گاباپنتین چیست و چه کاربردی دارد؟
گاباپنتین برای جلوگیری و کنترل تشنج مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین این دارو برای تسکین دردهای عصبی ناشی از بیماری زونا (بیماری التهاب جوش دردناک ناشی از عفونت) در بزرگسالان به کار می‌رود. گاباپنتین به عنوان داروی ضد تشنج یا ضد صرع شناخته می‌شود.
نحوه مصرف گاباپنتین و دوز مصرفی
قبل از شروع به مصرف گاباپنتین یا هر بار تهیه آن راهنمای دارویی داخل جعبه را با دقت بخوانید و از پزشک یا دکتر داروخانه راهنمایی بگیرید. این دارو را همراه با غذا یا بدون آن می‌توان مصرف کرد.دوز مصرف داروی گاباپنتین به سن، وزن، وضعیت بیماری، و پاسخگویی بدن شما به درمان و سایر داروهای مصرفی بستگی دارد. در کودکان این دوز به وزن آنها نیز بستگی دارد. اگر از قرص این محصول استفاده می‌کنید و دکتر مصرف نصف قرص را تجویز کرده است، نصف باقی مانده را در اولین وقت مصرف کنید. اگر چند روز از نصف کردن قرص گذشت و قرص را مصرف نکردید، آن را دور بیندازید. اگر از کپسول این دارو استفاده می‌کنید آن را با آب زیاد قورت دهید.
برای کاهش عوارض جانبی این دارو ممکن است پزشک‌تان برای تنظیم بدنتان با دارو، درمان را از دوزهای کم این دارو شروع کند و بعد آن را اضافه کند. بسیار مهم است که مطابق تجویز دکتر عمل کنید. دوز مصرفی خود را افزایش ندهید و مدت زمان بیشتری نسبت به تجویز پزشک این دارو را استفاده نکنید و اولین دوز این دارو را قبل از خواب مصرف کنید.
برای اثر بهتر داروی گاباپنتین آن را در ساعات مشخص بخورید تا میزان دارو در بدنتان ثابت بماند. مصرف این دارو را تا زمانی که پزشک تجویز کرده ادامه دهید. اگر برای کنترل تشنج از این دارو استفاده می‌کنید و روزانه ۳ نوبت آن را مصرف می‌کنید نگذارید بیش از ۱۲ ساعت از مصرف دارو بگذرد زیرا ممکن است باعث افزایش تشنج شود. دوز مصرفی را هیچ وقت افزایش ندهید زیرا وضعیت بیماریتان سریع‌تر بهبود نخواهد یافت و خطرات عوارض جانبی جدی افزایش می‌یابد.
بدون مشورت با پزشک از قطع مصرف دارو خودداری کنید زیرا ممکن است وضعیت بیماریتان با قطع یکباره دارو بدتر شود. برای قطع دارو احتمالا به صورت کاهش دوز باید عمل کرد. همچنین داروهای ضد اسید که حاوی آلومینیوم یا منیزیم هستند ممکن است با جذب این دارو تداخل داشته باشند لذا اگر از داروهای ضد اسید معده استفاده می‌کنید بهتر است مصرف آن حداقل ۲ ساعت زمان با مصرف گاباپنتین فاصله داشته باشد. اگر شرایط بیماریتان بهتر نشد یا بدتر شد با پزشک تماس بگیرید. 1
عوارض جانبی داروی گاباپنتین
گاباپنتین همانند بسیاری از داروهای دیگر علاوه بر اثرات مفیدش دارای عوارضی نیز هست و با آگاهی از آنها می‌توان مانع از بروز مشکلات سخت‌تر شد. در ادامه به عوارض داروی گاباپنتین در بزرگسالان، کودکان و عوارض روانی این دارو اشاره می‌کنیم.
عوارض این دارو در بزرگسالان شامل
خواب‌آلودگی و گیجیحالت تهوع و استفراغ
خصومت و پرخاشگری
از دست دادن تعادل بدن
مشکلات تنفسی
احتباس مایعات
افزایش وزن
درد مفاصل و تاری دید
عفونت ویروسی
لکنت زبان
خستگی و ضعف
تورم اندام‌ها
عوارض جانبی شایع در کودکان شامل موارد زیر است
اختلالات رفتاریرفتارهای تهاجمی
اختلالات تمرکزی
بیقراری و بیش فعالی
مشکل در تکلم
تغییر در عملکرد تحصیلی
موارد زیر از عوارض روانی این دارو محسوب می‌شوند
فکر خودکشی یا مرگ و تلاش برای خودکشینگرانی و بی قراری
وحشت‌زدگی
مشکل در خوابیدن
رفتار خشن یا خشونت آمیز
فعالیت یا صحبت کردن بیش از حد
تغییرات غیر عادی در رفتار
درصورتی که علائم روانی بالا در شخصی که قرص گاباپنتین مصرف می‌کند بروز پیدا کرد توصیه می‌شود با مشورت روانشناس این علائم را کنترل کنید و به صورت تدریجی آنها را از بین ببرید. 2
موارد احتیاط مصرف گاباپنتین
اگر به داروی گاباپنتین یا گاباپنتین اناکاربیل حساسیت دارید یا هر حساسیت دیگری دارید قبل از مصرف این دارو را پزشک یا داروساز مشورت کنید. داروی گاباپنتین ممکن است شامل ترکیبات غیر فعالی باشد که موجب بروز حساسیت یا مشکلات دیگر بشود، در این مورد با دکتر داروخانه مشورت کنید.
قبل از مصرف این دارو سوابق پزشکی خود مخصوصا بیماری‌های کلیوی، سوءمصرف مواد مخدر، مشکلات خلقی (مانند افسردگی و افکار خودکشی) و مشکلات تنفسی را به اطلاع پزشک یا دکتر داروخانه برسانید.
داروی گاباپنتین ممکن است موجب خواب‌آلودگی و تاری دید شما بشود. لذا از رانندگی و فعالیت‌هایی که نیاز به هوشیاری دارند، تا زمانی که در هوشیاری کامل به سر ببرید اجتناب کنید. ضمنا قبل از هر گونه جراحی همه‌ی داروهایی را که مصرف می‌کنید با پزشک یا دندانپزشک خود در میان بگذارید.
سالمندان ممکن است نسبت به عوارض جانبی این دارو مخصوصاْ تورم دست‌ها، مفاصل و پا، تنگی نفس و کند نفسی، سرگیجه و عدم تعادل حساسیت بیشتری از خود نشان دهند و احتمال سقوط و افتادن بیشتری دارند. این دارو در دوران بارداری فقط در صورت صلاحدید و تجویز پزشک باید مصرف شود. در مورد مزایا و خطرات مصرف این دارو با پزشک مشورت کنید.
گاباپنتین از طریق شیر مادر به نوزاد منتقل می‌شود و در این مورد نیز با پزشک مشورت کنید. 1
تداخلات دارویی قرص گاباپنتین
اگر یکی از داروهای زیر را که نام‌شان در فهرست پایین آمده، مصرف می‌کنید و در همین حین هم باید قرص گاباپنتین را نیز مصرف کنید، این موضوع را به پزشک‌تان اطلاع دهید. تداخلات داروهای زیر بر اساس نوع عارضه احتمالی که به‌وجود می‌آورند، بررسی شده است و لزوما نشان‌دهنده همه عوارض احتمالی نیست.مصرف قرص گاباپنتین با هریک از داروهای زیر معمولا توصیه نمی‌شود، اما در برخی موارد، استفاده از آنها الزامی است. چنانچه هر یک از این داروها به همراه گاباپنتین تجویز شد، پزشک باید مقدار مصرف آنها را با دقت تعیین کند. این داروها عبارت‌اند از:
کلسیفدیول
ارلیستات
مصرف قرص گاباپنتین با هر یک از داروهای زیر هم موجب عوارض جانبی خطرناکی می‌شود. اما در برخی مواقع استفاده این داروها همراه با گاباپنتین، می‌تواند بهترین نتیجه درمانی را داشته باشد. بنابراین پزشک هنگام تجویز داروها، مقدار و تعداد مصرف مناسب آنها را تعیین می‌کند. این داروها عبارت‌اند از:
بیسیک آلومینیوم کربنات؛
آلومینیم هیدروکسید؛
فسفات آلومینیم؛
آمینواستات دی‌هیدروکسی آلومینیم؛
کربنات سدیم دی‌هیدروکسی آلومینیم؛
جینکو؛
آلومینیم ام‌جی‌اس؛
منیزیم کربنات؛
منیزیم هیدروکسید؛
اکسید منیزیم
منیزیم تری‌سیلیکات؛
مورفین؛
مورفین سولفات لیپوزوم. 3
پی نوشت:
1.www.doctoreto.com
2.www.honarehzendegi.com
3.www.chetor.com