تعریف سندرم
مجموعه علایمی که همیشه با هم در یک بیماری ویژه وجود دارند.از هر ۳ خانم یک نفر در هنگام نزدیک شدن به عادت ماهیانه علایم سندرم قبل از قاعدگی را تجربه می کند.
و از هر ۲۰ خانم یک نفر دارای علایم شدید قبل از قاعدگی است به گونه ای که زندگی روزانه اش را مختل می کند.
علل ایجاد سندرم پیش از قاعدگی
١. عوامل هورمونی استروژن و پروژسترون.۲. مصرف زیاد کافئین مانند: چای، قهوه، شکلات، کاکائو، نسکافه،نوشابه (کوکاکولا، پپسی) و.. که این مورد علایم را بدتر می کند. نکته: اینکه سندرم قبل از قاعدگی آیا دلیل ژنتیکی و وراثتی دارد یا نه؟ علم جدید هنوز دلیلی پیدا نکرده است.
تفاوت علایم سندرم قبل از قاعدگی
1. در بعضی خانم ها، علایم هر ماه با ماه دیگر متفاوت است.٢. در بعضی بانوان، علایم چند ساعت قبل از قاعدگی است.
٣. در بعضی دیگر، ۱۴ روز قبل از قاعدگی کم کم شروع می شود .
4. در اکثر خانم ها این علایم تا هنگام قاعدگی برطرف می شود و در بعضی موارد علایم تا چند روز پس از قاعدگی ناپدید می شوند.
علایم سندرم قبل از قاعدگی
بیش از ۵۰ نوع علامت را می شود نام برد از جمله:1. حساس شدن و یا دردناک شدن پستان ها.
٢. احساس ورم کردن که به علت جمع شدن (احتباس) آب در بدن است.
3. تغییرات و نوسانات خلقی، رفتاری و روانی مانند: تحریک پذیری، دیر یا زودرنجی، افسردگی، اضطراب، خستگی، بی حوصلگی، عناد و احساس کوفتگی بیش از حد.
4. اختلال در تمرکز حواس و مشکل شدن تصمیم گیری ها.
5. بروز انواع سردردها نظیر میگرن و یا سردرد ناشی از قاعدگی دردناک.
6. کمر درد(مخصوصا مهره آخر) و سفت شدن عضلات (اسپاسم های عضلانی مخصوصا عضلات دست و پا) و درد مفاصل.
۷. اختلال زمان خواب (ساعات خوابش به هم می خورد).
۸. میل شدید به خوردن غذاهای غیر معمول (مانند ویار شدید حاملگی در ماه های دو و سه).
9. تهوع، عرق زدن، استفراغ، عرق سرد، سرگیجه و گر گرفتگی و ضعف عمومی که البته بیشتر در خانم هایی است که کم خونی متوسط یا شدید و اضطراب و دلشوره دارند.
۱۰. اضافه وزن
۱۱. یبوست
درمان پزشکی جدید
• داروی مسکن ایبوپروفن تجویز می شود؛• اگر سندرم شامل سردرد و سفتی عضلات باشد.
• اگر تغییرات خلقی باشد؛ داروی ضد افسردگی تجویز می شود.
• اگر ورم باشد؛ داروی ادرار آور میدهند(مدر، داروی دیورتیکل دار).
• اگر مربوط به عوامل هورمونی باشد؛ داروی هورمونی پروژسترون تجویز ان می شود.
درمان طب گیاهی
1. سردرد و سفتی عضلات باشد: خرمای تازه یا خرمای خشک شده یاشیرخرما۲. تغییرات خلقی و افسردگی باشد: گل راعی و گل ساعتی (یکی صبح و یکی شب).
3. اگرورم باشد: لیمو شیرین تازه همراه با شام یا یک قاچ خربزه بعد از غذا.
4. اگرعامل هورمونی باشد: برگ سنا در صبح و یا زنیان در مغرب ( در ۲۴ ساعت ۱ قاشق چای خوری).
اقدامات بیمار سندرمی قبل از مراجعه به پزشک
• این خانم ها باید تا آنجا که ممکن است آرامش خود را حفظ کنند و از هرگونه نگرانی مستمر پرهیز کند.• از ورزش های سبک و آرامش بخش استفاده کند؛ مانند: پیاده روی آرام در سطح مستوی درهوای آزاد و دوچرخه سواری در حیاط منزل که زین آن همانند صندلی باشد و..
• حمام آب گرم بگیرد (آب ولرم مایل به گرمی).
• تعداد وعده های غذایی خود را بیشتر کند و در هر وعده کم بخورد:
ᵒ در وعده های غذایی مقدار کربوهیدرات کافی باشد مثل: برگه زرد و الو، خرما، کشمش، توت، برگه هلو، مویز، عناب، قیسی و..
ᵒ همچنین فیبر گیاهی داشته باشد مثل: کاهو، پرتقال، لیمو برای شیرین، سبزی بخارپز.
ᵒ خیارشور وشوری زیاد نخورد همین که اول و آخر غذا نوک قاشق چای خوری نمک با آویشن بخورد، کافی است.
ᵒ از خوردن کافئین زیاد مثل: شکلات، قهوه، نوشابه، نسکافه، کاکائو و...خودداری کند.
ᵒ کسانی که بر روی پوست بدنشان لکه های بزرگ قهوه ای و یا سیاه یا سندرم قبل از قاعدگی دارند مصرف ویتامین B6 مفید است(۱۰ عدد ویتامین B6 ۳۰۰ میلی گرمی روزی یک عدد از دوسه روز قبل قاعدگی تا پایان قاعدگی). واگر این لکه ها از هنگام تولد بوده است (ماه گرفتگی) باید ۶۰ عدد ویتامین B6 استفاده کند.
توجه:
در سندرم قبل از قاعدگی (علایم قبل از قاعدگی) که با تحقیقات گسترده، محققان باز هم به درستی علتش را نفهمیدند در حال حاضر هیچ آزمایش قطعی پزشکی برای تشخیص علائم قبل از قاعدگی در آمریکا و اروپا و سایر کشورها در دسترس نمی باشد. غالبا تشخیص این علائم یک مسئله شخصی است که بیشتر توسط خود زن در زمان قبل از قاعدگی اش انجام می شود.منبع: بیماری‌های زنان و نسخه‌های سید حسن ضیایی، نویسندگان: مجید برزو، مهدی برزو، چاپ اول، انتشارات ابتکار دانش، قم، 1395ش، صص 64-61
نکته مهم: محتوای این مقاله، جنبه اطلاع رسانی و آموزشی داشته و توصیه پزشکی تخصصی تلقی نمی شود و نباید آن را جایگزین مراجعه به پزشک جهت تشخیص و درمان دانست.