با شهيد آسماني (1)
نگاهي به فعاليت هاي شهيدمحلاتي درسپاه پاسداران انقلاب اسلامي
درآمد
از آن جا كه شهيد محلاتي ، شخصي آگاه ، دلسوز ، و مقاوم و پر تلاش بود و امام بزرگوار ويژگي هاي اخلاقي ياران خويش را به خوبي مي شناسد ،همزمان با تشكيل سپاه پاسداران كه به حق ، ضامن تداوم انقلاب اسلامي بود ، از سوي رهبر انقلاب، مسؤوليت نظارت و كنترل و هدايت اين نهاد انقلابي و نوخاسته را پذيرفت و به راستي بارامانتي سنگين و حساس را بر دوش كشيد. او از سوي امام امت مسؤوليت داشت كه بر كليه امور سپاه نظارت كند و اين نظارت در سه بخش گسترش يافت:
الف : نظارت بر مسائل عقيدتي و اخلاقي سپاه .
ب: نظارت بر مصوبات شوراي عالي سپاه .
ج: نظارت بر هماهنگي سپاه با ديگر نيروهاي مسلح جمهوري اسلامي ايران.
در بخش نخست ، او بايد بر محتواي آموزش عقيدتي ، آموزش سياسي و انتشارات و تبليغات سپاه اشراف مي داشت و صلاحيت هاي اخلاقي ، اعتقادي و علمي تمام دست اندركاران اين واحدها را كنترل مي كرد. در بخش دوم ، مسئوليت نمايندگي امام در سپاه ، شبيه نقش شوراي نگهبان در مجلس شوراي اسلامي است كه بدون حضور نماينده رهبري يا قائم مقاوم وي ، جلسات شوراي عالي سپاه رسميت ندارد. و نمايندگي امام وظيفه دارد مصوبات زير را نقض كند:
1ـ مصوبات ناهماهنگ با موازين شرعي .
2 ـ مصوبات ناهماهنگ با قوانين كشوري .
3 ـ مصوبات ناهماهنگ با رهنمودهاي رهبري.
در بخش سوم ، نمايندگي امام در سپاه ، مسؤوليت هماهنگ سازي سپاه با ديگر نيروهاي مسلح را بر عهده دارد كه به راستي ،كاري دقيق و حساس است ، زيرا هماهنگي نيروهاي ياد شده ، ضامن اقتدار و عظمت نظام اسلامي ، و سهل انگاري در آن موجب شكست اين قدرت الهي است .
شهيد محلاتي كه كار خود را در سپاه با يك اتاق در ستاد مركزي آغاز كرد ، توفيقي بزرگ يافت كه تشكيلات دفاتر نمايندگي امام در سپاه را با بيش از هفتاد دفتر ايجاد نمايد و درمناطق و نواحي و در تمام رده هاي سپاه ،نظارتي دقيق بر هماهنگي اين نهاد با خط ولايت فقيه انجام دهد و در كنار دفتر نظارت ،دفتر سياسي سپاه را به وجود آورد كه مسؤول دادن فكر و تحليل سياسي و رشد عقيدتي نيروهاي سپاه است و گام هاي بلندي در تهيه خوراك فكري سالم براي اعضاء سپاه برداشته است .
آن چه مرحوم محلاتي را در كار بزرگ ارشاد و هدايت سپاه توفيق بخشيد ، تنها جايگاه قانوني نمايندگي امام در سپاه نبود ، بلكه ويژگي اخلاقي و رفتاري آن شهيد بزرگواربود كه اعضاء سپاه به او از ديد مرشد و پيرراه مي نگريستند ؛ نه اقتدار قانوني و موقعيت سياسي او.
شهيد محلاتي راز و مدافع پاسداران
«از ايثارگري هاي اين برادران (پاسداران) چيزهايي ديده ام كه حتي در تاريخ صدر اسلام هم كم است.» با توجه به اين آشنايي و آگاهي به نقش خطير سپاه در تداوم جمهوري اسلامي ، در آن روزهاي اوليه كه به راستي سپاه غريب بود و مسؤولان دولت موقت ، دل خوشي از سپاه نداشتند و ارج لازم را به آن نمي دادند ، شهيد محلاتي در جلسه 44 مجلس دوره اول (1369/6/13) در دفاع و حمايت از اين عزيزان ، دادسخن سر داد و در بخشي از نطق گيراي خويش يادآور شد:
«اين فرزندان رشيد اسلام ، از دو ماه قبل تاكنون بيش از 500 شهيد داده اند . پاسداري كه وقتي يك كشتي اسلحه را مي بيند ،بلم ندارد كه به طرف آن برود ،پس شنا مي كند و به هر قيمتي كه هست ، جلو آن را مي گيرد . پاسداري كه در روز ماه رمضان سه روز گرسنه ماند و فقط آب داشته ، روزه گرفته و سنگر را خالي نكرده است .پاسداري كه سه روز يا بيشتر علف خورده و سنگر را خالي نكرده است . پاسداري كه اتومبيل و وسيله ي نقليه اش ناقص بوده و با پاي پياده كوه ها را طي مي كند و با ضد انقلاب مي جنگيد... اين شخص نبايد در مضيقه باشد ؛كه بيايد گريه كند . ديروز فرماندهي از مريوان آمده بود و گريه مي كرد كه من يك ماشين در منطقه بيشتر ندارم. ما بايد اين مسائل را به ملت بگوييم،ارتش و مسؤولين همه مكلف هستند در اسرع وقت نيازمندي هاي اين سپاه اسلام را تأمين كنند. و اگر اين سپاه نباشد ، انقلاب هم نيست.»
همين سوز دروني به او تحرك و تلاشي فراوان بخشيده بود ، به طوري كه قائم مقام ايشان ، حجت الاسلام محمدي عراقي ، در مصاحبه اي پس از شهادت وي اظهار داشت:
«متجاوز از هزار برنامه آموزشي ، توجيهي، تربيتي و اخلاقي ، به شكل سخنراني ها و دستورالعمل ها ، بخشنامه ها ، و شركت در جلسات مختلف و سمينارها، از ايشان به يادگار مانده است.»
پاسخگويي به مسائل شرعي و استفتائات گوناگون حقوقي ، بيت المال ، گزينش ، تداركات و استعفاء و ديگر امور اجرائي سپاه ، بخشي ديگر از كار شهيد محلاتي بود كه مجموعه اين سؤالات ارزشمند فقهي ، جمع آوري شده و در اختيار عموم قرار خواهد گرفت.
شهيد محلاتي به حفظ قداست و معنويت سپاه و افزايش قدرت و محبوبيت آن در نظرمردم فوق العاده اهميت مي داد و پاسداري از اسلام را مقام انبياء و اولياءالله (ع) مي دانست ،كه امروز روحانيت اسلام و سپاه پاسداران انقلاب اسلامي بر دوش گرفته اند.او درباره پاسداران و شرايط و ويژگي هاي اعضاي سپاه پاسداران چنين اظهار مي دارد:
«پاسدار به فردي گفته مي شود كه براي جهاد همه جانبه در راه خدا و نگهباني از انقلاب اسلامي و دستاوردهاي آن ، به عنوان وظايف شرعي با داشتن شرايط به عضويت سپاه پاسداران درآمده باشد.
اعتقاد به :
1 ـ مباني اسلام.
2 ـ انقلاب اسلامي .
3 ـ نظام جمهوري اسلامي.
4 ـ اعتقاد و التزام به ولايت فقيه.
5 ـ التزام عملي به احكام اسلام و قوانين جمهوري اسلامي.
6 ـ رعايت موازين اخلاقي اسلام.
اين شرايط و ويژگي هايي است كه يك پاسدار بايد داشته باشد.» [مصاحبه با حجت الاسلام محمدي عراقي]
مرشد ، كه سپاه پاسداران را پارسا ، پرتوان و شكيبا مي خواست و پشتوانه اين آرزو تلاش بي امانش بود ، در مصاحبه اي با پيام انقلاب ، شماره 12 اعلام داشت:
«ان شاءالله آن چنان سپاهي بسازيم كه دشمن هوس نكند عليه انقلاب اسلامي توطئه كند.»
او در همين مصاحبه به برادران پاسدار هشدار داد:سپاه جاي خود سري نيست ، سپاه جاي انتقام گيري نيست ، سپاه جاي لج بازي و فحاشي نيست . يك سپاهي بايد به تمام معني متخلق به اخلاق انساني باشد؛ حتي دشمن هم نبايد از ظلمتش بترسد.»
رهنمودهاي شهيد محلاتي به برادران سپاه و ارتش
شرايط پيروزي
اول ، ارتباط با خداوند.
دوم ، ارتباط با امام بزرگوار كه فرمانده كل قوا هستند و رهنمودهاي ايشان.
سوم ، ارتباط با مردم از طريق روحانيت و ازطريق بسيج و كانال هاي مردمي ديگر.
و نهايتاً ارتباط خودشان با هم ، وقتي اين ارتباط با هم حفظ شد ، ديگر هيچ قدرتي قادر به شكست اين نيرو نيست ؛ درست مانند الآن.»[مصاحبه حجت الاسلام شهيد محلاتي با اطلاعات مورخه 1362/2/27 ]
رابطه سپاه و روحانيت
وحدت نيروهاي مسلح
شهيد محلاتي در تاريخ1362/11/19 ، ضمن يك بيانيه جالب كه خطاب به برادران عزيز پاسدار و بسيجي نوشته است ، چهل و دو رهنمود گران بها را يادآور شده كه متن آن را براي استفاده برادران سپاه و بسيج و ارتش و ديگر افراد امت حزب الله ، در اين جا نقل مي كنيم:
بسم الله الرحمن الرحيم
برادران عزيز پاسدار و بسيج:
سلام و درود خدا بر شما باد . اي ايثارگران و اي فداكاران و جانبازان در راه خدا ، آگاه و هوشيار باشيد . شما در شرايطي وظيفه مقدس پاسداري از انقلاب را به عهده داريد كه توطئه گران شرق و غرب و مزدوران داخلي آنان ، كليه نيروهاي خود را بسيج نموده تا اين انقلاب مقدس را كه خون بهاي ده ها هزار شهيد است شكست دهند ،و لذا بايد به عظمت مسؤوليت خود توجه داشته باشيد . شما براي دفاع از حريم اسلام ، لباس مقدس پاسداري را به تن كرده ايد . بدانيد پاسداري از احكام خدا در درجه اول وظيفه انبياء و اولياء و فقهاي گرامي بوده و هست . آنان به آن چه از او پاسداري مي كردند ، معتقد بودند و به آن عمل مي كردند و در راه تحقق و اجراء آن در جامعه از هيچ نوع فداكاري دريغ نمي كردند . بر شماست كه به آنان تأسي نموده و دقيقاً دستورات اسلام را عمل نموده و براي اجراء آن در سطح جهان جهاد نماييد. عزيزان من ، درخت اين انقلاب به دست تواناي بنيان گذار جمهوري اسلامي حضرت امام خميني روحي فداه ، غرس شده و با خون ده ها هزار شهيد آبياري شده و به جامعه طاغوت زده ما ميوه آزادي و استقلال و جمهوري اسلامي داده و قسمت عمده حراست و نگهباني از اين انقلاب بر عهده شما گزارده شده است . بكوشيد اين امانت بزرگ الهي را خوب نگهداري كنيد و بدانيد اگر با اخلاص و توكل به خدا ،آن طور كه شايسته است ، از اين انقلاب پاسداري نماييد ، هر نوع توطئه اي از جانب ابرقدرت هاي خارجي و مزدوران داخلي بلااثر خواهد بود و به حكم قطعي حق تعالي (ان تنصرالله ينصركم و يثبت اقدامكم) پيروز خواهيد شد و در دنيا عزت و آقايي و سعادت نصيب شما و همه مسلمين شده و در قيامت ، با انبياء و اولياء(ع) محشور خواهيد شد و نام شما جزء مجاهدين في سبيل الله ثبت خواهيد شد و از نظر معنويت به مقامي خواهيد رسيد كه به تعبير امام عزيز ، قلم و بيان از شرح آن عاجز است.
با اين كه اكثر برادران عزيز پاسدار به وظايف خود آشنا بوده ، در عين حال براي توجه بيشتر به مسؤوليت هايي كه بر عهده داريد ، مواردي را كه اكثراً از رهنمودهاي حضرت امام الهام گرفته شده ، به عنوان تذكر يادآور مي شوم و اميدوارم مورد توجه قرار داده و به آن عمل فرماييد:
با اين كه اكثر برادران عزيز پاسدار به وظايف خود آشنا بوده ، در عين حال براي توجه بيشتر به مسؤوليت هايي كه برعهده داريد ،مواردي را كه اكثراً از رهنمودهاي حضرت امام الهام گرفته شده ، به عنوان تذكر يادآور مي شوم و اميدوارم مورد توجه قرار داده و به آن عمل فرماييد.
1 ـ فرهنگ سپاه براساس اخلاص و روح شهادت طلبي و ايثار و فداكاري در راه خداست و اين فرهنگ بايد در سپاه باقي مانده و رشد نمايد.
2 ـ در سپاه كليه امور براساس ولايت فقيه ، يعني تسليم مطلق در مقابل رهنمودها و فرامين حضرت امام انجام مي گيرد.
3 ـ تبعيت از خط مشي مقام رهبري در كليه امور عقيدتي ، فكري و سياسي و نظامي ، لازم است .
4 ـ از اجتهاد و خود رأيي در مسائل شرعي و اموراقتصادي اجتناب نموده و از موضع گيري سياسي در داخل سپاه خودداري فرماييد.
5 ـ استقلال سپاه ووابسته نبودن آن به هيچ شخصيت و گروه ودسته خاصي را حفظ نموده و توجه داشته باشيد كه به فرمان امام امت هر نوع باندبازي و گروهگرايي در سپاه ممنوع است .
6 ـ التزام عملي به قوانين جمهوري اسلامي ، به خصوص قوانين مصوبه در شرح وظايف سپاه و مصوبات شوراي عالي سپاه يك تكليف شرعي است .
7 ـ در وضع فعلي كه امام امت مي فرمايند مسأله اصلي جنگ است ،كليه واحدها شرعاً موظف هستند در درجه اول به امور جنگ پرداخته و هر نوع اهمال و سستي در اين مورد جايز نيست .
8 ـ چون دفاع يك امر واجب شرعي است ، اگر پاسداري وجودش در جبهه يا مقابله ضد انقلاب ضرورت داشته باشد ، استعفا او شرعاً جايز نيست (در تشخيص موارد ، نماينده امام هيچ مسؤوليتي ندارد.)
9 ـ تبعيت از فرماندهي لازم بوده و هر نوع خود رأيي و خود سري در مقابل فرماندهي حرام است .
10 ـ يك پاسدار در حين مأموريت ، چه در جبهه باشد يا غير جبهه ، اگر بدون اجازه فرمانده ومسؤول خود مسافرت نمايد [و] از جبهه برگردد، حرام مرتكب شده و سفر او معصيت بوده و نماز او هم تمام است .
11 ـ از سپردن مسؤوليت ها و اموال سپاه به افراد جاهل و غير متعهد خودداري شود . به طور مثال، سپردن مسؤولت به دست افرادي كه لياقت ندارند ، سپردن اتومبيل به دست كسي كه رانندگي نمي داند ، سپردن زاغه و انبار مهمات به دست افرادي که آموزش لازم را نديده يا آموزش ديده ولي متعهد نيستند يا سلاح و مهمات به دست افرادي كه آموزش نديده اند ، كليه اين موارد و موارد مشابه ديگر ، مسؤوليت داشته و ضمان آور است .
12 ـ مسؤولين و فرماندهان بايد دستورالعمل ها و بخشنامه ها را براي برادران پاسدار توجيه نموده و آنان را به مسؤوليت هاي خودآگاه نمايند.
13 ـ فرماندهان و مسؤولين موظف هستند كليه دستورالعمل ها را با قاطعيت اجرا نمايند و تخلفات را ناديده نگيرند.
14 ـ از كاغذبازي و معاطله پرهيز نموده وكارها را با سرعت و قاطعيت انجام دهيد .
15ـ نقل اسرار و اطلاعات مربوط به يك واحد مانند،واحد اطلاعات به جز براي مسؤولين مربوطه براي افرادديگر پاسدار جايز نيست .
16 ـ در صورت اطلاع از اسرار و گناهان افراد ، نقل آن براي ديگران جايز نيست و حفظ آبرو و شخصيت بندگان خدا واجب است و فرمان 8 ماده اي امام در اين مورد دقيقاً بايد اجرا گردد و تخلف از آن موجب تعقيب است .
17 ـ با كمبود بودجه و وضع خاص اقتصادي كشور در زمان جنگ، كليه واحدها در تنظيم و اجراء برنامه هاي خود سعي نمايند بودجه كمتر مصرف نموده و با هر نوع اسراف و تبذير مبارزه كنند.
18 ـ نگهداري و حفاظت از بيت المال يك تكليف شرعي است و هر نوع اهمال و مسامحه كاري موجب ضمان مالي و كيفر الهي است.
19 ـ كليه پاسداران ، به خصوص برادراني كه در انجام مأموريت هاي خودبا مسائل شرع گوناگون مواجه هستند(مانند اطلاعات) ،موظف هستند قبلاً مسائل شرعي خود را سؤال نمايند كه خداي نكرده گرفتار معصيت نشده و ضمناً كندي و نارسايي هم در كار پيش نيايد .
20 ـ استفاده شخصي از اموال سپاه جايز نيست؛ مگر در موارد ضروري با موافقت مسؤولين مربوطه و پرداخت اجرت المثل آن به امور مالي سپاه.
21ـ در استفاده از بيت المال و حتي امكانات شخصي،ازرفاه طلبي پرهيز نموده وروح قناعت را در سپاه جايگزين نماييد.
22 ـ در ارسال گزارش ها سعي شود صداقت و امانت رعايت گرديده و خداي نكرده فردي بي جهت مورد ظلم و ستم قرار نگيرد.
23 ـ در برخوردهاي خود با بندگان خدا متواضع و از هر گونه كبر و غرور خودداري نموده و با اعمال و رفتار خود اسلام واقعي را به ديگران بياموزيد.
24 ـ در امر حفاظت ، محافظين بايد آموزش هاي لازم را ديده و در رانندگي ، مقررات راهنمايي را دقيقاً مراعات نمايند و از سرعت زياد وآژير كشيدن غير ضروري اجتناب نموده و بندگان خدا را نترسانند.
25 ـ محافظين شرعاً حق ندارند تفحص در احوال شخصيت ها نموده و در صورت اطلاع ، حق بازگو كردن آن را ندارند.
26 ـ به روحانيون عالي مقام احترام نموده و پيوند سپاه و بسيج را با روحانيون مستحكم تر نماييد.
27 ـ در محيط ها و شهرهايي كه اختلاف نظرهايي بين آقايان روحانيون يا ارگان ها ، نهادها و جمعيت شهرها وجود دارد ، سپاه شرعاً موظف است بي طرف بوده و ضمن احترام به عموم مردم مسلمان استقلال سپاه را حفظ نمايد.
28 ـ مسائل درون سپاه رادر خارج بازگو نكنند و اگر اختلافي در بين خودشان وجود دارد ، مزاحم شخصيت ها نشده ، و سعي نماييد مسائل را بين خود حل نموده يا به دفتر نمايندگي امام مراجعه نمايند.
29 ـ اسرار و اطلاعات دروني سپاه جايز نيست به خارج از سپاه انتقال پيدا كند ، به خصوص مسائل مربوط به جبهه ها و نقل و انتقلات نيروها و تصميمات فرماندهان ، به هيچ وجه ، نقل آن شرعاً جايز نيست.
30 ـ دخالت سپاه و نيروهاي ويژه و فعال بسيج در انتخابات و هر نوع تبليغات و حمايت از يك كانديداي خاص جايز نيست .
31 ـ استفاده از امكانات سپاه ، ولو در حد يك كاغذ و قلم يا يك تلفن ،به نفع يك كانديداي خاص جايز نيست .
32 ـ دخالت در كارهاي اجرائي انتخابات براي پاسداران و افراد ويژه و فعال بسيج ، ولو به صورت نظارت از طرف شوراي نگهبان ، جايز نيست و مسئوولين سپاه موظف هستند كه در اين موارد مراقبت كامل نموده ودر صورت مشاهده تخلف ، فوراً مراتب را گزارش نمايند .
33 ـ حفاظت از صندوق ها و اماكن اخذ رأي و دخالت در حدودي كه شوراي تأمين معين كند مانعي ندارد ، ولي حق تبليغ و دخالت درامر انتخابات را ندارند.
34 ـ گزارش هاي لازم را به مسؤولين دفاتر نمايندگي امام داده و از رهنمودها وتذكرات آنان كه هدفي جز اجراء احكام اسلام و رهنمودهاي امام عزيز ندارند استفاده نمايند.
35 ـ‌ارتباط خود را با خداوند دائما برقرار نموده و از تهجد و قرائت قرآن ودعا و توسل كه سلاح ايثارگران ماست غفلت نورزيد ،ولي يك نكته را دقت نماييد كه پرداختن به مستحبات تاحدي جايز است كه جلوي كارهاي واجب شما را نگيرد.
36 ـ فرماندهان و مسؤولين در تصميم گيري هاي خود ، بالاخص در امور مهمه ، با افراد بصير و با تجربه و متعهد مشورت نمايند.
37 ـ توجه شود كه مسؤولين ، بر اساس لياقت و كارداني انتخاب شوند ؛ نه بر اساس روابط.
38 ـ در توزيع امكانات و خدمات عدالت كامل رعايت گرديده و از هر نوع تبعيض جلوگيري شود و سرعت در امر تداركات به خصوص در امر جبهه ها يك وظيفه است .
39 ـ در پذيرش افراد سپاه و بسيج و مشمول و جذب نيرو براي جبهه ها ، ضمن رعايت كامل موازين اسلامي و رهنمودهاي امام عزيز و اجتناب از تحقيق در مورد گناهان شخصي ، واحد پرسنلي شرعاً موظف است دقت كافي در خط فكري و عقيدتي افراد نموده و قبل از اطمينان كامل در اين مورد ، از پذيرش افراد اجتناب ورزد . با توجه به اهتمام ضد انقلاب در نفوذ در افراد بسيج و جبهه ها ، دقت كامل در اين موضوع شرعيه است .
40 ـ آموزش نظامي فوق العاده مهم است . اين جوانان عزيزي كه ملت شهيد پرور در اختيار سپاه مي گذارند ، امانت هايي هستند در نزد شما . اگر اين ها را آموزش كامل ندهيد و آن ها را به جبهه بفرستيد و از اين طريق به جان آنان صدمه اي وارد شود ، در نزد خدا مسؤول خواهيد بود.
41 ـ در آموزش عقيدتي كه از اركان مهم سپاه است ، بيشتر ، توجه به اصول عقايد و اخلاق اسلامي و مسائل ديني مورد نياز سپاه شود.
42 ـ در نشريات سپاه سعي شود مطالبي تنظيم گردد كه برادران سپاهي ، رشد فكري و عقيدتي و سياسي پيدا كنند و بايد توجه نمود كه بودجه انتشارات ، منحصراً بايد صرف انتشارات و تبليغات درون سپاه و بسيج و برنامه هاي سپاه شود ، و توصيه مي شود كه از انتشار عكس و پوسترها و نشريات زياد خودداري گردد.
والسلام علي من اتبع الهدي
نماينده امام در سپاه پاسداران انقلاب اسلامي
1362/11/19
منبع: ماهنامه شاهد یاران، شماره 56