به یک جراح هم معرفی می‌شود تا تصمیم نهایی اخذ شود.

در اولین مرحله متخصص بی‌هوشی وارد عمل می‌شود. این روز‌ها به‌ندرت پیش می‌آید که نیازی به بیهوشی کامل باشد، مگر اینکه موقعیتی اورژانسی به‌وجود بیاید یا امکان بی‌حسی وجود نداشته باشد. در حالت عادی معمولا از بی‌حسی استفاده شده و دارو‌های دیگری نیز تجویز می‌شوند تا مادر هنگام تولد نوزادش هوشیار باشد.

همچنین درحین عمل، لوله‌ای وارد مجاری ادرار می‌شود تا ادرار را خارج کند، درنهایت پس از انجام اقدامات لازم مادر به اتاق عمل فرستاده می‌شود. همچنین برای پیشگیری از تهوع، نوعی مایع ضداسید هم به مادر داده می‌شود؛ چرا که درصورت نیاز به بیهوشی کامل، احتمال بروز استفراغ وجود دارد که باعث می‌شود محتویات شکم وارد ریه‌ها شوند. مایع ضداسید با خنثی کردن اسید، باعث می‌شود تا ریه‌ها آسیبی نبینند.

علاوه‌بر این، آنتی بیوتیک‌های وریدی هم به مادر تزریق می‌شود تا امکان ابتلای او به عفونت‌ها را کاهش دهد. البته برخی از پزشکان آنتی‌بیوتیک را بعد از عمل پیشنهاد می‌دهند، ولی در حالت رایج این کار باید قبل از عمل صورت بگیرد.

همچنین درحین عمل، یک صفحه رو‌به‌روی صورت مادر قرار می‌گیرد تا او قادر به دیدن فرایند جراحی نباشد. البته اگر شخص خودش مایل به دیدن لحظه‌ی تولد فرزندش باشد، این صفحه کمی پایین‌تر می‌آید تا مادر در اولین لحظات تولد نوزاد، بتواند او را ببیند.2
 

مزایای زایمان غیر طبیعی

عمل سزارین هم برای کودک و هم برای نوزاد مزایایی نیز دارد که در زیر به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم:
 
مزایای سزارین برای مادر
مادر مجبور به تحمل انقباضات دردناک زایمان و درد ناحیه بین واژن و مقعد نیست. در این عمل از افتادگی رحم به داخل واژن جلوگیری می‌شود، در نتیجه واژن زن آسیب نمی‌بیند.
 
مزایای سزارین برای نوزاد
مزیت سزارین برای نوزاد زمانی است که اگر در خطر باشد، با یک عمل فوری جانش نجات داده می‌شود و از موهبت حیات بهره مند می‌گردد. همچنین در این عمل فشار وارد شده بر قفسه سینه نوزاد به شدت کاهش می‌یابد چون نوزاد در این حالت مجبور نیست که از یک مجرای بسیار باریک عبور کند. 3
 

چگونگی انجام عمل سزارین

قبل از سزارین، یک رگ‌گیری از طریق آنژیوکت در یکی از رگ‌ها انجام می‌شود تا از طریق آن، مایعات و در صورت لزوم دارو به مادر داده شود. سپس به روش بی‌حسی نخاعی اسپاینال؛ Spinal، بی‌حسی اپیدورال؛ Epidural یا هر دو، شکم را بی‌حس می‌کنند.

بیهوشی عمومی که به سرعت باعث به خواب رفتن مادر می‏‌شود، فقط در موارد اورژانسی انجام می‌گیرد. در اغلب موارد هنگام عمل سزارین به دلیل استفاده از بی‌حسی ناحیه‌ای، مادر می‌تواند هشیار باشد و پس از تولد نوزاد، او را در آغوش بگیرد.

پس از بی‌حس شدن مادر، پزشک یک برشی عرضی در بالای اندام تناسلی ایجاد می‌کند که البته گاهی این برش عمودی و از ناف تا بالای اندام تناسلی است.

پزشک بعد از انجام برش، نوزاد را از رحم خارج می‌کند. پس از خارج کردن نوزاد، پزشک جفت را نیز از رحم خارج می‌کند و در نهایت، محل برش جراحی را بخیه می‌زند.

با توجه به احتمال برگشت مواد موجود در دستگاه گوارشی شما از مری به مجاری تنفسی هنگام عمل، حداقل هشت ساعت ناشتا بودن قبل از انجام عمل سزارین برنامه‌ریزی‌شده ضروری است.1
 

عوارض زایمان سزارین

با وجود پیشرفت های پزشکی و افزایش امنیت عمل جراحی، با این حال یک سزارین، خالی از خطر و عوارض نمی باشد.
 
عوارض مربوط به مادر عبارت هستند از
خون ریزی های پس از عمل، لخته های خونی که در برخی از موارد بسیار خطرناک و حتی کشنده هستند، عفونت و چسبندگی هایی در رحم و لوله ها و حتی روده ها، عوارض بیهوشی و دردهای مربوط به بخیه ها.
 
پس باید به خاطر سپرد که:
 
1- روزهای بستری در سزارین برای بیمار بیشتر است.
 
2- احتمال خون ریزی بعد از زایمان بیشتر است.
 
3- دردهای لگنی و چسبندگی بیشتر است.
 
4- مدت زمانی که فرد بتواند به روال عادی زندگی برگردد بیشتر است.
 
5- احتمال نازایی بعد از سزارین نیز وجود دارد.
 
عوارض مربوط به جنین
عبارت هستند از یرقان و مشکلات تنفسی.
 
البته منظور این است که احتمال بروز این مشکلات در نوزادان سزارینی بیشتر از نوزادان زایمان طبیعی است نه این که حتماً در هر نوزادی که با روش سزارین به دنیا می آید این مشکلات نیز پیش می آید و بالعکس.
 
فشاری که در حین زایمان طبیعی به قفسه ی سینه نوزاد وارد می آید کمک زیادی به تمیز کردن ریه های او از ترشحات و مایعات می کند که بر قراری یک فعالیت تنفسی عادی را برای نوزاد ایجاد می کند. البته باز هم باید تأکید نمود در صورتی که ماما یا پزشک تان تشخیص دهد که عمل سزارین برای شما و نوزادتان مفیدتر است باید سزارین انجام شود و عوارض آن با عوارض مربوط به یک زایمان طبیعی مشکل، باید سنجیده شود و هر کدام برای شما مفیدتر است انتخاب گردد.

پینوشتها
1.www.madarsho.com
2.www.chetor.com
3.www.honarehzendegi.com
4.www.beytoote.com
نسخه چاپی