میوه شاه بلوط از انواع آجیل به شمار می رود که معمولا به صورت پخته، آب پز، برشته یا در قنادی ها استفاده می شود و مصرف خام آن رایج نمی باشد.
از جمله خواص شاه بلوط می توان به سلامت قلب، استخوان ها، مغز و حافظه، درمان اسهال، یبوست، تقویت سیستم ایمنی، سرفه، سرماخوردگی اشاره کرد. این میوه برای زنان باردار نیز بسیار مفید است.
طبع شاه بلوط گرم و خشک است.
جالب است بدانید
9 گونه متفاوت شاه بلوط در جهان وجود دارد که معمولا در مناطق معتدل نیمکره شمالی رشد می کنند.آجیل شاه بلوط کمی شبیه فندق با ظاهری مثلثی شکل و برجستگی در انتهای آن است که پوست محکم قهوه ای داشته و گوشت داخلی آن سفید خامه ای و شیرین است.
شاه بلوط اروپایی، چینی، ژاپنی و آمریکایی از معروف ترین انواع شاه بلوط می باشند.
درخت شاه بلوط بسته به نوع آن بین 200 تا 800 سال عمر می کند.
در درخت شاه بلوط دو یا سه گل در کنار هم یک پوشش زبر چهار لوب را تشکیل می دهند که به طور کامل رشد کرده و پوسته بیرونی میوه ها را تشکیل می دهد، هر پوشش بین 1 تا 5 میوه شاه بلوط (بسته به نوع شاه بلوط) در خود جای می دهد.
شاه بلوط یکی از غذاهای اصلی برای کلاغ ها، کبوتر، گراز وحشی، گوزن و سنجاب ها محسوب می شود.
شاه بلوط ژاپنی قبل از برنج شناخته شده است و پیشینه شاه بلوط چینی نیز به 2 تا 6 هزار سال پیش باز می گردد.
شاه بلوط در ایران به نام های شاه بلوط ترکیه یا شاه بلوط هندی شهرت یافته است.
در ادامه با ما همراه باشید تا با بهترین خواص شاه بلوط برای سلامتی آشنا شوید.
سلامت قلب
بسیاری از ما گمان می کنیم چربی ها مواد مضری هستند که باید در بدن سوزانده شوند در حالی که بدن ما برای داشتن عملکرد طبیعی به تعدادی از این چربی های ضروری نیاز دارد.شاه بلوط حاوی چربی های مفید فراوانی است که به حفظ تعادل کلسترول خون کمک کرده، التهاب را از بین برده و خطر ابتلا به آترواسکلروز، لخته شدن خون در عروق، سکته مغزی و حمله قلبی را کاهش می دهد.
سلامت دندان و استخوان
شاه بلوط حاوی مقادیر خوب کلسیم، منیزیم و مس است که به تقویت استخوان ها کمک کرده و مس موجود در آن باعث افزایش جذب آهن می شود که برای سلامت استخوان ها ضروری می باشد.منیزیم موجود در شاه بلوط باعث تقویت مینای دندان ها شده و با افزایش تراکم معدنی استخوانی از زوال و تضعیف استخوان ها جلوگیری و خطر ابتلا به پوکی استخوان را کاهش می دهد.
دیابت
فیبر موجود در شاه بلوط به تنظیم قند خون و پیشگیری و درمان دیابت کمک کرده و به دلیل شاخص گلیسمی پایین از افزایش شدید قند خون جلوگیری می کند.
اسهال
شاه بلوط و بخصوص برگ درخت شاه بلوط از درمان های طبیعی و موثر برای اسهال محسوب می شود و جوشانده میوه و پوست درخت شاه بلوط به دلیل تانن های موجود در آن برای درمان اسهال بسیار مفید است.برای درمان اسهال 3 قاشق پوست خرد شده درخت شاه بلوط یا میوه شاه بلوط با پوست آن را در 1 لیتر آب به مدت 20 دقیقه بجوشانید و 2 تا 3 فنجان از این دمنوش را روزانه میل کنید.1
باعث سیری می‌شود
اگر رژیم دارید و می‌خواهید کمتر غذا بخورید این میوه را دریابید. میوه‌ی شاه بلوط سرشار از فیبر است.در واقع در هر 100 گرم از شاه بلوط 6 گرم فیبر وجود دارد و به خوبی از عهده‌ی سیر کردن شما بر می‌آید. علاوه بر این فیبرهای موجود در آن به دفع راحت کمک می‌کند و برای همین احساس سنگینی و مشکلات گوارشی را برطرف می‌کند.
کلی انرژی زود جذب
شاه‌بلوط سرشار از نشاسته است و برای همین هم یک ماده‌ی غذایی انرژی‌زا محسوب می‌شود. گلوسیدهای موجود در آن بعد از پخته شدن به راحتی هضم می‌شوند و به تدریج تولید انرژی می‌کنند. مزیت شاه‌بلوط این است که قند خون را به سرعت بالا نمی‌برد و شاخص گلیسمی آن نیز بالا نیست. وجود ویتامین‌های خانواده‌ی B (به خصوص ویتامین B1) در میوه شاه بلوط باعث می‌شود که بدن بتواند به خوبی گلوسیدهای آن را جذب کرده و تولید انرژی کند.
فاقد گلوتن
یک خبر خوب برای افرادی که به گلوتن حساسیت دارند! از این به بعد می‌توانید با خیال راحت این میوه را به غذاهای روزانه‌تان اضافه کنید به خاطر این که ردپایی از گلوتن در آن پیدا نمی‌شود.
پر از مواد معدنی
میوه‌ی شاه‌بلوط سرشار از مواد معدنی است و برای همین هم برای ورزشکاران بسیار مفید است. این میوه حاوی میزان زیادی پتاسیم، آهن و عناصر مغذی است که برای بدن ورزشکاران لازم است. میوه‌ی شاه‌بلوط همچنین منبع خوب منیزیم است. در واقع 100 گرم از این میوه 10 تا 15 درصد نیاز روزانه‌ی ما به این ماده‌ی معدنی را تامین می‌کند.مواد مغذی و خواص میوه‌ی شاه‌بلوط وسیله‌ی مناسبی برای مقابله با بیماری‌هایی مانند بیماری‌های قلبی عروقی و برخی از سرطان‌ها محسوب می‌شوندباید بدانید که جذب میزان کافی منیزیم معمولاً کار ساده‌ای نیست به خصوص اگر استرس زیادی داشته باشید. از این گذشته میوه‌ی شاه‌بلوط حاوی منگنز و مس نیز می‌باشد. 100 گرم از این میوه 10 تا 20 درصد منگنز و 10 درصد مس بدن را تامین می‌کند.
برای کاهش میزان کلسترول
میوه‌ی شاه بلوط فاقد کلسترول غذایی است و این یک نقطه‌ی قوت محسوب می‌شود.جالب است بدانید نتایج پژوهش‌های متعدد نشان داده که مصرف یک مشت از این میوه در روز می‌تواند میزان کلسترول بد خون را 9 تا 19 درصد کاهش دهد. می‌پرسید چرا؟ به خاطر این که میوه‌ی شاه بلوط حاوی چربی‌های اشباع نشده است که با کلسترول بد مقابله می‌کند.
منبع ویتامین B
میوه‌ی شاه بلوط منبع ویتامین‌های گروه B می‌باشد. یعنی این که سرشار از ویتامین B1، B6، B9 و غیره است. باید بدانید ویتامین B1 به بهبود عملکرد سیستم عصبی کمک می‌کند. ویتامین B6 نمی‌گذارد دچار کم خونی شوید و سیستم ایمنی و سیستم عصبی بدنتان را محافظت می‌کند.در نهایت این که ویتامین B9 ضد عفونی کننده است و از کم خونی جلوگیری می‌کند. این میوه برای خانم‌های باردار به خصوص در سه ماهه‌ی اول بارداری فوق‌العاده است به خاطر این که از خطر نقص عضو مادرزادی جنین پیشگیری می‌کند.2
برای سلامت هاضمه خوب هستند
مقدار فیبر غنی در شاه بلوط آن ها را برای بهبود عملکرد سیستم گوارشی مناسب می سازد مطالعات نشان داده اند که فیبرهای محلول و نا محلول به افزایش مدفوع ، وزن مدفوع و حجم آن کمک می کنند که همه آن ها برای حرکت مناسب روده ضروری هستند.وقتی نوبت یبوست می شود، دانشمندان هم نظر هستند که کاهش میزان فیبر رژیمی در شکم به میزان قابل توجهی خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می دهد متخصصان خوردن فیبر بالا برای افرادی که از یبوست مزمن رنج می برند، توصیه می کنند.
مطالعات همچنین نشان می دهند که فیبر رژیمی در پیش گیری از اسهال بویژه در بیماران دچار سو تغذیه مهم است تحقیقات همچنین نشان می دهد که رژیم غذایی قابل حل بهترین روش درمان اسهال است.
همچنین شواهدی نیز وجود دارد مبنی بر این که فیبر رژیمی می تواند به درمان سندروم روده تحریک پذیر کمک کند. مطالعات بیشتر نشان داده اند که فیبر رژیمی می تواند بهبود را افزایش دهد و نیز نقش محافظ در برابر بیماری روده را ایفا کند که هر دو جز تشکیل دهنده هستند ،روی، که به مقدار کافی در شاه بلوط یافت می شود، در تسکین و درمان علائم اسهال، یعنی بیماری معده، مفید است.
به انرژی بدن کمک کرده و عملکرد فیزیکی را بهبود می بخشد
مس و فسفر، دو عنصر یافته شده در شاه بلوط ، در تولید، انتقال و ذخیره انرژی در بدن ضروری هستند، شاه بلوط حاوی منیزیم است که برای متابولیسم انرژی و همچنین آرامش و انقباض ماهیچه های بدن ضروری است نقش آن در تولید انرژی و حرکت ماهیچه ها به بهبود عملکرد ورزشی کمک می کند.آهن نیز در بلوط موجود است و در بهبود عملکرد فیزیکی به دلیل نقش آن در انتقال اکسیژن به سراسر بدن ضروری است آهن در سنتز هموگلوبین حیاتی است که اکسیژن را به بخش های مختلف بدن حمل می کند. به علاوه، حاوی مقادیر بالایی از کربوهیدرات هستند که منبع اصلی انرژی برای بدن هستند.
مطالعه ای نشان داد کربو هیدرات های بسیار پیچیده مانند آنچه در شاه بلوط وجود دارند در تامین استقامت برای دوندگان در مسافت های طولانی، در کنار منیزیم، کلسیم، آهن و ویتامین ب ضروری هستند .
به خاطر غلظت بالای مس، منیزیم، آهن، فسفر و کربو هیدرات ها، شاه بلوط ماده انرژی زای عالی است که به بهبود عملکرد فیزیکی و استقامت کمک کند.
حاوی خواص ضد میکروبی هستند
مطالعات نشان داده اند که عصاره های شاه بلوط حاوی آنزیم های ضدمیکروبی هستند که در برابر باکتری ها مثل استافیلوکوکوس اورئوس و ایی ، کولی قوی هستند.شاه بلوط غنی از آنزیم های ضدمیکروبی، روی، مس و تانین هستند که ثابت شده در حفاظت از بدن در برابر عفونت های باکتریایی و انگلی موثر هستند.
می تواند به عنوان یک خلط آور عمل کند
صدها سال است که مردم از شاه بلوط برای تسکین سرماخوردگی، گلو درد و سرفه استفاده می کنند چون خواص خلط آوری دارد.این ویژگی به بدن می گوید که ناحیه گلوی را هیدرات کنند تا از خشکی و خارش در گلو جلوگیری شود، زمانی که فرد مبتلا به سرما یا گلو درد می شود.
شاه بلوط قرن ها است به عنوان خلط آور موثر برای درمان گلو درد و نیز سرماخوردگی استفاده می شده است.
عملکرد خون را افزایش می دهد
شاه بلوط حاوی مس، منیزیم و کلسیم هستند که برای انعقاد خون ضروری هستند. فسفر موجود در شاه بلوط در محافظت خون مهم است، مس نیز در تولید هموگلوبین که یک حامل اکسیژن بشمار میرود مهم است.مطالعات همچنین نشان می دهند سنتز هموگلوبین به شدت وابسته به در دسترس بودن آهن است، که می تواند ناشی از خوردن شاه بلوط باشد. اگر میزان هموگلوبین پایین باشد، پس یک فرد در معرض خطر بالای کم خونی قرار دارد.
تانین ، موجود در شاه بلوط به منظور افزایش لخته شدن خون ثابت شده است در نتیجه تضمین می کند که عوامل بیماری زا از طریق زخم های باز وارد بدن نمی شوند. اولئیک اسید و منیزیم که در مقادیر قابل توجهی در شاه بلوط یافت می شود در جلوگیری از تجمع پلاکت خونی مهم است، که در زمان رها شدن، می تواند منجر به گردش خون ضعیف، انسداد در مویرگ ها و شرایط قلبی شود.
روی، یکی از مواد معدنی به بهبود زخم کمک می کند در نتیجه بدن را از عوامل بیماری زا محافظت می کند.
شاه بلوط غنی از روی، اولئیک اسید، تانین و مواد معدنی نظیر مس، آهن و منیزیم هستند که وظایف مربوط به خون از جمله جلوگیری از تجمع پلاکت را افزایش می دهند و التیام زخم را افزایش می دهند.
به کاهش وزن کمک می کند
بر خلاف بسیاری از آجیل ها، شاه بلوط حاوی سطوح پایین چربی و کالری هستند مطالعه ای نشان داد که رژیم غذایی حاوی سطوح پایین چربی و کالری به کاهش وزن کمک می کند.چندین مطالعه دیگر نشان داده اند که یک رژیم چربی کم اما پیچیده کربوهیدرات در کاهش وزن و مدیریت وزن موثر است. مطالعات نشان داده اند که فیبر رژیمی که با مقادیر بسیار زیادی در شاه بلوط یافت می شود در افزایش وزن و مدیریت کاهش وزن و جلوگیری از چاقی در هر دو مطالعات حیوانی و انسانی موثر است. این به این دلیل است که فیبرها سیری را افزایش می دهند در نتیجه مصرف بیش از حد مواد غذایی را کاهش می دهد که عامل اصلی افزایش وزن و چاقی است. شواهد علمی نشان داده اند که مصرف فیبر رژیمی، خطر چاقی در کودکان و نوجوانان را کاهش می دهد.3
پی نوشت:
1.www.persian-star.org
2.www.beytoote.com
3.www.namnak.com