چرایی افزایش تعرضات جنسی
طی سال های اخیر، آمار تعرض و تجاوزات جنسی در سطح جهان روند فزاینده ای به خود گرفته است تا جایی که بسیاری از افراد در راستای مقابله با آن به راه اندازی کمپین های مختلفی دست زده اند تا صدای افراد آسیب دیده را به گوش همگان رسانده و از سکوت جامعه در برابر این فاجعه انتقاد کنند. در این راستا سازمان ملل متحد نیز روز 25 نوامبر را به عنوان روز مبارزه با خشونت علیه زنان نامگذاری کرده است.

در واقع هدف اصلی افراد شرکت کننده در کمپین هایی بر علیه تعرضات جنسی به بانوان، رسوا کردن افراد متجاوز است تا در حد امکان از استمرار این بزه و رشد آمار قربانیان آن جلوگیری شود. شاید این امر از نظر برخی، ناکارآمد آید اما به زعم افرادی که قربانی این بزه بوده اند و آسیب های جسمی و روانی عمیقی را متحمل شده اند، مرحمی است که بخش کوچکی از آسیب های وارده را التیام می بخشد.
 

بزرگترین کمپین جهانی علیه تجاوز و تعرض

در سال 2005 و با اوج گیری آمار تجاوزات جنسی به بانوان؛ زنان سیاه پوست، کمپینی با عنوان من_هم یا می تو (میتو MeToo) در راستای دفاع از آسیب دیدگان و جلوگیری از اشاعه بیش از پیش این معضل اجتماعی راه انداختند. این کمپین به دلایل مختلفی از جمله مخالف دولت ها و همچنین محدودیت های اطلاع رسانی، آنچنان که انتظار می رفت تنوانست در سراسر جهان گسترش یابد اما دو موج بعدی آن که در سال های 2017 و 2020 به راه افتادند، به مراتب فراگیرتر و گسترده تر از کمپین نخست بود زیرا افراد بی شماری که تجربه تعرض به خود را داشتند با استفاده از هشتگ #Me_Too در شبکه های اجتماعی بالاخص اینستاگرام و توئیتر توانستند آماری بی سابقه از روایت واقعه ای ناگوار و غیرانسانی را ثبت کنند.

کمپین «می تو» به معنای «من هم همینطور»، از عدم تنهایی افراد زجر کشیده ای سخن به میان می آورد که سال ها سکوت اختیار کرده و از هراس آبرو و جان خود حرفی از تجاوز به میان نیاورده بودن،د اما اینک در میان موجی از معترضان جان گرفتند تا از حق آزادی بیان خود دفاع و انزجار از متجاوزان را فریاد بزنند.اخیرا فیلمی مستند با مضمون روزنامه نگارانی که مورد آزار جنسی قرار گرفته بودند، منتشر شد که سرآغازی بر افشای برخی تعرضات خاک‌خورده در جامعه ما شد و برخی از افراد که پیشتر مورد تعرض قرار گرفته بودند به خود این جسارت را دادند تا با روایت واقعه ای تلخ و به دیگر دختران تلنگر بزنند تا بیش از پیش مراقب بوده و راه هرگونه سوءاستفاده از خود را ببندند.این افراد که جمعیت آنها در بستر توئیتر رو به افزایش است؛ عمدتا زنان و دخترانی هستند که در گذشته و یا اخیرا، مورد تجاوز یکی از اطرافیان، اقوام و یا حتی افراد غریبه قرار گرفته و هرگز توان بازگو کردن این فاجعه را نداشته اند. باید توجه داشت که استفاده از هشتگ مذکور و روایت بخشی از واقعه تجاوز در توئیتر، طی هفته های اخیر از مرز 300 هزار نفر گذشته و این مهم نشان از فاجعه ای فراگیر و غیرقابل تصور در سراسر جهان دارد.
 

کمپینی علیه فرد متجاوز هنر دوست!

در این که طی سال های اخیر، انواع آسیب های اجتماعی و بزهکاری در سطح جهان سیر تساعدی به خود گرفته شکی نیست و بسیاری از جامعه شناسان و متخصصان حوزه علوم ارتباطات این روند نامطلوب را ناشی از اشاعه انواع ابزار و ادوات ارتباطاتی به ویژه در فضای وب دانسته اند. باید توجه داشت که گسترش ارتباطات میان فردی (Interpersonal Communication) و تحقق دهکده جهانی، مستلزم آموزش نحوه و چگونگی استفاده از این بستر می باشد که متاسفانه با فقدان آن، بالاخص در کشورهای جهان سوم، شاهد بروز آسیب های مختلفی در حوزه های متفاوت هستیم.

از این رو، دوستی های بی قاعده، هویت های تقلبی و همچنین تحت تاثیر فضای مجازی قرار گرفتن (تقلید بی چون و چرا) زمینه ای برای بروز و ظهور پاره ای از هنجارشکنی ها و آسیب های اجتماعی شده است. آسیب هایی که در جامعه ما نیز مشاهده شده و گریبان گیر بسیاری از کاربران فضای مجازی شده است.

باید توجه داشت که بر اساس آخرین آمار منتشر شده جهانی در سال 2019؛ آفریقای شمالی با بیشترین آمار تعرضات جنسی مواجه است و پس از آن، کشورهای «بوتسوانا»، «لسوتو»، «سوازیلند» و «سوئد» در رتبه های بعدی قرار دارند. در جامعه ما، آمار دقیقی از تجاوزات جنسی وجود ندارد اما روانشناسان و درمانگران بر آن هستند که بیشترین تجاوزات به زنان و دختران با سنین 30 تا 34 سال صورت می گیرد.

اخیرا فیلمی مستند با مضمون روزنامه نگارانی که مورد آزار جنسی قرار گرفته بودند، منتشر شد که سرآغازی بر افشای برخی تعرضات خاک‌خورده در جامعه ما شد و برخی از افراد که پیشتر مورد تعرض قرار گرفته بودند به خود این جسارت را دادند تا با روایت واقعه ای تلخ و به دیگر دختران تلنگر بزنند تا بیش از پیش مراقب بوده و راه هرگونه سوءاستفاده از خود را ببندند.

در این راستا می توان به فردی با عنوان ک.الف اشاره کرد که اخیرا شاکیان بسیاری از وی ثبت شکایت با عنوان تجاوز کرده اند. ک.الف که در فضای مجازی خود را فردی ورزشکار، اهل هنر و کتاب معرفی کرده؛ با بهانه های واهی دختران دانشجو را به خانه خود کشانده و بیهوش و سپس به آنها تعرض می کرد. (در اینجا به قوانین مربوط به این هنجارشکنی و عاقبت فرد متجاوز و همچنین فرد مورد تعرض قرار گرفته نمی پردازیم زیرا این موضوع ابعاد تخصصی و موشکافانه ویژه ای دارد که در این مطلب مورد تحریف از اصل موضوع می شود.)

با نخستین شکایتی که از «ک.الف» ثبت و در فضای مجازی منتشر شد، دیگر قربانیان نیز تدریجا شکایات خود را قانونأ به ثبت رساندند و با افزایش حجم شکایات فرد خاطی توسط پلیس دستگیر و به مراجع قضایی سپرده شد. ک.الف در نخستین روزهای دستگیری به جُرم خود اعتراف کرد اما در کمتر از چند روز و به صورت ناگهانی از سوی وکیل وی اعلام شد که «ک.الف» به بیماری سادیسم (آزارگری جنسی) مبتلا بوده و جرائم به وقوع پیوسته تحت تاثیر این بیماری رُخ داده است!

این در حالی که هیچ نشانه ای از این نوع بیماری نه در فرد مجرم و نه در افراد مورد آزار قرار گرفته، مشاهده نشده و پلیس در مراحل اولیه این ادعا را به طور کامل رد کرده است. به هر حال نه ماجرای مربوط به «ک.الف» و نه اتفاقات دیگر در حوزه تعرضات جنسی در جامعه کنونی ما، هیچ توجیهی نداشته و باید با خاطیان بر اساس قانون برخورد کرد تا از تکرار آن جلوگیری شود، در غیر این صورت آسیب های اجتماعی، روانی و فرهنگی گسترده ای در جامعه به وقوع خواهد پیوست که جبران آن غیر ممکن خواهد بود.
 

منابع:

1- آمار ترسناک تجاوز در دنیا، خبرآنلاین
2- کیوان امام وردی؛ در دوراهی اعدام یا بستری شدن در تیمارستان!، فرارو
3- چرا کارزار علیه آزار جنسی در ایران آغاز شده است؟، یورونیوز
4- کمپین "من هم" برای افشای آزارجنسی زنان، عصرایران
5- کیوان امام‌وردی به ارتکاب جرم اعتراف کرد، جهان نیوز
نسخه چاپی