هرآنچه که باید راجع به نکروز استخوان بدانیم

نکروز استخوان

نکروز استخوان به معنای مرگ بافت استخوان است و زمانی رخ می دهد که جریان خون به سمت استخوان کم و یا متوقف شود.از آنجا که استخوان یک بافت زنده است و به خون نیاز دارد، قطع جریان خون باعث مرگ استخوان می شود.

اگر جریان خون مجددا وصل نشود، این روند سرانجام باعث متلاشی شدن استخوان می شود.این بیماری معمولا در ران پا رخ می دهد. سایر مکان های بروز این مشکل عبارتند از: بازو، زانوها، شانه و آرنج دست.

هر ساله بیش از ۲۰۰۰۰ نفر دچار نکروز استخوان می شوند. بیشتر آن ها بین سنین ۲۰ تا ۵۰ سالگی قرار دارند.در افراد سالم احتمال بروز این مشکل کم است و بیشتر در افراد مبتلا به یک بیماری و یا دچار آسیب بروز می کند.1
 

علل ایجاد نکروز

بیماری نکروز هنگامی رخ می‌دهد که جریان خون در استخوان قطع شود یا کاهش یابد. کاهش خونرسانی در استخوان می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد که به شرح زیر است:
 
آسیب به استخوان و مفصل
برخی از آسیب‌های وارد شده، به‌طور مثال در ÷رفتگی در مفصل ممکن است به رگ‌های خونی اطراف بافت آسیب وارد کند. استفاده از اشعه ایکس برای بیماران سرطانی ممکن است استخوان را ضعیف کرده و به رگ‌های خونی آسیب وارد کند.
 
تجمع چربی در رگ‌های خونی
چربی می‌تواند منجر به مسدود شدن رگ‌های خونی کوچک شود و در نهایت جریان خون به استخوان کاهش پیدا می‌کند.
 
بیماری‌های خاص
برخی از بیماری‌ها مانند کم‌ خونی داسی شکل و بیماری گوچر می‌تواند باعث کاهش جریان خون در استخوان شود.

برای تعداد کمی از افراد ممکن است علت دقیق ایجاد چنین بیماری مشخص نباشد.2
 

عوامل خطرساز در ایجاد بیماری نکروز چیست؟

برخی از عوامل می‌تواند احتمال خطر این بیماری را افزایش دهد که به شرح زیر است:
 
وارد شدن آسیب
برخی از آسیب‌ها مانند در رفتگی مفصل ران یا شکستگی می‌تواند به عروق خونی بافت اطراف آسیب برساند و جریان خون را به استخوان کاهش دهد.
 
مصرف الکل
اگر طی چند سال از الکل استفاده کنید، می‌تواند باعث رسوب چربی در رگ‌های خونی شود.
 
استفاده از بیس فسفونات
استفاده طولانی مدت از داروهای افزایش تراکم استخوان می‌تواند منجر به پوکی استخوان فک شود. این عارضه نادر است؛ اما، امکان ایجاد آن در افرادی که دوز بالای این دارو را جهت درمان سرطان استفاده می‌کنند، وجود دارد.
 
درمان‌های خاص
برخی از راهکارهای درمانی مانند پرتودرمانی برای سرطان می‌تواند منجر به تضعیف استخوان‌ها شود. پیوند عضو، به‌ویژه پیوند کلیه از دیگر مواردی است که می‌تواند منجر به نکروز شود.

بیماری‌هایی که با بیماری نکروز مرتبط هستند به شرح زیر است:

پانکراتیت

دیابت

بیماری وچر

کم خونی داسی شکل

اچ آی وی یا ایدز

لوپوس اریتماتوی سیستمیک.2

هرآنچه که باید راجع به نکروز استخوان بدانیم

علائم

در مراحل اولیه، نکروز استخوان علامتی ندارد، اما با وخامت بیماری، درد ایجاد می شود.در ابتدا با وارد کردن فشار روی استخوان درد را حس می کنید، ولی به مرور، درد دائمی می شود.

اگر بیماری بدتر شود و استخوان و مفصل آن متلاشی شوند، درد به قدری شدید می شود که نمی توانید مفصل خود را تکان دهید.مدت زمان بین بروز علائم اولیه و از نکروز استخوان، می تواند چند ماه تا بیش از یک سال طول بکشد.1
 

تشخیص نکروز آوازکولر یا سیاه شدن استخوان چگونه است

در بسیاری اوقات تشخیص این عارضه در رادیوگرافی های ساده ایکه 3-1 ماه پس از شکستگی تهیه میشود دیده میشود.

در رادیوگرافی که در این زمان از استخوان شکسته شده گرفته میشود قسمت هایی از استخوان که خونرسانی دارند و زنده اند دچار استئوپروز یا پوکی استخوان نسبی میشوند در حالیکه قسمت بدون خونرسانی بدون استئوپروز باقی میماند.

اسکن رادیوایزوتوپ با تکنسیم 99 و ام آر آی هم میتوانند به تشخیص این عارضه کمک کنند.

به علت عدم جریان خون در قسمت نکروز شده در تصویر اسکن رادیوایزوتوپ محل نکروز شده منطقه ای بدون جذب ماده رادیواکتیو دیده میشود. در مراحل نهایی، در تصویر رادیوگرافی ساده قسمت نکروز شده استخوان، تغییر شکل میدهد.3
 

درمان نکروز

هدف از درمان این بیماری جلوگیری از بین رفتن استخوان است، در ادامه هر یک از روش‌های درمانی را برای شما ذکر خواهیم کرد:
 
داروهای ضد انعقادی غیر استروئیدی
داروهایی مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن می‌تواند در تسکین درد ناشی از نکروز موثر باشد.
 
داروهای پوکی استخوان
مصرف داروهایی مانند آلندرونات پیشرفت بیماری نکروز را کاهش می‌دهد؛ اما، برای همه افراد به این صورت نیست.
 
مصرف دارو برای کاهش کلسترول
اگر میزان کلسترول و چربی در خون کاهش یابد، از انسداد رگ‌های خونی و در نهایت نکروز جلوگیری می‌کند.
 
داروهای رقیق‌کننده خون
در صورتی که بیمار دچار اختلالاتی در لخته شدن خون باشد، ممکن است داروهای رقیق‌کننده خون مانند وارفارین برای جلوگیری از لخته شدن خون برای بیمار تجویز شود.
 
استراحت کردن
اگر دچار اضافه وزن هستید، باید وزن خود را کم کنید تا فشار زیادی به استخوان آسیب‌دیده وارد نشود. ممکن است لازم باشد برای بهبودی خود فعالیت‌های بدنی خود را محدود کرده یا هنگام راه رفتن از عصا استفاده کنید تا وزن شما به مفصل آسیب‌دیده فشار وارد نکند.
 
تمرینات فیزیوتراپی
تمریناتی که در فیزیوتراپی انجام می‎گیرد، می‌تواند به حفظ و بهبود دامنه حرکات کمک کند که باید تحت نظر پزشک انجام گیرد. جراح ارتوپد عمل‌هایی مانند جراحی پارگی تاندون شانه و درمان پارگی رباط صلیبی زانو را نیز انجام می‌دهد.
 
تحریک الکتریکی
جریان‌های الکتریکی که برای بیماران مبتلا به نکروز در نظر گرفته می‌شود، ممکن است منجر به رشد استخوان جدید به جای استخوان آسیب‌دیده شود.
 
سایر روش‌های درمانی و جراحی
اغلب افراد تا زمانی که این بیماری پیشرفت نکند، ممکن است علائمی نداشته باشند. در صورت پیشرفت بیماری و عدم پاسخگوی به روش‌های غیر جراحی، درمان‌های پیشرفته‌تری برای بیماران در نظر گرفته می‌شود که به شرح زیر است:
 
کاهش فشار مرکزی
در این روش درمانی، لایه داخلی استخوان را از بین می‌برند. این روش منجر به کاهش درد، تولید بافت استخوانی و رگ‌های خونی جدید در بیماران می‌شود.
 
پیوند استخوان
این روش می‌تواند به تقویت استخوانی که تحت بیماری نکروز است، کمک کند. پیوند با استفاده بخشی از استخوان بدن شما انجام می‌دهند.
 
تغییر شکل استخوان (استئومی)
قسمتی از استخوان که فشار وزن بر آن است، برداشته می‌شود تا فشار به قسمت دیگر تغییر کند. تغییر شکل استخوان دیگر اقدامات درمانی مانند تعویض مفصل را به تاخیر می‌اندازد.

هرآنچه که باید راجع به نکروز استخوان بدانیم

تعویض مفصل
اگر استخوان آسیب دیده باشد و دیگر روش‌های درمانی ذکر شده برای بیمار موثر نباشد ممکن است پزشک راهکار نهایی را یعنی تعویض مفصل را با قطعات فلزی و پلاستیکی تعویض کند.
 
درمان دارویی احیا کننده
یک روش نوینی است که از سلول‌های بنیادی مغز استخوان خود بیمار استفاده می‌کنند و درمان را انجام می‌دهند.3
 

پیشگیری

به‌منظور کاهش احتمال ابتلا به نکروز آواسکولار و بهبود سطح سلامت کلی خودتان، نکات زیر را رعایت کنید:
 
الکل مصرف نکنید
مصرف زیاد الکل به‌مدت طولانی یکی از ریسک‌فاکتورهای اصلی ابتلا به نکروز آواسکولار می‌باشد.
 
سطح کلسترول خون‌تان را پایین نگه دارید
ذرات ریز چربی شایع‌ترین عوامل مسدودکننده‌ی عروق و کاهش خونرسانی به استخوان‌ها می‌باشند.
 
بر مصرف استروئیدها نظارت داشته‌باشید
مطمئن شوید که پزشک‌تان از استفاده‌ی کنونی یا پیشین شما از دوزهای بالای استروئید اطلاع دارد. به نظر می‌رسد آسیب‌‌های استخوانی مرتبط با استروئید، با مصرف مجدد دوزهای بالای این مواد وخیم‌تر شوند.
 
از استعمال دخانیات بپرهیزید
استعمال دخانیات احتمال ابتلا به نکروز آواسکولار را افزایش می‌دهد.4

پینوشتها
1.www.omidrehab.com
2.www.drseyedsalehi.com
3.www.iranorthoped.com
4.www.moheb.com
نسخه چاپی