گیاه موچسب؛ از معرفی انواع آن تا کاشت و نگهداری
نام گل مو چسب
نام انگلیسی Boston ivy
نام علمی Parthenocissus tricuspidata
زادگاه بومی شرق آسیا در کشورهای کره، ژاپن، شمال و شرق چین
 
گیاه زیبای موچسب یک گیاه رونده از نوع پیچک و خانواده تاک است که به دیوارها می چسبد و زیبایی دیوار را دوچندان می کند. این گیاه گزینه مناسبی برای سرسبز کردن باغ و باغچه و فضای بیرون است و حتی می توان آن را در گلدان هم کاشت.

گیاه مو چسب از گیاهان بومی شرق آسیا است و این گیاه رونده برای اولین بار در کشورهای کره، ژاپن، شمال و شرق چین دیده شده.
 
نام علمی این گیاه Parthenocissus tricuspidata و این گیاه جزء  خانواده گیاهان انگوری به شمار می آید.

این گیاه رونده خاص و جذاب که خیلی هم محبوب است با شاخه های ریز و کوچکش خود را به دیوارها می چسباند و گاهی تا ارتفاع 30 متر بالا می رود، معمولا این گیاهان رشد بسیار خوبی دارند، این گیاه حتی نور مستقیم خورشید را نیز به خوبی تحمل می کند و همچنین این گیاه در سرمای شدید هم از خود مقاومت نشان می دهد و در هر خاکی می تواند به خوبی رشد کند.

نام‌های دیگر این گیاه : پیچک انگوری، پارتنکیسوس، پیچک ژاپنی، ، پیچک بوستون نیز هست.

این گیاه را با نام خز ویرجینیایی نیز می شناسند که بیشتر در مکزیک و شمال شرقی آمریکا، درجنگل‌ها، دامنه تپه‌ها، محوطه‌های کوهستانی، جلگه‌ها به صورت طبیعی رشد کرده و زیبایی خاصی را به آنجا داده است.

شکل ظاهری برگهای جذاب گیاه موچسب شبیه به پنجه است که معمولا سه لبه و گاهی پنج لبه دارند و تقریبا عرض برگهای این گیاه ۱۰ الی ۲۰ سانتی متر و طول برگ ها از ۵ تا۲۵  سانتی متر متغیراست.

برگ‌های این گیاه شبیه به تخم مرغ است که که با جذابیتی که دارد به آن برگچه‌های تخم مرغی پهن و درکناره ها برگچه‌های تخم‌مرغی پهن مورب و در بخشی  برگچه‌های تخم مرغی ساده نیز به آنها می گویند.

انداره این گیاه در زمان بلوغ کامل معمولا تا ۵۰ سانتی‌متر است که می توان برای پوشش سطح دیوارها از آن استفاده کرد.

گیاه موچسب؛ از معرفی انواع آن تا کاشت و نگهداری

گیاه مو چسب از جمله گیاهانی است که دارای سطح چوبی می باشد و سریع رشد می کند و می توان آن را به راحتی جابجا کرد البته در صورتی که هنوز به دیوار نچسبیده باشد در غیر این صورت اگر گیاه به دیوار چسبیده باشد و بخواهیم آن را از دیوار جدا کنیم، گیاه دچار آسیب می شود .

گل های این گیاه اینقدر جزئی است که اگر در کنار خوشه ها قرار بگیرد دیده می شود و رنگ آن متمایل به سبز است و در اوایل تابستان و فصل بهار دیده می شوند.

این گیاه میوه هایی به شکل انگور دارد که به رنگ آبی تیره است و به طول ۵ تا ۱۰ میلی مترمی باشد که معمولا این میوه ها توسط پرندگان خورده می شود.  

مو چسب گیاهی است بسیار فوق العاده زیبا همیشه سبز با طول عمری بالا که شرایط نگهداری آسان آن باعث شده نظر خیلی ها را به خود جلب کند.

برگهای این گیاه در فصل تابستان همیشه سبزو زیبا و خیره کننده و بشکل برگ های درخت انگور است و این گیاه  در فصل پائیز زیباییش دوچندان می شود و رنگ برگهایش به رنگ قرمز و نارنجی تغییرمی کند که این تغییر رنگ باعث  زیبایی هر چه بیشتر دیوارها می شود.
 

انواع گیاه موچسب یا پارتنکیسوس

 پورپورا و آتروپورپورا
  • این دو گیاه در فصل بهار و پاییز رنگ برگ هایشان به رنگ قرمز و بنفش در می آیند و از نظر ظاهری خیلی شبیه به هم هستند.
 ویتچی
  • این گیاه با برگهای تقریبا کوچکش به رنگ بنفش است که در تابستان برگهای آن به رنگ سبز زیبایی دارد و در پاییز به رنگ قرمز لاکی تغییر رنگ میدهد.
 فنوی پارک
  • این نوع نیز مثل هم نوعان دیگرش در تابستان رنگ برگهایش سبز و زیبا است و در فصل بهار برگهایش به رنگ زرد در می آید و در پاییز به قرمز تغییر رنگ میدهد.

گیاه موچسب؛ از معرفی انواع آن تا کاشت و نگهداری

نحوه کاشت

خاک
گیاه موچسب از جمله گیاهانی است که در خاک مناسب با زهکشی بالا و دارای رطوبت رشد خیلی خوبی دارد.

این گیاه زمانی که غبارپاشی می شود برگ هایش تمیز می شوند ولی می توانید زمانی که هنوز در گلدان هستند و دیوار چسب نشده اند با پارچه ای مرطوب برگهایش را تمیز کرد.
 
تعویض گلدان
 تعویض گلدان این گیاه معمولا هر ساله انجام می شود  و این زمانی است که ریشه های گیاه از زیر گلدان بیرون زده باشد، ولی اگر گلدان آنقدر بزرگ بود که قابل تعویض نباشد باید خاک سطح گیاه را هر چند وقت یکبار عوض کرد تا گیاه رشد خوبی داشته باشد.

به این نکته هم توجه کنید ، زمانی که برگ های گیاه ما ریزمی شوند نشان دهنده این است که گلدان باید تعویض شود یا خاک سطح آن باید عوض شود.
 
گیاه موچسب؛ از معرفی انواع آن تا کاشت و نگهداری

روش‌های تکثیر گل موچسب 

این گیاه با ظاهر زیبایی که دارد و مقاوم بودنش در برابر سرما و گرما باعث شده خیلی ها به تکثیراین گیاه روی بیاورند.

این گیاه را می توان به روش های مختلفی تکثیرکرد، البته باید به این نکته توجه داشت که به علت گل دهی کم این گیاه تکثیر آن به روش بذر کار خیلی دشواری است و میزان خطای بالایی دارد.

این گیاه را به روش قلمه زدن که خیلی راحت تر و موثرتراست و خطای کمتری  نیز دارد می توان تکثیر کرد.

برای تکثیر این گیاه به روش قلمه زدن باید در اوایل فصل بهار که گیاه دارای شاخه های جدید است اقدام کرد زیرا شرایط برای قلمه زدن مناسب است.

در این قسمت با یک چاقوی استریل و تیز شاخه مورد نظر را جدا می کنیم و دو، سه برگ انتهایی شاخه را جدا می کنیم و آن را در خاکی مناسب که دارای کمی شن هم باشد، قرار می دهیم و دما و رطوبت لازم را برای گیاه فراهم می کنیم تا قلمه ما عمل ریشه زنی را به خوبی انجام دهد.

گیاه موچسب؛ از معرفی انواع آن تا کاشت و نگهداری


با روش قلمه زدن ما می‌توانیم یک گل موچسب دیگر داشته باشیم.
 

شرایط نگهداری

نور مناسب برای این گیاه
گیاه موچسب گیاهی است که نوررا خیلی دوست دارد و با اینکه می تواند نور کامل را تحمل کند ولی ترجیح می دهد در محیطی پرنور و نیمه سایه باشد مخصوصا در تابستان یا مناطقی که خیلی گرم هستند این گیاه را باید در ناحیه شرقی یا شمالی قرار داد. گونه هایی از این گیاه هستند که به نور کم هم مقاومند این جور گیاهان را می توان داخل آپارتمان یا بالکن خانه نگهداری کرد ولی برای اینکه از نور کافی برخوردار شود ،درهنگام صبح آن را در مقابل نور قرار دهیم ولی در فصل زمستان به نور کامل نیاز دارد.

توجه داشته باشید که نورکم باعث ریزش برگها در گیاه می شود. البته اگر گیاه را به یکباره به محل پر نور ببریم روی برگهایش به حالت بی رنگ و لکه های سوخته در می آید.
 
خاک
گیاه موچسب نیاز به خاکی با زهکشی بالا دارد البته که این گیاه درهرخاکی به خوبی رشد می کند ولی اگر بخواهیم آن را در گلدان بکاریم حتما از خاکی متعادل مثل خاک کمپوست، پیت ماس، خاک باغچه باید استفاده کرد.

این گیاه در خاک شنی و رس هم رشد خوبی می کند واین گیاه می تواند در برابر آلودگی هوا و شرایط سخت ،مقاومت خوبی از خود نشان دهد . 
 
آبیاری
آبیاری گیاه موچسب در اوایل فصل بهار یا فصل رشد باید به صورت عمیق باشد . سپس گیاهی را که داخل باغچه کاشته ایم را به هفته ای یک بار یا هر 3 روز یکبار، بسته به گرمای هوا آبیاری می کنیم . اگر گیاه ما داخل گلدان قرار دارد باید خاک گلدان تا عمق ۲ الی ۳ سانتی متری خشک شده باشد بعد آبیاری کنیم. باید توجه داشته باشیم اگر دمای هوا به  ۱۰ درجه سانتی گراد رسید حتما آبیاری متوقف شود.

نکته این که اگر گیاه ما بیش از حد تشنه باشد برگ هایش پژمرده می شود در اینجا باید آن را برای مدت 15 دقیقه درون تشتی از آب قرار دهیم . و این را بدانید که آبیاری زیاد هم باعث ریزش برگ ها می شود.

گیاه موچسب؛ از معرفی انواع آن تا کاشت و نگهداری
 
دما و رطوبت
گیاه موچسب گیاهی است که به نور شدید و دمای بالا مقاوم است و تا حدی در فصل سرما مقاومت خوبی دارد ولی اگر دمای هوا به کمتر از منفی 10 برسد باعث آسیب رسیدن به گیاه می شود و گیاه شروع به خزان شدن می کند . بهترین دما برای نگهداری از این گیاه تا ۱۰ درجه سانتی گراد است.

اگر گیاه موچسب را داخل خانه نگهداری می کنید با بالا رفتن دما رطوبت گیاه را حفظ کنید زیرا این گیاه عاشق رطوبت است بنابراین از غبارپاشی آن غافل نشوید و حتی می توانید از حالت جزیره برای این گیاه استفاده کنید تا رطوبت لازم برای رشد به گیاه برسد. توجه داشته باشید که غبارپاشی را زمانی که نور آفتاب مستقیم به گیاه می خورد انجام ندهید زیرا باعث سوختگی برگهای گیاه می شود.

اگر رطوبت گیاه کم شود برگ های گیاه به شکل خشک و لوله ای در می آید.   
 
کود گیاهی
کود گیاهی که معمولا برای این گیاه استفاده می کنند کودهایی با فسفر بالا است که باعث ریشه دهی گیاه می شود . اگر این گیاه را در گلدان کاشته اید باید برای آن برنامه ریزی کنید تا برای رشد گیاه مواد مغذی به آن برسد ، به همین خاطر از کود های مناسب گیاهان زینتی هر ۱۰ روز یکبار با استفاده کنید تا گیاه رشد خوبی داشته باشد. گیاهانی که در باغچه کاشته میشود معمولا به کود دهی نیازی ندارند.

به این نکته توجه کنید که اگر برگ های مسن گیاه ما رو به زرد شدن رفت باید خاک را غنی کنید.
 
هرس کردن
هرس کردن این گیاه معمولا بستگی به رشد این گیاه دارد ، اگر این گیاه داخل گلدان باشد یا روی دیوار باید سالی یک بار هرس شود.

هرس کردن این گیاه باید از قسمتی انجام شود که گیاه ضخیم شده باشد تا به حالت چوبی تبدیل شود و که با این کار باعث می شود رشد گیاه متوقف نشود.
 

سخن آخر

گیاه موچسب از جمله گیاهان جذاب و دوست داشتنی است که ظاهری زیبا و فوق العاده ای به دیوارها و منازل ما می دهد، ولی درعین زیبا بودن باید بدانید که این گیاه سمی است و دارای  اکسالات است و در صورت خورده شدن توسط انسان ها و یا پرندگان باعث سوزش لب ها و زبان و حتی می تواند واکنش های آلرژیک را به دنبال داشته باشد پس این گیاه را از دسترس کودکان دور کنیم.


منبع: خانه و خانواده راسخون
نسخه چاپی