انواع عفونت واژن ، علائم، راه‌های پیشگیری و درمان آن

عفونت واژن چیست؟

در شرایط نرمال ممکن است روزانه از واژن خانم‌ها مقداری ترشح خارج شود که این ترشحات ظاهری شفاف تا شیری رنگ و بدون بو دارند و محیط واژن را مرطوب نگه می‌دارند. اگر روزانه مقداری از این ترشحات از بدن شما خارج می‌شود؛ طبیعی است و مشکلی وجود ندارد.

اگر ترشحات خارج شده تغییر رنگ دادند، مقدار تخلیه ترشح از واژن تغییر کرد، به هنگام ادرار کردن درد یا سوزش داشتید، هنگام مقاربت درد، خونریزی یا لکه‌بینی داشتید؛ یعنی شما دچار عفونت واژن (vaginitis) شده‌اید و باید برای درمان آن اقدام کنید.
 

چه عواملی زمینه‌ساز عفونت واژن هستند؟

محیط واژن سالم در حالت طبیعی دارای اسیدیته مشخص است؛ تا مانع از رشد عوامل بیماری‌زا مانند باکتری‌ها و قارچ‌ها شود. عواملی مثل استفاده از شوینده‌های نامناسب، اسیدیته واژن را تغییر داده و باعث از بین رفتن باکتری‌های مفید واژن ‌می‌شوند. در این شرایط عوامل بیماری‌زا شروع به رشد می‌کنند و باعث ایجاد عفونت در محل می‌شوند.

انواع عفونت واژن ، علائم، راه‌های پیشگیری و درمان آن

رایج‌ترین انواع عفونت واژن چیست؟

واژینیت انواع متفاوتی دارد که لازم است برای درمان و مراقبت بهتر نوع عفونت به درستی تشخیص داده شود. رایج‌ترین انواع عفونت‌های واژن عبارتند از:

* واژینیت قارچی
* واژینیت باکتریایی
* واژینیت تریکومونایی
* عفونت قارچی واژن

در اکثر موارد علت عفونت قارچی واژن کاندیدا البیکنس است؛ به همین دلیل به آن عفونت کاندیدیایی نیز گفته می‌شود. ۷۵ درصد از خانم‌ها در زندگی خود حداقل یک بار دچار عفونت قارچی یا واژینوز شده‌اند.

این عفونت علاوه بر خانم‌ها در دختر خانم‌ها نیز دیده می‌شود. از مشخصات عفونت قارچی واژن یا واژینیت کاندیدیایی خارش، التهاب و تورم ناحیه تناسلی همراه با سوزش ادرار و درد هنگام مقاربت است.

البته این قارچ فقط در واژن عفونت ایجاد نمی‌کند بلکه در سایر نواحی مرطوب بدن نیز مشکلاتی مشابه به‌وجود می‌آورد. مثلا در دهان با ایجاد برفک یا در قسمت‌هایی از بدن که سایش وجود دارد (مثل زیر بغل) و بستر ناخن‌ها هم عفونت ایجاد می‌کند. قارچ می‌تواند موجب بثورات ناشی از بستن پوشک هم بشود.
 

مشخصات ترشحات عفونت قارچی واژن

در عفونت قارچی واژن، ترشحات فرد به رنگ سفید بدون بو یا بوی کپک، غلیظ و پنیری شکل است. میزان ترشحات در خانم مبتلا، کم تا متوسط است.

انواع عفونت واژن ، علائم، راه‌های پیشگیری و درمان آن

عفونت باکتریایی واژن

عفونت باکتریایی واژن، ممکن است در ۴۰ تا ۵۰ درصد از خانم‌ها وجود داشته باشد. در این نوع عفونت ممکن است فرد بدون علامت باشد یا فقط خارش داشته باشد. درد و تحریک در واژینیت باکتریایی وجود ندارد.
 

مشخصات ترشحات عفونت باکتریایی واژن

ترشحات فرد سفید مایل به خاکستری است و بوی ماهی می‌دهد، ترشحات رقیق و آبکی بوده و میزان آن زیاد است.
 

عفونت تریکومونایی واژن

در عفونت تریکومونایی واژن علائمی نظیر خارش، درد شکم و سوزش ادرار وجود دارد. از ویژگی‌های این نوع واژینیت این است که طی مقاربت، قابل انتقال به آقایان است و باید هم‌زمان شریک جنسی درمان شود و تا پایان درمان از مقاربت پرهیز شود.

در واژینیت تریکومونایی، خانم مبتلا بعد از نزدیکی و دخول ممکن است دچار لکه‌بینی و خونریزی رحم شود.
 

مشخصات ترشحات عفونت تریکومونایی واژن

ترشحات در عفونت تریکومونایی بد بو، کف‌آلود، فراوان، رقیق و به رنگ زرد یا سبز است.
 

علائم عفونت واژن

علائم عفونت واژن مواردی همچون سوزش، خارش و بوی ناخوشایند هستند. درمان، به نوع عفونت بستگی دارد. پس اولین قدم، شناسایی نوع عفونت است. برخی از عفونت‌های واژن ممکن است نشانه‌ای ایجاد نکنند. شایع‌ترین علائم عفونت واژن عبارت‌اند از:

* خارش واژن
* تغییر مقدار ترشحات واژن
* تغییر رنگ ترشحات واژن
* درد یا سوزش در هنگام ادرار کردن
* درد در هنگام مقاربت
* خونریزی واژینال یا لکه بینی

عفونت واژن در شرایط تهدید کننده زندگی نیست. با این حال، شما باید به متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید اگر:
* قبلاً عفونت واژن داشته‌اید
* عفونت واژن داشته‌اید اما علائم جدیدی را تجربه می‌کنید
* تب دارید

اگر احساس سوزش واژن دارید و در گذشته عفونت‌های مخمر را تشخیص داده‌اید، احتمالا نیاز به مراجعه به پزشک ندارید. عفونت‌های مخمری را می‌توان در خانه با داروهای ضد قارچی واژینال درمان کرد. با این حال، اگر مطمئن نیستید که عفونت مخمر دارید، به متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید.

انواع عفونت واژن ، علائم، راه‌های پیشگیری و درمان آن

علل عفونت واژن

عفونت واژن می‌تواند علل زیادی داشته باشد، پزشک عفونت را بر اساس علت آن تشخیص داده و درمان می‌کند. علل رایج عفونت واژن عبارت‌اند از:

عفونت‌های باکتریایی: بعضی از باکتری‌ها معمولاً در واژن شما یافت می‌شوند. رشد بیش از حد باکتری‌های غیر فلور می‌تواند باعث واژینوز باکتریایی شود.

شایع‌ترین علت عفونت واژن نتیجه‌ی تغییرات تعداد باکتری‌های طبیعی موجود در واژن و رشد و تکثیر بیش‌ازحد آنها است. معمولا باکتری لاکتوباسیلوس که به‌طور طبیعی در واژن وجود دارد به‌وسیله‌ی باکتری‌های بی‌هوازیِ دیگر موجود در واژن تکثیر می‌شود. اگر شمار باکتری‌های بی‌هوازی خیلی زیاد بشود، تعادل باکتری‌های طبیعی واژن به هم می‌خورد و عفونت واژن از نوع واژینوز باکتریال رخ می‌دهد.

عفونت‌های مخمری: عفونت‌های مخمری معمولاً توسط یک قارچ به نام Candida albicans ایجاد می‌شود. بسیاری از موارد، از جمله آنتی بیوتیک‌ها، می‌توانند تعداد باکتری‌ها و قارچ را در واژن کاهش دهند. این کاهش می‌تواند منجر به رشد بیش از حد مخمر و ایجاد عفونت شود.


عفونت های انگلی: Trichomoniasis این عفونت واژن ناشی از یک انگل پروتوزایی است که می‌تواند از طریق مقاربت جنسی منتقل شود.

آتروفی واژن: این حالت معمولاً بعد از یائسگی اتفاق می‌افتد. همچنین زمانی که میزان استروژن شما کاهش می‌یابد (مانند زمان شیردهی)، کاهش سطح هورمون باعث نازک شدن و خشکی واژن می‌شود. این امر منجر به التهاب مهبل (واژن) می‌شود.

سایر موارد: صابون‌ها، شستشوی بدن، عطرها و واکسن‌های واژینال همه می‌توانند واژن را تحریک کنند و باعث التهاب شوند.
 

چه عواملی می‌تواند سبب عفونت واژن شود؟

* مصرف بی‌رویه و طولانی‌مدت آنتی‌بیوتیک‌های خوراکی  که سبب از بین رفتن باکتری‌های مفید بدن می‌شود.
* استرس
* رابطه جنسی
* استفاده از داروهایی که واژینال مصرف می‌شوند
* حاملگی
* عدم رعایت بهداشت فردی
* دیابت کنترل نشده
* استفاده از داروهای کورتونی
* قرص‌های ضد بارداری با استروژن بالا

انواع عفونت واژن ، علائم، راه‌های پیشگیری و درمان آن

عفونت واژن چگونه تشخیص داده می‌شود؟

برای تشخیص عفونت واژن پزشک از شما شرح حال کامل می‌گیرد. بدین صورت که پزشک از میزان ترشحات، رنگ، غلظت و بوی ترشحات از شما سوال می‌کند. همچنین ممکن است در مورد سابقه قبلی عفونت واژن، سابقه ابتلا به بیماری‌های منتقله از راه جنسی، تعداد شرکای جنسی شما سوال کند، علاوه بر آن پزشک با وسیله‌ای به نام اسپکولوم شما را معاینه کرده  و با مشاهده ترشحات نوع عفونت شما را تشخیص می‌دهد.

عفونت واژن چگونه درمان می‌شود

درمان عفونت واژن به علت عفونت بستگی دارد. مثلاً:

* قرص مترونیدازول، کرم مترونیدازول یا ژل، یا کرم کولینامایسین یا ژل ممکن است برای عفونت باکتریایی تجویز شود.
* کرم یا ضد قارچ ممکن است برای عفونت مخمر تجویز شود.
* قرص‌های مترونیدازول یا تینیدازول ممکن است برای تریکومونیا تجویز شوند.
* کرم‌ها یا قرص‌های استروئیدی ممکن است برای آتروفی واژینال تجویز شوند.
* اگر عفونت شما ناشی از سایر موارد، مانند صابون است، پزشک شما یک محصول دیگر را توصیه می‌کند تا باعث تحریک نشود.
* درمان عفونت واژن به طور کلی بسیار مؤثر است. تشخیص مناسب علائم عفونت واژن، باعث می‌شود تا شما درمان مناسبی را دریافت کنید.

انواع عفونت واژن ، علائم، راه‌های پیشگیری و درمان آن

چگونه می‌توان از عفونت واژن جلوگیری کرد؟

از همه عفونت‌های واژن نمی‌توان جلوگیری کرد. استفاده از کاندوم در طی مقاربت جنسی موجب جلوگیری از گسترش STI ها خواهد شد. همچنین خطر ابتلا به آن را کاهش می‌دهد. بهداشت مناسب می‌تواند به جلوگیری از عفونت‌های واژن کمک کند و خطر ابتلا به التهاب واژن و تحریک واژن را کاهش دهد.
 

چند توصیه برای کاهش ابتلا به عفونت واژن:

  1. رعایت بهداشت شخصی، پس از اجابت مزاج برای جلوگیری از آلودگی ناحیه واژن محدوده مقعد را خشک و تمیز کنید. هنگام پریودی نوار بهداشتی را به طور منظم تعویض کنید.
  2. پس از استفاده از توالت، ناحیه تناسلی را با دستمال کاغذی به آرامی خشک کنید.
  3. از لباس زیر نخی استفاده کنید.
  4. هنگام مقاربت از نرم‌کننده‌ها مانند ژل لوبریکانت استفاده کنید، زیرا بدون استفاده از آن به دلیل خشک بودن ناحیه واژن احتمال زخم بیشتر شده و محیط برای رشد عوامل بیماری‌زا مهیا می‌شود.
  5. از لباس زیر و شلوار تنگ استفاده نکنید.
  6. برای جلوگیری از بیماری‌های آمیزشی و ورود باکتری‌های مضر به واژن در رابطه جنسی از کاندوم استفاده کنید. اگر از کاندوم برای رابطه مقعدی استفاده شده است، برای دخول از راه واژن کاندوم را تعویض کنید.
  7. از صابون و شوینده‌های قوی که ممکن است PH محیط واژن را تغییر دهند؛ استفاده نکنید.
  8. اجتناب از حمام‌های داغ و عمومی.
  9. اجتناب از تحریک‌کننده‌ها، شامل تامپون‌های عطری، پد و صابون‌های معطر
  10. اجتناب از پوشیدن لباس‌های مرطوب
 

چه زمانی به پزشک مراجعه کنم؟

اگر ناراحتی ناخواسته در واژن احساس می‌کنید و علائم عفونت واژن را در خود تشخیص داده‌اید، فوراً به متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید.
 

عوامل خطر در ابتلا به عفونت واژن

عواملی که خطر ابتلا به عفونت واژن را افزایش می‌دهند عبارت‌اند از:
 
  1. تغییرات هورمونی، مانند موارد مرتبط با بارداری، قرص‌های ضد بارداری یا یائسگی
  2. فعالیت جنسی
  3. داشتن یک عفونت منتقله از راه جنسی
  4. داروها، مانند آنتی بیوتیک‌ها و استروئید‌ها
  5. استفاده از spermicides برای کنترل زایمان
  6. دیابت کنترل‌نشده
  7. استفاده از محصولات بهداشتی غیر استاندارد
  8. استفاده از لباس‌های زیر مرطوب یا تنگ
  9. استفاده از دستگاه داخل رحمی (IUD) برای کنترل بارداری
 

عوارض جانبی عفونت واژن

زنان مبتلا به تریکومونیاز یا واژینوز باکتریایی در معرض خطر بیشتری از ابتلا به عفونت‌های منتقله از راه جنسی به دلیل التهاب ناشی از این اختلالات هستند. در زنان باردار، واژینوز باکتریایی علامت دار و ترشومنیازیس با زایمان زودرس و نوزادان کم‌وزن همراه است.

داشتن رابطه‌ی جنسی در زمان عفونت واژن  و یا ابتلا به التهاب واژن می‌تواند علائم و نشانه‌های این عارضه را وخیم‌تر کند. اگر منبع عفونت، عوامل قابل انتقال از طریق رابطه‌ جنسی باشد، به راحتی می‌تواند به شریک جنسی شما منتقل شده و او را هم آلوده کند.
 

کدام نوع از عفونت واژن با رابطه جنسی منتقل می‌شود؟

عفونت‌های قارچی و باکتریایی از راه رابطه‌ی جنسی منتقل نمی‌شوند، ولی داشتن شریک جنسی جدید و یا متعدد شانس ابتلا به عفونت باکتریایی واژن را افزایش خواهد داد. علاوه بر این عفونت تریکومونایی واژن از طریق رابطه‌ی جنسی منتقل می‌شود، برای جلوگیری از ابتلای دوباره به عفونت، برقراری رابطه‌ی جنسی را تا زمان برطرف شدن کامل عارضه و از بین رفتن علائم عفونت به تعویق بیندازید.
 

آیا امکان برقراری رابطه جنسی در زمان عفونت قارچی واژن وجود دارد؟

عفونت قارچی واژن در میان زنان بسیار شایع است. این عفونت باعث ایجاد ترشحات غیر طبیعی از واژن، ایجاد مشکل و ناراحتی در هنگام ادرار کردن و سوزش و خارش ناحیه‌ واژن خواهد شد. همه‌ این مشکلات برقراری رابطه‌ی جنسی در زمان عفونت قارچی واژن را سخت و ناخوشایند می‌کند. 

برقراری رابطه جنسی در زمان عفونت قارچی واژن حتی اگر فرد علائم عارضه را هم نشان ندهد، خطرناک خواهد بود. رابطه‌ جنسی روند ابتلا به عفونت را طولانی کرده و در نهایت باعث بازگشت دوباره‌ علائم خواهد شد. این علائم حتی می‌توانند از بار قبل شدیدتر باشند. رابطه جنسی در زمان عفونت قارچی واژن خطر انتقال عارضه به شریک جنسی را هم افزایش خواهد داد. 

رابطه‌ی جنسی می‌تواند دردناک و عاملی برای افزایش شدت علائم باشد

رابطه‌ جنسی در زمان عفونت واژن می‌توانند بسیار دردناک و یا دستکم ناخوشایند باشد. اگر قسمت بیرونی (vulva) و یا لبه‌های آلت جنسی زنانه (labia) متورم باشد، ارتباط پوست به پوست می‌تواند بسیار سخت بوده و احساس ناخوشایندی را ایجاد کند. 

دخول در هنگام رابطه‌ جنسی می‌تواند باعث وخیم شدن التهاب بافتی شود و از طرفی شدت خارش را هم افزایش دهد. در این هنگام وارد کردن هر چیزی درون واژن می‌تواند باعث انتقال باکتری‌های جدید درون منطقه شده و شدت عفونت را افزایش دهد.

زمانی که فرد در هنگام رابطه‌ جنسی در اوج بوده و به شدت از نظر جنسی تحریک شده باشد، واژن شروع به تولید ترشحاتی می‌کند که خود این ترشحات محیط واژن را بیش از پیش مرطوب کرده و شدت خارش و ترشحاتی با بوی نامطبوع را افزایش می‌دهند.

رابطه‌ی جنسی می‌تواند عفونت را به شریک جنسی شما منتقل کند

با وجود اینکه احتمال انتقال عفونت قارچی واژن در طی رابطه‌ی جنسی به شریک جنسی وجود دارد، ولی باید توجه داشت که این انتقال به شرایط آناتومیکی شریک جنسی بستگی دارد.

اگر شریک جنسی مرد باشد، احتمال کمی وجود دارد که به عفونت قارچی مبتلا شود. بر اساس تحقیقات تنها ۱۵ درصد از مردانی که شریک جنسی آن‌ها به عفونت قارچی واژن مبتلا است، در صورت داشتن رابطه‌ جنسی محافظت نشده به این عارضه دچار خواهند شد. احتمال ابتلای مردان ختنه نشده به عفونت قارچی هم بیش‌تر از سایر افراد است.

رابطه‌ی جنسی زمان بهبود عفونت را به تعویق خواهد انداخت

برقراری رابطه‌ی جنسی در زمان عفونت قارچی واژن روند درمان را مختل خواهد کرد. اگر برقراری رابطه‌ی جنسی در زمان عفونت قارچی واژن علائم بیماری را تشدید کند، احتمالاً منجر به افزایش زمان درمان عارضه هم خواهد شد. 

اگر عفونت قارچی به شریک جنسی شما منتقل شود، در صورت برقراری مجدد رابطه‌ی جنسی این احتمال وجود دارد که دوباره شما به این عفونت آلوده شوید. پس به تعویق انداختن برقراری مجدد رابطه‌ جنسی تا زمان بهبود کامل از دوباره به جریان انداختن این چرخه جلوگیری خواهد کرد.

انواع عفونت واژن ، علائم، راه‌های پیشگیری و درمان آن

عفونت قارچی واژن چه مدت طول خواهد کشید؟

اگر بار اول است که به عفونت قارچی واژن مبتلا می‌شوید، پزشک برای مدت کوتاهی داروهای ضد قارچ را برای شما تجویز خواهد کرد. این داروها ظرف چهار روز تا یک هفته باید علائم بیماری را از بین ببرند.

بسیاری از داروهای ضد قارچی پایه‌ روغنی دارند و روغن می‌تواند لاتکس و پلی ایزوپرین (polyisoprene) تشکیل دهنده‌ی کاندوم‌ها را تخریب کنند. اگر از کاندوم برای جلوگیری از بارداری و یا عدم ابتلا به بیماری‌های مقاربتی استفاده می‌کنید، در هنگام مصرف این داروها خود و شریک جنسی خود را در معرض آسیب قرار داده‌اید. 

اگر از طب جایگزین (alternative treatments) برای درمان عفونت قارچی واژن استفاده می‌کنید، باید توجه داشته باشید که احتمالاً روند درمان تا چندین هفته ادامه خواهد داشت. برخی از زنان مبتلا گمان می‌کنند که مشکل حل شده، ولی مشکل دوباره و این بار به شکل بدتری خود را نشان خواهد داد. این دسته از عفونت‌های قارچی واژن برای درمان نیاز به مصرف آنتی بیوتیک حداقل در یک دوره‌ی 6 ماهه را دارند.
 

چه زمانی برای عفونت قارچی واژن باید به پزشک مراجعه کرد؟

اگر بار اول است که به عفونت قارچی واژن مبتلا شده‌اید، حتماً به پزشک مراجعه کنید تا پزشک بتواند به درستی مشکل شما را تشخیص دهد. برخی از علائم این عارضه با دیگر انواع عفونت‌های واژن مشابه است. 

پزشک احتمالاً برخی از داروهای ضد قارچ مانند میکونازول (miconazole)، باتکونازول (butoconazole) و ترکونازول (terconazole) را تجویز خواهد کرد.

بسیاری از این کرم‌ها برای درمان عفونت قارچی واژن موثر خواهند بود. اگر بعد از استفاده از این داروها، هنوز علائم بیماری وجود داشته باشند، پزشک معالج راه‌های دیگر درمانی را امتحان خواهد کرد.

در هنگام ابتلا به عفونت قارچی واژن اگر هر کدام از علائم زیر را مشاهده کردید، هر چه سریع‌تر با پزشک خود مشورت کنید.
* داشتن علائم شدیدی هم‌چون بریدگی در اطراف واژن، قرمزی و تورم واژن 
* چهار بار یا بیش‌تر ابتلا به عفونت قارچی واژن در سال گذشته 
* بارداری یا ابتلا به دیابت، ویروس HIV  و یا هر گونه عارضه‌ای که سیستم ایمنی بدن را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
 

انواع عفونت واژن در بارداری

زن باردار بیش‌تر از سایر افراد در برابر برخی عفونت‌ها آسیب‌پذیر است و در صورت عدم درمان عفونت احتمال بروز مشکلات جدی در آن بسیار بیش‌تر از سایرین است. در ادامه این مقاله به معرفی انواع عفونت واژن در بارداری و علائم آن خواهیم پرداخت. هر زن بارداری که به عفونت، حتی خفیف مبتلا می‌شود باید برای معالجه‌ی آن به پزشک معالج مراجعه کند.

برخی از انواع معمول عفونت‌ واژن در بارداری شامل این موارد هستند:
 

عفونت‌های قارچی واژن

خارش ناحیه‌ی اطراف واژن یکی از علائم معمول عفونت‌های قارچی به حساب می‌آید. عفونت قارچی واژن توسط قارچی به نام کاندیدا (Candida) ایجاد می‌شود. عفونت قارچی واژن در دوران بارداری بیش‌تر از سایر مواقع بروز می‌کند، چرا که در این دوران فعالیت سیستم ایمنی فرد تغییر کرده، سطح استروژن تولیدی بیش‌تر شده و تولید گلیکوژن افزایش پیدا می‌کند.

بر اساس گزارشی که در سال ۲۰۱۵ منتشر شد، بیست درصد زنان دارای عفونت قارچی توسط قارچ کاندیدا هستند که این آمار ۳۰ درصد زنان باردار را شامل می‌شود. شانس ابتلای زنان باردار به عفونت‌های قارچی در سه ماهه‌ی دوم و سوم بارداری بیش‌تر خواهد بود.

علائم معمول عفونت‌های قارچی واژن عبارتند از:
* احساس خارش در اطراف واژن و بخش خارجی آلت تناسلی زن
* ترشحات غلیظ، سفید و پنیری واژن
* بوی نامطبوع آب‌جو در ناحیه‌ی واژن
* احساس درد و سوزش در اطراف واژن
* احساس درد و سوزش در هنگام رابطه‌ی جنسی 

برای درمان عفونت‌های قارچی واژن دارو تجویز می‌شود، برخی از این داروها هم به صورت آزاد از داروخانه قابل تهیه هستند. اگر فرد باردار باشد اما بدون مشورت پزشک نباید این داروها را مصرف کند.

برخی دیگر از عفونت‌های واژن مانند کلامیدیا و عفونت‌های باکتریایی واژن دارای علائم مشابه با عفونت‌های قارچی واژن هستند، بنابراین لازم است که قبل از شروع فرایند درمان این عارضه به دقت و درستی تشخیص داده شود.

* عفونت باکتریایی از نوع واژینوز باکتریایی
* عفونت باکتری واژن از نوع واژینوز باکتریایی(Bacterial vaginosis (BV))  از جمله قابل درمان‌ترین عفونت‌ها هستند.

انواع عفونت واژن ، علائم، راه‌های پیشگیری و درمان آن

علائم عفونت باکتریایی:

* احساس خارش، سوزش و درد در واژن و ناحیه‌ی خارجی آلت تناسلی زن
* احساس بوی ماهی از اطراف واژن
* بیش‌تر شدن بوی بد بعد از انجام رابطه‌ی جنسی
* مقدار زیاد ترشحات رقیق خاکستری رنگ
* واژینوز باکتریایی اگر درمان نشود، منجر به زایمان زودرس، نوزاد نارس و نوزاد متولد شده با وزن کم خواهد شد.
 

عفونت‌های باکتریایی با استرپتوکوک گروه B

استرپتوکوک گروه B کمابیش در بدن در ناحیه‌ی واژن و روده‌ی بزرگ وجود دارند. این گروه از باکتری‌ها معمولاً باعث ایجاد عفونت و یا بروز علائم خاصی نخواهند شد. با این همه زنانی که حامل این گروه از باکتری‌ها باشند به راحتی می‌توانند آن را به کودک منتقل کنند. یک تا دو درصد این احتمال انتقال وجود دارد. در موارد غیر معمول باکتری‌های استرپتوکوک گروه B برای نوزاد کشنده خواهند بود.

برای درمان این عفونت آنتی بیوتیک به بدن فرد تزریق می‌شود و این مسئله شانس انتقال باکتری را به کودک کاهش خواهد داد.
 

عفونت رحم در بارداری

به دلایل مختلف بروز عفونت در رحم می‌تواند آسیب‌رسان باشد. عفونت‌های رحمی می‌تواند به جفت آسیب زده، در رشد جنین اختلال ایجاد کرده، باعث بروز زایمان زودرس شده و یا در نهایت منجر به تولد نوزادی با مشکلات مادرزادی شود.

عفونت‌های رحمی در طول بارداری روند زایمان را سخت و خطرناک می‌کنند و در برخی از موارد نوزاد دچار نقص عضو و یا دیگر مشکلات تهدید کننده‌ی حیات خواهد بود.

عفونت‌های رحمی زمانی پدیدار می‌شوند که یک باکتری از واژن به سمت رحم حرکت کند. اگر عفونت‌های باکتریایی درمان نشود‌ در نهایت خطر ابتلا به عفونت‌های رحمی نیز افزایش پیدا می‌کند‌. اگر فرایند زایمان طولانی شود، دیواره‌ی رحم آسیب دیده و احتمال بروز عفونت باکتریایی افزایش خواهد یافت.

برای درمان عفونت‌های رحمی نیاز به مصرف آنتی بیوتیک وجود دارد، در مواردی هم فرد مبتلا باید در بیمارستان بستری شود. اگر تب در جریان زایمان ایجاد شود، پزشک یا ماما به دقت جنین را تحت نظر خواهد گرفت. اگر مشکل فرد وخیم باشد پزشک عمل سزارین را انجام خواهد داد.
 

دیگر انواع عفونت بارداری

بارداری منجر به ایجاد تغییرات زیادی در بدن زنان خواهد شد، از طرفی مقاومت بدن زنان باردار در مواجهه با عوامل ایجادکننده‌ی عفونت کم‌تر از سایر افراد است و این افراد در مواجهه با عفونت بسیار آسیب‌پذیر هستند.

برای مثال تغییرات پوستی وابسته به هورمون باعث ایجاد عارضه‌هایی هم‌چون اگزما (eczema) یا خشکی بیش از حد پوست خواهد شد. اگر ترک‌های پوستی باز شده و خونریزی کنند عفونت شدید پوستی ،سلولیت اتفاق خواهد افتاد. یکی از اختلالات نادر پوستی سندروم شیرین (Sweet’s syndrome) است که در طول بارداری شایع‌تر از سایر زمان‌هاست. اگر حاملگی در سنین بالا رخ دهد تعداد سلول‌های T خون که مسئول مبارزه با عفونت هستند، تا حد زیادی کاهش پیدا خواهد کرد. 

برخی دیگر از عفونت‌های بارداری که می‌توانند مشکلات زیادی را ایجاد کنند، عبارتند از:
 
  1. آنفولانزا
  2. هپاتیت E ، که نسبت به سایر انواع هپاتیت کمتر شایع است
  3. تبخال‌های تناسلی (herpes,) 
  4. لیستریا (Listeria) که باعث مسمومیت غذایی می‌شود
  5. سرخک
  6. HIV


اینکه چرا این دسته از عفونت‌ها در طول بارداری خطرات بیش‌تری را ایجاد می‌کنند، به خوبی شناخته شده نیست، ولی شاید تغییرات هورمونی در طول بارداری و یا دیگر تغییرات بدن منجر به تغییر تعداد سلول‌های خونی شود.

در طول حاملگی گردش خون و نیاز قلب افزایش پیدا می‌کند. این نیاز خود باعث ایجاد مشکلاتی خواهد شد. برای مثال اگر زن باردار به واسطه‌ی آنفولانزا به ذات الریه مبتلا شود، در تنفس دچار مشکل خواهد بود، زیرا که نیاز جنین به قلب و ریه‌ی مادر در اولویت قرار دارد. 

برخی از داروهایی که برای درمان عفونت‌ها به کار می‌روند، در دوران بارداری بی خطر نیستند. بنابراین زن باردار در صورت نیاز به دارو باید حتماً با پزشک خود مشورت کرده و باقی راه‌های درمانی را هم امتحان کند.
 

تشخیص عفونت واژنی

برای تشخیص عفونت واژن، پزشک باید به بررسی موارد زیر بپردازد:

بررسی سابقه‌ی پزشکی: این بررسی شامل مرور سابقه‌ی عفونت‌های واژنی و مقاربتی است؛

انجام آزمایش لگن: در این آزمایش، پزشک به کمک ابزاری موسوم به اسپکولوم، درون واژن را معاینه می‌کند تا ببیند ترشحاتی غیرعادی یا التهاب در این ناحیه وجود دارد یا خیر؛

جمع‌آوری نمونه برای آزمایشگاه: پزشک برای بررسی نوع عفونت واژن، نمونه‌ای از ترشحات واژنی یا دهانه‌ رحم را برای بررسی در آزمایشگاه نمونه‌برداری می‌کند؛

انجام آزمایش PH: در این روش هم پزشک با استفاده از برچسب یا کاغذ PH که به دیواره‌ی واژن می‌چسباند، مقدار PH واژن را بررسی می‌کند. میزان PH بالا به‌معنای عفونت تریکومونیازیس یا واژینوز باکتریال است. البته برای تشخیص عفونت واژن نمی‌توان تنها به این آزمایش استناد کرد.
 

درمان عفونت واژن در خانه به کمک بوریک اسید

اسید بوریک یک ماده‌ی پودری با خواص ضدقارچی و پروبیوتیک‌هایی مانند لاکتوباسیل‌ها است. این ماده با متعادل کردن باکتری‌های موجود در واژن، عفونت مخمری را درمان می‌کند. شواهد اولیه‌ی اسید بوریک در معالجه‌ی عفونت‌های مخمری امیدوارکننده است.

به‌عنوان‌مثال، در سال 2011 مجله‌ی سلامت زنان در یک مطالعه‌ی مروری، 14 مطالعه‌ی جداگانه را که در آن‌ها تأثیرگذاری اسیدبوریک با 9 داروی ضدقارچ دیگر مانند فلوکونازول و ترکونازول مقایسه شده بود موردبررسی قرار داد. این بررسی نشان داد که اسید بوریک بین 40 تا 100 درصد بیماران را درمان می‌کند.

انواع عفونت واژن ، علائم، راه‌های پیشگیری و درمان آن

بوریک اسید برای چه عفونت‌هایی مؤثر است؟

طبق توصیه‌های مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های آمریکا (CDC) افراد باید از اسید بوریک به‌عنوان یک درمان ثانویه استفاده کنند؛ یعنی در شرایطی که داروهای ضدقارچ یا پمادهای دیگر قادر به درمان عفونت مخمر نباشند یا عفونت مکرر باشد می‌توان طبق دستورالعملی که پزشک توصیه می‌کند از این روش استفاده کرد.

اسید بوریک ممکن است قادر به درمان عفونت‌هایی باشد که به درمان خط اول مقاوم هستند. درمان خط اول معمولاً یک داروی ضدقارچ است که می‌تواند شامل یک دوز خوراکی فلوکونازول یا یک کرم ضدقارچ موضعی باشد. در صورت عدم موفقیت چنین درمانی، ممکن است پزشک استفاده از اسید بوریک یا روش درمانی دیگری مانند نیستاتین یا فلوسیتوزین را توصیه کند.
 

عوارض جانبی و خطرات احتمالی اسیدبوریک:

آخرین مشاهدات نشان می‌دهند مصرف به‌اندازه‌ی بوریک اسید تحت نظرات پزشک عوارض جانبی شدیدی ندارد؛ ولی مانند هر داروی دیگری بوریک اسید نیز عوارض جانبی احتمالی دارد:

* احساس ناراحتی در واژن
* احساس سوزش خفیف بلافاصله پس از مصرف شیاف
* ترشحات آبکی واژن
* کهیر

درصورت داشتن شرایط زیر از مصرف بوریک اسید پرهیز کنید:
* تب
* حالت تهوع
* خونریزی از واژن
* بیماری التهابی لگن
* بیماری‌های مقاربتی
* بیماری قلبی
* اختلال عروق خونی

اگر شرایط زیر را دارید از مصرف بوریک اسید اکیداً بپرهیزید:
* باردار هستید؛ بوریک اسید ازجمله موادی است که برای جنین سمی محسوب می‌شوند
* در واژن خود زخم باز دارید
* مصرف اسیدبوریک به‌صورت خوراکی می‌تواند کشنده باشد؛ پس حتماً فقط به‌صورت شیاف واژینال از آن استفاده کنید.
 

درمان خانگی عفونت واژن با روغن درخت چای

روغن درخت چای یک روغن طبیعی بوده که خواص ضدباکتریایی و ضدقارچی دارد. صدها سال است که این ماده برای کمک به درمان عفونت‌های پوستی و بهبود زخم‌ها استفاده می‌شود.

برخی از زنان از شیاف‌های واژینال روغن درخت چای به‌عنوان جایگزینی برای داروهای بدون نسخه و داروهای تجویزشده و به منظور درمان خانگی عفونت مخمری واژن استفاده می‌کنند.

انواع عفونت واژن ، علائم، راه‌های پیشگیری و درمان آن

آیا درمان خانگی عفونت واژن با روغن درخت چای واقعاً امکان‌پذیر است؟

در پاسخ به این سؤال باید بدانید که شایع‌ترین عفونت‌های مخمری واژن ناشی از انواع مختلف قارچ کاندیدا آلبیکنس هستند. محققان در یک مطالعه در سال 2003 روغن درخت چای را به‌عنوان درمانی برای این قارچ، ازجمله 14 نوع آن که به دارو مقاوم هستند موردبررسی قرار دادند. در طول آزمایش‌ها دریافتند که این روغن در برابر تمام گونه‌ها مؤثر است.

بااین‌حال تحقیقات جدید نتایج متفاوتی داشته‌اند. روغن درخت چای ممکن است فقط در برابر برخی از گونه‌ها در غلظت‌های خاص یا در ترکیب با داروهای معمول مؤثر باشد.

محققان اتفاق‌نظر دارند که به آزمایش‌های بیشتری نیاز است تا بتوان این درمان را قابل‌اعتماد شمرد و توصیه کرد.
 

عوارض جانبی و خطرات احتمالی روغن درخت چای:

اگرچه بسیاری از افراد بدون هیچ مشکلی قادر به استفاده از روغن درخت چای برای درمان خانگی عفونت واژن هستند؛ اما ممکن است عوارض جانبی جزئی دیده شود.

ممکن است موارد زیر را تجربه کنید:
* خارش در محل استعمال
* ترشحات آبکی
* قرمزی در ناحیه واژن

بهتر است قبل از اینکه شیاف‌های روغن درخت چای را امتحان کنید از متخصص زنان مشاوره بگیرید. پزشک می‌تواند در تشخیص عامل عفونت و  در مورد چگونگی استفاده از شیاف و سایر داروهای درمانی شما را راهنمایی کند.
 

مشاوره با دکتر زنان

شیاف‌های روغن درخت چای برای برخی افراد در عرض چند روز به رفع علائم کمک می‌کند؛ اما برخی دیگر اظهار داشته‌اند که رفع علائم یک هفته یا بیشتر طول کشیده است. ممکن است این روش درمانی صرف‌نظر از مدت‌زمان استفاده شما، هیچ تأثیری نداشته باشد. حتی می‌تواند منجر به تحریک و ناراحتی بیشتر شود. می‌توانید با مالیدن مقدار کمی از این روغن به بازو، حساسیت داشتن خود را آزمایش کنید.
 

درمان خانگی عفونت واژن با سیر

مطالعات در مورد این‌که آیا سیر، قرص سیر یا عصاره‌ی سیر می‌تواند یکی از روش‌های درمان خانگی عفونت‌های مخمری باشد بی‌نتیجه بوده‌اند. بااین‌حال مشخص شده است که خواص شیمیایی سیر به جلوگیری از رشد قارچ کاندیدا (مسئول عفونت‌های مخمری) کمک می‌کند. همچنین افزودن سیر به رژیم غذایی می‌تواند از بروز عفونت‌های مخمری در آینده پیشگیری کند.

اگر به روش‌های درمان عفونت واژن در خانه تمایل دارید حتماً از پزشک خود در مورد درمان با کرم سیر و آویشن اطلاعات بیشتری بگیرید. نتایج یک تحقیق که 10 سال پیش در ایران انجام شد اثربخشی این کرم را معادل کلوتریمازول که یک پماد ضدقارچ است نشان داد.

اگر علائم عفونت مخمر را دارید، برای تشخیص با پزشک خود تماس بگیرید و درمان‌های احتمالی را بررسی کنید.
 
انواع عفونت واژن ، علائم، راه‌های پیشگیری و درمان آن

عوارض جانبی و خطرات احتمالی سیر:

درحالی‌که بعضی از بانوان نتایج موفقیت‌آمیزی از درمان خانگی عفونت واژن با سیر گرفته‌اند، این درمان برای برخی دیگر از زنان نتایج خوبی نداشته است:

عوارض جانبی مصرف سیر به‌صورت خوراکی:
 
  1. بوی بد دهان
  2. تعریق بد بو
  3. مشکلات گوارشی
  4. سوزش سر معده
  5. تداخل دارویی
  6. عوارض جانبی مصرف موضعی سیر:
  7. خارش
  8. ترشحات واژن
  9. کهیر
  10. سردرد
  11. حالت تهوع و استفراغ
 

درمان خانگی عفونت واژن با روغن نارگیل 

روغن نارگیل یک روغن چرب است که از میوه‌ی نارگیل به دست می‌آید. گفته می‌شود این روغن فواید زیادی برای سلامتی دارد؛ مانند کمک به هضم غذا و کمک به تعادل هورمون‌ها.

همچنین تصور می‌شود که روغن نارگیل دارای خواص ضد باکتری باشد و ازاین‌روی ممکن است بتوان روغن نارگیل را به‌عنوان درمان خانگی عفونت‌های مخمری واژن در نظر گرفت. در ادامه به فواید و معایب روغن نارگیل به‌عنوان یک روش درمان گیاهی عفونت واژن می‌پردازیم.

طبق تحقیقاتی که در سال‌های 2007 و 2014 انجام شد محققان پی بردند مصرف طولانی‌مدت روغن نارگیل خالص می‌تواند عفونت ناشی از قارچ کاندیدا آلبیکنس را درمان کند. در این آزمایش‌ها روغن نارگیل روزانه و به مدت 30 روز اعمال شده بود.

لازم به ذکر است که عوارض کوتاه یا بلندمدت استفاده از این درمان هنوز شناخته‌شده نیست.

انواع عفونت واژن ، علائم، راه‌های پیشگیری و درمان آن

عوارض جانبی مصرف موضعی روغن نارگیل:

اگر در فکر استفاده از روغن نارگیل برای درمان خانگی عفونت واژن هستید، مسئله‌ی بسیار مهم مصرف روغنی است که صددرصد خالص و ارگانیک باشد. اغلب روغن‌های موجود در بازار یا ترکیبی از روغن نارگیل با دیگر روغن‌های گیاهی یا شامل مواد شیمیایی مانند پارافین هستند. روغن نارگیل خالص معمولاً بوی شدید نارگیل نمی‌دهد.

روغن نارگیل غالباً حساسیت یا عارضه‌ی جانبی ایجاد نمی‌کند؛ ولی بهتر است محض احتیاط در موارد زیر از این درمان صرف‌نظر کنید:
* اگر از عامل عفونت خود مطمئن نیستید؛ ممکن است عفونت باکتریایی باشد.
* اگر برای عفونت خود تحت درمان توسط داروی دیگری هستید.
* اگر عفونت تکرارشونده دارید (این اولین ابتلای شما به عفونت نیست)
* اگر به نارگیل حساسیت دارید.
 

درمان خانگی عفونت واژن با ماست

ماست یک گزینه درمانی ایمن و مقرون‌به‌صرفه است که زنان در سراسر جهان از آن برای درمان خانگی عفونت‌های مخمری استفاده می‌کنند. این ماده به دلیل اینکه حاوی لاکتوباسیلوس است خاصیت درمانی دارد.

باور عمومی بر این است که ماست حاوی لاکتوباسیل می‌تواند فلور نرمال واژن را متعادل کند. لاکتوباسیل‌ها پراکسید هیدروژن تولید می‌کنند که بر قارچ کاندیدا اثر منفی داشته و به این طریق عفونت واژن را از بین می‌برد.

همچنین مصرف موضعی ماست سرد می‌تواند سوزش و خارش واژن را تسکین ببخشد.

طبق تحقیقاتی که در سال‌های 2012 و 2015 انجام شده، مصرف موضعی ترکیبی از عسل کاملاً طبیعی و خالص به‌همراه ماست طبیعی و ارگانیک اثربخش‌تر از پماد کلوترمازول عمل کرده است.

انواع عفونت واژن ، علائم، راه‌های پیشگیری و درمان آن

عوارض جانبی و خطرات مصرف ماست:

گفتیم که ماست ساده و حاوی لاکتوباسیل برای واژن مفید است؛ ولی اگر ماست حاوی موادی نظیر شیرین‌کننده‌ها باشد نه‌تنها درمان مؤثری نیست؛ بلکه قند موجود در ماست سبب تولیدمثل و گسترش قارچ واژن خواهد شد.

متأسفانه اکثر ماست‌های صنعتی و بسیاری از ماست‌های سنتی حاوی قند هستند. پس اگر قصد انتخاب ماست به‌عنوان درمان عفونت واژن را دارید حتماً ابتدا با پزشک مشورت کنید و همچنین از کیفیت ماست نیز مطمئن شوید.

همچنین عسل طبیعی حاوی اسپورهای باکتری است که می‌توانند سلامت واژن را به خطر بیندازند. استفاده از عسل غیرطبیعی و ناخالص نیز مخاطرات بسیاری را به همراه دارد.

بااینکه برای برخی روش‌های درمان خانگی عفونت واژن مانند ماست، عسل و روغن نارگیل تأثیرات مثبتی گزارش شده است؛ اما دقت داشته باشید که پژوهش‌ها تأثیر این موارد را به‌صورت خالص بررسی می‌کنند؛ اما این مواد در بازار معمولاً ناخالص بوده و افزودنی‌های طبیعی یا شیمیایی دارند که برخی از آن‌ها می‌توانند بسیار خطرناک بوده و علاوه بر تشدید وضعیت عفونت شما، مشکلات دیگری را نیز به‌همراه داشته باشند. لذا توصیه می‌شود پیش از انجام هرگونه خوددرمانی حتماً با متخصص زنان مشورت کنید.
 

درمان خانگی عفونت واژن با سرکه سیب

تاکنون مطالعات متعددی در رابطه با اثر سرکه‌ی سیب بر عفونت‌های ناشی از قارچ کاندیدا انجام شده که متأسفانه همه‌ی آن‌ها در محیط آزمایشگاهی بوده است.

سرکه‌ی سیب خالص و رقیق نشده شامل ترکیباتی است که می‌تواند عفونت مخمری را از بین ببرد؛ ولی در موجودات زنده استفاده از سرکه سیب می‌تواند به سوختگی پوست و جراحت بینجامد و ازاین‌روی مصرف آن اصلاً توصیه نمی‌شود.

 پیش از استفاده از هرگونه داروی گیاهی با پزشک صحبت کنید. هرگز داروهای گیاهی را هم‌زمان با داروهای اختصاصی ضدقارچ استفاده نکنید.
 

کلام آخر درخصوص درمان عفونت واژن در خانه

درمان خانگی عفونت واژن (از نوع عفونت قارچی) با چالش‌های فراوانی همراه است. در پژوهش‌ها و آزمایش‌های انجام‌شده خواص ضدقارچ برخی مواد طبیعی مانند ماست، عسل، روغن نارگیل و ... مشاهده شده است؛ اما نکته‌ی مهم این است که معمولاً این مواد را به‌طور خالص و طبیعی نمی‌توان در بازار پیدا کرد و مواد موجود در بازار در ترکیب به سایر مواد طبیعی و مصنوعی مانند شکر و شیرین‌کننده‌ها هستند. این ترکیبات افزوده نه‌تنها عفونت را تشدید می‌کنند، بلکه گاهی عوارض دیگری نیز با خود به‌همراه دارند.

از سوی دیگر، تشخیص عامل بیماری‌زا در عفونت واژن باید زیر نظر دکتر زنان صورت بگیرد. امکان دارد فرد تصور کند به عفونت قارچی مبتلا شده است؛ اما درواقع مشکل او عفونت باکتریایی یا نوعی حساسیت یا سایر مشکلات خاص پزشکی باشد. ازاین‌روی درمان گیاهی عفونت واژن به‌طورکلی توصیه نمی‌شود و بهتر است پیش از هر اقدامی با یک متخصص مشورت کنید.


منبع: سایت دکتردکتر
سایت چطور
سایت دکتر ساینا
نسخه چاپی