1. حق بدن
 

قال رسول الله ـ صلي الله عليه و آله ـ :اِنَّ لِرَبِّكَ‌ عَليكَ حقّاً، وَ انَّ لِجَسَدِك عَليكَ حقّاً، وَ لِاَهْلِكَ عَلَيكَ حقّاً.[1]
پيامبر اكرم ـ صلي الله عليه و آله ـ فرمودند: پروردگارت بر تو حقّي دارد، و بدنت بر تو حقّي دارد، و خانواده‌ات (نيز) بر تو حقّي دارد.

2. شنا بهترين سرگرمي
 

قال رسول الله ـ صلي الله عليه و آله ـ :خَيْرُ لَهوِ الْمُؤمِنِ السَّباحةٌ.[2]
پيامبر اكرم ـ صلي الله عليه و آله ـ فرمودند: بهترين سرگرمي براي مرد با ايمان، شنا.

3. كار و ورزيدگي
 

قال علي ـ عليه السلام ـ : مَنْ يَعمَلْ يزدد قُوَّةً، مَنْ يُقَصِّرْ في الْعَمَلِ يَزْدَدْ فَتْرَةً .[3]
حضرت علي ـ عليه السلام ـ فرمودند: هركس كار (بدني) كند قوي‌تر شده، و هر كس در كار كردن كوتاهي نمايد، ضعيف‌تر خواهد شد.

4. پرهيز از چاقي
 

قال الصّادق ـ عليه السلام ـ : وَ لاتَسمَّنوا تَسَمُّنَ الْخَنازيرِ لِلذِبْحِ.[4]
امام صادق ـ عليه السلام ـ توصيه فرمودند: از چاق شدن همانند خوكهايي كه براي ذبح،چاق(و نگهداري) مي‌شوند بپرهيزيد.

5. جهت ورزش
 

قال علي ـ عليه السلام ـ : يا رَبِّ، يا رَبِّ، يا رَبِّ؛ قَوِّ علي خِدْمَتِكَ جَوارِحي.[5]
حضرت علي ـ عليه السلام ـ در فرازي از دعاي كميل عرضه مي‌دارد: پروردگارا! پروردگارا! پروردگارا! اعضاء و جوراح مرا، در راه خدمت به خودت، قوي و نيرومند گردان.

6. درخواست سلامتي و قوّت
 

قال السجّاد ـ عليه السلام ـ : اَللّهمَّ اَعْطِنِي... الصِّحَّة في الجسمِ وَ القُوَّةَ فِي الْبَدانِ.[6]
امام سجاد ـ عليه السلام ـ در دعاي ابوحمزه ثمالي عرضه مي‌دارد: خداوندا سلامتي در جسم و توانايي بدني به من ارزاني فرما!

7. از همه قوي‌تر
 

قال علي ـ عليه السلام ـ : اَقْوي النّاسِ، اَعْظَمُهُمْ سُلطاناً عَلي نَفْسِهِ.[7]
حضرت علي ـ عليه السلام ـ فرمودند: در بين مردم، آن كس از همه قوي‌تر است كه تسلّطش بر (هواي نفس) خويش، بيشتر باشد.

8. قوي‌ترين مردم
 

قال علي ـ عليه السلام ـ : اَقْوي النّاسِ مَنْ قَوِِيَ عَلي غَضَبهِ بِحِلْمِه.ِ[8]
حضرت علي ـ عليه السلام ـ فرمودند: در بين مردم، آن كس از همه تواناتر است كه بر فرو نشاندنِ خشم خود، به واسطة حلم و بُردباري‌اش، توانا باشد.

9. اسب، خير است
 

قال رسول الله ـ صلي الله عليه و آله ـ : اَلْخَيْرُ مَعْقودٌ بِنواصِي الْخَيْلِ الي يَوْمِ الْقِيامَةِ.[9]
رسول خدا ـ صلي الله عليه و آله ـ فرمودند:خير و خوبي تا روز قيامت به پيشاني اسب، گره زده شده است.

10. مسابقة اسب سواري و جايزة آن
 

قال الباقر ـ عليه السلام ـ : اِنَّ رَسول الله ـ صلي الله عليه و آله ـ سابَقَ بَيْنَ الْخَيلِ، وَاَعْطَي السَّوابِقَ مِنْ عِنْدِهِ.[10]
امام باقر ـ عليه السلام ـ فرمودند: رسول خدا ـ صلي الله عليه و آله ـ مسابقه اسب‌دواني ترتيب داد و جوايز آن را از مال خويش پرداخت نمود.

11. شركت در مسابقه
 

قال السجّاد ـ عليه السلام ـ : اِنَّ رَسول اللهِ ـ صلي الله عليه و آله ـ اَجْرَي الْخَيلَ وَ جَعَلَ سَبقَها اَواقِيَ منْ فِضَّةٍ.[11]
امام سجاد ـ عليه السلام ـ فرمودند: رسول خدا ـ صلي الله عليه و آله ـ (در مسابقه اسب‌دواني)‌ اسب دوانيد، و جايزه‌اش را چندين آق[12] از نقره قرار داد.

12. پهلوان، دوست ‌داشتني است
 

قال رسول الله ـ صلي الله عليه و آله ـ : اِنَّ اللهَ يُحِبُّ الرَّجُلَ الْقَوي.[13]
رسول گرامي اسلام - صلي الله عليه و آله - فرمود: خداوند متعال انسان قوي و نيرومند را دوست دارد.

13. ورزشكار خوشبخت است
 

قال رسول الله ـ صلي الله عليه و آله ـ : طُوبي لمنْ اَسْلَمَ وَ كان عَيْشُهُ كِفافاً وَ قُواهُ شِداداً.[14]
پيامبر اكرم ـ صلي الله عليه و آله ـ فرمودند: خوشبخت كسي است كه اسلام را پذيرفته و به قدر معاش خود، درآمد دارد قواي بدنش نيرومند است.

14. حقّ كودك در آموزش ورزش به او
 

قال رسول الله‌ ـ صلي الله عليه و آله ـ : حَقُّ الْوَلَدِ عَلي والِدِهِ اَنْ يُعَلِّمَهُ الكِتابَةَ وَ السَّباحَةَ و الرِّمايَةَ وَ اَنْ لايَرزُقَهُ اِلّا طَيِّباً و ... .
رسول اكرم ـ صلي الله عليه و آله ـ فرمود: حق فرزند (پسر) بر عهدة پدرش اين است كه به او نوشتن و شناكردن و تيراندازي را آموزش دهد روزيِ او را تنها از راه حلال و پاكيزه تهيه نمايد... .

15. تيري از تيرهاي اسلام
 

قال الصّادق ـ عليه السلام ـ : اَلرَّمْيُ سَهْمٌ مِنْ سَهامِ الاِسلام.ِ[15]
امام جعفر صادق ـ عليه السلام ـ فرمود: تيراندازي (خود) تيري از تيرهايِ اسلام است (اگر مسلمانان، تيراندازان خوبي باشند، مي‌توانند با دشمنان اسلام مبارزه كنند و دشمن نيز از آن‌ها خواهد ترسيد و فكر حمله به آنها را به مغزِ خود راه نخواهد داد).

16. زمان و هوايِ مناسب
 

قال علي ـ عليه السلام ـ : و َسِرِِالْبَرْدَيْنِ، وَ‌غَوِّرْ بِالنّاسِ وَ رَفِّهْ فِي السَّير.ِ[16]
حضرت علي ـ عليه السلام ـ فرمود: در بامداد و عصر كه هوا خنك است راه‌پيمايي كن و در وسطِ روز (كه هوا گرم است) مردم را (براي استراحت و آسايش) باز دار و آهسته بران (تا ناتوانان نيز بتوانند همراه توانايان بيايند).

17. مصداق آية قرآن
 

قال رسول الله ـ صلي الله عليه و آله ـ : اَلا اِنَّ الْقُوَّةَ الرَّمْي، اَلا اِنَّ القُوَّةَ الرَّميُ.[17]
پيامبر گرامي اسلام ـ صلي الله عليه و آله ـ فرمود: آگاه باشيد (يكي ازمصداق‌هاي) «قُوَّت» (در آية: وَاَعِدُّوا لَهُم مَا اسْتَطعْتُمْ مِنْ قُوَّةٍ) همان تيراندازي است، آگاه باشيد «قوّت» همان تيراندازي است.

18. رابطة غيرت و قهرماني
 

قال علي ـ عليه السلام ـ : ثَمَرَةُ الشَّجاعَةِ الْغيرَةُ.[18]
حضرت علي ـ عليه السلام ـ فرمود: غيرت، ثمره و حاصلِ شجاعت و قهرماني است.

19. تداومِ تمرينات
 

قال رسول الله ـ صلي الله عليه و آله ـ : مَنْ تَرَكَ الرَّمْيَ بَعدَ ما عَلِمَهُ رغْبَةً عَنْهُ فَاِنَّها نِعْمَةٌ كَفَّرَها.[19]
پيامبر اكرم ـ صلي الله عليه و آله ـ فرمود: كسي كه پس از ياد گرفتن تيراندازي از روي ميل و رغبت، آن را ترك كند، نعمتي از نعمت‌هاي خدا را كُفران نموده است.

20. رابطة شجاعت و همّت
 

قال علي ـ عليه السلام ـ : شَجاعَةُ الرَّجُلِ عَلي قَدْرِ هِمتِهِ.[20]
حضرت علي ـ عليه السلام ـ فرمود: شجاعت انسان متناسب با همّتِ اوست.

21. خير و نيكي در شمشير است
 

قال رسول الله ـ صلي الله عليه و آله ـ : اَلْخَيرُ كُلُّهُ في السَّيفِ وَ تَحْتَ ظِلَّ السَّيْفِِ.[21]
پيامبر اكرم ـ صلي الله عليه و آله ـ فرمود: همة خوبي‌ها در شمشير و زير ساية شمشير است.

22. قوّت يعني شمشير و سپر
 

عَنْ اَبي عَبدِالله ـ عليه السلام ـ في قَولِ الله تَعالي «وَاَعدُّ وا لَهُمْ مَا اسْتَطعْتُمْ مِنْ قوة» قالَ: سَيْفٌ وَ تُرسٌ.[22]
امام صادق ـ عليه السلام ـ در تفسير فرمودة خداوند متعال «آنچه قوّه و توان داريد براي (مقابله با) آنها مهيّا سازيد» فرمودند: (منظور از قوّه) شمشير و سپر است.

23. بهترين سرگرمي
 

قال رسول الله ـ صلي الله عليه و آله ـ : عَلَيْكمْ بِالرَّمْيِ فَاِنَّهُ مِنْ خَيرِ لَهوكُمْ.[23]
رسول خدا ـ صلي الله عليه و آله ـ فرمود: به تيراندازي روي آوريد، زيرا يكي از بهترين سرگرمي‌ها شما است.

24. ساية شمشيرها
 

قال رسول الله ـ صلي الله عليه و آله ـ : اِنَّ اَبوابَ الْجَنَّةِ تَحْتَ ظِلالِ السُّيوُف.ِ[24]
رسول خدا ـ صلي الله عليه و آله ـ فرمود: درهاي بهشت زير ساية شمشيرهاست.

25. قوّت و ضعف ارزشمند
 

قال علي ـ عليه السلام ـ : وَاِذا قَويتَ فَاقْوا عَلي طاعة اللهِ، وَ اذا ضَعُفْتَ فَاضْعَفْ عَنْ مَعْصِيةِ الله.[25]
حضرت علي ـ عليه السلام ـ فرمود: و هرگاه توانا بودي، بر اطاعت و بندگي خدا توانا باش و اگر ناتوان بودي از معصيت و نافرمانيِ خدا ناتوان باش.

پي نوشت ها :
 

[1] . بحار‌الانوار، ج 70، ص 128.
[2] . نهج‌الفصاحه، ص 319، حديث شماره 1527.
[3] . غررالحكم، ج 5، دص 204.
[4] . الكافي، ج 6، ص 270 و الحياة، ج 4، ص 206.
[5] . مفاتيح‌الجنان، فرازي از دعاي كميل.
[6] . مفاتيح‌الجنان، دعاي ابوحمزه ثمالي.
[7] . غررالحكم، ج 2، ص 436.
[8] . غررالحكم، ج 2، ص 435.
[9] . تفسير مجمع‌البيان،‌ج 4، ص 475، و تفسير الصّافي، ج 4، ص 298.
[10] . وسائل‌الشيعة، ج 13، ص 351.
[11] . وسائل‌الشيعه، ج 13، ص 350.
[12] .آق نوعي واحد سنجش است و به معني يك دوازدهم رطل است (ترجمه منجد الطلّاب).
[13] . بحارالانوار، ج 64، ص 184.
[14] . بحار‌الانوار، ج 72، ص 67.
[15] . وسائل‌الشيعه، ج 13، ص 348.
[16] . نهج‌البلاغه فيض الاسلام، نامه 12، ص 856.
[17] . بحارالانوار، ج 103، و الحياة، ج 5، ص 71 به نقل از تفسير مجمع البيان.
[18] . غررالحكم، ج 3، ص 328.
[19] . ميزان‌الحكمة، ج 4، ص 182.
[20] . غررالحكم، ج 4، ص 181.
[21] . تهذيب‌الاحكام، ج 6، كتاب الجهاد.
[22] . بحار‌الانوار، ج 103، ص 191.
[23] . ميزان‌الحكمة، ج 4، ص 183.
[24] . نهج‌الفصاحة، ص 115، حديث شمارة 576.
[25] . نهج‌البلاغة فيض‌الاسلام، حكمت، 375، ص 1268.
منبع:پایگاه اندیشه قم
ادامه دارد
/ع