سازمان بهداشت جهانی، پیری سالم را به صورت توانایی داشتن یک شیوه زندگی فعال، ایمن و فراگیر اجتماعی ترویج می کند.بسیاری از کشورها دارای جمعیت فزاینده ای از افراد مسن هستند که اکثریت آنها در شهرها زندگی می کنند. بنابراین، چالش این است که اطمینان حاصل شود که محیط های شهری نیازها و اهداف شخصی آنها را برآورده می کنند.
تحقیقات ما نشان می دهد که افراد سالمند می خواهند سالمندی فعال را به عنوان یک تجربه مثبت دنبال کنند. این بستگی به این دارد که آنها بتوانند سالم بمانند، در اجتماع خود مشارکت داشته باشند و احساس امنیت کنند.
بیشتر تلاش های برنامه ریزی شهری برای تشویق پیری فعال، جدا از هم و تکه تکه است. افراد مسن غالباً در حومه های بازنشستگی یا خانه های سالمندان ساکت و تنها هستند به جای این که در جامعه زندگی کنند. رویکردهای فعلی غالباً بر اساس مدل های نقص سنتی تمرکز بر کاهش سلامت افراد مسن است.
مسئله دیگر این است که با شهروندان سالمند به جای انسان های خلاق به عنوان دریافت کنندگان راه حل رفتار می شود. برای دست یابی به مزایای واقعی، مشارکت آنها در توسعه راه حل ها ضروری است.
کار در جهت شهرهای دوستدار افراد مسن
پیری شهری حوزه ای نوظهور است که با جمعیت سالمندان ساکن شهرها سر و کار دارد. پیری جامعه یک پدیده مثبت و در عین حال چالش بر انگیز است، زیرا پیری جمعیت و شهر نشینی نقطه اوج توسعه موفق انسانی است. می توان بحث کرد که آیا محیط شهر در مقایسه با مناطق حومه ای و روستایی مکان ایده آلی برای پیر شدن و زندگی در سنین بالا است. می توان مثلاً از میان دیدگاه ها چالش هایی که هنگام ایجاد شهرها در این رابطه خود نمایی می کنند را کاوش و توصیف کرد. از جمله این چالش ها می توان به ایجاد محله های فراگیر و پیاده سازی فناوری برای پیری در محل اشاره کرد. نمونه هایی از پروژه های دو شهر دوستدار سن در هلند (لاهه) و لهستان (کراکوف) نشان داده است که پتانسیل تنظیم بیشتر شهرها در هماهنگی با نیازهای افراد مسن وجود دارد، و این چالش های مهمی را در چند سال آینده مشخص می کند. به طور کلی، سالخوردگی جهانی جمعیت شهری نیازمند این است که رویکردهای سن دوستانه تری در شهرهای ما اجرا شود. آماده سازی برای این تحولات به گونه ای چالش برانگیز است که لازم است هم نسل فعلی و هم افراد آینده مسن بتوانند از استراتژی های مناسب سن استفاده کنند.چنین زیر ساخت هایی با همه اقشار مردم مشترک است. چالش این است که طراحی برای همه خواسته های رقیب صورت گیرد تا هیچ کس حذف نشود.برای مواجهه با یک افزایش پیری شهری، سازمان بهداشت جهانی (WHO) (World Health Organisation) نزدیک به 15 سال است که شهرهای دوستدار سن را ترویج می کند. چارچوب مناسب سن آن شامل این اهداف است:
* انصاف و عدالت (تساوی حقوق)
* یک محیط فیزیکی قابل دسترسی
* یک محیط اجتماعی فراگیر
شهرها و شهرک ها در سراسر جهان، از جمله شوراهای محلی در استرالیا، کار خود را در این زمینه آغاز کرده اند.
ما باید خواسته های متنوع زندگی در شهرهایی که بیشتر، سالمندان در آن ها زندگی می کنند را، به ویژه با افزایش سن، تشخیص دهیم.
رویکردهای شهر هوشمند می تواند محله های شهری را سن دوست تر کند. یکی از راه هایی که تکنولوژی و طراحیِ بهتر می تواند از طریق آن این کار را انجام دهد این است که دسترسی به نوع اطلاعاتی که افراد مسن به آن نیاز دارند را بهبود بخشد - برای مثال اطلاعات مربوط به قابل پیاده روی بودن محله ها.
طراحی مجدد جوامع سازگار با سن و هوشمند در هماهنگی با افراد آسیب پذیر می تواند آنها را قادر سازد تا به کیفیت زندگی مورد نظر خود دست یابند.
تصویر: زن و شوهری که از کنار نیمکت ها در امتداد مسیری پر از درخت می گذرند. برای افراد مسن مفید است که بتوانند دریابند کدام مسیرهای پیاده روی دارای سایه و مکان هایی برای توقف و استراحت است. Shutterstock
تحقیقات ما سه عامل را در حصول اطمینان از راه حل های شهرهای هوشمند در بر گیرنده افراد مسن و کار برای آنها در نظر گرفته است.
جایگزینی سن گرایی با عاملیت
تلاش های دولت به جای بهبود کیفیت زندگی و استقلال، بر افزایش امید به زندگی متمرکز شده است. نادیده گرفتن کیفیت زندگی منجر به برداشت از جمعیت سالخورده به عنوان یک بار برای مراقبت می شود.برای ایجاد شهرهای هوشمند واقعاً دوستدار سن، برای افراد مسن مهم است که طراح لایه دیجیتال باشند. طراحی مشترک شامل تصمیم گیری در مورد انواع داده های موجود و نحوه ارائه مفید داده ها است. بهتر است تغییراتی ایجاد شود که سلامت افراد مسن را بهبود بخشد تا بتوانند در فعالیت های محله شرکت کنند. تعامل اجتماعی منبع معنا و هویت است.
مشارکت فعال سالمندان با استفاده از دستگاه های دیجیتالی می تواند به آنها اختیار زندگی دهد و خطر انزوا را کاهش دهد. بلومبرگ گزارش می دهد که افراد مسن با استفاده از فناوری برای غلبه بر انزوای اجتماعی در طول همه گیری COVID-19 توانمند شده اند.
اتصال به داده های شهر هوشمند
شهرها مربوط به زیر ساخت ها هستند. شهروندان سالمند باید به اطلاعات مربوط به این زیر ساخت ها دسترسی داشته باشند تا بتوانند در همسایگی های خود وقت بگذرانند و خطر انزوا را کاهش دهند.تعداد فزاینده ای از سالمندان فعال هر روز با تلفن های همراه خود برای تعامل با خدمات شهر هوشمند "متصل" می شوند. بسیاری از آنها دارای ابزارهای لکترونیکی پوشیدنی مانند ساعت های هوشمند هستند که این به نظارت و مدیریت سلامت و فعالیت بدنی آنها کمک می کند.
این دستگاه های شخصی همچنین می توانند برای اتصال بهتر افراد مسن به داده های عمومی در مورد محیط های شهری مورد استفاده قرار گیرند. به عنوان مثال، یک «شهر» هوشمند دوستدار سن را که به ساعت هوشمند متصل است، تصور کنید که امکاناتی مانند توالت عمومی، چشمه های آب و توقف های سایه دار در طول مسیرهای ورزشی را برای افراد مسن برجسته می کند.
یک «شهر» هوشمند دوستدار سن را که به ساعت هوشمند متصل است، تصور کنید که امکاناتی مانند توالت عمومی، چشمه های آب و توقف های سایه دار در طول مسیرهای ورزشی را برای افراد مسن برجسته می کند.Access Map سیاتل نمونه ای از نقشه شهرهای سازگار با سن، تعاملی و هوشمند است که شیب زیاد مسیرهای پیاده روی و حاشیه های مرتفع را نشان می دهد. نقشه مکان توالت های عمومی، توسط وزارت بهداشت و پیری ایجاد شده است. و شهر هوشمند بارسلونا از دیگر برنامه های تلفن همراه است که خدمات شهری و برنامه های شهری را در آن ادغام می کند.
ظهور "رصدخانه های شهری" جمع آوری و تجزیه و تحلیل داده های پیچیده مربوط به شهر را افزایش داده است. این داده ها امکان ایجاد یک لایه شهر دیجیتال را فراهم می کند.
تصویر: نمای صفحه نمایش برنامه Pedcatch.PedCatch برنامه ای است که از مدل سازی دسترسی متحرک عابران پیاده، نقشه برداری توپوگرافی و داده های جغرافیایی جمع آوری شده استفاده می کند. مارکوس وایت، دانشگاه سوینبرن. نویسنده ارائه داده است.
این اطلاعات سپس به ما کمک می کند تا درک و بهبود زندگی پذیری محلات برای افراد مسن را افزایش دهیم. از داده ها می توان برای سیاست گذاری فعال و برنامه ریزی شهری استفاده کرد. مراقبت از سالمندان کار نمی کند، اما ما می توانیم محله هایی را برای حمایت از پیری سالم در محل ایجاد کنیم.
افراد مسن با استفاده از فناوری برای غلبه بر انزوای اجتماعی در طول همه گیری COVID-19 توانمند شده اند.
طراحی مشترک را در برنامه ریزی لحاظ کنید
فرآیندهای طراحی مشترک که شامل افراد مسن می شود و به آنها در برنامه ریزی شهرهای هوشمند اختیار می دهد، منجر به مشارکت های بیشتر و بیشتر می شود.ما باید شروع کنیم از شهروندان مسن سؤالاتی بپرسیم از جمله این که: "چگونه می خواهید به این داده ها دسترسی پیدا کنید؟" و "دوست دارید لایه دیجیتال به شما چه بگوید؟" اهداف و نیازهای آنها باید اطلاعات ارائه شده را هدایت کند.
این فقط موضوع مربوط به تصمیم گیری در این مورد نیست که افراد مسن چه اطلاعات خاصی را می خواهند از طریق دستگاه های خود دریافت کنند. آنها همچنین باید بتوانند مستقیماً به داده ها کمک کنند. به عنوان مثال، با استفاده از یک برنامه تلفن همراه، آنها می توانند محله خود را برای شناسایی ویژگی هایی که به راه رفتن کمک کرده یا مانع آن می شود، شناسایی کنند.
نادیده گرفتن کیفیت زندگی منجر به برداشت از جمعیت سالخورده به عنوان یک بار برای مراقبت می شود.برای ایجاد شهرهای هوشمند واقعاً دوستدار سن، برای افراد مسن مهم است که طراح لایه دیجیتال باشند. طراحی مشترک شامل تصمیم گیری در مورد انواع داده های موجود و نحوه ارائه مفید داده ها است. ما همچنین باید بدانیم چه برنامه های موبایلی می توانند از داده ها استفاده کنند.
اگر بدانیم چه اطلاعاتی در لایه شهر دیجیتالی، افراد مسن را ترغیب می کند تا فعال تر در محله های خود شرکت کنند، می توانیم شهرهای مناسب سن را برنامه ریزی کنیم.
از طریق اتصال زیرساخت ها و رویکردهای رهبری شهروندان، می توانیم مشارکت اجتماعی و مشارکت شهروندان را بدون توجه به سن آنها و با تشخیص تنوع و برابری به دست آوریم. ما مکان هایی را ایجاد خواهیم کرد که در آنها طیف وسیعی از فعالیت ها احساس توانایی و امنیت می کنند. طراحی مجدد جوامع سازگار با سن و هوشمند در هماهنگی با افراد آسیب پذیر می تواند آنها را قادر سازد تا به کیفیت زندگی مورد نظر خود دست یابند.
فضاهای عمومی دوستدار سن
تصویر: ویژگی های ساده ای مانند یک نیمکت که مکان آن با فکر انتخاب شده است، می تواند تفاوت بزرگی در توانایی افراد مسن برای لذت بردن از فضاهای عمومی در شهر ایجاد کند. alexkich از www.shutterstock.com
رویکردهای شهر هوشمند می تواند محله های شهری را سن دوست تر کند. یکی از راه هایی که تکنولوژی و طراحیِ بهتر می تواند از طریق آن این کار را انجام دهد این است که دسترسی به نوع اطلاعاتی که افراد مسن به آن نیاز دارند را بهبود بخشد - برای مثال اطلاعات مربوط به قابل پیاده روی بودن محله ها.همان طور که گفتیم محیط شهری می تواند تأثیرات قابل توجهی بر پیری سالم افراد مسن داشته باشد، از جمله نحوه لذت بردن و مشارکت آنها در اجتماعات محلی. تحقیقات اخیر ما نشان داده است که افراد مسن که در بریزبن با تراکم بالا زندگی می کنند به طور فعال با فضاهای عمومی محله ای با طراحی خوب همکاری می کنند.
مشارکت، تعامل و فعالیت بدنی نوید ارتقاء سلامت و استقلال و کاهش خطر ناتوانی برای افراد مسن را می دهد.
شرکت کنندگان ما چندین ملاحظه کلیدی در طراحی را شناسایی کرده اند که به استفاده راحت و مناسب از فضاهای عمومی کمک می کند. بسیاری از این جنبه ها با راه رفتن مرتبط هستند.
فضاهای عمومی موفق تبدیل به مکان هایی می شوند که می توانند زندگی روزمره را به فراتر از خانه گسترش دهند. اما وقتی فضاهای عمومی برای استفاده و راحتی روزمره به خوبی طراحی و نگهداری نشده باشد و نیازهای آنها برآورده نشود، افراد مسن از بیرون رفتن و رفت و آمد دلسرد می شوند.
افراد مسن چه می خواهند؟
شرکت کنندگان در نظر سنجی ما عوامل اصلی را به شرح زیر مشخص کردند:* مکان های متنوعی برای نشستن افراد، لذت بردن از حضور در جمع و تماشای مردم. وجود صندلی های قابل استفاده با طراحی جهانی – به جای این که روی چمن بنشینند - به ویژه برای افراد مسن به عنوان ایستگاه های استراحت یا مقاصد حرکت، با توجه به کاهش انعطاف پذیری بدنی آنها بسیار مهم است.
* ریل دستی روی پله ها و مسیرهای شیب دار برای ایمنی و اطمینان.
* نوشیدن از چشمه ها و وجود درختان برای ایجاد سایه و راحتی. تاج درختی، راحتی و محافظت در برابر گرما، رطوبت و قرار گیری در معرض آفتاب را فراهم می کند. این امر به ویژه در آب و هوای نیمه گرمسیری جاهایی مانند بریزبن اهمیت دارد.
* توالت عمومی فراوان و تمیز. فقدان چنین امکاناتی می تواند ناتوان کننده و مانعی برای لذت بردن برخی افراد مسن از حوزه عمومی باشد.
* وجود مسیرهای پیاده روی وسیع تر و موانع ایمن تر بین مسیرهای عابر پیاده و جاده های پر تردد. در برخی نواحی، رسیدگی به پیاده روها و خیابان ها می تواند ایمنی را افزایش دهد. یک مثال می تواند استفاده از درختان و خطوط پارکینگ برای ایجاد یک حائل بین عابران پیاده و ترافیک باشد.
* گذرگاه های عابر پیاده ایمن تر و واضح تر در معابر شلوغ برای جلوگیری یا کاهش خطر سردرگمی عابران پیاده و رانندگان در تقاطع ها. افراد مسن به دلیل نگرانی در مورد عبور از جاده های دارای تردد سریع خودروها و امکانات رفاهی کم، از پیاده روی در برخی مناطق شهری اجتناب می کردند.
تصویر:مسیرها، گذرگاه ها و نقاط دسترسی باید برای افراد دارای سطوح مختلف تحرک مناسب باشد. دیلن پاسمور / فلیکر، CC BY-NC
* وجود ترسیم واضح تری برای تمایز بین مسیرها برای دوچرخه سواران و دوندگان، و کسانی که تمایل دارند با سرعت کم تری حرکت کنند، مانند افراد مسن و کودکان. یک مثال از جایی که شرکت کنندگان ناراحت بودند این بود که "کالسکه" آنها باید با دوندگان و دوچرخه سواران در مسیرهای مشترک رقابت می کرد. چنین زیر ساخت هایی با همه اقشار مردم مشترک است. چالش این است که طراحی برای همه خواسته های رقیب صورت گیرد تا هیچ کس حذف نشود.
تحقیقات ما نشان داد که تأثیر متقابل این نیازها در فعال سازی فضای عمومی برای افراد مسن مهم است. ما باید این مناطق را خوش آب و هوا، راحت و فعال کنیم. این امر به فضاهایی برای راه رفتن، نشستن، تماشای افراد و استراحت افراد نیاز دارد.
شهروندان سالمند در سنین بالا در جوامع خود به کمک و تشویق نیاز دارند تا فعال باقی بمانند. با فرض وجود حق انتخاب، این چیزی است که اکثر آنها ترجیح می دهند. شهر هوشمند می تواند زیر ساخت های دیجیتالی را برای آنها فراهم کند تا اطلاعات محلی مورد نیاز خود را برای دستیابی به این هدف پیدا و تنظیم کنند.
چرا فضاهای فراگیر اهمیت دارند؟
نمی توان در مورد مزایای امکانات خوب عمومی در محله های با تراکم بالا مبالغه کرد. این ویژگی ها در فضاهای عمومی برای مشارکت و تعامل افراد مسن در بین عموم - و در واقع برای همه ضروری است.تحقیقات ما تأثیر بالقوه این مسائل بر پیری سالم را برای ساکنان مسن محلات با تراکم بالا نشان می دهد. این به ما درک بهتری از عوامل طراحی می دهد که این مناطق را برای افراد مسن، بیشتر زیست پذیر و پایدار می کند.
این یافته ها می تواند به جمع آوری اطلاعات سیاست های عملی، برنامه ها و طراحی توسعه شهری برای کمک به ارتقاء قابلیت زندگی، مشارکت اجتماعی و پیری سالم در محلات با تراکم بالا کمک کند. این به نوبه خود می تواند به حفظ استقلال و رفاه جمعیت پیر ما کمک کند.
سازمان بهداشت جهانی، پیری سالم را به صورت توانایی داشتن یک شیوه زندگی فعال، ایمن و فراگیر اجتماعی ترویج می کند.
با ادامه شهر نشینی جهان، سطوح مختلف دولتی، بخش خصوصی و جامعه باید برای پاسخ گویی به نیازهای افراد مسن با یک دیگر همکاری کنند. مسائل مربوط به پیری در این جا و در دیگر نقاط جهانِ توسعه یافته و در حال توسعه در دهه های آینده بحرانی تر خواهد شد.
فرآیندهای برنامه ریزی و توسعه فعلی موانع متعددی را در زمینه ایجاد زیر ساخت های سازگار با سن ایجاد می کند. با توجه به افزایش روز افزون افراد مسن و در نتیجه افزایش نفوذ سیاسی آنها، دولت های موفق باید به نیازهای آنها و به ویژه نیاز به محیط های حمایتی اجتماعی و فیزیکی پاسخ دهند.
منبع: سونیا پدل، Swinburne University of Technology، آن بوردا، The University of Melbourne، دسلی واین، لوری بایز، Queensland University of Technology